مجله دندانپزشکی

---

هنگامیکه دندان مولر اول دائمی کشیده شده و یا پیش آگهی طولانی مدت آن ضعیف است، قبل از هر اقدامی می بایست ارزیابی کاملی از نظر کلینیکی و رادیوگرافی همراه با بررسی مدلهای دندانی بیمار جهت مشخص نمودن موارد زیر انجام گیرد: کیفیت و کمیت سیستم دندانی، وضعیت جوانه ها، کمبودهای دندانی، وضعیت اکلوژن و مشکلات زمینه ای ارتدنسی، میزان همکاری والدین و بیمار جهت درمانهای ارتدنسی طولانی مدت در آینده و بالاخره وضعیت بهداشت دهان. براساس اطلاعات به دست آمده تصمیم گیری در مورد کشیدن مولر اول دائمی با پیش آگهی ضعیف به صورت جبرانی و یا تعادلی همراه با زمان بندی انجام چنین اقدامی بخصوص هنگامی که احتمال عدم امکان درمان ارتدنسی بعدی وجود دارد، صورت می پذیرد. هدف اصلی این مقاله مطرح نمودن اصول کلی در مورد زمان و ترتیب کشیدن مولر اول دائمی است.

---

بیان مسأله: کشیدن دندان همیشه به عنوان آخرین راه درمان در دندانپزشکی انتخاب می‌شود. امروزه با توجه به پیشرفتهای چشمگیر در زمینه درمانهای دندانپزشکی، حفظ دندانهای دائمی تا سنین کهنسالی امری رایج است. با این همه در بیشتر کشورهای فقیر (از نظر اقتصادی) یا در کشورهایی که مردم تحت پوشش بیمه‌های درمانی نیستند، آمار بالای کشیدن دندان بخصوص دندانهایی که قابل درمان هستند، موجب تأسف است.

هدف: مطالعه حاضر با هدف تعیین علت کشیدن دندان در مراجعه‌کنندگان به دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1379 انجام گردید.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی بر روی 320 بیمار که به منظور کشیدن دندان به بخش جراحی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران مراجعه کرده بودند، انجام گردید. اطلاعات عمومی بیمار، وضعیت بهداشت دهان، محل دندان و علت کشیدن آن در پرسشنامه‌ای جمع‌آوری شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون آماری Chi-Square تحلیل گردید.

یافته‌ها: بین علت کشیدن دندان در دو جنس اختلاف معنی‌داری از نظر آماری وجود نداشت. شایعترین علت کشیدن دندان پوسیدگی(50%)، بیماریهای پریودنتال (6/16%)، مشکلات پروتز، درخواست بیمار و دلایل دیگر (4/33%) بود.

نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های مطالعه حاضر، پیشنهاد می‌شود این بررسی در سطح جامعه نیز انجام شود و در صورت حصول همین نتایج، اقدامات کافی برای پیشگیری از پوسیدگی و مشکلات پریودنتال که در این تحقیق جزو عوامل اصلی کشیدن دندان بودند، انجام گیرد.

---

بیان مسأله: کشیدن دندان در درمانهای ارتدنسی رواج بسیار دارد و بیشتر متخصصان عقیده دارند که با کشیدن دندان می‌توان بر ظاهر صورت بیمار تأثیر گذاشت.

هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات عمودی صورت در درمانهای ارتدنسی به دنبال کشیدن دندان انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه مداخله‌ای قبل و بعد 30 بیمار با مال‌اکلوژن کلاس I پس از جهش رشدی که با کشیدن چهار دندان پرمولر اول و به روش Edgewise  توسط یک متخصص ارتدنسی واحد درمان شده بودند, انتخاب شدند. سفالوگرام جانبی این بیماران پیش و پس از درمان ارتدنسی بررسی و با هم مقایسه شدند و تغییرات عمودی صورت و دندانهای آنها مورد مطالعه قرار گرفت.

یافته‌ها: ابعاد قدامی و خلفی صورت، در طی درمان افزایش یافت. دندانها با وجود استفاده حداقل از الاستیک‌های بین فکی, دچار اکستروژن شدند و بیشترین تغییر در ابعاد صورتی در یک سوم تحتانی قسمت قدامی صورت بود. در بیمارانی که پیش از درمان صورت بلندتری داشتند، اکستروژن مولرهای پایین و افزایش شیب پلن مندیبولر بیشتر بود.

نتیجه‌گیری:کشیدن دندان در درمانهای ارتدنسی نمی‌تواند ضامن کاهش و یا حتی عدم افزایش ارتفاع صورت باشد؛ بخصوص در بیماران دارای صورت بلند, خودداری از اعمال نیروی اکستروزیو ضروری می‌باشد.

