زمینه و هدف : آگاهی از میزان اثردستگاههای RME، Haas و Hyrax برروی ابعاد حفرات بینی متعاقب استفاده آنهادر درمان کراس بایتهای خلفی، انتخاب نوع دستگاهها را آسانتر میسازد. این مطالعه به منظور تعیین و مقایسه اثر دو دستگاه اکسپاندر سریع Haasو Hyrax بر روی ابعاد حفرات بینی افراد تحت درمان که مبتلابه کراس بایت خلفی بودند انجام شد.
روش بررسی: تحقیق به صورت کارآزمایی بالینی و برروی سفالوگرامهای تعداد۳۰ بیمار و در دو گروه انجام شد. گروه اول شامل ۱۴ نفر (۸ دختر و ۶ پسر) در سنین ۲ ۱۲ سال که در درمان آنها از دستگاه Hyrax و گروه دوم شامل ۱۶ نفر (۹ دختر و ۷ پسر) در سنین ۶/۱±۱۱ سال که در درمان آنها ازدستگاه Haas استفاده گردیده بود. یافتهها در هر گروه با آزمون t-test Paired و در بین دو گروه با آزمونStudent t-test مورد قضاوت آماری قرار گرفت.
یافتهها: میانگین میزان اکسپانشن درهر دوگروه ۲ ۹ میلیمتر بود. میانگین فاصله عرض حفرات بینی (NC-CN) در گروه Hyrax از ۹۴/۱ ۲/۲۹ میلیمتر به ۹۳/۱ ۷/۳۱ میلیمتر (۰۰۱/۰=p) و در گروه Haas از ۲۱/۲ ۷۵/۲۷ میلیمتر به ۲۶/۲ ۳۵/۲۹ میلیمتر افزایش یافت (۰۴۳/۰=p). اثر دستگاه Hyrax در مقایسه با دستگاه Haas بر روی ابعاد حفره بینی بیشتر و این تفاوت از لحاظ آماری معنیدار بود (۰۳۸/۰=p).
نتیجهگیری: دستگاه اکسپاندر سریع Hyrax باعث افزایش بیشتری در ابعاد حفره بینی نسبت به دستگاه Haas میگردد.