فصلنامه

---

زمینه و هدف: وقوع مخاطرات می توانند به اجزاء سازه ای، غیر سازه ای و عملکردی بیمارستان ها آسیب وارد نمایند و جامعه را بحران متعاقب آن مواجه نمایند. ارزیابی خطر بیمارستان در بلایا اولین گام برنامه ریزی بیمارستانی در بلایاست. در این مطالعه مراحل اولیه بومی سازی ابزار سریع ارزیابی خطر بیمارستانی در بلایا با عنوان "ایندکس ایمنی بیمارستان" که توسط سازمان جهانی بهداشت تدوین شده، انجام گرفته است.
مواد و روش ها: به منظور بومی سازی ایندکس، ابتدا ترجمه به فارسی در پنج فرم و 145 شاخص انجام گرفت، سپس چهار داور از رشته های مرتبط علوم پزشکی و مهندسی اندکس فارسی را از نظر شاخص های کاربرد و تناسب بررسی کردند. نسخه تدوین شده سه بار در بیمارستان شریعتی تهران آزمون گردید. تایید روایی صوری، محتوی و وزن دهی شاخص ها در پانل صاحب نظران انجام گرفت.
نتایج: آزمون مجدد ایندکس توسط دو گروه مستقل تحقیق همخوانی نتیجه ارزیابی را به میزان 93% نشان داد. در نهایت نسخه تدوین شده علاوه بر ترجمه به فارسی، 244 نکته مورد ویرایش قرار گرفت یا افزوده شد. مهمترین این موارد عبارتند از: تلفیق راهنمای ایندکس با شاخص ها به منظور افزودن بعد آموزشی آن، تکمیل انواع مخاطرات، تدوین برنامه تحلیل شاخص ها و ارائه کمی و گرافیکی آن و تدوین بسته آموزشی ایندکس.
نتیجه گیری: نسخه فارسی ایندکس مورد بررسی در پاسخ به نیاز نظام سلامت کشور، ابزار سریع و ارزان غربالگری خطر بیمارستان ها در برابر بلایا را بر اساس یک نمونه بین المللی که در چندین کشور آزمون شده است را در اختیار می گذارد. بر اساس این مطالعه مقدماتی، طرح ارزشیابی ایندکس در سایر بیمارستان های کشور طی سال 89 نسخه بومی را نهایی خواهد کرد که امکان تخصیص منابع مبتنی بر شواهد را برای ایمن سازی بیمارستان ها و پایش و ارزشیابی آن را فراهم می نماید.

---

زمینه و هدف: عملکرد اقتصادی هر سازمانی به شدت متاثر از آگاهی و نگرش اقتصادی هیئت تصمیم گیری آن است. به لحاظ جایگاه فلسفی و اقتصادی بیمارستانها در بهداشت ودرمان کشور، پژوهش حاضر به منظور سنجش نگرش اقتصادی مدیران (اعضای شبکه تصمیم گیری) بیمارستانهای آموزشی، تامین اجتماعی و خصوصی تهران انجام گردید.
مواد و روش ها: این پژوهش توصیفی- مقطعی بوده، جامعه آماری آن را رئیس، مدیر، مدیر پرستاری، رئیس امور مالی و اداری بیمارستان تشکیل می دهند. حجم نمونه 55 نفر، به روش نمونه گیری ساده از جامعه محدود انتخاب، اطلاعات مورد نظر در محورهای شیوه های پرداخت، هزینه و تکنیک های تحلیل هزینه، شیوه های تأمین مالی، بیمه و بودجه با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و توسط نرم افزار SPSS پردازش گردید.
نتایج: طیف های نگرش پاسخگویان در محورهای اقتصادی به صورت زیر تعیین گردید:
شیوه های پرداخت: گروههای مرتبط با تشخیص، کارانه، قرارداد، حقوق ثابت و موردی. شیوه های تامین مالی: گروههای مرتبط با تشخیص، بودجه بر مبنای جمعیت، کارانه، سرانه، بودجه ثابت.تکنیکهای تحلیل هزینه: هزینه-اثربخشی، هزینه- مطلوبیت، هزینه- کارایی و هزینه- منفعت. شیوه های بودجه ریزی: بودجه عملیاتی، بودجه برنامه ای، بودجه برمبنای جمعیت، بودجه برمبنای صفر، بودجه تاریخچه ای. کارکردهای بیمه: حذف رابطه پولی پزشک و بیمار، بررسی انتظارات بیمه شدگان ، نظارت بر کیفیت خدمات و اعتبار بخشی مراکز، تعیین تعرفه و سرانه، تعیین گایدلاینهای پزشکی.عوامل تعیین کننده حق سرانه بیمه: قیمت تمام شده خدمات، کیفیت خدمات، تورم، شاخص قیمت کالای سلامت، تقاضای خدمات، الگوی مصرف، پرداخت مستقیم بیمار، توان پرداخت مردم. نگرش پاسخگویان با متغیرهای میزان آگاهی، رشته تحصیلی، سن و سابقه کار مرتبط بوده است.
نتیجه گیری: بررسی نگرش اقتصادی مدیران، حاکی از چشم انداز های نوین در عرصه های کلیدی عملکرد بیمارستان می باشد، بنا براین توسعه دانش مرتبط با مدیریت بیمارستانی از یک طرف، و بستر سازی اجرایی نمودن الگوهای جدید برگرفته از نگرش های مدیران از طرف دیگر ضروری است.

