سید حامد رحیمی، سید معصوم معصوم پور، عرفان خوارزمی، زهرا کاوسی،
دوره 12، شماره 3 - ( 9-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: جایگاه اورژانس در بیمارستان و نظام بهداشتی درمانی به دلیل لزوم انجام سریع، باکیفیت و مؤثر فرآیندهای متعدد و پیچیده درآن، جایگاهی حساس و استثنایی است. گسترش عملکرد کیفیت یکی از موثرترین ابزارهای طراحی و بهبود کیفیت است که به منظور تامین نیازهای مشتری وافزایش رضایت وی از خدمت مورد نظر به کار برده می شود.
مواد و روش ها: گام های اصلی مطالعه عبارت بودند از؛ تعیین مهمترین نیازها و انتظارات مشتری از طریق مصاحبه (n=80)، تعیین عناصر خدمت از طریق مصاحبه(n=15)، تعیین ارتباط میان انتظارات بیمار و عناصر خدمت، تعیین ارتباط میان عناصر خدمت، طراحی الگوی کیفیت خدمات براساس تحلیل خانه کیفیت.
نتایج: با مشخص شدن 13 نیاز و انتظار مشتری و 20 عنصر خدمت در نهایت 9 عنصر خدمت به عنوان اجزاء الگوی کیفیت خدمات در سه سطح بهبود بدین شرح اولویت بندی شدند: 1- فضای فیزیکی اتاق پزشک 2- بهبود پرسنل پرستاری، تسهیلات هتلینگ، اتاق بستری، پزشک، و فضای تریاژ 3- بهبود سیستم های راهنما، ایجاد تسهیلات رفاهی همراه بیمار، بهبود سالن انتظار.
نتیجه گیری: الگوی کیفیت حاصل از مطالعه حاضر، می تواند یک راهنمای کلی برای بهبود کیفیت خدمات بخش اورژانس و سهولت اجرا محسوب شود. از محدودیت های استفاده از روش گسترش عملکرد کیفیت(QFD) ظاهر پیچیده و زمان بر بودن آن است.
کلمات کلیدی: روش گسترش عملکرد کیفیت، خانه کیفیت، خدمات بخش اورژانس
حبیب ابراهیم پور، حسن خلیلی، محمد پور علی،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه: در کشورهای مختلف روشها و ابزارهای متنوعی جهت ارتقاء کیفیت مراقبتهای سلامت تا به امروز بکار گرفته شده‌اند. از میان این روشها، حاکمیت بالینی برای نخستین بار توسط NHS انگلیس به عنوان استراتژی ارائه از سوی دولت و به منظور ارتقاء کیفیت مراقبتهای بالینی در سال 1998 مطرح شد. حاکمیت بالینی به طور همزمان روی مسئولیت‌پذیری جهت حفظ سطح مراقبتهای کنونی و نیز ارتقاء وضعیت کیفی مراقبتهای آتی تاکید دارد.
مواد و روشها: هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین حاکمیت بالینی و عملکرد سازمانی بیمارستانهای اردبیل میباشد که با استفاده روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه در بین 600 نفر از بیماران، کارکنان، پزشکان و مدیران بیمارستانهای اردبیل به روش نمونه‌گیری تصادفی ترکیبی انجام گرفته است. جهت بررسی فرضیه‌های تحقیق از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون استفاده گردید.
یافته‌ها: با توجه به نتایج تحلیل دادهها، بین حاکمیت بالینی و عملکرد سازمانی رابطه معنیداری وجود دارد. از سوی دیگر، طبق نتایج جدول مقدار سطح معناداری F مشاهده شده برای مولفه‌های تحقیق سطح اطمینان 99/0 است، بنابراین میتوان گفت که نتایج آزمون تحلیل واریانس استفاده از مدل خطی رگرسیون را مجاز می‌داند. همچنین با توجه به ضرایب تعیین همه مولفه‌های حاکمیت بالینی بر عملکرد تأثیر مثبت و معناداری دارد. در بین مولفه‌های حاکمیت بالینی، مولفه ممیزی بالینی با مقدار 163/0 کمترین تأثیر و مولفه مدیریت نیروی انسانی با مقدار 908/0 بیشترین تأثیر را بر عمکرد بیمارستان دارد.
نتیجه: با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیق، مشارکت دادن بیماران در امور درمان، استفاده از اطلاعات و تجارب همراهان بیماران برای ارایه خدمات بیشتر به بیماران، تخصیص اعتبار ویژه برای بحث آموزش کارکنان و استفاده از تخصص کارکنان نخبه و باتجربه در حوزه آموش کارکنان امری ضروری محسوب می‌گردد.
محبوبه اسدی، سيد سعید طباطبایی، سعید خیاط مقدم،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از ابزار های بی نظیر و جدید به منظور بقای سازمان ها در میان رقبای خویش، داشتن دانش فراگیر از همه عوامل محیطی مؤثر بر سازمان یعنی هوش سازمانی است که با سنجش آن، توانایی ها و ضعف های سازمان شناسایی
می شود و می تواند عملکرد سازمان را متأثر سازد و از این طریق به سازمان در اندازگیری و تعیین میزان پیشرفت در تحقق اهدافش کمک کند.
روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی تحلیلی و از نوع همبستگی بود. جهت انجام این پژوهش 375 نفر از کارکنان 12 بیمارستان عمومی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استاندار هوش سازمانی آلبرخت و چک لیست شاخص های عملکردی بیمارستان ها، تعیین شده از سوی وزارت بهداشت بود. برای تعیین نمره هوش سازمانی از مقیاس پنج درجه ای لیکرت استفاده شد. داده ها با استفاده از
آزمون های آماری توصیفی تحلیلی و ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنی داری 05/0 و در نرم افزار Spss نسخه 16 تحلیل گردید.
یافته ها: بین هوش سازمانی بیمارستان ها و کلیه شاخص های عملکردی منتخب به جز ضریب اشغال تخت و درصد اعمال جراحی به تخت عمل، همبستگی مثبت و رابطه آماری معنی دار وجود داشت (05/0 > P) و هوش سازمانی بیشترین همبستگی را با شاخص های فاصله چرخش عملکرد تخت (r=0/739) و میانگین طول اقامت بیمار (r=0/691) داشت.
نتیجه گیری: توجه و برنامه ریزی در راستای تقویت و افزایش هوش سازمانی می تواند در بهبود عملکرد بیمارستان ها نقش مؤثری داشته باشد.
فرشاد فقی سلوک، علی ولی نژادی، رقیه ارشاد سرابی، پوران رئیسی،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: بیمارستان به عنوان مرکز ثقل سیستم بهداشتی و درمانی جهت رسیدن به اهداف اصیل خود نیازمند یک شیوه رهبری اثربخش و استراتژی مناسب در حل اختلافات و تعارضهای سازمانی میباشد. هدف این پژوهش بررسی رابطه سبک رهبری و مدیریت تعارض در بین مدیران بیمارستانهای شهرستان ارومیه می باشد.
مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی مقطعی و میدانی می باشد. داده های مورد نیاز از طریق سه پرسشنامه (مشخصات فردی، سبک رهبری به روشLPC فیدلر و مدیریت تعارض) جمع آوری شد. پژوهش حاضر در سال 1392 در بین 30 نفر از مدیران ارشد (رؤسا، مدیران، مترونها) بیمارستانهای شهرستان ارومیه انجام شد. تحلیل داده ها در سطح توصیفی و تحلیلی با استفاده از آزمون های آماری کای دو، کروسکال والیس و رو- اسپیرمن توسط نرم افزار SPSS صورت گرفت.
نتایج: بر اساس یافته های پژوهش، بین سبک رهبری با میانگین سابقه کار افراد (040/0p=)، همچنین بین سن و استراتژی کنترلی (01/0p=) رابطه آماری معنی داری وجود دارد. بین سبک رهبری و استراتژیهای مدیریت تعارض با دیگر متغیرهای توصیفی مثل: سمت افراد، تحصیلات، تأهل، سابقه مدیریت، مطالعات مدیریتی و شغل دوم ارتباط آماری معنی دار وجود نداشت. در نهایت بین سبکهای رهبری و استراتژیهای مدیریت تعارض ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت (77/0= P).
نتیجه گیری: از آنجا که تعیین شیوه رهبری و مدیریت روشهای برخورد با اختلافات و تعارضها در بیمارستانها حائز اهمیت است، لذا توصیه می گردد که در زمینه تأثیر عوامل دیگر مثل: فرهنگ سازمانی، فرهنگ اجتماعی و شخصیت در شیوه رهبری و مدیریت تعارض افراد تحقیقات جامعتری صورت پذیرد.
محمد عرب، فاروق محمدیان، عبدالرسول رحمانی، عباس رحیمی، لیلا امیدی، پروین عباسی بروجنی، مهدی اصغری،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: اتاق عمل به عنوان یکی از واحدهای اصلی در بیمارستان، مهمترین مرحله ارائه خدمات درمانی به بیمار را بر عهده دارد. هدف از پژوهش حاضر تعیین نگرش ایمنی کارکنان اتاق عمل شاغل در بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران می باشد.
مواد و روش ها:در این مطالعه توصیفی و تحلیلی 230 نفر از پرسنل اتاق عمل شاغل در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه سه بخشی نگرش ایمنی(آلفای کرونباخ 854/0) استفاده شد. بخش اول مربوط به اطلاعات دموگرافیک(11سوال)، قسمت دوم مربوط به کیفیت ارتباط و همکاری با دیگر پرسنل(14سوال) و قسمت سوم مربوط به نگرش ایمنی (58سوال) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 18 و از آزمون های آماری کای ، ضریب همبستگی پیرسون، تی تست و آنالیز واریانس استفاده شد.
نتایج:9/90% افراد دارای نگرش ایمنی متوسط بودند و میانگین نمره نگرش ایمنی در افراد مورد بررسی4/22±2/119بود. همبستگی معنادار و مستقیمی بین نمره نگرش ایمنی با سن، سابقه کار و سابقه کار در بیمارستان(141/0±=, r046/0=p) بدست آمد. بین میانگین نمره نگرش ایمنی مردان و زنان(047/0=p) و افرادی که در رابطه با ایمنی آموزش دیده و افراد آموزش ندیده(004/0=p) اختلاف معناداری بدست آمد.
نتیجه گیری: نگرش ایمنی در میان پرسنل اتاق عمل ایده ال به نظر نمی رسد. بنابراین انجام برنامه های مداخلاتی موثر در جهت ارتقای نگرش ایمنی در میان کارکنان اتاق عمل ضروری است.
