فصلنامه

---

---

زمینه و هدف: درک ارایه دهندگان خدمات سلامت،ایمنی بیمار وکیفیت خدمات درمانی را تحت تاثیر قرار می دهد وسبب افزایش اثربخشی مراقبت،کنترل هزینه و کاهش شکایت قانونی می گردد.این پژوهش با هدف بررسی نگرش ارایه دهندگان خدمات سلامت درباره فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان نور وعلی اصغراصفهان انجام شد.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضرازنوع توصیفی-مقطعی بود و در نیمسال اول سال 1390 انجام شد. حجم نمونه بر اساس فرمول از بین تمام کارکنان بخش های درمانی و تشخیصی106نفر محاسبه گردید.اطلاعات از طریق پرسشنامه ایمنی بیمار برگرفته از سازمان ارتقا کیفیت امریکا(AHRQ) جمع آوری شد و پایایی آن بر اساس آزمون آلفاکرونباخ79% سنجش شد.به منظور تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS 16 استفاده شد.
نتایج: میزان پاسخ دهی به پرسشنامه 89 درصد بود. نتایج نشان داد که 53/7درصد کارکنان در 12 ماه گدشته هیچ رخدادی را گزارش نکرده اند. نگرش ارایه دهندگان خدمات سلامت در خصوص فرهنگ ایمنی بیمار بطور کلی برابر با 5/28±64 بود. بالاترین نمره نگرش مربوط به بعد انتظارات مدیران و انجام اقدام جهت ارتقا ایمنی(15/8±72/8)وکمترین نمره مربوط به بعد نقل و انتقالات در بیمارستان(14/8±56/4)بود.
نتیجه گیری: با توجه به نمره نگرش ابعاد فرهنگ ایمنی وتاثیر آن در کیفیت خدمات،به منظور ارتقای فرهنگ ایمنی، مهندسی مجدد محیط کاری وانجام اقدام ایمنی بیمار همچون مشارکت ذینفعان، بحث آزاد درباره اشتباهات، تدوین برنامه های آموزشی و طراحی سیستم گزارش حوادث پیشنهاد می شود.

---

زمینه و هدف: آمادگی بیمارستان ها در مقابل بحران از عوامل متعدد نشات می گیرد که در این میان می توان به وضعیت " محیط داخلی " آنها اشاره نمود. مواد و روش ها: بررسی رابطه بین وضعیت محیط داخلی بیمارستان ها با میزان آمادگی آنها در برابر بحران این پژوهش یک مطالعه همبستگی ، کاربردی و مقطعی است که سال 1387 در 12بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی کردستان انجام شد. جهت سنجش وضعیت محیط داخلی و میزان آمادگی بیمارستان‌ها در برابر بحران به ترتیب از پرسشنامه استاندارد جهانی وایزبورد و چک لیست آمادگی بیمارستان ها در برابر بحران استفاده شد. تحلیل داده ها نیز با استفاده آمار توصیفی و تحلیلی انجام گرفت. نتایج: در کلِ بیمارستان هایِ مورد مطالعه 74 درصد تغییرات مربوط به آمادگی بیمارستان ها در برابر بحران با تغییرات محیط داخلی آنها قابل توجیه است. در این میان بین میزان آمادگی و ساختار سازمانی بیمارستان ها قوی ترین رابطه و بین میزان آمادگی و نگرش کارکنان به تغییر ضعیف ترین رابطه وجود دارد. نتیجه‌گیری: بیمارستانها به منظور افزایش آمادگی در برابر بحران می بایست اقدام به تحلیل محیط داخلی خود نمایند. در این میان توجه به ابعاد مختلف محیط داخلی ، بازنگری اهداف ، افزایش کار تیمی ، مشارکت پرسنل در تصمیم گیری ،‌ارائه پاداش های مبتنی بر عملکرد، تشکیل کمیته ارتباطات،‌بهبود سبک های رهبری ، آموزشی مدیران و رهبران سازمان و افزایش هماهنگی های درون بخشی و برون بخشی می تواند مؤثر باشد.

