مجله دندانپزشکی

---

یکی از شایعترین اعمال جراحی دهان خارج کردن دندان عقل نهفته فک پایین می باشد و تجویز آنتی بیوتیک به مدت چند روز از رایجترین اقدامات بعد از عمل محسوب می شود. لزوم این کار در تحقیقاتی که در سایر کشورها انجام شده، ثابت نشده است؛ بدین منظور این تحقیق برای بررسی لزوم تجویز آنتی بیوتیک بعد از عمل جراحی فوق انجام گرفت. این بررسی بر روی 25 بیمار که مورد عمل جراحی دندان عقل نهفته مزیوانگولر فک پایین قرار گرفته بودند، انجام شد. بیماران به دو گروه A و B تقسیم شدند. افراد گروه A (چهارده نفر) 500 میلیگرم آمپی سیلین و افراد گروه B (یازده نفر) پلاسبو (در بسته های مشابه) دریافت کردند. رکوردهای قبل و بعد از عمل برای مشاهده عفونت، تورم، تریسموس ثبت گردید. در نهایت اطلاعات به دست آمده، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که در افراد با سیستم ایمنی سالم و رعایت اصول اسپتیک، مصرف آنتی بیوتیک ضرورتی ندارد. هدف کاربردی برای این بررسی عدم تجویز آنتی بیوتیک در جراحیهای روزمره دندانپزشکی و جلوگیری از عوارض سو مصرف آنتی بیوتیک و زیانهای اقتصادی آن می باشد.

---

کنترل عفونت در اعمال جراحی از اهمیت خاصی برخوردار است. گرچه پیشرفتهایی در این زمینه انجام شده است، ولی هنوز هم رعایت روشهایی که آلوده کننده ها را محدود کند، الزامی است، بخصوص برای دندانپزشکان که بسیاری از اعمال جراحی کوچک را در مطبها انجام می دهند. به همین جهت این مطالعه با هدف و تشخیص آلودگی میکروب های هوازی وسایل فلزی قبل از استفاده در جراحی دهان، انجام گرفت. در این مطالعه توصیفی مقطعی صد و چهل نمونه از وسایل فلزی مورد استفاده در اعمال جراحی و غیر جراحی در بخشهای جراحی دهان و فک و صورت، پریو، اندو و مرکز اتوکلاو دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند بعد از انجام مراحل استریل کردن، از وسایل نمونه برداری شد و جهت بررسی رشد میکروب های هوازی به آزمایشگاه منتقل شد. نتایج حاصل از کشت نشان داد که تنها در یک مورد وسائل به استافیلوکوک اپیدرمیس آلوده بودند و عمل استریلیزاسیون در دانشکده نسبت به سالهای قبل 20% بهبود یافته است.

---

بیان مساله: یکی از دلایل جراحی دندان عقل نهفته فک پایین، تاثیر نهفتگی بر سلامت پریودنشیوم مولر مجاور است که به دلیل تجمع پلاک، ایجاد التهاب حاد و مزمن، اثر مخرب دارد. هدف: در این مطالعه وضعیت پریودنشیوم دندان مجاور دندان نهفته، قبل و بعد از جراحی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت.

روش بررسی: در مرحله اول از بین افرادی که به منظور جراحی دندان عقل نهفته به بخش جراحی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران مراجعه کرده بودند، تعداد 30 نفر انتخاب شدند. این افراد فاقد بیماری سیستمیک بودند و دندان مولر مجاور آنها سالم بود. قبل از عمل، نسج پریودنشیوم مولر دوم مجاور، از نظر عمق پاکت (در 7 نقطه) و سطح اتصال لثه (در 3 نقطه) مورد بررسی قرار گرفت. رادیوگرافی پری اپیکال مطابق استانداردهای موجود و به طور یکسان و مرتب برای تمام بیماران انجام گرفت؛ سپس تمام اقدامات فوق سه ماه بعد تکرار شد. یافته ها با استفاده از آزمون آماری Paired t مورد تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: یافته های این بررسی اختلاف معنی داری را بین عمق پاکت قبل و بعد از عمل نشان داد؛ به عبارت دیگر عمق پاکت بعد از عمل کاهش یافت؛ بررسی اختلاف بین سطح اتصال لثه قبل و بعد از عمل، نشان دهنده کاهش سطح اتصال لثه بعد از عمل بود؛ همچنین ضایعه داخل استخوان آلوئول بعد از عمل بهبودی نشان داد.

نتیجه گیری: با توجه به محدودیتهای این مطالعه، جراحی دندان عقل نهفته جهت پیشگیری از ایجاد مشکلات پریودنتال برای دندان مولر مجاور توصیه می شود.