فیض اله اکبری حقیقی، ابراهیم جعفری پویان، نگار عقیقی،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه و هدف:نظارت یا کنترل از وظایف مهم مدیریت به شمار می رود. این وظیفه به قدری حائز اهمیت است که بعضی از صاحبنظران علم مدیریت معتقدند که مدیریت اثربخش، به داشتن نظام کنترل موثر بستگی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی موانع و تسهیل کننده های انجام نظارت بر درمان و ارائه راهکارهایی برای نظارت اثربخش بر مراکز درمانی ارائه گردید.
مواد و روشها: این مطالعه از نوع کیفی بود که داده های آن از طریق ابزار مصاحبه بوسیله تدوین پرسشنامه ای نیمه ساختاریافته در سال 91-90 گردآوری و با روش تحلیل چارچوبی محتوا تحلیل گردید. جامعه مورد پژوهش شامل 25 نفر از کارشناسان نظارت بر درمان و مدیران مربوطه بودند.
نتایج: براساس یافته های پژوهش 9 مفهوم استخراج گردید: تخصصی بودن نظارت بر درمان، آموزش ناظران درمان، سابقه فعالیت در واحدهای صفی، پیش نیازهای لازم برای شروع به کار، خصوصیات شخصیتی مورد نیاز کارشناس نظارت بر درمان، حمایت مدیران از کارشناسان نظارت بر درمان، فرهنگ قبول نظارت بر درمان، موانع نظارت بر درمان، تسهیل کننده های نظارت بر درمان. براساس این مفاهیم، تعداد 28 کد شناسایی گردید.
نتیجه گیری: استفاده از کارشناسان نظارت بر درمان با تخصص های مرتبط در مورد شاخه ای که نظارت آن را بر عهده دارند، ارائه آموزشهای دقیق و کاربردی توسط کارشناسان با تجربه و خبره به صورت سیستماتیک و تعریف شده، حمایت کامل مدیران، از جمله مواردی هستند که موجب اثربخشی بیشتر کار نظارت بر درمان خواهد شد.
سکینه علیزاده، محمدرضا ملکی، رحیم خدایاری زرنق، سجاد درزی رامندی، احمد صادقی،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: استراتژی یکی از عوامل تاثیرگذار بر ساختار سازمان بوده و برای موفقیت سازمان توجه به رابطه این دو ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین ساختار و استراتژیهای سازمانی در بیمارستانهای دولتی و خصوصی شهر تهران انجام گرفت.
مواد و روشها: یک مطالعه توصیفی و تحلیلی است که در سال 1390 و در 20 بیمارستان دولتی و خصوصی تهران انجام شد. جامعه شامل مدیران ارشد بود که به دلیل محدود بودن (60 نفر) نمونه گیری انجام نشد. ابزار پژوهش پرسشنامه استراتژی اسنو-مایلز و ساختار سازمانی رابینز بود که روایی آن مورد تایید صاحبنظران قرار گرفت و پایایی با روش آلفای کرونباخ 0.75 محاسبه گردید. برای تحلیل داده ها از آماره های توصیفی و آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد.
نتایج: از بین ابعاد ساختار سازمانی، بعد تمرکز در بیمارستانهای دولتی و خصوصی به ترتیب 85 و 75 درصد، رسمیت 92 و 88 درصد و پیچیدگی 81 و 100 درصد بود. استراتژی غالب هر دو گروه بیمارستانها از نوع تحلیلی بود. ضریب همبستگی بین استراتژی و ساختار سازمانی در بیمارستان های دولتی 2/0- و در بیمارستان های خصوصی 3/0 بود و رابطه آنها معنی دار نبود.
نتیجه گیری: بین استراتژی غالب در بیمارستانهای دولتی و خصوصی (استراتژی تحلیلی) و ابعاد ساختار سازمانی رابطه منطقی وجود نداشت. اگر این بیمارستانها از استراتژی تحلیلی پیروی کنند باید از پیچیدگی خود بکاهند. تمرکز نیز در شرایطی در جهت استراتژی تحلیلی خواهد بود که کنترل شدید بر فعالیت‌های جاری و کنترل کم بر فعالیت‌های جدید وجود داشته باشد.
شبنم قاسمیانی، ابوالقاسم پوررضا، سارا فروتن،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه و هدف : سازمان‌ها جهت دستیابی به اهدافشان باید از نیروی انسانی با تعهد سازمانی بالا، برخوردار باشند. برای افزایش رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان لازم است با آنان به عدالت رفتار شود. این پژوهش با هدف بررسی رابطه عدالت سازمانی با تعهد سازمانی در بین کارکنان بیمارستان های شریعتی و ولی عصر(عج) درسال1390 انجام شد.
مواد و روشها: پژوهش حاضراز نوع مقطعی توصیفی-تحلیلی بود. نمونه پژوهش 140 نفر از کارکنان بیمارستان های شریعتی و ولی‌عصر (عج) بودند. برای سنجش عدالت سازمانی از پرسشنامه نیهوف و مورمن (1993) و برای تعیین سطح تعهد سازمانی از پرسشنامه آلن و مایر (1990) استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 صورت گرفت.
