مجله دندانپزشکی

---

زیبایی یک نیاز طبیعی در همه انسانها است و بازسازی نمای طبیعی پروتز، مساله مهمی در دندانپزشکی محسوب می شود. بازسازی نمای طبیعی در پروتزهای متحرک و یا به اصطلاح Characterize کردن و رنگ آمیزی قاعده پروتز، از جمله عوامل مهم در این زمینه به شمار می رود. در پروتزهای متحرک عوامل زیادی در زیباسازی موثر می باشند که از جمله آنها می توان به انتخاب و چیدن دندانهای مصنوعی، نحوه طراحی و شکل دادن (مدلاژ) و نحوه رنگ آمیزی Base آکریلی اشاره نمود که هدف از تمامی این تلاشها رسیدن به زیبایی به معنای دستیابی به نمای طبیعی دست دندان می باشد. در رعایت تمامی این نکات مساله محدودیتهای درمان، در نظر گرفتن تفاوت در نیازهای شخصی و توجه به اصول سلامت عمومی را باید در نظر داشت. دراین مقاله ضمن اشاره مختصری به نمای طبیعی بخشی از مخاط دهان که توسط قاعده دست دندان جایگزین می شوند، به مواد رنگی که به عنوان رنگدانه در رنگ آمیزی آکریلها قابل استفاده می باشند و ملاحظات لازم در مورد آنها و نکات مطرح در رنگ آمیزی آکریلها و انواع روشهای ارائه شده مورد بحث قرار می گیرد.

---

بیان مسأله: عقاید ضد و نقیضی در مورد ارتباط بیماریهای پالپ و بیماریهای پریودنتال وجود دارد.  تأثیر متقابل این دو نسج بر روی هم می‌تواند در طرح درمان دندان مورد نظر, اهمیت بسزایی داشته باشد.

هدف: این تحقیق با هدف بررسی کلینیکی اثر درمان ریشه در بهبود نسوج پریودنتال در دندانهای مبتلا به پریودنتیت مزمن پیشرفته انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی کنترل‌شده تصادفی, 32 دندان که بر اساس آزمونهای حیات پالپ دچار نکروز یا پالپیت غیرقابل برگشت بودند، به صورت Split Mouth از 7 بیمار مبتلا به پریودنتیت مزمن پیشرفته بامعیارهای خاصی انتخاب شدند. دندانها به طور تصادفی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند و شاخصهایی چون عمق پاکت، سطح چسبندگی کلینیکی، لقی و نوع تحلیل استخوان در هر دو گروه ثبت شد. ریشه دندانهای گروه مورد درمان شدند. هر دو گروه وارد مرحله اول درمان پریودنتال (جرمگیری) شدند. شاخصهای عنوان شده در فواصل یک و سه ماه بعد نیز در هر دو گروه اندازه‌گیری شدند. به منظور مقایسه عوامل مورد بررسی از آزمونهای آماری مناسب هر بخش شامل Paired t, Wilcoxon و Mann-Whitney استفاده شد.

یافته‌ها: در گروه مورد سطح چسبندگی کلینیکی در دوره یک ماهه بر خلاف دوره سه‌ماهه کاهش معنی‌داری را نشان داد؛ در گروه شاهد سطح چسبندگی کلینیکی در دوره یک ماهه کاهش یافت ولی از نظر آماری معنی‌دار نبود؛ افزایش این شاخص در فاصله زمانی یک تا سه ماه در گروه شاهد رخ داد امّا از نظر آماری معنی‌دار نبود. در این زمینه در مقایسه بین دو گروه اختلاف معنی‌داری در دوره سه ماهه و فاصله زمانی یک تا سه ماه ایجاد شد (05/0P<). شاخصهای دیگر اختلاف معنی‌داری را درهر گروه و بین گروهها نشان ندادند.

نتیجه‌گیری: معنی‌دار شدن تغییرات شاخص سطح چسبندگی در مقایسه بین گروهی می‌تواند نشانگر تأثیر احتمالی پاتوژن‌های با منشأ پالپ در پیشرفت بیماری پریودنتال باشد؛ بنابراین در نمونه‌های پیشرفته پریودنتیت بالغین، ارزیابی حیات پالپ و احتمال نیاز به انجام درمان ریشه برای حذف پاتوژن‌های مخرب قبل از درمانهای پریودنتال می‌تواند مؤثر باشد.

---

تارودنتیسم یک ناهنجاری نادر دندانی است که دندان مبتلا دارای تاج کشیده و بلند گردیده و محل انشعاب ریشه‌ها در جهت آپیکالی جابه‌جا می‌شود. در این مقاله یک مورد نادر از این آنومالی که به صورت دو طرفه در نمای رادیوگرافی دیده ‌شد، معرفی گردید. در ضمن دندان مولر اول بالا سمت راست بیمار دچار پولپیت غیر‌قابل برگشت بود که تحت درمان کانال ریشه قرار گرفت و نحوه درمان دندان مذکور نیز ارائه شد.

---

  زمینه و هدف: دندان مولر سوم نهفته، سطح استخوان را در سطح دیستال دندان مولر دوم کاهش می‌دهد و گاهی اوقات می‌تواند منجر به تحلیل ریشه دندان مجاور نیز بشود. هدف از این تحقیق تعیین میزان این تحلیل با استفاده از رادیوگرافی پری‌آپیکال و پانورامیک بود.