---

---

زمینه و هدف: هدف مطالعه حاضر ارزیابی تأثیر طرح تحول نظام سلامت بر شیوع سزارین و زایمان طبیعی در بیمارستان­های دولتی استان کرمانشاه می‌باشد.
مواد و روش­ها: در مطالعه حاضر داده­های سزارین و زایمان طبیعی در 17 بیمارستان دولتی در دوره­ی زمانی 1388 تا 1398 جمع‌آ­وری و مورد ارزیابی قرار گرفت. متغیرهای اصلی این مطالعه شامل شیوع سزارین و شیوع زایمان طبیعی برای یک دوره‌ی 121 ماه بود که هر دو متغیر از تقسیم تعداد زایمان­های به صورت سزارین و طبیعی بر کل تعداد زایمان‌ها به دست آمد. برای ارزیابی تأثیر طرح تحول نظام سلامت بر روی شیوع سزارین و زایمان طبیعی از رویکرد سری زمانی منقطع و رگرسیون قطعه­ای استفاده شد.
نتایج: میانگین شیوع سزارین در دوره‌ی زمانی قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت به ترتیب برابر با 5/42 و 2/43 درصد بود. در ماه‌های قبل از شروع مداخله میزان سزارین 13/0 درصد در حال افزایش بود که از نظر آماری معنی‌دار بود. در اولین ماه بعد از اجرای مداخله، شیوع سزارین 6/3 درصد کاهش معنی‌دار یافت. سهم سزارین در ماه‌های بعد از اجرا طرح تحول نظام سلامت در مقایسه با قبل از مداخله به صورت ماهیانه 12/0 درصد افزایش را نشان داد که از لحاظ آماری هم معنی‌دار بود.
نتیجه­گیری: نتایج مطالعه نشان داد که در کوتاه‌مدت طرح تحول نظام سلامت منجر به کاهش معنی‌دار سزارین شده است اما در ماه‌های بعد از اجرای طرح شیوع سزارین دوباره افزایش یافته است.

---

زمینه و هدف: یکی از چالش های اصلی مدیریت منابع انسانی در بیمارستان ها توزیع مناسب پرستاران که لازمه ارتقای کارایی و کیفیت خدمات سلامت است می باشد. در این مطالعه به مرور و مقایسه تخصیص پرستار به ازای تخت در ایران و سایر کشورها می پردازیم تا شاید با ترسیم وضعیت موجود راهنمایی برای سیاستگذاران نظام سلامت در برنامه ریزی های نیروی انسانی فراهم شود.
مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مرور حیطه ای در سال 1399 با هدف مقایسه استانداردهای توزیع پرستار به تخت/بخش در در مطالعات منتخب انجام شد. جستجو با کلیدواژه های مرتبط در پایگاه داده های"Scopus" ,"Web of Science", "PubMed"   و بدون محدودیت زمانی انجام شد.
نتایج: توزیع نیروی پرستاری به ازای تخت در کشورهای استرالیا، انگلستان، ایرلند شمالی، ولز، اسرائیل، امریکا، ایالت کالیفرنیا، پنسیلوانیا و نیوجرسی گزارش شد. در ایران، نرخ پرستار به تخت ویژه اندکی بالاتر از میانگین و نسبت پرستار به تخت عادی و اورژانس کمتر از میانگین سایر کشورهای منتخب بود.
نتیجه گیری: توزیع پرستاران در ایران به طور کلی پایینتر از میانگین سایر کشورها بود و این نسبت در برخی از بخش ها کمتر و در برخی از بخش ها بیشتر از میانگین بود. توصیه می شود جذب و بازتوزیع مناسب نیرو در بخش های مختلف  با الگوبرداری از روند توزیع نیروی انسانی از کشورهای موفق انجام شود.