شمس الملوک نجفی، رضا یزدانی، بهزاد سالاری، هما فروهش تهرانی، محمد جواد خرازی فرد،
دوره 29، شماره 2 - ( 8-1395 )
زمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر سدیم بیکربنات به عنوان مادهای ارزان، در دسترس و با حداقل اثرات جانبی، بر روی کاندیدا آلبیکانس
(عامل عفونی اصلی ایجاد کننده دنچر استوماتیت) و مقایسه آن با درمانهای رایج ضد کاندیدایی بود.
روش بررسی: غلظتهای 105،106،107 سلول زنده در میلی لیتر (CFU/mL) از کاندیدا آلبیکانس تهیه و انکوبه شدند. مواد مورد آزمایش به 4 گروه سدیم بیکربنات، کلرهگزیدین، نیستاتین و استریل سالین (گروه کنترل) تقسیم شدند. هرکدام از آنها به صورت جداگانه به سه غلظت تهیه شده از کاندیدا اضافه شده و در زمانهای 1، 2، 3 و 4 دقیقه مورد نمونهبرداری و کشت قرار گرفتند (مجموعا 480 پلیت). درنهایت، بعد از انکوباسیون تعداد کلونیهای رشد کرده کاندیدا آلبیکانس در پلیتها، مورد شمارش و تحلیل قرار گرفتند. آستانه معنیداری در این مطالعه 05/0 درنظر گرفته شد (05/0P<). دادههای به دست آمده با نرمافزار
IBM SPSS Statistics توسط آزمون پارامتریک تحلیل واریانس (ANOVA) و آزمون تعقیبی Tukey تحلیل شدند.
یافتهها: سدیم بیکربنات در غلظتهای 105و 106 CFU/mL کاندیدا آلبیکانس، اثر ضد کاندیدایی قابل ملاحظهای از خود نشان داد. اثر آن در این دو غلظت تفاوت معنیداری با کلرهگزیدین و نیستاتین نداشت (32/0P=، 29/0=P). در غلظت 107CFU/mL کاندیدا آلبیکانس، نیستاتین موثرترین ماده بود
(01/0P=، 03/0=P) ولی سدیم بیکربنات و کلرهگزیدین تفاوت معنیداری با یکدیگر نداشتند (00/1=P).
نتیجهگیری: سدیم بیکربنات در غلظتهای پایین و متوسط کاندیدا آلبیکانس، بسیار مؤثر بوده و تأثیری مشابه با نیستاتین و کلرهگزیدین نشان داد ولی در غلظتهای بالاتر کاندیدا آلبیکانس، نیستاتین مؤثرتر بود.