---

زمینه و هدف: دانش در مورد ارتباط بین سیگار کشیدن و تحلیل عمودی استخوان آلوئل مختصر است. شواهد مهمی‌اثرات زیان‌آور سیگار را بر روی نسوج پریودنتال و استخوان آلوئول نشان می‌دهد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین مصرف سیگار و شیوع و شدت ضایعات عمودی استخوان آلوئل انجام گرفت.
روش بررسی: روش مطالعه به صورت مورد- شاهدی بود. 71 نفر با ضایعات زاویه‌دار استخوان (مورد) و 69 نفر بدون ضایعات زاویه‌دار استخوان (شاهد) در محدوده سنی 18 تا 70 سال، با مشاهده رادیوگرافی، معاینه و تکمیل پرسشنامه انتخاب شدند. ضایعه عمودی استخوان به عنوان تحلیل استخوان بین دندانی به میزان 2 میلی‌متر یا بیشتر تعریف شد که زاویه مشخصی به طرف مزیال یا دیستال ریشه داشته باشد. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.
یافته‌ها: میانگین سنی افراد مورد بررسی 14/37 و انحراف معیار آن 72/12 بود. در افراد با ضایعات زاویه‌دار استخوانی، 1/21 درصد سیگاری سبک و
4/25 درصد سیگاری متوسط - سنگین بودند. بین شرایط استعمال سیگار و شانس انتلا به ضایعات زاویه‌دار استخوان در بین افراد سیگاری و غیرسیگاری اختلاف آماری معنی‌داری وجود دارد (001/0P=). در مطالعه هم زمان متغیرها رابطه معنی‌داری میان مسواک زدن، سن و وضعیت سیگار کشیدن با شانس ابتلا به ضایعات زاویه‌دار استخوانی نتیجه شد اما جنس مرتبط نبود. به طوری که با کنترل سایر متغیرها شانس ابتلا به ضایعات پریودنتال و تحلیل عمودی استخوان آلوئول در بین سیگاری‌های سبک و متوسط- سنگین بیشتر از غیر سیگاری‌ها بود (به ترتیب OR تعدیل شده = 17/4 و OR تعدیل شده = 87/3).
نتیجه‌گیری: این مشاهدات پیشنهاد می‌کند که سیگار با افزایش شیوع و شدت ضایعات عمودی استخوان ارتباط دارد. سیگار یک عامل خطر بالقوه برای از دست رفتن نسج استخوانی پریودنتال در نظر گرفته می‌شود.

---

زمینه و هدف: دندان‌های متعدد اضافه نادر و عموماً همراه با سندرم‌هایی نظیر کلیدوکرانیال دیسپلازی، گاردنر و شکاف لب و کام می‌باشند. احتمال موارد غیر سندرمیک خیلی کمتر است. هدف از این مقاله گزارش یک بیمار با 6 دندان اضافه بدون همراهی سندرم خاص بود.
گزارش مورد: بیمار خانم 33 ساله‌ای بود که با شکایت حساسیت به غذاهای سرد و گرم در ناحیه پرمولرهای سمت راست بالا به بخش تشخیص بیماری‌ها ارجاع شد. در معاینات دهانی 5 دندان اضافی لینگوال (4 دندان در ناحیه پرمولرهای مندیبل و یک دندان در ناحیه پرمولر ماگزیلا) دیده شد. در کلیشه پانورامیک دندان اضافی نهفته نیز در سمت پالاتال پرمولر چپ ماگزیلا دیده شد. دندان‌های اضافه بنا به گفته بیمار، از سن 17 سالگی و تدریجاً طی یک سال رویش یافتند. به جز سابقه کم کاری تیروئید از 5 سال قبل، نکته قابل توجهی در شرح حال پزشکی و دندانپزشکی، معاینات و آزمایشات پاراکلینیک وجود نداشت. سایر افراد فامیل مشکل مشابه نداشتند. براین اساس، تشخیص دندان‌های اضافه غیر سندرمیک مسجل شد.
نتیجه‌گیری: معاینه کامل هر بیمار که با دندان اضافه مراجعه می‌کند، می تواند اطلاعات ارزشمندی در خصوص همراهی سندرم‌های مربوطه به دست دهد که شامل بررسی رادیوگرافیک (پانورامیک و رادیوگرافی‌های داخل دهانی) برای تشخیص دندان‌های نهفته می‌باشد. تشخیص زود هنگام برای تصمیم‌گیری درمان‌های جراحی و ارتودنسی ضروری است، تا از ایجاد یا تشدید عوارض همراه نظیر مال اکلوژن، تأخیر در رویش دندان سالم مجاور یا چرخش آن، دیاستم، ضایعات کیستیک و جذب دندان متصل به آن جلوگیری شود.

---

زمینه و هدف: دندان‌های مولر اول دایمی مستعد پوسیدگی، مشکلات اندودنتیک و آنومالی‌های تکاملی هستند. دندان‌های مولر اول به شدت تخریب شده با پیش آگهی ضعیف، درمان‌گر را با مشکل روبرو می‌کنند. هدف از این مقاله مروری، بررسی راهکارهای جدید در زمینه طرح درمان برای مولرهای اول دایمی به شدت تخریب شده، در دوره دندانی مختلط است.

روش بررسی: روش انجام این مطالعه بر مبنای مرور منابع علمی با جستجو در MEDLINE، Web of science و Google scholar بود. از واژگان کلیدی Permanent first molar،Extraction و Orthodontic treatment plan استفاده شد. جستجوها محدود به مقالات انگلیسی منتشر شده پس از سال ۲۰۰۰ بود.

نتیجه‌گیری: فاکتورهای متعددی فرایند تصمیم‌گیری در مورد مولرهای اول دایمی به شدت تخریب شده را تحت تأثیر قرار می‌داد که شامل وضعیت ترمیمی دندان، سن دندانی بیمار، میزان کرودینگ و روابط اکلوزالی بود. سن ایده‌آل برای کشیدن این دندان‌ها ۸ تا ۱۰ سالگی بود. با این حال شواهد موجود در مورد مولرهای اول دایمی به شدت تخریب شده نیازمند مطالعات کلینیکی است.

---