مجله دندانپزشکی

---

 

---

زمینه و هدف: حفظ انحنای کانال ضمن آماده‌نمودن آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در درمانهای اندودنتیک همیشه تلاش می‌شود که شکل نهایی کانال تغییر نکند و کاملاً دربرگیرنده شکل اولیه آن باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان حفظ انحنای کانال در ریشه‌های داندنهای مولراول بالا و پایین، در موارد درمان ریشه‌شده و ارزیابی روش step- back به عنوان روش کلاسیک در آماده‌سازی این دندانها انجام شد.
روش بررسی: طی یک بررسی گذشته‌نگر، 400 پرونده‌ از 1582 پرونده مربوط به دندانهای مولر اول پایین و بالا بایگانی‌شده در بخش اندودنتیکس که در بین سالهای 1378-1382 مورد درمان ریشه قرار گرفته بودند، به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب و با ارزیابی چهار مشاهده‌گر (از اساتید بخش) مورد بازبینی قرار گرفتند. برای اطمینان از همخوانی نظرات مشاهده‌گرها از آزمون reliability استفاده شد و ضریب Kappa بیشتر از 8/0 به دست آمد. از بین 400 پرونده، 152 پرونده مربوط به مولر اول بالا و 248 پرونده باقیمانده مربوط به مولر اول پایین بودند؛ همچنین تعاریف جامعی از خطاهای حین درمان شامل ایجاد پله، جابه‌جایی فورامن اپیکال، zipping و stripping تهیه و به همراه فرم پرسشنامه به مشاهد‌ه‌گران تحویل شد تا نتایج یکسانی از مطالعه به دست آید؛ سپس پرسشنامه‌ها جمع‌آوری و داده‌ها با استفاده از برنامه آماری EPI6 و آزمونهای آماری Fisher و Chi-Square با سطح معنی‌داری 05/0P< مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: میزان حفظ انحنای کانال در ریشه مزیال مولر اول پایین 5/38% و در ریشه مزیوباکال مولر اول بالا 6/47% بود؛ همچنین شیوع ایجاد پله، جابه‌جایی فورامن اپیکال، zipping و stripping به ترتیب در ریشه مزیال مولر اول پایین 33%، 1/26%، 8/1% و 1/4% و در ریشه مزیوباکال مولر اول بالا به ترتیب 27%، 19%، 2/3% و 2/3% بود.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشانگر چگونگی عملکرد پنج سال اخیر دانشجویان با توجه به معیارهای پذیرفته‌شده و نیز رخداد بالای خطاهایی نظیر ایجاد پله و ترانسپورتیشن در ریشه‌های دارای انحنا با استفاده از روش step- back است و لزوم استفاده از روشهای مؤثرتر در حفظ انحنای کانال محسوس می‌باشد.

---

زمینه و هدف: ایجاد یک شکل مخروطی ایده‌آل در کانالهای دارای انحنا و یا در دندانهایی که سیستم کانال ریشه پیچیده دارند، به آسانی امکان‌پذیر نیست. در این حالت، پیچیدگی مورد به طور قابل توجهی افزایش یافته و ممکن است تکنیک‌های آماده‌سازی که در موارد ساده‌تر نتایج مطلوبی داشتند، موفقیت آمیز نباشند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تأثیر پنج تکنیک مختلف آماده‌سازی کانال بر آناتومی اولیه کانالهای شبیه‌سازی شده دارای انحنای شدید، انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، ١٠٠ بلوک از جنس پلی‌استر ساخته شد که همه دارای کانالی با زاویه انحنای º۴۵، شعاع انحنای حدود ۵۵/۲ میلیمتر و طول قسمت مستقیم ۸ میلیمتر بودند، سپس نمونه‌ها به ۵ گروه آزمایشی تقسیم شدند (۲۰ کانال در هر گروه) و آماده‌سازی کانالها با تکنیک‌های Step-back،Balanced force, Passive step-back  با استفاده از فایل‌های Flex-R و  Ni-Tiدستی و hybrid (Step-down-Step-back) با استفاده از فایل‌های  Ni-Tiچرخشی XtremRace  صورت گرفت. پس از آن تصاویری که قبل و بعد از آماده‌سازی با استفاده از دوربین دیجیتالی تهیه شده بودند روی هم قرار داده شد و با استفاده از برنامه کامپیوتری آنالیز تصویر، عرضهای قبل و بعد از اینسترومنتیشن در ۵ نقطه اندازه‌گیری و مقایسه شدند: ١- ناحیه مدخل کانال (O) 2- نقطه مابین نقطه شروع انحنا تا مدخل کانال (HO) ۳- نقطه شروع انحنا (BC) ۴- نقطه قله انحنا (AC) ۵- نقطه پایانی آماده‌سازی کانال (EP). زمان آماده‌سازی، تغییرات طول کارکرد و شکستگی و تغییر شکل اینسترومنت‌ها نیز در هر گروه بررسی شد و داده‌های به دست آمده با استفاده از آزمونهای آماری ANOVA و کروسکال والیس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. 05/0P< به عنوان سطح معنی‌داری در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: در نقطهEP ، جابه‌جایی کانال در تمامی گروه‌ها به سمت خارج از انحنا بود، ولی از این نظر اختلاف معنی‌داری بین گروه‌های مختلف وجود نداشت (05/0P>). در نقطه BC، جهت جابه‌جایی تمام کانالها به سمت داخل انحنا بود. در این نقطه، هم از نظر جهت و هم مقدار جابه‌جایی بین گروه‌های مختلف، تفاوت آماری معنی‌داری وجود داشت، به طوری که متوسط مقدار جابه‌جایی در گروه Passive step-back، بیشترین و در گروه hybrid، کمترین مقدار بود. تنها اینسترومنت‌های شکسته و تغییر شکل یافته، فایل‌های Flex-R بودند. کمترین مدت زمان آماده‌سازی مربوط به گروهXtremRace  و بیشترین در گروه Passive step-back بود (001/0P<).

