مجله دندانپزشکی

زمینه و هدف: جراحی دندان عقل مندیبل غالباً همراه با عوارض مهم پس از جراحی است و پروتکل‌های مختلفی برای کاهش این اثرات ناخواسته پیشنهاد شده است، بنابراین هدف از انجام این مطالعه مقایسه عوارض پس از جراحی دندان عقل نهفته مندیبل با دو روش معمول روتاری و پیزوالکتریک بود.
روش بررسی: در این مطالعه تعداد ۲۷ بیمار که دارای دندان عقل نهفته فک پایین به صورت دو طرفه بودند انتخاب شدند. دندان یک سمت بیمار به طور تصادفی به روش پیزوالکتریک و دندان سمت مقابل با روش معمول روتاری خارج شد. فاکتورهای تورم، درد و تریسموس پس از عمل بررسی شد. همین طور مدت زمان هر عمل هم اندازه گیری شد. داده‌ها به وسیله آزمون آماری t و من ویتنی آنالیز شدند.
یافته‌ها: میانگین مدت زمان عمل در گروه روتاری کمتر از گروه پیزوالکتریک بود که از لحاظ آماری این اختلاف معنی‌دار بود (۰۰۱/۰P=). میزان درد در روزهای صفر تا پنجم به طور معنی‌داری در گروه روتاری بیشتر بود (۰۵/۰P<). اما در روز ششم بعد از عمل، اختلاف درد از نظر آماری معنی‌دار نشد (۰۶۷/۰P=). در مورد میزان باز شدن دهان، در هیچ یک از روزهای بعد از عمل اختلاف معنی‌داری بین دو گروه مشاهده نشد (۰۵/۰P>). میزان تورم در گروه روتاری درروزهای اول، سوم و پنجم بعد از عمل به طور معنی‌داری بیشتر بود (۰۵/۰P<). میزان تورم در گروه روتاری در روز هفتم بعد از عمل نیز بیشتر بود اما این تفاوت از لحاظ آماری معنی‌دار نبود (۰۷۶/۰P=).
نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر می‌توان گفت که با صرف زمان بیشتر می‌توان با استفاده از تکنیک پیزوالکتریک میزان درد و تورم بیماران را پس از عمل جراحی دندان عقل نهفته کاهش داد.

زمینه و هدف: دندانپزشکان به دلیل ویژگی‌های شغلی خود، در معرض خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی- عضلانی قرار دارند. هدف از مطالعه حاضر مقایسه وضعیت بدنی و اختلالات عضلانی اسکلتی دندانپزشکان کم سابقه و با سابقه بود.
روش بررسی: این پژوهش مقطعی- تحلیلی بر روی ۷۶ دندانپزشک شهرستان ارومیه انجام شد. نمونه‌ها براساس سابقه کاری به دو گروه تقسیم شدند: کم سابقه (زیر ۱۵ سال) و با سابقه (۱۵ سال و بیشتر). متغیرهای سر به جلو، کایفوز، شانه به جلو و اختلالات عضلانی اسکلتی در دو گروه مقایسه شد. متغیر سر به جلو و شانه به جلو توسط عکس برداری، متغیر کایفوز توسط خط کش منعطف و اختلالات عضلانی اسکلتی به وسیله پرسشنامه نوردیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. آنالیز داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار تحلیلی (آزمون کولموگروف- اسمیرنوف، آزمون لون، آزمون تی مستقل و آزمون من ویتنی یو) انجام شد.
یافته‌ها: نتایج تی مستقل نشان داد زاویه سر به جلو، شانه به جلو و کایفوز در گروه با سابقه بیشتر از گروه کم سابقه بود (۰۰۱/۰P=). در بررسی مقایسه شیوع اختلالات گردن نتایج معنی‌دار بود به طوری که گروه با سابقه میزان اختلالات بیشتری در ناحیه گردن داشتند (۰۰۲/۰P=). اما در بررسی میزان تفاوت اختلالات سایر قسمت‌های بدن اختلاف در دو گروه از لحاظ آماری معنی‌دار نبود (۰۵/۰P>).