---

زمینه و هدف: بیمارستان به عنوان مرکز ثقل سیستم بهداشتی و درمانی جهت رسیدن به اهداف اصیل خود نیازمند یک شیوه رهبری اثربخش و استراتژی مناسب در حل اختلافات و تعارضهای سازمانی میباشد. هدف این پژوهش بررسی رابطه سبک رهبری و مدیریت تعارض در بین مدیران بیمارستانهای شهرستان ارومیه می باشد. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی مقطعی و میدانی می باشد. داده های مورد نیاز از طریق سه پرسشنامه (مشخصات فردی، سبک رهبری به روشLPC فیدلر و مدیریت تعارض) جمع آوری شد. پژوهش حاضر در سال 1392 در بین 30 نفر از مدیران ارشد (رؤسا، مدیران، مترونها) بیمارستانهای شهرستان ارومیه انجام شد. تحلیل داده ها در سطح توصیفی و تحلیلی با استفاده از آزمون های آماری کای دو، کروسکال والیس و رو- اسپیرمن توسط نرم افزار SPSS صورت گرفت. نتایج: بر اساس یافته های پژوهش، بین سبک رهبری با میانگین سابقه کار افراد (040/0p=)، همچنین بین سن و استراتژی کنترلی (01/0p=) رابطه آماری معنی داری وجود دارد. بین سبک رهبری و استراتژیهای مدیریت تعارض با دیگر متغیرهای توصیفی مثل: سمت افراد، تحصیلات، تأهل، سابقه مدیریت، مطالعات مدیریتی و شغل دوم ارتباط آماری معنی دار وجود نداشت. در نهایت بین سبکهای رهبری و استراتژیهای مدیریت تعارض ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت (77/0= P). نتیجه گیری: از آنجا که تعیین شیوه رهبری و مدیریت روشهای برخورد با اختلافات و تعارضها در بیمارستانها حائز اهمیت است، لذا توصیه می گردد که در زمینه تأثیر عوامل دیگر مثل: فرهنگ سازمانی، فرهنگ اجتماعی و شخصیت در شیوه رهبری و مدیریت تعارض افراد تحقیقات جامعتری صورت پذیرد.

---

زمینه و هدف:مراکز درمانی و بیمارستانها به گسترش اینترنت،برنامه­های نرم­افزاری ارائه خدمات(ASP) وتبدیل آن به یک گزینه­ی بادوام برای رقابت کردن نیاز مبرم دارند. لذا تحقیق حاضر باهدف تعیین رابطه کیفیت سیسمتهای نرم افزاری ارائه خدمات بارضایت کاربران در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران که دارای سیستم های اطلاعات بیمارستانی مشابه بودند انجام گردید.

مواد و روش ها:این پژوهش یک مطالعه تحلیلی وتوصیفی،از نوع مطالعات همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کارکنان واحددرآمد وترخیص بیمارستان بوده روش کار بصورت سرشماری وبا استفاده ازپرسشنامهKim et al.  انجام گردید. برای تحلیل داده ها از آمارتوصیفی مانند توزیع فراوانی،درصدومیانگین و از آمار استنباطی همچون آزمون کلموگراف اسمیرنوف وهمبستگی پیرسون استفاده گردید.

نتایج :بین تمامی متغیر های کیفیت سیستم های نرم افزاری ارائه خدمات و رضایتمندی کاربران رابطه مثبت و معنی دار وجود داشت که شدت آن به ترتیب شاملکیفیت سیستم(01/0=,P734/0= r)،کیفیت خدمات(01/0=,P721/0= r)وکیفیت اطلاعات(01/0=,P521/0= r) بود.بطوری که کیفیت سیستم تاثیر بیشتری روی رضایت کاربران دارد.

نتیجه گیری:بین کیفیت برنامه های نرم افزاری ارائه خدمات با رضایت کاربران در بیمارستانهای منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران رابطه معنی داری وجود داشت، هرچند کلیه متغیرها با رضایت کاربران رابطه مثبت و معنادار داشتند لیکن میانگین آنها کمترازحد متوسط بود لذا شایسته است مدیران عرصه سلامت درروشهای مدیریتی خویش به این مسا ئل توجه داشته باشند.

---

زمینه و هدف: از جمله تحولات و تغییرات اساسی در نظام سلامت کشور ایران در سال‌های اخیر، طرح تحول نظام سلامت می باشد که اثرات آن می‌بایست از ابعاد گوناگون بررسی گردد. هدف از این مطالعه، تعیین تأثیر طرح تحول نظام سلامت بر شاخص‌های بهداشتی در جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اهواز می باشد.
مواد و روش­ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی؛ داده‌های شاخص‌های بهداشتی منتخب دانشگاه علوم پزشکی اهواز در بازه زمانی قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت (سال 91 لغایت 97)؛ جمع‌آوری و با نرم‌افزار SPSS، توصیف و تحلیل داده‌ها انجام گردید.
نتایج: بیشترین میزان تغییر در شاخص‌های مرگ‌ومیر؛ بین سال 92 و 94 و به ترتیب در شاخص مرگ کودکان زیر 5 سال، مرگ کودکان زیر یک سال و مرگ نوزادان، با اختلاف میانگین 282/13، 825/10 و 955/7 بوده است (001/0p=، 002/00 p= و 004/0(p=. بیشترین میزان تغییر در پوشش مراقبت کودکان زیر 5 سال؛ بین سال 93 و 94 با اختلاف میانگین 335/11 و در خصوص پوشش مراقبت مادران؛ بین سال 93 و 96 با اختلاف میانگین 050/10 بوده است (به ترتیب 002/0 p= و 001/0>.(p شاخص مرگ مادران باردار معنی‌دار نبوده است.
نتیجه­گیری: بررسی سیر زمانی شاخص‌های بهداشتی مؤید این نکته است که میزان تغییرات در سال‌های ابتدای طرح تحول زیاد بوده و در ادامه کمتر شده است. بیشترین میزان تغییر در شاخص‌ها مربوط به سال‌های 94 و 95 بوده است. یافته‌ها نشان داد که طرح تحول اخیر ایران باعث بهبود اغلب شاخص‌های مرگ‌ومیر (کاهش مرگ نوزاد، مرگ زیر یک سال و مرگ زیر 5 سال) و ارتقای شاخص پوشش مراقبت کودکان زیر 5 سال و مراقبت مادران (حداقل 6 بار مراقبت دوران بارداری) شده است. طرح تحول سلامت بر شاخص مرگ مادران باردار تأثیر نداشته است

