بیان مساله: یائسگی می تواند اثرات گسترده ای از نظر جسمانی و روانی بر خانم هایی که به این مرحله می رسند، داشته باشد؛ از جمله می توان به عوارض دهانی شامل خشکی دهان، احساس سوزش در زبان و دهان و غلیظ شدن بزاق اشاره کرد؛ گرچه هنوز این موضوع، مساله ای قابل بحث تلقی می گردد. هدف: این مطالعه با هدف بررسی میزان بزاق تحریکی در 158 خانم که در مرحله یائسگی و پس از یائسگی بودند، انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی توصیفی که به روش مقطعی انجام شد، تعداد 158 خانم که در مرحله یائسگی و پس از یائسگی بودند (گروه مورد) و نیز تعداد 83 نفر از آقایان هم سن که فاقد بیماری سیستمیک و مصرف دارو بودند، انتخاب شدند (گروه شاهد). دامنه سنی در هر دو گروه 69-50 سال بود؛ همچنین وضعیت روانی دو گروه با استفاده از آزمون HADS) Hospital Anxiety Depression Scale) مقایسه شد و بروز سمپتوم های دهانی نیز در دو گروه ارزیابی و مقایسه گردید. برای تحلیل نتایج از آزمونهای t و Mann-Whitney استفاده شد.
یافته ها: نتایج این بررسی اختلاف معنی داری را از نظر کمیت بزاق تحریکی و نیز وضعیت روانی بین دو گروه نشان نداد؛ اما بروز سمپتوم های دهانی در گروه مورد به شکل معنی داری بیش از گروه شاهد بود (P=0.002).
نتیجه گیری: گرچه در مطالعه حاضر بروز سمپتوم های دهانی، ارتباط معنی داری با یائسگی داشت، اما علت این امر تغییر در کمیت بزاق یا تغییر وضعیت روانی نمی باشد و احتمالا باید علت آن را در تغییرات کیفی بزاق و یا سایر عوامل جستجو کرد.