نتیجه گیری: دندانپزشکان با سابقه درجه بالاتری از وضعیت‌های سر به جلو، شانه به جلو و کایفوز دارند. اگرچه اختلالات عضلانی اسکلتی در هر دو گروه دندانپزشکان کم سابقه و با سابقه وجود دارد، اختلالات ناحیه گردن دندانپزشکان با سابقه بیشتر از دندانپزشکان کم سابقه است.

زمینه و هدف: دندانپزشکان با بیشترین خطر ابتلا در دوران پاندمی کوید مواجه بودند. تربیت دانشجویان توانمند اولین وظیفه دانشکده دندانپزشکی است، برای غلبه بر مشکلات ایجاد شده، ضروری است کاستی‌های آموزشی ایجاد شده شناخته شوند. هدف از این مطالعه تعیین دیدگاه دانشجویان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ در خصوص توانمندی‌های مورد انتظار کسب شده در مقطع بالینی دوره دندانپزشکی عمومی در دوران پاندمی کرونا بوده است تا در دوران پساکرونا بتوان در راستای جبران نقایص موجود برنامه ریزی‌های آموزشی لازم را انجام داد.
روش بررسی: این مطالعه مقطعی توصیفی در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران سال ۱۳۹۹-۱۴۰۰، در ۳ مرحله طراحی چک لیست، روان سنجی (که توسط تیمی متشکل از ۴ نفر از مسؤولین آموزشی دانشکده (شامل معاون آموزشی دانشکده، مدیر دفتر توسعه آموزش، کارشناس آموزش و کارشناس دفتر توسعه آموزش) و دو نفراز اعضای هیات علمی دانشکده دندانپزشکی و متخصص در حوزه آموزش پزشکی انجام شد) و نظر سنجی از دانشجویان سال‌های سوم، چهارم، پنجم و ششم دندانپزشکی عمومی در مورد واحد دندانپزشکی عمومی در مورد واحد‌های درسی پری- کلینیک/بالینی انجام شد. روایی محتوایی با استفاده از نظر متخصصان و پایایی با ضریب همبستگی درون خوشه‌ای (ICC) بررسی شد. سپس پرسشنامه‌های طراحی شده به صورت گوگل فرم و به روش سرشماری در اختیار کلیه دانشجویان دوره عمومی دندانپزشکی در مقطع بالینی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران قرار گرفت. در نهایت پس از جمع آوری داده‌ها، آنالیز اماری با استفاده از داده‌های توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار ارایه شد و نتایج به مدیران گروه ارسال شد.
یافته‌ها: روایی محتوایی به صورت کیفی با استفاده از نظر متخصصان و پایایی با ضریب همبستگی درون خوشه‌ای (ICC) بالای بررسی شد که نشان دهنده روایی و پایایی مطلوب (بالای ۷۹/۰) بود. ۱۲۲ دانشجو (نرخ پاسخ دهی: ۵۳%) در مقطع بالینی فرم‌های مربوط به واحد‌های پیش- بالینی/بالینی گذرانده شده در دوران کوید را تکمیل کردند. دروس مبانی- پروتز-پارسیل، جراحی ۱ و ترمیمی ۳ بیشترین نیاز به آموزش بیشتر را داشته‌اند و مبانی - پروتز - پارسیل، جراحی ۱ و جراحی ۴ با وجود آموزش کافی، بیشترین نیاز به تمرین عملی را جهت کسب توانمندی لازم داشته اند.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه دروسی که دانشجویان در آن‌ها نیاز به تمرین بیشتر احساس کردند در سطوح مختلفی از پری کلینک و کلینیک بودند، این موضوع مبین این است که شاید مشکل مواجهه با بیمار به دلیل کرونا تنها علت موجود نباشد. لذا ضمن برنامه ‌ریزی آموزشی جهت رفع نیاز دانشجویان شرکت کننده تکرار مطالعات مشابه در شرایط پسا کرونا هم ضروری به نظر می‌رسد. از سوی دیگر این روش برای نیاز سنجی آموزشی برای دوره‌های آموزش مداوم نیز می‌تواند کمک کننده باشد.