نتایج : میانگین و انحراف معیار نمره عدالت سازمانی به‌ترتیب 84/2 و 72/0 و میانگین و انحراف معیار نمره تعهد سازمانی به‌ترتیب 89/2 و 66/0 بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که میان تعهد سازمانی کارکنان و عدالت سازمانی رابطه معنیداری برقرار است و با توجه به ضریب همبستگی بدست آمده این رابطه مستقیم میباشد.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این پژوهش میزان عدالت و تعهد سازمانی در نمونه مورد بررسی هردو در حد متوسط قرار داشتند، و با توجه به رایطه مستقیم و مثیت این دو متغیر باهم و نقشی که در کارآیی سازمان‌ها، به‌ویژه بیمارستانها دارند لازم است هرچه بیشتر به این مهم توجه شود و مدیران درجهت ارتقای سطح عدالت سازمانی تلاش کنند.
حبیب الله دانائی، حجت رحمانی، لیلا ترک زاده، محسن نظری،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه و هدف:رشد صنعت و حجم بالای گردش مالی یکی از دلایل اصلی گسترش توریسم درمانی است. درایران به علت ایجاد ظرفیت های اضافی در بخش سلامت به ویژه در سطوح درمانی ،گسترش توریسم درمانی می تواند یک راهبرد اساسی یرای حل مشکلاتی نظیر ظرفیت اضافی باشد. هدف از این مطالعه، بخش بندی مشتریان خارجی چهار بیمارستان در ایران بر اساس منافع مورد انتظارشان از خدمات درمانی بود.
مواد و روش ها: در این مطالعه برای تعیین ویژگی های خدمات بهداشتی درمانی از مطالعات کتابخانه ای و نظرات خبرگان این امر استفاده شد. پس از تعیین متغیرها از تحلیل عاملی برای خلاصه کردن متغیرها استفاده شد. سپس با استفاده از الگوریتم K MEANS، تحلیل خوشه ای بر روی فاکتورهای استخراج شده انجام شد و ویژگی های هر خوشه تعیین شد.
نتایج :با انجام تحلیل عاملی 4 فاکتور استخراج شد.سپس تحلیل خوشه ای بر روی 4 فاکتور انجام شد و بیماران به 4 بخش تقسیم شدند که بخش اول برای کارائی خدمات بهداشتی درمانی اهمیت قائلند،بخش دوم وچهارم برای دریافت مراقبت توام با احترام و خوشه سوم برای قابلیت های منحصر به فرد بیمارستان بیشترین اهمیت را قائلند.
نتیجه گیری: در بین 4 خوشه استخراج شده افراد بیشترین درصد اهمیت را به ارائه مراقبت توام با احترام اختصاص داده اند. بنابراین بیمارستانها در تلاش های بازاریابی خود باید بیشترین تمرکز را بر کیفیت ارتباط با مشتریانشان داشته باشند.
ادریس حسین‌زاده، محمود تقوی، محمد رضا سمرقندی،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: بیوآئروسل‌ها، ذرات هوابردی هستند که می‌توانند باعث اثرات بهداشتی گسترده‌ای شامل عفونت‌های بیمارستانی و شغلی، اثرات سمی حاد، آلرژی‌ها سرطان شوند. ازاینرو هدف از این مطالعه ارزیابی کمی و کیفی بیوآئروسل‌های موجود در بخشهای مختلف بیمارستانهای شهر ملایر بود.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، نمونه‌برداری از 12 بخش از دو بیمارستان شهر ملایر انجام شد. نمونه‌‌برداری‌های باکتریایی و قارچی براساس روش کمیته بیوآئروسل ACGIH انجام شدند. نمونه‌ها بلافاصله به محیط کشت آگار خونی و سابرودکستروز آگار منتقل و کشت داده شدند و سپس در آزمایشگاه تعداد و نوع کلنی‌های تشکیل شده، شمارش شده و تعیین گردیدند. در نهایت تراکم بیوآئروسول در هوا بر حسب cfu/m3 تعیین شد.
نتایج: بطور کلی، حداکثر تراکم کلنی‌های باکتریایی (cfu/m3 27/21) و قارچی (cfu/m3 49/66) به ترتیب در بخشهای اطفال و قلب یافت شدند. حداقل تراکم کلنی‌های باکتریایی (cfu/m374/8) و قارچی(cfu/m318/2) در بخش اتوکلاو یافت شد. شایعترین ارگانیسم‌های شناسایی شده به ترتیب استافیلوکوک کوآگولاز منفی (76/33%)، میکروکوک‌ها(23/%16) و باسیلوس‌ها (58/%15) بودند و پنیسیلیوم (9/50%)، کلادوسپوریوم (02/27%) و آسپرژیلوس (1/8%) فراوانترین قارچ‌های جداشده بودند.
نتیجه‌گیری: به جز برخی موارد معدود، غلظت کلی بیوآئروسل‌ها در همه بخش‌ها پایینتر از مقدار رهنمودی (cfu/m3 30) بود. غلظت بالای بیوآئروسل‌ها در برخی بخش‌ها را میتوان به عواملی نظیر استهلاک و فرسودگی ساختمان‌ها، تهویه نامناسب، ضدعفونی ناقص بخش‌ها و تعداد بالای بیماران و ملاقات‌کنندگان نسبت داد.