---

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین عواملی که بهره‌وری پرسنل را کاهش می­دهد فرسودگی شغلی است؛ بنابراین، هدف مطالعه حاضر تعیین رابطه بین کارکردهای مدیریت منابع انسانی و فرسودگی شغلی از دیدگاه مدیران و پرسنل ستادی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران بود.
مواد و روش­ها: جامعه آماری این مطالعه مقطعی شامل 657 نفر از مدیران و کارکنان ستادی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران بود که بر اساس جدول مورگان 242 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. داده­های پژوهش با کمک دو پرسشنامه فرسودگی شغلی و کارکردهای مدیریت منابع انسانی جمع­آوری شد.
 نتایج:174 نفر (7/70%) افراد مشارکت‌کننده در مطالعه زن، میانگین سن و سابقه کاری افراد 3/41 و 8/15 با انحراف معیار 35/7 سال بود. 9/78 درصد افراد متأهل و 1/69 درصد آن‌ها از وضعیت حقوق دریافتی خود راضی نبودند. ابعاد ارزیابی نتیجه گرا، شرح شغلی شفاف و آموزش گسترده به ترتیب با میانگین­های 17/4، 12/4 و 03/4 از 7 بیشترین امتیاز را در بین ابعاد مختلف کارکردهای منابع انسانی داشتند. ابعاد مختلف فرسودگی نشان داد که بیشترین مقدار میانگین مربوط به احساس عدم‌کفایت شخصی و مسخ شخصیت (72/4) بود. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین کارکردهای مدیریت منابع انسانی با فرسودگی شغلی ارتباط آماری معناداری با ضریب همبستگی 439/0- وجود دارد (05/0P<).
نتیجه‌گیری: با بهبود کارکردهای مدیریت منابع انسانی، فرسودگی شغلی به طور معناداری کاهش خواهد یافت.

---

مقدمه: گردشگری سلامت شکل جدیدی از صنعت گردشگری است که با هدف حفظ بهبودی و به دست آوردن مجدد سلامتی جسمی و روانی انجام می‌گیرد و در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای رشد پیدا کرده است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر بازاریابی گردشگری سلامت در بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی ایران صورت گرفت.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر تحلیلی_توصیفی بوده و در مقطعی از سال 1400 انجام شد. جامعه پژوهش شامل تمامی روسا، مدیران، مترون‌ها، مسئولین کیفیت و مسئولین واحد بیماران بین‌الملل بیمارستان‌های دولتی و خصوصی تابعه دانشگاه علوم پزشکی ایران به تعداد 270 نفر بودند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‌نامه محقق ساخته با دو بخش ویژگی‌های جمعیت شناختی و عامل‌های مربوط به بازاریابی گردشگری سلامت بود که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 23 مورد تحلیل قرار گرفتند.
نتایج: نتایج نشان داد همه عامل‌های مورد بررسی تأثیر مثبت و معناداری بر روی بازاریابی گردشگری سلامت داشتند (05/0>P-value). در این میان عامل‌های افراد، شواهد فیزیکی و محصول بیشترین تأثیر و عامل ترفیع کمترین اثر را در بازاریابی گردشگری سلامت داشته است. نتایج بررسی عامل‌ها در بین بیمارستان‌های خصوصی و دولتی تابع دانشگاه علوم پزشکی ایران حاکی از تفاوت معنادار بین مؤلفه‌های قیمت، کانال توزیع (مکان)، ترفیع و افراد در دو نوع مرکز بود (05/0>P-value). درحالی‌که بین سایر مؤلفه‌ها (محصول، شواهد فیزیکی و فرایند) تفاوت معناداری مشاهده نشد (05/0<P-value).
نتیجه‌گیری: شناخت نیازهای گردشگران پزشکی و برآوردن آن نیازها، افزایش رضایت مخاطبان را به همراه خواهد داشت؛ بنابراین توجه به عوامل مؤثر در بازاریابی و تلاش در رفع کاستی‌های این حوزه می‌تواند در جذب گردشگران سلامت و تبدیل شدن ایران به یک مقصد توریستی پزشکی بسیار مؤثر باشد.