زمینه و هدف: شرایط امروز فعالیت در رشته‌های علوم پزشکی از جمله دندانپزشکی به سرعت در حال تغییر است. انفجار اطلاعات علمی از یک سو و افزایش آگاهی مصرف کنندگان از سوی دیگر به همراه پیشرفت‌های روزافزون در هوش مصنوعی و دسترسی به اینترنت و شبکه گسترده اطلاعات، ارائه دهندگان خدمات سلامت را با شرایط پیچیده و متفاوت مواجه ساخته است. از جمله راهکارها برای پاسخگویی مناسب به نیازهای درمانی بیماران بهره‌مندی از بهترین شواهد موجود به همراه تجربه بالینی و توجه به ارزش‌ها و ترجیحات بیماران است که در قالب عملکرد مبتنی بر شواهد تجلی پیدا می‌کند. این مقاله سعی دارد دندانپزشکی مبتنی بر شواهد و مراحل اجرای آن را به زبان ساده ارائه نماید.
روش بررسی: برای یافتن مقالات مرتبط در زمینه دندانپزشکی مبتنی بر شواهد، پایگاه‌ اطلاعات علمی PubMed و موتور جستجویGoogle Scholar از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ با کلید واژه‌های Evidence based dentistry، Clinical practice و Decision making مورد بررسی قرار گرفتند. از بین مقاله‌هایی جستجو شده براساس معیارهای ورود و خروج به مطالعه، ۱۵ مقاله به زبان انگلیسی که موضوع اصلی آن‌ها دندانپزشکی مبتنی بر شواهد با رویکرد آموزشی بوده انتخاب گردید و برای تشریح دندانپزشکی مبتنی بر شواهد و اجزای آن مورد استفاده قرار گرفت.
نتیجه گیری: با توجه به پیچیدگی مسائل بیماران و افزایش آگاهی آن‌ها، برخورداری دندانپزشکان از مهارت های تخصصی برای برآوردن نیازهای بیماران مطابق با انتظارات و ارزش های آن‌ها و در عین حال بهره گیری از یافته های تحقیقات ضروری است.

زمینه و هدف: کیفیت خواب نقش بسزایی در عملکرد تحصیلی دانشجویان دندانپزشکی به ویژه در سال‌های بالینی دارد؛ شناسایی و درمان دانشجویان در معرض خطر اختلالات خواب باعث می‌شود که افت عملکرد تحصیلی کاهش یافته یا محدود شود. هدف از این مطالعه تعیین ارتباط کیفیت خواب با عملکرد آموزشی دانشجویان دندانپزشکی رفسنجان (ایران) بود.