---

بیان مسأله: کشیدن دندان همیشه به عنوان آخرین راه درمان در دندانپزشکی انتخاب می‌شود. امروزه با توجه به پیشرفتهای چشمگیر در زمینه درمانهای دندانپزشکی، حفظ دندانهای دائمی تا سنین کهنسالی امری رایج است. با این همه در بیشتر کشورهای فقیر (از نظر اقتصادی) یا در کشورهایی که مردم تحت پوشش بیمه‌های درمانی نیستند، آمار بالای کشیدن دندان بخصوص دندانهایی که قابل درمان هستند، موجب تأسف است.

هدف: مطالعه حاضر با هدف تعیین علت کشیدن دندان در مراجعه‌کنندگان به دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1379 انجام گردید.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی بر روی 320 بیمار که به منظور کشیدن دندان به بخش جراحی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران مراجعه کرده بودند، انجام گردید. اطلاعات عمومی بیمار، وضعیت بهداشت دهان، محل دندان و علت کشیدن آن در پرسشنامه‌ای جمع‌آوری شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون آماری Chi-Square تحلیل گردید.

یافته‌ها: بین علت کشیدن دندان در دو جنس اختلاف معنی‌داری از نظر آماری وجود نداشت. شایعترین علت کشیدن دندان پوسیدگی(50%)، بیماریهای پریودنتال (6/16%)، مشکلات پروتز، درخواست بیمار و دلایل دیگر (4/33%) بود.

نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های مطالعه حاضر، پیشنهاد می‌شود این بررسی در سطح جامعه نیز انجام شود و در صورت حصول همین نتایج، اقدامات کافی برای پیشگیری از پوسیدگی و مشکلات پریودنتال که در این تحقیق جزو عوامل اصلی کشیدن دندان بودند، انجام گیرد.

---

زمینه و هدف: کنترل پلاک همیشه از مسائل مهم در دندانپزشکی پیشگیری بوده است. روش‌ها و مواد گوناگون به این منظور ارائه شده‌اند. اخیراً خمیردندان جدیدی با ادعای پیشگیری از تشکیل پلاک به بازار عرضه شده است. تحقیق حاضر با هدف مقایسه این خمیردندان (سه رنگ پونه حاوی تریکلوزان) با نوع اولیه آن (معمولی پونه) انجام گرفت.
روش بررسی: تحقیق با طراحی randomized double blind cross over clinical trial بر روی 40 نفر از دانشجویان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران در سال 1384انجام گرفت. میزان پلاک اولیه نمونه‌ها به روش کنترل پلاک ایندکس بررسی، ثبت و سپس به صفر رسانیده شد. نمونه‌ها به طور تصادفی به گروه‌های مورد (خمیردندان سه رنگ) و گروه شاهد (خمیردندان معمولی) تقسیم شدند و به تمام نمونه‌ها مسواک Oral B Advantage Artica داده شد و از آنها درخواست شد به مدت دو هفته از این مسواک و خمیردندان از پیش تعیین شده استفاده کنند. در پایان دو هفته میزان پلاک تمام نمونه‌ها ثبت و دوباره به صفر رسانیده شد. نوع خمیردندان گروه‌های مورد و شاهد عوض شد (cross over) و پس از پایان دو هفته میزان پلاک برای بار سوم اندازه‌گیری شد. افراد مورد آزمایش و ارزیابی کننده از نوع خمیردندان داخل تیوپ‌ها اطلاعی نداشتند (دو سویه کور). میزان شاخص پلاک در زمان اولیه و پس از استفاده از دو مدل خمیردندان با استفاده از آزمون freidman و آزمون تکمیلی با adjust خطای نوع اول آماری مقایسه گردید.
یافته‌ها: از تعداد 40 نمونه، 4 مورد به دلایل مختلف حذف شدند. متوسط پلاک در ابتدای مطالعه 1/1±2 3/88 درصد بود که با میزان پلاک ثانویه اختلاف آماری معنی‌دار داشت. (001/0>p) میزان پلاک ثانویه در خمیردندان معمولی 9/16 2±/78 و در خمیردندان سه رنگ برابر 3/19 ±1/74 درصد بود که بین این دو تفاوت آماری معنی‌داری مشاهده نشد (4/0=p).
نتیجه گیری: اگرچه هر دو خمیردندان توانسته‌اند به طور معنی‌داری باعث کاهش درصد شاخص پلاک شوند اما بین دو خمیردندان اختلاف آماری معنی‌داری مشاهده نشد.

