فصلنامه

---

زمینه و هدف : بنیادی ترین اطلاعات و دادهای مالی مورد نیاز برای یک مدیر آزمایشگاه، هزینه های  تخصیص یافته به واحد های هزینه و هزینه واحد خدمات است. قیمت تمام شده بهای خدمات می تواند عملکرد مدیران رادر بودجه ریزی عملیتاتی، برنامه ریزی استراتژیک، خصوصی سازی، حسابداری تعهدی ودر کل عملکرد سازمان ارتقاء بخشد. پژوهش حاضر به منظور محاسبه قیمت تمام شده خدمات آزمایشگاهی بیمارستان ولیعصر(عج) تهران با استفاده از تکنیک  هزینه یابی برمبنای فعالیت انجام داده است.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی به شیوه توصیفی است. بدین منظور منابع و فعالیت­های مریوط به 30تست که بیشترین فراوانی درسال داشتند انتخاب شد. ابزارگردآوری داده ها، فرم­های اطلاعاتی و مصاحبه ومشاهده مستقیم جمع­آوری و با استفاده از نرم افزار MyABCM  قیمت تمام شده خدمات محاسبه شد.

نتایج: درآزمایشگاه بیمارستان ولیعصر(عج)،  یافته ها بیانگر این است . که  بیشترین و کمترین منابع به ترتیب­هزینه نیروی انسانی 44درصدو هزینه انرژی 5درصد ازکل هزینه ها است. همچنین درمورد فعالیت‌ها بیشترین به فعالیت فعالیت تخصصی97درصداز کل است. نشانگر اهمیت هزینه نیروی انسانی بخصوص نیروی انسانی متخصص در قیمت تمام شده خدمات است. بیشترین قیمت تمام شده به تجزیه ادرار 11 درصد و کمترین سدیمان از گروه بیوشیمی 21درصدازکل است. بیانگر آن است که هرچه فراوانی خدمات ارائه شده بیشتر باشد قیمت تمام شده خدمت کاهش می یابد. ودر نهایت میانگین قیمت تمام شده محاسبه شده با تعرفه های مصوب وزارت بهداشت63-درصداختلاف دارد. این اختلاف ناشی از غیر واقعی بودن تعرفه ها با قیمت تمام شده خدمات است.

نتیجه گیری:: باتوجه به حجم عملیایی آزمایشات و سایر امکانات درآزمایشگاه بیمارستان ولیعصر^(عج)این آزمایشگاه باکسری بودجه­ مواجه است. با بهبو د مدیریت عملکرد بویژه درزمینه نیروی انسانی، استاندارد سازی مصرف، منابع بهینه  مصرف می­شود و قیمت تمام شده خدمات کاهش می یابد.

---

زمینه و هدف: با توجه به رقابتی شدن فضای موجود در سازمانهای خدماتی و همچنین افزایش آگاهی مشتریان از خدمات ارائه شده توسط این سازمانها انتظارات مشتریان افزایش پیدا کرده است. بنابر این به منظور حفظ مشتریان سازمانهای خدماتی، باید خدمات با کیفیت عالی به آنها ارائه دهند.

مواد و روش ها: پژوهش حاضر به روش توصیفی _ تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و به لحاظ متد پژوهش همبستگی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه بیماران مراجعه کننده واجد شرایط به درمانگاههای بیمارستانهای دولتی و خصوصی شهر تهران(242 n=)تشکیل می دهد.ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است که در این پژوهش از پرسشنامه استاندارد سروکوال جهت سنجیدن کیفیت خدمات و نیز بخشی از پرسشنامه تمایلات رفتاری مشتری جهت سنجیدن وفاداری بیماران استفاده شده است.

نتایج: یافته های حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد میان دو مؤلفه کیفیت خدمات و وفاداری بیماران در بیمارستان های دولتی(0.407= ,r001/0 p-value=) و با ضریب همبستگی در بیمارستانهای خصوصی(0.441= ,r001/0 p-value=)  ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون رگرسیون نشان داد 36% از واریانس وفاداری بیماران توسط مؤلفه های کیفیت خدمات تبیین می شود و به ازای تغییر در یک واحد استاندارد عوامل محسوس، تضمین و همدلی متغیر وفاداری بیماران را به ترتیب به اندازه 263/0، 285/0 و 166/0 پیش بینی می نماید. در ارتباط با سایر مؤلفه ها مدل رگرسیون توانایی پیش بینی نداشت.

