فصلنامه

---

زمینه و هدف : کشورهای در حال توسعه به دنبال تغییر ترکیب سبد منابع درآمدی خود می باشند. کشور ایران نیز با پتانسیل بالای جذب گردشگر پزشکی درصدد ورود به بازار گردشگری پزشکی است. بیمارستان ها با توجه به اختلافات کیفی و هزینه ای خدمات در سراسر دنیا عاملی موثر جهت جذب گردشگر پزشکی می باشند ، لذا پرداختن به آن ها به عنوان یکی از اصلی ترین ارکان های صنعت گردشگری پزشکی ضروری است. در این راستا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اهمیت- عملکرد گردشگری پزشکی استان تهران از دیدگاه گردشگران و ارائه کنندگان خدمات پزشکی، به منظور بررسی وضعیت فعلی این صنعت،انجام شده است .
مواد و روشها : این پ‍‍ژوهش به صورت توصیفی - مقطعی در بیمارستان های منتخب جذب گردشگر پزشکی استان تهران و در سال 1389 صورت گرفته است. کلیه گردشگران پزشکی بستری دربیمارستان های منتخب تهران در سه ماهه پایانی سال 1389 که تعداد آن ها 103 نفر بوده است ، جامعه گردشگران پزشکی و کلیه کادر پزشکی و پرستاری بخش هایی که بیمار خارجی می پذیرند، ریاست و مدیریت بیمارستان های مورد مطالعه ،نمونه پژوهش را تشکیل داده اند. در رابطه با صاحب نظران دانشگاهی و سیاستگذاران مربوطه در وزارت بهداشت از نمونه گیری هدفمند استفاده شد که در مجموع تعداد آن ها بالغ بر 123 نفر بوده است . گردآوری داده ها با استفاده از پرسش نامه محقق و تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک های آمار توصیفی انجام شد و یافته ها با استفاده از ماتریس اهمیت - عملکرد مورد تحلیل قرار گرفت .
نتایج : یافته های پژوهش نشان می دهد بیشترین بیماران (22/3 درصد) از کشور امارات متحده عربی بوده اند .پاسخ دهندگان به طور کلی اهمیت عوامل گردشگری پزشکی را زیاد (0/61±4/40=M) و عملکرد بیمارستان های منتخب را در این رابطه متوسط قلمداد کرده اند(0/66±2/75=M).
نتیجه گیری : از دیدگاه گردشگران پزشکی و ارائه کنندگان خدمات پزشکی ، عملکرد عوامل مرتبط با گردشگری پزشکی در استان تهران متناسب با اهمیت آن ها نمی باشد.این دو گروه ضمن آنکه عملکرد بیمارستان ها را از نظر کیفیت، تنوع و هزینه خدمات و تجهیزات پزشکی، مناسب دانسته اند ، اما اقدامات اساسی در راستای جذب گردشگر پزشکی، در سطح کلان به ویژه در ارتباط با اعتباربخشی بین المللی بیمارستان ها را ضعیف قلمداد کرده اند. در نهایت لزوم تمرکز بر کشور امارات متحده عربی ، به عنوان بازار بالقوه گردشگری پزشکی مطرح می گردد .

---

زمینه و هدف: دستیابی به تامین مالی عادلانه و از بین بردن ریسک مواجه خانوارها با مخارج کمرشکن سلامت تبدیل به چالش مهمی برای نظام های سلامت در سراسر دنیا شده است. هدف از این مطالعه اندازه گیری مواجه خانوارهای ایرانی با هزینه های کمرشکن سلامت بر اساس رویکرد سازمان جهانی بهداشت و بانک جهانی و بررسی عوامل مؤثر بر این هزینه هاست. مواد و روش ها: داده های بخشی از مطالعه پیمایش سلامت جهانی که در سال 1380 در ایران انجام شده، تحلیل شده است. این پیمایش 10300 خانوار شهری و روستایی در سطح کشور را در بر گرفته است. هزینه های کمرشکن بر اساس توانایی پرداخت در آستانه های 40، 50، و60 و بر اساس درآمد در آستانه 20 درصد محاسبه شده است. مدل رگرسیون لوجستیک برای بررسی عوامل تاثیرگذار بر هرینه های کمرشکن استفاده شده است. نتایج: نسبت خانوارهای مواجه شده با هزینه های کمرشکن سلامت 15-9 درصد برآورد شد. مواجه شدن با هزینه های کمرشکن سلامت با متغیرهای وجود فرد با بیماری مزمن در خانوار، اقامت در روستا و وضعیت اقتصادی خانوار در تمام آستانه ها ارتباط آماری معنی داری نشان داد. متغیر پوشش بیمه ای در آستانه 40 درصد ظرفیت پرداخت ارتباط آماری معنی داری با مواجه شدن با این هزینه ها نشان داد. نتیجه گیری: مداخلات سیاستی دولت مانند اجرای معافیت از پرداخت برای گروه های هدف خاص، طراحی بسته ی مزایا، محافظت از فقرا و محرومین و گسترش مکانیسم های پیش پرداخت می تواند خانوارها را در برابر هزینه های کمرشکن سلامت محفاظت کند.

---

مقدمه و هدف: نظام پاداش‌دهی، ابزار سرمایه‌گذاری سازمان به‌منظور بهبود کیفیت خدمات است. مطالعه حاضر باهدف شناسایی چالش‌های نظام پاداش‌دهی و راهکارهای بهبود آن براساس دیدگاه گروه‌های ذینفع در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گرفت.