نتیجه‌گیری: به طور کلی در مطالعه حاضر، تکنیک‌هایی که در آنها از فایل‌های نیکل تیتانیوم استفاده شده بود، انحنای کانال را به میزان کمتری تغییر داده بودند. سریعترین تکنیک که کمترین تغییر را در انحنای کانال ایجاد نموده بود، اینسترومنتیشن با فایل‌های چرخشی XtremRace بود.

---

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی تأثیر کور فلزی و زیرکونیایی بر رنگ رستوریشن‌ها و نیز بررسی تأثیر پشت پوش (Backing) بر رنگ رستوریشن سرکون زیرکونیا بود.
روش بررسی: نمونه‌های مورد مطالعه شامل دیسک‌های سرکون زیرکونیا و دیسک‌های متال سرامیک از آلیاژ طلای زرد و آلیاژ بیس متال با رنگ پرسلن ونیر کننده 2A و دو ضخامت پرسلن ونیر کننده (mm 7/0 و mm 2/1) بود. از هر گروه سه نمونه دیسک شکل آماده شد. دیسک‌های متال سرامیک شامل دیسک‌هایی از جنس آلیاژ نیکل کروم (Verobond) و آلیاژ طلا (World 89) با دو رنگ 2A و 5/3A و دو ضخامت پرسلن ونیر کننده بود. برای دیسک‌های سرکون زیرکونیا سه پشت پوش از آلیاژ طلای زرد، آلیاژ نیکل کروم و کامپوزیت رنگ 3A ساخته شد. اندازه‌گیری رنگی دیسک‌های زیرکونیایی (روی سه نوع پشت پوش) و دیسک‌های متال سرامیک با دستگاه اسپکتروفتومتر انجام گرفت. از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون توکی برای بررسی آماری استفاده شد.
یافته‌ها: مقادیرa*،b*،L* رستوریشن‌های سرکون زیرکونیا روی سه نوع پشت پوش تفاوت معنی‌دار‌ با هم نداشتند (05/0P>). در مقایسه دو به دو بین انواع رستوریشن‌ها، a* در رستوریشن‌های متال سرامیک به طور معنی‌دار‌ی بیشتر از رستوریشن سرکون زیر کونیا بود (05/0P<).
نتیجه‌گیری: رستوریشن سرکون زیرکونیا کاملاً قادر به پوشاندن پشت پوش زیرین خود است.

---

  زمینه و هدف: با توجه به تفاوت شیوع کمر درد در دندانپزشکان کشور‌های مختلف و عدم وجود گروه شاهد در اکثر مطالعات گذشته، هدف از این مطالعه مقایسه کمر درد و عوامل مؤثر بر آن در دندانپزشکان با داروسازان مرد، برای تعیین میزان ارتباط شغل دندانپزشکی و ایجاد کمر درد بود.

  روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، با استفاده از پرشسنامه نوردیک، 261 دندانپزشک مرد با 193 داروساز مرد که حداقل یک سال به حرفه دندانپزشکی عمومی یا داروسازی اشتغال داشته و سابقه بیماری‌های مزمن بافت همبند یا ترومای منجر به شکستگی در ستون فقرات نداشتند، با استفاده از آزمون‌های آماری Chi- square ، T-test و رگرسیون لجستیک مورد مقایسه قرار گرفتند.

  یافته‌‌ها: ابتلا به کمر درد در 12 ماه گذشته در دندانپزشکان مرد %8/54 و در داروسازان مرد %3/36 بود (001/0> P ). در آزمون آماری رگرسیون لجستیک، پس از تعدیل (adjustment) برای متغیر‌های شغل، سن، نمایه توده بدنی، مصرف سیگار، سال‌های اشتغال به کار و میانگین ساعات کاری هفته، بین شغل دندانپزشکی و ابتلا به کمر درد، با نسبت شانس برابر با 54/2 ارتباط آماری معنی‌داری مشاهده شد (001/0> P ).

  نتیجه‌گیری: اشتغال به حرفه دندانپزشکی در جنس مذکر، مستقل از سن، نمایه توده بدنی، مصرف سیگار، سال‌های اشتغال به کار و میانگین ساعات کاری هفته، مرتبط با ابتلا به کمر درد می‌باشد.