روش بررسی: مطالعه حاضر، یک مطالعه مقطعی- توصیفی- تحلیلی بود که در بین تمامی دانشجویان دندانپزشکی رفسنجان انجام شد. این مطالعه به روش پرسشنامه به صورت آنلاین در سایت پرس ‌لاین برای تمامی دانشجویان دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان - ایران ارائه شد. پرسشنامه شامل اطلاعات دموگرافیک و شماره دانشجویی به همراه پرسشنامه استاندارد کیفیت خواب پیتزبرگ بود. پرسشنامه پیتزبرگ، کیفیت خواب را در بازه صفر تا ۲۱ بررسی می‌کند. لینک پرسشنامه از طریق تلگرام در دسترس دانشجویان قرار گرفت و معدل کل دانشجویان با استفاده از شماره دانشجویی از معاونت آموزش دانشگاه به دست آمد. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS۲۶ تجزیه و تحلیل شدند. ابتدا داده‌ها با آزمون کولموگراف اسمیرونوف تحلیل شدند. نتایج این آزمون نشان داد که توزیع داده‌ها نرمال نمی‌باشد (۰۵/۰ یافته‌ها: ۱۵۱ دانشجو در پرسشنامه شرکت داشتند که از این تعداد ۷۳ نفر مرد (۳/۴۸%) و ۷۸ نفر زن (۷/۵۱%) بودند. میانگین و انحراف معیار سنی افراد مورد مطالعه۳/۲ ± ۱۱/۲۲ سال بود. میانگین نمره کلی کیفیت خواب دانشجویان دندانپزشکی برابر با ۱۳/۸ بود که طبق پرسشنامه، دانشجویان، کیفیت خواب ضعیفی را تجربه می‌کنند. ۱/۸۶% دانشجویان، دارای کیفیت خواب ضعیف بودند. بررسی همبستگی کیفیت خواب با عملکرد تحصیلی نشان داد که بین آن‌ها ارتباط معنی‌ داری وجود ندارد. کیفیت خواب با جنسیت، تأهل، محل سکونت و سال ورودی ارتباط معنی‌ داری نداشت (۰۵/۰ نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که اکثر دانشجویان دندانپزشکی رفسنجان، کیفیت خواب پایینی داشتند. با اینکه بین کیفیت خواب و عملکرد تحصیلی ارتباطی وجود نداشت اما توجـه بـه وضـعیت خواب این دانشجویان به منظور ارتقاء کیفیت خواب آن‌ها که عاملی مهم در ارتقاء سـلامت آن‌هاسـت از سـوی مـدیران و برنامـه ریـزان بهداشتی ضروری به نظر می‌رسد.

زمینه و هدف: برنامه ریزی آموزشی از حوزه‌های اصلی تعلیم و تربیت محسوب می‌شود که نقش اساسی در تربیت مطلوب نیروی انسانی دارد. هدف از این پژوهش مقایسه برنامه آموزشی دندانپزشکی عمومی در ایران با چند دانشکده دندانپزشکی معتبر از کشورهای خاورمیانه بود.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی تطبیقی با بهره گیری از کوریکولوم آموزش دندانپزشکی شش کشور مطرح در خاورمیانه در حیطه علوم دندانپزشکی بود. انتخاب آن‌ها بر اساس تشابهات و ویژگی‌های مشترک فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی صورت گرفت. پس از جمع آوری کوریکولوم‌های انتخاب شده، چهار مرحله شامل توصیف (Description)، تفسیر (Interpretation)، همجواری (Juxtaposition)  و مقایسه (Comparison)  صورت گرفت. سپس جداولی بر پایه اهدافی ازجمله تعداد سال‌های تحصیل، رسالت، اهداف کلی و نقش دانش آموختگان در سیستم درمانی آن کشور ترسیم گردید.
یافته‌ها: کوریکولوم‌های آموزشی کشورها در خاورمیانه از لحاظ تعداد سال‌های تحصیل در رشته دندانپزشکی، رسالت و اهداف کلی و نقش دانش آموختگان در سیستم درمانی آن کشور دارای شباهت‌های زیادی بودند و عمده‌ترین تفاوت‌ها در تعداد و نوع واحد‌های تدریسی در کوریکولوم این کشور‌هاست. بنابر نتایج این مطالعه، کوریکولوم کشورهای ایران، عربستان و امارات بیشترین شباهت را در میان کشور‌های خاورمیانه داشتند. شیوه آموزش و پراکندگی مباحث در کوریکولوم‌های کشورها آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند.
نتیجه گیری: کشورهایی که بر پایه تحصیل زبان روسی می‌باشند تعداد سال‌های تحصیل کوتاه‌تر و مشابه روسیه دارند. حال آنکه کشورهایی با پایه آموزشی آمریکایی همچون عربستان، امارات متحده عربی و حتی ایران سال تحصیلی طولانی‌تر و شباهت‌های کلی‌تری در مضمون آموزشی دارند.