ریحانه شهرکی، علیرضا پویا،
دوره 13، شماره 4 - ( 12-1393 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: اخیرا، بیمارستانها جهت بهبود عملکرد استراتژیکی و عملیاتی تحت فشار زیادی قرار گرفته‌اند؛ با این وجود کمبود تحقیقات تاکسنومیک در حوزه‌ی خدمات درمانی احساس شده است. هدف این تحقیق، ارائه‌ی تاکسنومی از استراتژیها و سیستمهای عملیات خدمات درمانی بخشهای بیمارستانهای مشهد به ترتیب بر اساس اهداف و تصمیمات عملیاتی آنها و سپس تعیین استراتژیها و سیستمها متناسب با یکدیگر میباشد.
مواد و روشها: تحقیق بر اساس نوع هدف کاربردی و بر اساس روش پیمایشی و اکتشافی میباشد؛ نمونه‌ای 84 تایی از بخشهای بیمارستانهای درمانی در مشهد به تصادف انتخاب شده است و پس از بررسی پایایی و روایی ابزار تحقیق، از تحلیل خوشه‌ای کای میانگین استفاده نموده و جهت بررسی اعتبار این تحلیل، از روش تحلیل تشخیصی چندگانه استفاده شده است. جهت بررسی رابطه‌ی بین استراتژیها و سیستمهای شناسایی شده از آزمون استقلال بهره گرفته شده است.
نتایج: برای استراتژیها و سیستمهای عملیاتی هرکدام سه خوشه شناسایی گردیده است که هر کدام از آنها به ترتیب بر اهداف و تصمیمات مختلفی تأکید دارند. همچنین نتایج آزمون استقلال اجرا شده حاکی از تناسب بین استراتژی رهبران خدمت‌محور با سیستم پیشروان عملیات و استراتژی دنباله‌روهای هزینه‌محور با سیستم محتاط‌های خلاق میباشد.
نتیجه‌گیری: این تحقیق نه تنها توصیف مناسبی از وضعیت عملیاتی و جایگاه عملیاتی بیمارستان در اختیار قرار می‌دهد بلکه زمینه لازم را برای مطالعات تخصصی تر و نظریه پردازی فراهم می‌آورد.
سيد امید خلیلی فر، بایرام نجاتی زرنقی، محمد بختیاری علی آباد، آمنه ولدخانی،
دوره 13، شماره 4 - ( 12-1393 )
چکیده
زمینه: امروزه یکی از روش های موثر ارایه خدمات، عقد قرارداد با خارج از سازمان و برونسپاری است.
هدف: هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر برون سپاری بر عملکرد واحد تغذیه در بیمارستان های مورد مطالعه است.
روش کار: مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر در سال 1392، در دو بیمارستان غیر نظامی و دو بیمارستان نظامی انجام گرفت. 602 بیمار و 930 پرسنل بوسیله نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. گرد آوری داده ها بوسیله پرسشنامه رضایت بیمار و پرسنل از وضعیت تغذیه، چک لیست وضعیت بهداشت آشپزخانه و چک لیست بررسی زمان صرف شده توسط مدیر بیمارستان برای واحد تغذیه انجام شد. هزینه پرسنلی نیز از طریق حسابداری جمع آوری شدند. تحلیل داده ها بوسیله نرم افزار SPSS/19 انجام شد.
یافته ها: رضایت بیماران و پرسنل از خدمات تغذیه بیمارستان تخصصی غیر نظامی بیش از بیمارستان تخصصی نظامی (اختلاف معنی دار 03/0 برای بیماران، 021/0 برای پرسنل) و در بیمارستان جنرال غیر نظامی بیش از بیمارستان جنرال نظامی بود (اختلاف معنی دار 039/0 برای بیماران، 028/0 برای پرسنل). وضعیت بهداشتی آشپزخانه بیمارستان های غیرنظامی بهتر از بیمارستان های نظامی، زمان صرف شده توسط مدیریت برای امور تغذیه بیمارستان تخصصی نظامی 5/1 برابر بیمارستان تخصصی غیرنظامی و در بیمارستان جنرال نظامی 5/6 برابر بیمارستان جنرال غیرنظامی بود. هزینه پرسنلی در واحد تغذیه بیمارستانهای نظامی 5/1 برابر بیش از بیمارستانهای غیرنظامی بود.
نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت برون سپاری بر عملکرد واحد تغذیه در بیمارستان ها، پیشنهاد می گردد که این راهبرد در واحد تغذیه بیمارستان های نظامی بکار گرفته شود.
دکتر عباس زیاری، دکتر کامبیز عباچی زاده، دکتر مریم رسولی، دکتر محمد علی حیدر نیا، دکتر مریم محسنی،
دوره 13، شماره 4 - ( 12-1393 )
چکیده
زمینه و هدف :
روشهای مختلفی برای ارتقای کیفیت مراقبتهای سلامت پیشنهاد شده که یکی از آنها، حاکمیت بالینی میباشد. این سیستم در سال 1388 بعنوان الگویی کشوری معرفی و بیمارستانها موظف به اجرای آن شدند. در ارزیابی کشوری استقرار حاکمیت بالینی تنها دو بیمارستان از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مورد تایید قرار گرفتند. این پژوهش با هدف بررسی موانع استقرار برنامه حاکمیت بالینی در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده است.
مواد و روشها :
این مطالعه با رویکردی کیفی به روش تحلیل محتوای قراردادی و با مشارکت 25 نفر از افراد درگیر در اجرای برنامه، شامل پرستاران، پزشکان، مدیران و کارشناسان بیمارستانها و وزارت بهداشت، با روش نمونه گیری هدفمند انجام شد. داده ها از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته جمع آوری و بطور همزمان تحلیل شد. صحت و استحکام داده ها توسط شرکت کنندگان و کنترل خارجی تایید گردید.
