بیان مسأله: تاکنون روشهای متعددی برای محاسبه طول کارکرد در درمان ریشه دندان ارائه گردیده است که از آن جمله می‌توان به استفاده از مخروط کاغذی، احساس دست، رادیوگرافی و دستگاههای الکترونیکی اپکس‌یاب اشاره کرد. طبق مطالعات انجام‌شده, کاربرد دستگاههای EAL (Electronic Apex Locator) می‌تواند تعداد رادیوگرافی‌های لازم برای درمان ریشه را تا حد قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد؛ همچنین این دستگاه در شرایط خاص مانند بیماران دارای رفلکس تهوع شدید، زنان باردار، بیماران عقب‌مانده ذهنی و یا ناتوان و نیز در موارد وجود ساختمانهای آناتومیکی خاص, جایگزین مناسبی برای رادیوگرافی می‌باشد.
هدف: مطالعه حاضر با هدف مقایسه دقت یک نوع دستگاه اپکس‌یاب نسل سوم ساخت داخل با Neosono Ultima EZ (Amadent, USA) و رادیوگرافی انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه که از نوع بررسی آزمونها بود, 51 دندان مولر فک پایین که به دلایل بیماری پریودنتال یا پوسیدگیهای شدید, کشیده شده بودند و واجد شرایط لازم (عدم وجود کلسیفیکاسیون، تحلیل داخلی و خارجی، خمیدگی شدید ریشه یا شکستگی آن) بودند, انتخاب شدند. دندانها در محلول هیپوکلریت‌سدیم 5/2% شستشو داده شدند و پس از شستشو با آب در محلول فرمالین 10% و در حرارت اتاق نگهداری شدند.
یافته‌ها: دقت دستگاه ایرانی (8/81%) معادل رادیوگرافی (2/81% ) حاصل شد؛ اما دقت دستگاه Neosono Ultima EZ (9/92%) از دو روش دیگر بالاتر بود.
نتیچه‌گیری: با استفاده از آزمون تطابق داده‌ها با توزیع دو جمله‌ای اختلاف معنی‌داری بین دستگاه Neosono Ultima EZ با دو گروه دیگر وجود نداشت (05/0P>).
