زمینه و هدف: اندازهگیری دقیق طول کارکرد در درمانهای ریشه از اهمیت بالایی در موفقیت درمان برخوردار است. چنانچه این اندازهگیری با دقت انجام نگیرد، مقداری از نسج پالپ در کانال ریشه باقی میماند و یا کار درمان ورای کانال ریشه با تجاوز به محدوده پریودنتال صورت میگیرد که هر دو حالت میتواند توأم با عدم موفقیت باشد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه دقت دو دستگاه آپکس یاب الکترونیکی (EAL) از نسل چهارم یعنی Apit7 (یک دستگاه شناخته شده) با دستگاه جدید Raypex4 در اندازهگیری طول واقعی (Actual Length: AL) و طول کارکرد (Working Length: WL) در بیماران و مقایسه نتایج حاصله با اندازهگیری عینی این دندانها پس از خارج نمودن آنها انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه که به روش بررسی تستهای تشخیصی انجام شد، 32 دندان تککانال توسط دو دندانپزشک که به صورت مستقل با یکی از دستگاههای EAL کار میکردند، مورد بررسی قرار گرفتند. این دندانها پس از کشیده شدن تمیز و کدگذاری شده و برای بار سوم به طور عینی توسط یک اندودنتیست طول واقعی و طول کارکرد آنها اندازهگیری و یادداشت شد. این تحقیق در تمام مراحل تا بررسیهای آماری به صورت کور انجام گرفت. پس از تعیین درصد دقت، با استفاده از آزمون توزیع دو جملهای، درصد دقت دستگاهها با یکدیگر مقایسه شدند. 05/0P< به عنوان سطح معنیداری در نظر گرفته شد.
یافتهها: دقت دستگاه Raypex4 در تعیین طول واقعی، نسبت به مشاهده عینی در محدوده 5/0± میلیمتر 8/68% و در محدوده 1± میلیمتر 3/83% بود. با پذیرش خطای 5/0+ تا 1- میلیمتر، دقت در اندازهگیری AL حدود 1/75% در مقایسه با مشاهده عینی بود. دقت این دستگاه در تعیین طول کارکرد نسبت به مشاهده عینی با محدوده 5/0± میلیمتر، 8/68% و با 1± میلیمتر 3/84% بود. با پذیرش خطای 5/0 تا 1- میلیمتر 9/71% بود. دقت دستگاه Apit7 در تعیین طول واقعی نسبت به مشاهده عینی 7/65% در فاصله 5/0± میلیمتر و در فاصله 1± میلیمتر 3/78% بود. با پذیرش خطای 5/0 تا 1- میلیمتر، دقت دستگاه Apit7 8/78% بود. در تعیین طول کارکرد با محدوده 5/0± میلیمتر، دقت 6/62% و در 1± میلیمتر، دقت 3/81% و در فاصله 5/0+ تا 1- میلیمتر، دقت 1/75% بود. نتایج اختلاف آماری معنیداری را بین دو دستگاه نشان نداد (05/0(P>؛ در حالی که در مقایسه با اندازهگیری عینی نیز از دقت بالایی برخوردار نبود.
نتیجهگیری: دقت دو دستگاه اندازهگیری تقریباً مشابه یکدیگر بود؛ ولی در مجموع هیچ یک به تنهایی کافی و مورد اطمینان نبود.