زمینه و هدف: در دهه گذشته مطالعات متعددی جداسازی جمعیت سلول بنیادی را از منابع مختلف دندانی گزارش کرده‌اند، در حالیکه هنوز ماهیت مزانشیمی آنها مورد بحث است. هدف از مطالعه حاضر، جداسازی سلول بنیادی از پالپ و فولیکول دندان بالغ انسان و تعیین ماهیت مزانشیمی آنها قبل از تمایز بر اساس معیارهایISCT (انجمن بین المللی سلول درمانی) بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، از دندان مولر سوم افراد بالغ 25- 18 سال که به دلایل پروفیلاکتیک یا ارتودونسی کشیده شدند، استفاده شد. دندان و فولیکول دندانی پس از کشیده شدن در دمای 4 درجه سانتیگراد در محیط RPMI 1640 حاوی آنتی بیوتیک نگهداری می‌شدند. پالپ و فولیکول دندان در شرایط کاملاً استریل تهیه و پس از لیز با mg/ml 4 محلول کلاژناز تیپ I و دیسپاز با نسبت 1:1، سلول‌ها در محیط MEM-α کشت داده شدند. سلول‌ها در پاساژ سوم با روش فلوسایتومتری از نظر بیان آنتی ژن سطحی CD34، CD45، CD73، CD90،CD105 ارزیابی شدند.
یافته‌ها: مشاهده شد که بافت پالپ و فولیکول دندان به شکل واحدهای کلونی که غالباً حاوی جمعیتی از سلول‌های شبه فیبروبلاست بود، رشد کردند. نتایج آنالیز فلوسایتومتری به دست آمده از نمونه‌ها با درجه بالایی نسبت به مارکر‌های سلول بنیادی مزانشیمی CD73، CD90 و CD105 واکنش مثبت و نسبت به مارکر‌های CD34 و CD45 که از مارکر‌های هماتوپویتیک هستند، واکنش منفی نشان دادند.
نتیجه‌گیری: در این مطالعه نشان داده شد که سلول‌های بنیادی تخلیص شده از پالپ و فولیکول دندان مولر سوم قبل از تمایز ماهیت سلول بنیادی مزانشیمی را دارند و لذا به عنوان یک منبع با دسترسی آسان جهت تحقیقات کاربردی مرتبط با سلول بنیادی و مهندسی بافت می‌باشند.