---

زمینه و هدف : آگاهی از میزان اثردستگاه‌های RME، Haas و Hyrax برروی ابعاد حفرات بینی متعاقب استفاده آنهادر درمان کراس بایت‌های خلفی، انتخاب نوع دستگاه‌ها را آسان‌تر می‌سازد. این مطالعه به منظور تعیین و مقایسه اثر دو دستگاه اکسپاندر سریع  Haasو Hyrax بر روی ابعاد حفرات بینی افراد تحت درمان که مبتلابه کراس بایت خلفی بودند انجام شد.

روش بررسی: تحقیق به صورت کارآزمایی بالینی و برروی سفالوگرام‌های تعداد30 بیمار و در دو گروه انجام شد. گروه اول شامل 14 نفر (8 دختر و 6 پسر) در سنین 2 12 سال که در درمان آنها از دستگاه Hyrax و گروه دوم شامل 16 نفر (9 دختر و 7 پسر) در سنین 6/1±11 سال که در درمان آنها ازدستگاه Haas استفاده گردیده بود. یافته‌ها در هر گروه با آزمون t-test Paired و در بین دو گروه با آزمونStudent t-test مورد قضاوت آماری قرار گرفت.

یافته‌ها: میانگین میزان اکسپانشن درهر دوگروه 2 9 میلی‌متر بود. میانگین فاصله عرض حفرات بینی (NC-CN) در گروه Hyrax از 94/1 2/29 میلی‌متر به 93/1 7/31 میلی‌متر (001/0=p) و در گروه Haas از 21/2 75/27 میلی‌متر به 26/2 35/29 میلی‌متر افزایش یافت (043/0=p). اثر دستگاه Hyrax در مقایسه با دستگاه Haas بر روی ابعاد حفره بینی بیشتر و این تفاوت از لحاظ آماری معنی‌دار بود (038/0=p).

نتیجه‌گیری: دستگاه اکسپاندر سریع Hyrax باعث افزایش بیشتری در ابعاد حفره بینی نسبت به دستگاه Haas می‌گردد.

---

زمینه و هدف: پریودونتیت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های دهان و دندان می‌باشد که میزان شیوع آن در جوامع مختلف متغیر بوده و باکتری‌های زیادی در اتیولوژی این بیماری دخیل هستند. هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان فراوانی و شناسایی باکتری‌های غالب پریودونتوپاتوژن در مبتلایان به پریودونتیت با استفاده از دو روش کشت و مولکولی بود.
روش بررسی: در این بررسی صد نمونه از صد بیمار مبتلا به پریودونتیت بالغین شامل 62 نفر زن و 38 نفر مرد با دامنه سنی 75-24 سال (میانگین 5/11±49 سال) مراجعه‌کننده به بخش پریودنتیکس دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران برداشت و با استفاده از دو روش کشت و مولکولی مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون McNemar صورت گرفت.
یافته‌ها: در این مطالعه 63 مورد به روش کشت، مثبت شدند که به ترتیب از 29 بیمار اگریگاتی باکتر اکتینومایستم کومیتنس (Aa)، از 20 بیمار پورفیروموناس ژنژیوالیس (Pg) و پروتلا اینترمدیا (Pi) جدا شد. به علاوه از 14 بیمار دو یا چند گونه باکتری به صورت هم زمان جدا شد. در روش مولکولی از این تعداد نمونه بیمار 64 مورد مثبت شد که به ترتیب از 18 بیمار Aa، از 13 بیمار Pg و Pi جدا شد، به علاوه از 33 بیمار دو یا چند گونه باکتری تواماً جدا گردید.
نتیجه‌گیری: در این پژوهش فراوانی باکتری‌های جدا شده در هر دو روش کشت و مولکولی به ترتیب مربوط به Aa، Pg و نیز Pi به دست آمد. اگر چه در این مطالعه اختلاف معنی‌داری بین روش کشت و مولکولی مشاهده نشد، ولی در تشخیص باکتری‌های مذکور روش مولکولی دارای دقت، اطمینان و سرعت قابل‌توجه می‌باشد. به هر حال برحسب شرایط و امکانات آزمایشگاه می‌توان از یک یا هر دو روش در تشخیص باکتری استفاده نمود.
کلید واژه‌ها: پریودنتیت؛ کشت؛ PCR (Polymerase Chain Reaction)؛ باکتری‌های بی‌هوازی (پورفیروموناس ژنژیوالیس، پروتلا اینترمدیا)؛ باکتری کاپنوفیل (اکتینومایستم کومیتنس)

---

---