بیان مسأله: در درمان ریشه, تمیز کردن و شکل‌دادن کانال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و جهت موفقیت در آن رعایت اصول Shilder الزامی است. از سوی دیگر رعایت این اصول توسط فایل‌های Stainless Steel و به روش دستی مشکل و وقت‌گیر است، در فناوری نوین برای رفع این مشکلات تسهیلات جدیدی از جمله فایل‌های Nickel- Titanium (NiTi) و وسایل موتوری عرضه شده است.
هدف: مطالعه حاضر با مقایسه میزان پاکسازی کانال ریشه بین سه وسیله ماشینی Rotary، Reciprocal و Vertical در شرایط
In-vitro انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی, از 60 ریشه مزیال دندانهای مولر اول و دوم فک پایین انسان استفاده شد. نمونه‌ها به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. در هر نمونه یک کانال به عنوان شاهد و دیگری به عنوان نمونه مورد آزمایش منظور گردید. در گرو‌ههای Reciprocal وVertical ازفایل‌های NiTi دستی و درگروه Rotary از فایل‌های NiTi چرخشی‌استفاده شد. پس از اتمام پاکسازی کانال, مقاطع با فواصل 3 و 5 میلیمتری از آپکس آناتومیک تهیه شد؛ سپس مقاطع توسط میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. معیار ارزیابی براساس مقدار دبری باقیمانده در کانال کار شده، پره‌دنتین باقیمانده و میزان صاف شدن دیواره‌های کانال کارشده نسبت به کانال شاهد بود. اطلاعات به دست آمده با استفده از آزمون غیرپارامتری Kruskal-Wallis تحلیل گردید.
یافته‌ها: بین میزان پاکسازی در مقاطع 3 و 5 میلیمتری تمام گروهها، اختلاف معنی‌داری وجود نداشت، اما تفاوت سرعت کارکرد، بین تمام گروهها معنی‌دار و برتری به ترتیب مربوط به Rotary, Reciprocd و سپس Vertical بود.
نتیجهگیری: Rotary, Reciprocd و Vertical از نظر توانایی پاکسازی با یکدیگر تفاوتی ندارند اما سرعت Rotary از Reciprocal و Vertical و Reciprocal از Vertical به‌طور قابل توجهی بیشتر است. بر همین اساس می‌توان چنین نتیجهگیری کرد که Rotary نسبت به دو وسیله دیگر، در درمانهای معمول کانال ریشه برتر می‌باشد.
