زمینه و هدف: پیامد استفاده از فناوریهای اطلاعاتی، ارتباطی در حرفه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی، شرایط جدیدی خواهد بود که کتابداران و اطلاعرسانان پزشکی با آن مواجه میباشند. به همین دلیل هدف از مطالعه حاضر ارزیابی تاثیر عوامل بیرونی بر نگرش کتابداران و اطلاعرسانان پزشکی شاغل نسبت به جایگاهی است که در آینده حرفه خواهند داشت.
روش بررسی: در این مطالعه که به روش مقطعی انجام شد، محیط پژوهش شامل کلیه کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی تحت پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور و جامعه مورد پژوهش تمامی کتابداران و اطلاعرسانان شاغل در مراکز مورد نظر بود. از پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری دادهها استفاده شد. پرسشنامه مورد نظر در دو قسمت اصلی تنظیم گردید، علاوه بر آن یک قسمت دیگر از پرسشنامه به اطلاعات فردی واحدهای مورد مطالعه اختصاص داده شد. از 1368 نفر، 1001 نفر نسبت به ارسال پرسشنامه مبادرت کردند. محاسبات آماری شامل توزیع فراوانی، میانگین، درصد، شاخصهای پراکندگی، ضریب همبستگی و آزمون دو جملهای بود. دادهها به کمک نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و 05/0P< به عنوان سطح معنیداری در نظر گرفته شد.
یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که اکثر کتابداران شاغل دارای تخصص حرفهای نبودند و تنوع رشتههای تحصیلی در آنان بسیار زیاد بود. همچنین میانگین اهمیت به عوامل بیرونی و نگرشی از نگاه واحدهای مورد مطالعه به ترتیب 25/3 و 18/4 در مقیاس پنج محاسبه شد. در بررسی اثر عوامل بیرونی بر نگرش، بین همه عوامل رابطه مثبت و معنی دار مشاهده شد. در همین ارتباط یک نکته قابل توجه بود و آن اینکه کتابداران و اطلاعرسانان حضور متخصصان کامپیوتر را در حرفه خود نه تنها تهدیدی برای امنیت شغلی خود نمیدانستند بلکه توانسته بودند خود را با شرایط جدید یعنی همگامی با روند تحولات فناوریهای اطلاعاتی تطبیق دهند. از طرفی آنها به این امر واقف بودند که اگر نتوانند خود را با تحولات تکنولوژیک در عرصه فعالیتهای حرفهای همگام نمایند فرصتهای شغلی خویش را از دست خواهند داد.
نتیجهگیری: برای پاسخگویی به نیازهای آتی که بسیار هم جدی خواهد بود ضرورت بازنگری در ساختار تشکیلات اداری و آموزشی این حرفه از اولویتهایی است که زمینه را برای ترمیم تاثیر عوامل بیرونی بر نگرش حرفهای کتابداران نسبت به جایگاهی که در آینده حرفه خواهند داشت فراهم مینماید.