فصلنامه

---

زمینه و هدف: از آنجایی که تعدد و ترکیب عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی در سازمان های مختلف به دلیل اختلاف در ویژگی های محیط داخلی و خارجی متفاوت می باشد، لذا این پژوهش با هدف اولویت بندی عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی از دیدگاه مدیران میانی اجراگردید،تا ضمن فراهم نمودن مبنایی برای تصمیمات مدیران منابع انسانی در زمینه برنامه ریزی و نگهداری نیروی انسانی، موجب کاهش هزینه های ناشی از ترک خدمت کارکنان گردد.
مواد و روش ها: مطالعه توصیفی حاضر به صورت مقطعی در نیمه اول سال 1388 انجام گرفت. مدیران میانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند که با توجه به محدود بودن از نمونه گیری استفاده نشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه یمحقق ساخته ای بود که روایی آن به صورت محتوایی تأیید و پایایی نیز با محاسبه آلفای کرونباخ 935/0 محاسبه شد. داده هایِ جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تحلیل گردید؛‌ در تحلیل داده ها بیشترین و کمترین امتیاز به ترتیب 5 و 1 بود.
یافته ها: رعایت عوامل مربوط به شیوه و سبک مدیریتی سازمان با میانگین امتیاز 41/4 مهمترین دسته از عوامل مؤثر بر بهره وری نیروی انسانی شناخته شد. عوامل مرتبط بافردبا میانگین امتیاز 3/4،فرهنگ با میانگین امتیاز 1/4، ساختار سازمانیبا میانگین امتیاز 06/4، سیستم های پاداشبا میانگین امتیاز 4، دوره های آموزشیبا میانگین امتیاز85/3و عوامل مربوط به فضای فیزیکی سازمانبا میانگین امتیاز8/3در رده های بعدی اهمیت قرار داشتند.
نتیجه گیری: اصلاح نظامهای استخدامی و ساختارهای تشکیلاتی، غنی سازی شغلی، برنامه ریزی آموزشی طبق نیاز، تفویض اختیار به مدیران سطوح میانی و سرپرستی جهت تصمیم گیری، اجرای برنامه های تشویقی می تواند در جهت افزایش بهره وری نیروی انسانی و در نتیجه ارتقا نظام سلامت مؤثر باشد.

---

زمینه و هدف: موازین بهداشت محیط در بیمارستان یکی از عواملی است که رعایت آن می‌تواند بیمارستان را در تحقق رسالت خویش یاری رساند. براین اساس آگاهی و اطلاع از وضعیت بهداشت محیط بیمارستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این مطالعه به ارزیابی وضعیت شاخص‌های بهداشت محیط در بیمارستان پرداخته است.
مواد و روشها: مطالعه توصیفی حاضر به صورت مقطعی در سال 1390 انجام گرفت. کلیه بیمارستان‌های شهر کرج با استفاده از روش سرشماری، جامعه مورد مطالعه را تشکیل دادند (8 = n). به منظور جمع آوری داده ها از مجموعه چک‌لیست برنامه ملی ارزشیابی بیمارستان‌های عمومی کشور (بخش بهداشت و نظافت) استفاده شد که مشتمل بر 68 سؤال و مجموع امتیاز ها 800 بود و وضعیت بهداشت بیمارستان را در 6 بعد ارزیابی می‌کرد. چک لیست با مراجعه به هر بیمارستان و به روش مصاحبه و مشاهده تکمیل گردید. در تحلیل داده‌ها از برنامه نرم افزاری SPSS ویرایش 16 استفاده شد.
یافته ها: در میان ابعاد مختلف وضعیت بهداشت و نظافت بیمارستان‌ها، بیشترین درصد اختلاف امتیاز با بیش‌ترین حد استاندارد به بعد بهداشت آب و فاضلاب و کم‌ترین آن به بعد بهداشت حرفه‌ای بیمارستان اختصاص داشت. در مجموع نیز میانگین امتیاز مکتسبه مراکز در زمینه رعایت بهداشت و نظافت 9/1±742 به دست آمد که به ترتیب این میانگین در بیمارستان‌های دانشگاهی، مراکز خصوصی و بیمارستان وابسته به سازمان تأمین اجتماعی برابر با 18±5/716، 5/11±760و 768 بود.
نتیجه گیری: تلاش در جهت بهبود و ارتقا سطح بهداشت محیط بیمارستان‌ها، از طریق اتخاذ تصمیمات مناسب، ارائه راهکارهای عملی و اختصاص منابع کافی، به‌ویژه در بخش بهداشت آب و فاضلاب، پیشنهاد می‌گردد.

---

زمینه و هدف: وجود بخشهای مختلف در بیمارستانها سبب راهیابی عوامل خطرناک، عفونی، پاتولوژیک و مواد رادیواکتیو به داخل پسماندهای تولیدی آنها می­شود. به­­منظور جلوگیری از انتشار آلودگی پسماندهای بیمارستانی به محیط­زیست، مدیریت اصولی این زائدات جایگاه ویژه­ای دارد. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت مدیریت پسماند در بیمارستان­های شهر کرج انجام شد.

مواد و روشها: مطالعه توصیفی حاضر بصورت مقطعی در سال 91-1390 انجام گرفت. همه بیمارستانهای شهر کرج با استفاده از روش سرشماری، جامعه مطالعه را تشکیل دادند(8=n). داده­ها به دو روش تفکیک و توزین زباله­های تولیدی بمدت چهار ماه (هر ماه یک هفته) و تکمیل چک­لیست مدیریت پسماند وزارت بهداشت جمع­آوری و با نرم­افزار آماری SPSS تحلیل شد.

نتایج: سرانه کل پسماندهای بیمارستانی به ازای هر تخت فعال 1/4، تخت اشغال شده 6/5 و بیمار 4/9 کیلوگرم در روز بدست آمد. وضعیت مدیریت پسماند در 88% بیمارستانها متوسط و در 12% ضعیف بود. فرایند مدیریت پسماندهای بیمارستانی در ابعاد جمع­آوری، حمل پسماند و نیروی انسانی ضعیف، در ابعاد تفکیک و ذخیره­سازی متوسط و در بعد دفع خوب ارزیابی شد.

نتیجه گیری:مدیریت پسماند در بیمارستانهای موردمطالعه با سطح مطلوب فاصله زیادی داشت. بنابراین تنظیم یک برنامه عملیاتی و نظارت بر اجرای مطلوب آن از طرف مدیریت بیمارستان توصیه می­شود. عمده­ترین نقاط ضعف در بیمارستانها مربوط به عناصر تولید، جداسازی، جمع­آوری و حمل­ پسماند بود، بر این اساس بهبود کیفیت این عناصر بایستی در برنامه­ریزی جدید مورد توجه قرار گیرد.