نتیجه گیری: از آنجا که بین دو مؤلفه کیفیت خدمات با وفاداری بیماران رابطه مثبت و معنی داری در این پژوهش دیده شد. بنظر می رسد کاربرد استراتژیهایی که موجب بهبود کیفیت شود منجر به افزایش وفاداری بیماران در بیمارستانها خواهد شد.

---

زمینه و هدف: در صورت نبود امکانات درمانی در بیمارستانهای سازمان تامین اجتماعی در استانها، بیماران به تهران اعزام می گردند. این امر موجب بروز تنش فکری و روحی و نارضایتی بیماران شده و هزینه های زیادی بابت اعزام بیمار بر سازمان تحمیل می نماید. هدف این پژوهش مقایسه حذف فرانشیز خدمات درمانی در بیمارستانهای طرف قرارداد سازمان تامین اجتماعی در استانها با هزینه اعزام بیماران به تهران می باشد.
مواد و روشها: این مطالعه بصورت تحلیلی و گذشته نگر انجام شد. بیماران جراحی اعصاب اعزام شده به تهران، به روش سرشماری انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها از طریق فرم اطلاعاتی جمع آوری و جهت تجزیه و تحلیل آنها، از نرم افزار SPSS استفاده شد.
نتایج: در بین استانهای مورد مطالعه، استان خوزستان با 233 بیمار، بیشترین فراوانی اعزام و استانهای زنجان و گلستان با 2 بیمار، کمترین فراوانی را داشته اند. بین میانگین هزینه اعزام پرداختی توسط سازمان و میانگین فرانشیز پرداختی توسط بیماران، اختلاف معنی داری وجود داشت (001/0p<) بطوریکه هزینه اعزام بیشتر از فرانشیز بود. همچنین اختلاف معنی داری بین تفاوت میانگین هزینه اعزام و فرانشیز در بین استانها مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: از آنجائیکه هزینه اعزام بیماران مورد مطالعه به تهران بیشتر از فرانشیز پرداختی توسط آنها در بیمارستانهای طرف قرارداد سازمان در استانها می باشد، حذف فرانشیز خدمات درمانی و درمان بیماران مذکور در استان محل سکونتشان، می تواند موجب کاهش هزینه های سازمان در مقایسه با اعزام آنها به تهران گردد.

---

زمینه و هدف:مدتهاست که مساله مهارتهای ارتباطی مدیران و انگیزش کارکنان در بیمارستانهای کشور مطرح بوده است. پژوهش حاضر، تعیین رابطه مهارتهای ارتباطی مدیران با انگیزش کارکنان برای شناسایی وضعیت موجود و ارائه راهکارهایی مناسب به منظور ارتقاء سطح انگیزش کارکنان در بیمارستان مدرس تهران بود. مواد و روشها :پژوهش حاضر به روش توصیفی–همبستگی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش 66نفر بود که 11نفر مدیران ارشد و میانی و 55نفر کارکنان زیر مجموعه‌ آنها بودند که به روش خوشه‌ای در بخش‌های درمانی و اداری تعیین گردید.ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ای3 بخشی می‌باشد.بخش اول اطلاعات دموگرافیک، بخش دوم مهارتهای ارتباطی و بخش سوم انگیزش را سنجید. برای سنجش مهارت ارتباطی مدیران از پرسشنامه اردشیرزاده(1384)برای انگیزش کارکنان از پرسشنامه مخبری(1387)استفاده گردید. به منظور تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss، شاخصهای آماری، فراوانی مطلق و نسبی، میانگین و انحراف معیار و از آزمونهای ناپارامتریک‌، ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته‌ها:میانگین ابعاد سه گانه مهارت ارتباطی مدیران از بیشترین به کمترین عبارت بود از بعد مهارت غیر کلامی (57/0± 57/3)بعد مهارت ارتباطی زمینه‌ای(62/0±24/3)بعد مهارت ارتباطی کلامی (88/0±23/3) بود. نمره میانگین انگیزش کارکنان(55/0±57/2)بود.همچنین یافته‌های حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد فقط بین بعد مهارت ارتباطی زمینه‌ای وانگیزش کارکنان باضریب‌ همبستگی 25/0r= و 0.042p-value= رابطه مثبت ومعنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: از آنجا که رابطه معنی دار بین بعد زمینه‌ای مهارت ارتباطی مدیران(همدلی، گوش دادن موثر، خود شکوفایی) و انگیزش کارکنان وجوددارد گسترش این بعد با برنامه‌های آموزشی می‌تواند باعث بالارفتن انگیزش در کارکنان شود.