یافته ها :
یافته ها در 9 درونمایه چالشهای نیروی انسانی، کمبود منابع مالی، کامل نبودن سیستم های ثبت و مستندسازی، فرهنگ سازمانی نامناسب ، کمبود آگاهی مدیران و کارکنان، نقص در رویه ها و خط مشی های مدون، نظارت و ارزشیابی نامناسب، فقدان هماهنگی بین بخشی و رهبری سازمانی ضعیف بدست آمده، در دو حیطه درونداد و فرایند قرار داده شدند.
نتیجه گیری :
یافته های مطالعه نشاندهنده وجود مشکلات و موانع متعددی در استقرار این برنامه میباشد که لازم است اولویت بندی شده و برای رفع آنها راهکارهای مناسب ارائه شود.
کلید واژه ها :
بیمارستان، حاکمیت بالینی، کیفیت، تحلیل محتوای قراردادی، مطالعه کیفی
امیر اشکان نصیری پور، مهرک پورمطهری،
دوره 13، شماره 4 - ( 12-1393 )
چکیده
زمینه و هدف :امروزه
کیفیت زندگی کاری به عنوان یک مفهوم جهانی در مدیریت منابع انسانی و توسعه سازمانی
موردتوجه قرار گرفته و ارتقای آن کلید اصلی موفقیت مدیریت هر سازمان به شمار می
رود.همچنین تعارض کار –خانواده
پدیده مهمی است که
هم کارکنان و هم کارفرمایانشان را تحت تاثیر قرار می دهد.این مطالعه به تعیین
همبستگی کیفیت زندگی کاری با میزان تعارض
کار-خانواده آنان می پردازد.
مواد و روشها:
این پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی
و مقطعی است .جامعه آماری پرستاران بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران با حجم
نمونه215 نفر بود. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه 29 سوالی کیفییت زندگی
کاری کاسیو(casio) همچنین پرسشنامه 18 سوالی تعارض کار–خانواده کارلسون(Carlson) بود. برای تحلیل داده ها از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد.
یافته ها: از بین مولفه های کیفیت زندگی کاری، امتیازات
مادی و آموزش با میزان تعارض کار–خانواده
رابطه معنی داری نداشتند، ولی بین تعارض کار –
خانواده با دموکراسی در سازمان001/0 P=، مشارکت در
تصمیم گیری009/0 P=،طراحی شغل017/0
P=،فضای کاری در سازمان004/0 P=، رابطه معنی داری وجود داشت. در نهایت بین
کیفیت زندگی کاری پرستاران با میزان تعارض
کار- خانواده رابطه معنی دارمشاهده شد
(001/0> P و 26 /0r=).
نتیجه گیری: به دلیل رابطه معنادار بین کیفیت زندگی کاری و
تعارض کار – خانواده پرستاران، می
توان نتیجه گرفت که با برنامه ریزی صحیح جهت
افزایش کیفیت زندگی کاری پرستاران می توان شاهد کاهش تعارض کار –خانواده آنان بود.
ندا وزیری، علی اردلان، الهام احمدنژاد، عباس رحیمی فروشان،
دوره 14، شماره 1 - ( 3-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: مراکز هدایت عملیات بحران دانشگاههای علوم پزشکی کشور با سابقه نه چندان طولانی، با هدف ساماندهی و هماهنگی عملیات در زمان رخداد بلایا ایجاد شده است و تصمیم گیرنده نهایی انجام اقدامات در جهت برگشت به حالت قبل از رخداد بلایا میباشد. این مطالعه با هدف تدوین ابزار استاندارد (پایا و روا) ارزیابی عملکرد مراکز عملیات بحران اجرا شده است.
مواد و روشها: مطالعه ترکیبی (Sequential Triangulation) با هدف ابزارسازی در بین کارشناسان مراکز هدایت عملیات بحران که حداقل یکسال از تاسیس آن گذشته است، در سال 1391 انجام شد. روایی صوری و محتویی برای سنجش روایی و ضریب آلفای کرونباخ برای سنجش پایایی ارایه شد. جهت تقلیل سوالات و تعیین بیشترین عامل تفاوت در حیطههای مختلف پرسشنامه، از تحلیل عاملی اکتشافی بهره گرفته شد.
نتایج: ابزار نهایی دارای شش حیطه با 38 سوال بود. روایی محتوی تمام سوالات بغیر از یک سوال (1/0+) مناسب و بالای (6/0+) بود. ضریب پایایی تمام حیطهها بغیر از یک حیطه ( فعالسازی با ضریب کرونباخ 337/0) مناسب و بالای 7/0 بود. تحلیل عاملی حیطه ارزیابی اطلاعات را به پنج سوال، حیطه فعالسازی و حیطه هماهنگی را به دو سوال و سه حیطه آخر را به یک سوال تقلیل داد.
نتیجه گیری: پرسشنامه تدوین شده ابزار مناسب (روا و پایا) در جهت اندازهگیری عملکرد مراکز هدایت عملیات بحران میباشد. پایایی مناسب پرسشنامه دلیل بر هماهنگی بین سوالات و روایی محتوی بالای پرسشنامه دلالت بر تسلط کارشناسان مراکز بر حیطههای مورد سوال داشت.