مواد و روش ها: مطالعه کیفی حاضر از نوع تحلیل محتوای جهت‌دار بود که در دانشگاه علوم پزشکی تهران و در نیمه دوم سال 1393 و نیمه اول سال 1394 انجام گرفت. نمونه‌گیری هدفمند بود و با طیف متنوعی از صاحب‌نظران و افراد مجرب شامل مدیران، اعضا هیئت‌علمی و کارکنان بیمارستان‌ها به‌صورت نیمه ساختاریافتۀ عمیق و چهره به چهره مصاحبه شد. پس از پیاده‌سازی کلمه به کلمه متن مصاحبه‌ها و استخراج کدها (عبارات معنادار)، مجدداً این عبارات به‌منظور دستیابی به زیرطبقات مرور گردید. براساس زیرطبقات، اطلاعات به طبقات مرتبط دسته‌بندی گردید. برای اطمینان از روایی، پایایی و مقبولیت داده‌ها نیز از روش بازنگری مشارکت‌کنندگان و نظرات تکمیلی همکاران و اعضاء هیئت‌علمی استفاده شد.

یافته‌ها: درمجموع با 29 نفر مصاحبه گردید و نظرات، در 6 طبقه اصلی، 19 زیرطبقه و 1100 کد دسته‌بندی گردید. طبقات‌اصلی عبارت از سازوکارهای موجود در بیمارستان به‌منظور افزایش انگیزۀ کارکنان، چالش‌های سازوکارهای پاداش‌دهی، فرصت­های منتج از تجارب پاداش‌دهی، اقدامات نظام‌مند برای پاداش‌دهی، انواع پاداش مناسب برای کارکنان، بسترسازی برای اجرای بهتر نظام پاداش‌دهی بود.

نتیجه‌گیری: با توجه به جنبه‌های متعدد نظام پاداش‌د‌هی و نقش پاداش موثر در افزایش انگیزۀ کارکنان و پاداش ناکارآمد در کاهش آن، استقرار یک نظام پاداش‌دهی موثر در بیمارستان‌ها، از طریق طراحی الگویی مناسب براساس عوامل کلیدی شناسایی‌شده در این مطالعه پیشنهاد می‌گردد.

---

زمینه و هدف: با توجه به ابعاد قلدری سازمانی و زمینه ‌ایجاد آن در اورژانس بیمارستان و کاهش کیفیت مراقبت از بیماران و افزایش نارضایتی از خدمات دریافتی و محدود بودن مطالعات پژوهشی در این حوزه، پژوهش در بخش اورژانس یک بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی یزد انجام شد.
مواد و روش‌ها: برای انجام این پژوهش توصیفی تحلیلی از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. خبرگان شامل 30 نفر از پزشکان، سرپرستاران و پرستارانی بوده‌اند که یا در اورژانس یک بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی یزد در حال فعالیت بوده‌اند یا سابقه خدمت در این بخش را داشته‌اند که به صورت مصاحبه عوامل مؤثر بر کاهش قلدری در محیط اورژانس از آنان پرسش و پس از استخراج این عوامل مجدد جهت امتیازدهی به آنان بازگردانده تا تأثیرات این عوامل بر هم از نظر آنان سنجیده و با نرم‌افزار MATLAB تحلیل نهایی انجام گردید.
نتایج: نتایج نشان می‌دهد که بیشترین تأثیر در کاهش قلدری مربوط به «آموزش کافی به پرسنل جهت برقراری ارتباط» و «برخورد مناسب و سعه‌صدر در مواجه با مراجعین» (با قدرت نفوذ 5) و کمترین تأثیر مربوط به «ایجاد فضای رفاهی مناسب» و «انجام تریاژ مناسب» (با قدرت نفوذ 1) می‌باشد.
نتیجه‌گیری: با توجه به اثرات مخرب در پی قلدری ایجاد سازوکارهای مناسب جهت کاهش این پدیده که در این تحقیق نشان داده شده و استفاده از عواملی که توسط خود افراد درگیر با قلدری شناسایی شده می‌تواند این پدیده را که در محیط اورژانس بیمارستان به کرات پیش می‌آید را کاهش داد.

---

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف تعیین ارتباط میان اجرای برنامه استراتژیک با عملکرد بیمارستان انجام شد. اهمیت آگـاهی از عوامـل مؤثر بر اجرای برنامه‌ریزی اسـتراتژیک و شناسایی آن منجر به برنامه‌ریزی بهتر و اجرای درسـت فرآیند برنامه‌ریزی استراتژیک می‌شود.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی تحلیلی، از نظر زمان مقطعی و از نظر نتایج کاربردی می‌باشد و در سال 1398 انجام گرفته است. جامعه پژوهش تمام افرادی هستند که در تألیف برنامه استراتژیک نقش داشته‌اند این پژوهش از سرشماری استفاده کرده است که در صد بالایی از جامعه آماری پرسشنامه را پرکرده‌اند. پس از جمع‌آوری داده‌ها اطلاعات وارد نرم‌افزار شد و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS ویرایش 16 استفاده شده است.
نتایج: رابطه بین اجرای برنامه استراتژیک و عملکرد بیمارستان مستقیم و قوی است. در بین تمام بخش‌های برنامه استراتژیک، مدیریت مشتریان نقش مهم‌تری نسبت به سایر بخش‌های برنامه استراتژیک در بهبود عملکرد بیمارستان دارد.
نتیجه‌گیری: برای داشتن بیمارستانی با عملکرد مطلوب نیازمند برنامه‌ریزی استراتژیک دقیق هستیم که این برنامه باید با دقت و نظارت مناسب اجرا شود تا بتواند ما را به عملکرد مطلوب برساند.