فرهاد لطفی، عرفان خوارزمی، محسن بیاتی، هاجر علی پور، سعید لوحی وش، علی جاجرمی زاده،
دوره ۱۹، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: تخمین تابع هزینه ابزاری مناسب در راستای تخصیص بهینه منابع در بیمارستان‌هاست. مطالعه حاضر با هدف برآورد تابع هزینه بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شد.
مواد و روش‌ها: در مطالعه مقطعی حاضر داده‌های مربوط به منابع، هزینه‌ها و اطلاعات تولید ۲۸ بیمارستان بصورت ماهانه از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۵ از سامانه اطلاعات بیمارستانی استخراج شد. برای برآورد تابع هزینه، از مدل کاب-داگلاس و روش‌های اقتصادسنجی داده‌های پانل استفاده شد. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار STATA۱۴ انجام شد.
نتایج: کشش هزینه بیمارستان‌ها نسبت به پذیرش بستری و سرپایی در بیمارستانهای بزرگ به ترتیب ۰,۵۵۵، ۰.۰۵۸ و در بیمارستانهای کوچک به ترتیب ۰.۷۶۹ و ۰.۰۹۹ (P<۰,۰۱) بود. در میان منابع بیشترین تأثیرگذاری بر هزینه کل بیمارستان‌ها مربوط به هزینه سرانه پزشک با ضریب ۰,۱۷۵ در بیمارستانهای بزرگ و با ضریب ۰.۴۸۱ در بیمارستانهای کوچک (P<۰,۰۱) بود. هزینه متوسط معادل ۳۶۴۰۶۴۸ و هزینه نهایی برابر با ۲۶۵۴۸۰۲ تومان بود. شاخص صرفه‌های ناشی از مقیاس در بیمارستانهای کوچک ۸۶۸/۰، در بیمارستانهای بزرگ ۶۱۳/۰ و درکل بیمارستان‌ها ۷۲۹/۰ برآورد شد. تعداد تخت فعال، طول مدت اقامت و همچنین آموزشی بودن بیمارستان تأثیر مثبتی (P<۰,۰۱) بر هزینه بیمارستان‌ها داشت.
نتیجه‌گیری: جهت کاهش هزینه بیمارستان‌ها مدیریت مؤثرترین عوامل ایجادکننده هزینه شامل هزینه‌های پزشکان و دارو کمک‌کننده خواهد بود. همچنین بیمارستان‌ها جهت رسیدن به نقطه بهینه تولید باید با ظرفیت‌ها و منابع تولیدی موجود خدمات بیشتری ارائه دهند.