  روش بررسی: در این مطالعه مقطعی- توصیفی 54 بیمار (28 مرد، 26 زن) بزرگتر از 15 سال با میانگین سنی 22 سال از بخش جراحی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران حضور داشتند. از هر بیمار رادیوگرافی پانورامیک و پری‌آپیکال دندان مولر سوم (به دلیل روتین بودن آن‌ها و بررسی دقت پانورامیک نسبت به پری‌آپیکال) تهیه گردید و تحلیل ریشه دندان مولر دوم توسط دو نفر مشاهده و یادداشت گردید، برای آنالیز داده‌ها از تست آماری Fisher استفاده شد.

  یافته‌‌ها: شیوع تحلیل ریشه دندان مولر دوم مجاور با مولر سوم نهفته در رادیوگرافی پانورامیک و پری‌آپیکال بیماران مورد بررسی به ترتیب 3/46 و 5/31 درصد بود (05/0 P> ). بیشتر این تحلیل‌‌ها در یک سوم سرویکالی دندان مولر دوم که دندان مولر سوم نهفته با موقعیت مزیالی یا افقی مشاهده گردید.

  نتیجه‌گیری: با توجه به درصد نسبتاً بالای تحلیل کشیدن دندان مولر سوم نهفته به ویژه با موقعیت مزیالی یا افقی برای جلوگیری از عوارض بعدی توصیه می‌گردد.

---

زمینه و هدف: در پاسخ به نیازهای زیبایی و استفاده از اباتمنت‌های سرامیکی، تشخیص عدم تطابق در محل اتصال اباتمنت- ایمپلنت، اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. هدف این مطالعه بررسی حساسیت و ویژگی تصاویر رادیوگرافی در تشخیص عدم تطابق اباتمنت‌های زیرکونیایی و تیتانیومی در سه نوع ناحیه اتصال بود.

روش بررسی: از هر کدام از سیستم‌های Branemark، Noble active و Replace یک ایمپلنت با قطر متوسط در مدل‌های آکریلی مانت شد. اباتمنت‌های تیتانیومی و زیرکونیایی یک بار با انطباق صحیح و یک بار با فاصله 0.5 میلی‌متر به ایمپلنت‌ها متصل شدند. از دوازده حالت به دست آمده، تصاویر رادیوگرافی دیجیتال با زوایای عمودی و افقی صفر درجه تهیه شد و برای ارزیابی وجود یا عدم وجود شکاف، به ده نفر متخصص در درمان ایمپلنت در دو نوبت زمانی نشان داده شد. آنالیز آماری توسط انالیز کاپا صورت گرفت.

یافته‌ها: ضریب همبستگی بین طبقه‌ای (ICC) نوبت‌های اول و دوم به ترتیب 52/0 و 72/0 بود (P<0.01). حساسیت تشخیص شکاف در گروه‌های مطالعه قابل قبول بود (100-95%)، به جز در Noble active با اباتمنت تیتانیومی که کمترین میزان را داشت (35%). ویژگی تمام گروه‌ها قابل قبول بود (95-80%) غیر از Noble active و Replace با اباتمنت‌های زیرکونیایی که به ترتیب 45% و 30% بود و در Branemark با اباتمنت تیتانیومی بیشترین مقدار را داشت (95%).

نتیجه‌گیری: حساسیت تصاویر رادیوگرافی در تشخیص عدم تطابق تنها در Noble active با اباتمنت تیتانیومی قابل قبول نمی‌باشد. ویژگی تصاویر رادیوگرافی در موارد عدم وجود شکاف در اباتمنت‌های تیتانیومی مطلوب‌تر است.

---

زمینه و هدف: آماده‌سازی و پاک‌سازی کانال ریشه دندان یکی از مهم‌ترین مراحل درمان ریشه است. سیستم‌‌های تک فایل سبب کاهش زمان درمان و کاهش ریسک انتقال پاتوژن‌‌ها می‌شوند. هدف از این مطالعه آزمایشگاهی بررسی میزان انحراف ایجاد شده توسط 2 سیستم تک فایل Reciproc و Waveone بعد از آماده‌سازی کانال‌های شبیه‌سازی شده رزینی بود.

روش بررسی: 30 بلوک شبیه‌ساز کانال دندان به 2 گروه تقسیم شدند و گروه‌‌های A و B به ترتیب با فایل‌‌های 25/0. 08 Reciproc و Waveone
آماده‌سازی شدند. فتوگرافی‌‌های قبل و بعد از آماده‌سازی تهیه شده و به منظور بررسی تغییرات ایجاد شده در دیواره‌‌های خارجی و داخلی کانال در نواحی اپیکال، میانی و کرونال تصاویر قبل و بعد بر هم منطبق شدند. نتایج با آزمون آماری T مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته‌ها: براساس نتایج به دست آمده میزان جا به جایی به وجود آمده در ناحیه یک سوم میانی در دیواره‌‌های خارجی و داخلی کانال (P<0.001) بین دو سیستم اختلاف معنی‌داری وجود داشت. سیستم Waveone جا به جایی کانال کمتری ایجاد کرد. تفاوت معنی‌داری در دو گروه در یک سوم کرونالی و آپیکالی در دیواره‌‌های داخلی و خارجی دیده نشد. (0.23 (تغییر در انحنا داخلی در یک سوم کرونالی)، 0.48 (تغییر در انحنا داخلی در یک سوم آپیکالی)،  0.16 (تغییر در انحنا خارجی در یک سوم کرونالی)، 0.54 (تغییر در انحنا خارجی در یک سوم آپیکالی)).

نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه سیستم Waveone در یک سوم میانی کانال بهتر می‌باشد، استفاده از این سیستم توصیه می‌شود.