محسن افصحی، دکتر محمد مهدی سپهری، احسان عامری،
دوره 14، شماره 1 - ( 3-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: تصمیمگیری در مورد تغییر تعداد تختهای بیمارستان یکی از چالشهای پیش روی مدیران بیمارستانها است، زیرا با افزایش تعداد تختها، هزینه جاری بیمارستان افزوده می‌شود و از طرف دیگر با کاهش تعداد تختها، جریان بیماران با اختلال مواجه می‌شود. از این رو هدف اصلی این تحقیق، کمینهسازی هزینهها و بیشینهسازی جریان بیماران در شبکه، با در نظر گرفتن محدودیتهای عملی بیمارستان است.
مواد و روش ها: گامهای اصلی مطالعه عبارت است از: شناسایی محدودیتهای موجود در تغییر ظرفیت هر بخش به کمک مصاحبه با مدیران و پرسنل بیمارستان، تحلیل و بررسی شبکه جریان بیمار قلبی در بیمارستان مدرس تهران، شبیهسازی جریان فعلی، تعیین سناریوهای قابل اجرا و انتخاب بهترین سناریوها به کمک مدل سازی ریاضی با هدف کمینهسازی هزینه و بیشینهسازی جریان بیماران
نتایج: از میان تعداد زیادی سناریو موجود، با بررسی محدودیتها تعداد 31 سناریو قابل اجرا شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت. در نهایت، 8 سناریو برتر مشخص شد. نتایج نشان داد که به طور کلی کاهش تخت در سیسییو و افزایش تخت در پستسیسییو می تواند با در نظر گرفتن محدودیتهای هزینهای، جریان بیماران را بهبود بخشد.
نتیجه گیری: رویکرد پیشنهادی میتواند یک راهنمای کلی برای برنامهریزی ظرفیت بیمارستان با در نظر گرفتن محدودیتهای عملی باشد. از آنجایی که برخی از مدیران سلامت، با ایجاد بخش پستسیسییو (Post Coronary Care Unit (Post CCU) مخالفت میکنند. با این رویکرد میتوان وضعیت جریان بیماران را در شرایط وجود و عدم وجود این بخش با هم مقایسه نمود.
حسین ابراهیمی پور، علی وفایی نجار، غلام عباس نوری، حبیب الله اسماعیلی، سارا جمیلی،
دوره 14، شماره 1 - ( 3-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: ترخیص بیمار از مهمترین مراحل تاثیرگذار در رضایتمندی بیمار و جزو چالشهای مدیریتی در بسیاری از بیمارستانها است. پژوهش حاضر با هدف اندازهگیری زمان انتظار بیماران در فرایند ترخیص و عوامل تأثیرگذار بر آن در بیمارستان امام رضا (ع) انجام شده است.
مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی زمان انتظار بیماران ترخیص شده از کلیه بخشهای بستری بیمارستان امام رضا (ع) شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 455 بیمار به عنوان نمونه انتخاب شدند. و زمان ترخیص آن ها در شش ایستگاه(داخل بخش، فاصله بین بخش تا مدارک پزشکی، در مدارک پزشکی، فاصله بین مدارک پزشکی تا حسابداری، محاسبه هزینه ها در حسابداری و پرداخت هزینهها) با استفاده از روش زمان سنجی ساعت متوقف شونده اندازهگیری گردید. سپس دادهها با استفاده آمار توصیفی و تحلیلی و به کمک نرم افزار SPSS 16 در سطح معنی داری 0.05 تحلیل شد.
نتایج: میانگین مدت زمان انتظار بیماران برای ترخیص در کل بیمارستان امام رضا (ع) 504.26 دقیقه با انحراف معیار 362.96 دقیقه بود.در بین بخشهای مختلف نیز بخش گوش و حلق و بینی دارای کمترین و بخش سوختگی دارای بیشترین میانگین مدت زمان انتظار ترخیص بودند.
نتیجه گیری: با توجه به این که بیشترین زمان انتظار مریوط به ایستگاه شماره یک (در داخل بخشهای بستری) و نیز ایستگاه شماره شش (پرداخت هزینه) می باشد لذا پیشنهاد می‌گردد با انجام راهکارهای اصلاحی در این دو ایستگاه از قبیل تغییر ساعت ویزیت و تدوین برنامه زمان‌بندی شده جهت ارسال پرونده‌ها از بخش‌ها به حسابداری به کاهش زمان انتظار بیماران کمک نمود.
علی جنتی، ندا کبیری، محمد اصغری جعفرآبادی، بهروز پوراصغری، بابک بیاض،
دوره 14، شماره 1 - ( 3-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: پرداخت مبتنی بر عملکرد، مدل پرداختی است که سعی بر پاداش دادن به ابعاد اندازهگیری شده عملکرد دارد و ارائه کنندگان خدمات سلامت را در جهت دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده توسط انگیزانندههای مالی تشویق میکند. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر پرداخت مبتنی بر عملکرد بر کارایی واحد آزمایشگاه مرکز آموزشی درمانی امام رضا (ع) تبریز در سال 92 میباشد.
مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع مطالعات مداخلهای و قبل و بعد میباشد. به منظور در نظر گرفتن هر نوع تغییرات شاخصهای کارایی از ابتدای سال 92 تا پایان سال 92 سنجش و مقایسه گردیدند. داده ها با بررسی اسناد آزمایشگاه و حسابداری مرکز به صورت دستی جمع آوری شدند و برای مقایسه کارایی قبل و بعد از مداخله از آمار توصیفی استفاده گردید.