---

زمینه و هدف: بیمارستان به عنوان مهمترین و اصلی ترین مرکز ارائه خدمات بهداشتی درمانی می باشد. بی شک مدیریت مناسب و موثر این مرکز درمانی میتواند بسیار حائز اهمیت باشد .هدف مطالعه حاضر تعیین عملکرد وظایف مدیریتی مدیران حرفه ای و غیر حرفه ای در بیمارستانهای منتخب تهران از نظر کارکنان بود. مواد و روش ها :دراین پژوهش توصیفی جامعه مورد مطالعه کارکنان ده بیمارستان منتخب تهران بود. برای انجام این پژوهش از پرسشنامه حاوی 41 سئوال استفاده گردید که اعتبار علمی آن توسط افراد خبره و پایائی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ (90 درصد) تائید شد. پس از ورود داده ها در نرم افزار SPSS، برای توصیف داده ها از جداول توزیع فراوانی، نمودارها و شاخص های مرکزی و پراکندگی بهره گرفته شد . برای سنجش همبستگی احتمالی میان متغیرهای مطالعه از ضریب همبستگی توافقی C استفاده شد. نتایج : در حیطه های وظایف مدیریت( برنامه ریزی، سازماندهی، هماهنگی و کنترل) پاسخ ها مدیران حرفه ای در مقایسه با مدیران غیر حرفه ای روندی افزایشی از گزینه به ندرت تا همیشه را داشت و ضریب همبستگی توافقی C ارتباط آماری معنی داری را میان این حیطه ها و نوع مدیران( حرفه ای و غیر حرفه ای) نشان دادکه به ترتیب عبارت از003/0 P=، 006/0 P=، 001/0 P=و0001/0 Pبود. نتیجه گیری : آموزش حرفه ای مدیران جهت انجام وظایف مدیریتی در بیمارستانها یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.

---

زمینه و هدف :پیش بینی های جمعیت شناختی نشان می دهد که تا سال 1404 ایران به سمت جامعه ای سالمند پیش می رود ، بنابراین نیاز به خدمات پزشکی افزایش می یابد . پیش بینی تعداد پزشک متخصص سالمندی برای این جمعیت به عنوان یک هدف اصلی مدنظر بود .

مواد و روش ها :  با انجام مطالعه ای اکتشافی ، به جمع آوری اطلاعات و ساخت ساختارهای مشابه برای تعیین تعداد پزشک متخصص سالمندان و درنظر گرفتن عوامل تاثیرگذار در موضوع مورد مطالعه پرداخته شد . از نمودارهای علی و معلولی برای نشان دادن روابط بین متغیرها، نمودارهای انباشت جریان جهت تحلیل کمی رفتار سیسم دینامیکی و معادله های مدل  در نرم افزارVensim ، نسخه 5 آن (2011-1989)،در روش سیستم دینامیک تعیین گردید.

نتایج : پس از شبیه سازی ، الگوهای شبیه سازی شامل دانشجویان ورودی رشته پزشکی از سال 1388 تا 1391 روند رو به رشد و سپس با یک کاهش شدید ، روند ثابتی داشت . الگوی پزشکان مشغول به تحصیل و پزشکان فارغ التحصیل شاهد روند رو به رشد بود. پزشکان مشغول به کار ابتدا روند رو به رشد و سپس روند ثابت و پزشکان بازنشسته، ابتدا با روند ثابت سپس روند رو به رشدی داشت. در نهایت، رفتار متغیر نیروی کار در سه سطح بررسی شد.

نتیجه گیری : با افزایش رشد جمعیت سالمندان تا سال 1404 با کمبود بیش از 2500  پزشک متخصص طب سالمندی مواجه خواهیم شد که با رشد 50% در پذیرفته شدگان این رشته درهرسال  این کمبود جبران خواهد شد .