مجله دندانپزشکی

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه، طراحی و اعتبارسنجی پرسشنامه سنجش باورهای شبه‌ علمی و نا معتبر ایرانیان درباره سلامت دهان بود.
روش بررسی: فهرست 169 باور شبه‌ علمی و نا معتبر ایرانیان در مورد سلامت دهان که در فاز قبلی مطالعه جمع‌آوری شده بود به یک نمونه هدفمند شامل 13 نفر از اساتید دانشکده دندانپزشکی مشهد ارسال شد. 34 گزاره شبه ‌علمی که در بین ایرانیان شایع‌تر دانسته می‌شد، استخراج شد. سپس با دریافت نظرات یک نمونه 21 نفره اساتید دندانپزشکی در مورد نامعتبر و شبه‌ علمی بودن گزاره‌ها و بازبینی نگارشی آن‌ها، فهرستی شامل 21 باور شبه‌ علمی برای تهیه پرسشنامه نهایی به‌ دست آمد. نهایتاً پرسشنامه را 44 نفر جهت سنجش راحتی و واضح بودن متن و محاسبه آلفای کرونباخ و سنجه Kuder Richardson به عنوان شاخص پایایی همگنی و 15 شرکت کننده با فاصله زمانی یک ماه جهت ارزیابی آزمون باز آزمون و پایایی ثبات تکمیل کردند.
یافته‌ها: پرسشنامه شامل 21 باور با طیف لیکرت سه، یا چهار گزینه‌ای یا سنجه دو حالتی طراحی شد. آلفای کرونباخ استاندارد‌شده معادل 641/0 و سنجه Kuder Richardson معادل 514/0 به ‌دست آمد که نشانه پایایی همگنی متوسط تا خوب پرسشنامه است. شاخص Interclass Correlation Coefficient (ICC) معادل 863/0 به‌دست آمد که نشان‌دهنده پایایی ثبات خیلی خوب پرسشنامه بود. همچنین ضریب کاپای هر 21 گزاره با صفر اختلاف معنی‌دار داشت (05/0P<) و از 605/0 تا 1 را شامل می‌شد.
نتیجه گیری: نتیجه پژوهش حاضر پرسشنامه‌ای است جهت سنجش میزان باورمندی مردم ایران به گزاره‌های شبه‌ علمی و نا معتبر درباره سلامت دهان. این پرسشنامه، جامعه متخصصان سلامت دهان و دندانپزشکی را یاری خواهد رساند تا سطح آگاهی مردم ایران درباره سلامت دهان را ارتقاء بخشند.