زمینه و هدف: بیمارستان‌ها به عنوان یکی از اولین مراکز پذیرش مصدومین به هنگام بروز بلایا، باید از آمادگی لازم برخوردار باشند. مطالعه با هدف تعیین میزان آمادگی بیمارستان‌های شمال ایران در مواجهه با بلایا انجام شد.
مواد و روش‌ها: پژوهش از نوع مطالعات کاربردی است که به شیوه مقطعی در سال ۱۳۹۰ انجام شد. در این مطالعه کلیه بیمارستان‌های آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی سمنان، شاهرود، مازندران، بابل و گیلان(۵۳بیمارستان) به‌روش سرشماری مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل پرسشنامه آگاهی‌سنجی مدیران(۴۰سوال) و چک‌لیست ۱۴۱ سوالی بوده که به روش خودارزیابی تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها توسط نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون‌های آماری من‌ویتنی، کروسکال‌والیس و ضریب همبستگی پیرسون انجام شده است.
یافته‌ها: میانگین امتیاز آگاهی مدیران از وضعیت آمادگی در برابر بلایا (۱۲/۹±۸۹/۴۱) و آمادگی بیمارستان‌ها در مواجهه با بلایا (۱۲/۱۵±۸۸/۵۶) در کلیه بیمارستان‌های مورد مطالعه در حد متوسط بود. بین آگاهی مدیران و گذزاندن دوره آموزشی در زمینه مدیریت بلایا ارتباط آماری معنی داری(۰۰۷/۰P=) وجود داشت. کمترین امتیاز مربوط به حیطه برنامهریزی کاهش خطرات ساختمانی(۴/۲۹±۵۶/۴۰) بود. بین آمادگی بیمارستان در دانشگاه‌های مختلف و حیطه‌های آمادگی در زمینه مدیریت برنامه حوادث غیرمترقبه(۰۴۷/۰=P)، برنامه آموزشی بیمارستان(۰۱۹/۰=P)، برنامه ریزی پشتیبانی خدمات حیاتی(۰۰۵/۰=P) و اقدامات بهداشت محیط برای مقابله با حوادث غیرمترقبه(۰۰۱/۰=P) رابطه معنی داری مشاهده گردید.
نتیجهگیری: با توجه به سابقه وقوع بلایا در استان‌های مورد مطالعه و آمادگی متوسط بیمارستان‌ها، برنامهریزی آموزشی برای مقابله با بلایا، مقاوم‌سازی بیمارستان‌ها و برگزاری مانورهای تمرینی در افزایش آمادگی بیمارستان‌ها نقش موثری خواهد داشت.