نتایج: مقایسه دادههای حاصل از پرسشنامههای قبل و بعد از مداخله نشان میدهند. هزینه های بعد از مداخله آزمایشگاه تفاوت معنی داری نسبت به قبل نداشتند ولی درآمد آزمایشگاه اندکی بیشتر از قبل شده بود (از 14364 ریال به 16874 ریال افزایش یافته بود). خطاهای آزمایشگاهی نیز نسبت به قبل از مداخله افزایش یافته بود (از صفر به 17 مورد).
نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه میتوان نتیجه گرفت که این نوع پرداخت تشویقی میتواند با تعیین اهداف از پیش تعیین شده و در نظر گرفتن امتیاز منفی برای بروز خطاهای آزمایشگاهی برای پرسنل، در تمام سطوح ارائه خدمت، از جمله مراکز ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی اولیه، داروخانهها، مراکز ارائه دهنده خدمات تشخیصی و کل بیمارستان نیز به کار گرفته شود.
سید حسام سیدین، محمد محسنی، آغافاطمه حسینی، مهدی غرسی منشادی، حشمت اله اسدی،
دوره 14، شماره 2 - ( 5-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: بیمارستان یکی از نهادهای مهم در نظام نوین درمانی میباشد و پاسخگویی نیز از مهمترین عملکردهای سازمانی است. پاسخگویی یک نیروی پیش‌برنده است که بر عوامل اصلی فشار وارد می‌آورد تا در برابر عملکرد خود مسئول باشند. این مطالعه با هدف بررسی نظام پاسخگویی عملکرد بیمارستانها انجام گرفت.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی بصورت مقطعی در سال 1392 در 12 بیمارستان آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گرفت. دادهها بوسیله‌ی چک لیست پاسخگویی عملکرد جمعآوری شد. دادهها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی و بوسیله‌ی نرم افزار 19 SPSS تحلیل شد.
نتایج: به طور کلی وضعیت پاسخگویی عملکرد بیمارستانها دارای میانگین 50/1(از 2 نمره) و در وضعیت "خوب" (متوسط به بالا) قرار داشت. بُعد برنامهریزی استراتژیک بیشترین میانگین (21/0±85/1) و بُعد مشارکت ذی‌نفعان کمترین میانگین(46/0±12/1) رابه خود اختصاص دادند. بین همه‌ی متغیرها(بجز محرک‌ها) با پاسخگویی عملکرد همبستگی مثبت و معنیدار وجود داشت.
نتیجه‌گیری: ضعف در هر قسمتی از عملکرد میتواند دیگر قسمت‌ها را تحت تأثیر قرار دهد و بر عملکرد کل بیمارستان تأثیر منفی داشته باشد. با توجه به وضعیت کنونی پاسخگویی عملکرد بیمارستانها و اهمیت آن، تقویت ابعاد دارای نقاط ضعف و رسیدگی به نواقص پاسخگویی عملکرد باید در اولویت کاری مدیران قرار گیرد.
محمدجواد کبیر، ناهید جعفری، محمد نعیمی طبیعی، ابراهیم میکانیکی، حسن اشرفیان امیری، سیدداود نصرالله‌پور شیروانی، ارسلان داداشی، قاسم اویس،
دوره 14، شماره 2 - ( 5-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از وظایف اصلی پزشک خانواده تشکیل پرونده سلامت و ثبت کلیه خدمات ارائه شده میباشد. این مطالعه به منظور تعیین کمیت و کیفیت تشکیل پرونده سلامت و ثبت خدمات ارائه شده در برنامه پزشک خانواده در استانهای شمالی ایران انجام گرفت.
مواد و روشها: این مطالعه مقطعی در شش ماهه دوم 1391 انجام گرفت. 139 مرکز مجری طرح پزشک خانواده و بیمه روستایی در سه استان گلستان، مازندران و گیلان بصورت تصادفی منظم به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و در مراکز منتخب عملکرد ثبتی کلیه پزشکان خانواده بررسی شد. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت. دادهها در SPSS نسخه 18 در سطح معنیداری 05/0>P تحلیل شد.
نتایج: از 189 پزشک خانواده مورد مطالعه، 43 پزشک (23 درصد) مشخصات بیماران ارجاع داده شده به سطح2 و نتایج آن را در فرم سابقه ارجاع ثبت میکردند. از 1890 خانوار بررسی شده، 1559 خانوار دارای پرونده سلامت بودند که پرونده سلامت 892 خانوار (57 درصد) بطورکامل تکمیل شد. از 5869 نفر اعضای خانوار مورد بررسی، 4229 نفر حداقل یکبار توسط پزشک خانواده خود معاینات دورهای شدند که نتایج معاینات دورهای انجام شده 1919 نفر (46 درصد) بطور کامل ثبت گردید. میزان ثبت فرم سابقه ارجاع به پزشک متخصص در استانهای شمالی ایران تفاوت معنیدار وجود داشت (001/0=P).
نتیجه گیری: کمیت و کیفیت تشکیل پرونده سلامت و ثبت خدمات ارائه شده در سطح مورد انتظار نبوده و نیاز به مداخلات متناسب دارد.
