فصلنامه

---

زمینه و هدف: در روش هزینه یابی مبتنی بر فعالیت ابتدا فعالیت ها شناسایی شده سپس هزینه های مستقیم و غیر مستقیم مرتبط با هر فعالیت بر مبنای تسهیم محاسبه می گردد. مطالعه حاضر با هدف تعیین بهای تمام شده خدمات بخش رادیولوژی بر اساس روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت در بیمارستان آموزشی درمانی گلستان اهواز تدوین شده است.
مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع مطالعات کاربردی و مقطعی است در این مطالعه، قیمت تمام شده 35 خدمت رایج رادیوگرافی (مندرج در فهرست تعرفه های مصوب دولتی) با استفاده از روش هزینه یابی مبتنی بر فعالیت(ABC) برای بخش رادیولوژی بیمارستان گلستان اهواز در(1388)محاسبه شد.ابزار گردآوری داده ها، لیست ها و فرم های مربوط به فهرست هزینه های مستقیم و غیر مستقیم خدمات رادیولوژی و سایر مراکز فعالیت مرتبط بود. در این مطالعه برای برآورد سهم هزینه های سایر بخش ها در خدمات بخش رادیولوژی، ابتدا مبنا های تسهیبم تعیین سپس با استفاده از روش تسهیم مستقیم، هزینه ها برآورد شدند.
نتایج: یافته های این مطالعه نشان داد، فقط قیمت تمام شده سه خدمت رادیوگرافی شامل: لمبوساکرال دو جهت با(6348 ریال)، دور سولومار روبرو و نیم رخ با(3995 ریال) و مهره ها و کمر ایستاده با(12001 ریال) اختلاف، کمتر از نرخ تعرفه های مصوب سال مطالعه، برآورد شد اما بهای تمام شده 32 خدمت دیگر رادیوگرافی با اختلاف مشخصی بیش از نرخ تعرفه های مصوب سالهای 87 و 88 بودند. به طور کلی مجموع هزینه های منتسب به خدمات بخش رادیولوژی 5795152383 ریال برآورد شد که بیشترین سهم(43/3 درصد هزینه ها) مربوط به هزینه های نیروی انسانی بود.
نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که بین قیمت واقعی خدمات رادیولوژی مورد مطالعه و تعرفه های مصوب تفاوت وجود دارد. این تفاوت خود را به شکل زیان مالی برای بیمارستان نشان می دهد، لذا برای بهبود نظام مالی بیمارستان و کاهش هزینه های آن لازم است از روش های دقیق محاسبه هزینه ها مانند هزینه یابی مبتنی بر فعالیت برای قیمت گذاری خدمات استفاده شود.

---

زمینه و هدف: سازمان جهانی بهداشت حفاظت مردم در برابر هزینه های بیماران را به عنوان یکی از3 هدف اصلی نظام سلامت تعیین کرده است. نگرانی در مورد هزینه های سلامت مردم امروزه توجه سیاستگذاران و دانشگاهیان را در بسیاری از کشورها به خود جلب کرده است. این مطالعه با هدف برآورد پرداخت مستقیم از جیب بیماران برای هزینه های درمان در شهر قزوین در سال 1388 بر مبنای دهکهای درآمدی انجام شده است.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی در سال 1388 بر روی 384 خانوار شهر قزوین انجام شد. ابزار اندازه گیری پرسش نامه ای شامل 25 سوال بود که روایی و پایایی آن توسط پژوهشگران سنجیده شد. سپس پرسش نا مه ها بین خانوارها توزیع و در نهایت داده ها توسط آمار توصیفی با استفاده از برنامه spss تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: میانگین پرداخت از جیب بیماران نسبت به کل هزینه پزشکی در مدت مطالعه 59/7درصد بوده که بیشترین میزان مربوط به دهک اول (67/5 درصد) و کمترین میزان مربوط به دهک پنجم (45/5 درصد). میانگین کل پرداخت از جیب به میانگین کل درآمد خانوارها 7/3 درصد می باشد که بیشترین مقدار مربوط به دهک اول (کمترین میزان درآمد) با 19 درصد و کمترین میزان3/6درصد در دهک دهم می باشد.
نتیجه گیری: علی رغم پوشش بیمه پایه، پرداخت مستقیم از جیب در خانوارهای مورد مطالعه شهری (59/7 درصد) بالا بوده و در بین دهکهای پایین درآمدی (دهک اول) درصد قابل توجهی (19 درصد) از درآمد خانوار را تشکیل می دهد.

---

زمینه وهدف: یکی از اهداف اصلی هر سازمانی، دستیابی به موفقیت است. موفقیت‌های چشمگیر دهه اخیر سازمان‌هایی با حداقل امکانات از یک سو و شکست سازمان‌هایی با بهترین توانایی‌های مادی از سوی دیگر، بیانگر نقش قابل توجه عوامل غیر مادی و معنوی در موفقیت آنها بوده است که در این میان فرهنگ سازمانی به عنوان عاملی موثر در عملکرد سازمان تلقی می‌گردد. پژوهش حاضر با هدف یافتن رابطه بین فرهنگ سازمانی و موفقیت سازمانی در بیمارستان های منتخب دولتی استان کرمان صورت گرفته است.
مواد وروش ها: تحقیق حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی بود که به صورت مقطعی در نیمه دوم سال 1388، در بیمارستان های دولتی شهرستان های کرمان، سیرجان و رفسنجان انجام گرفت. برای شناسایی فرهنگ سازمانی از مدل ریچارد دفت و برای تعیین موفقیت سازمانی از مولفه های ناطق استفاده گردید. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای شامل 16 سوال در خصوص ابعاد فرهنگ سازمانی و 8 سوال در خصوص موفقیت سازمان بود که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت.نمونه گیری به روش تصادفی ساده و اندازه نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردید.اطلاعات گردآوری شده با استفاده از آزمون های آماری شامل آماره های توصیفی(جداول و نمودارهای فراوانی) و آماره های استنباطی(آزمون های همبستگی پیرسون و اسپیرمن،آزمون کای دو، آزمون t ، آزمون Anova) و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است.
نتایج: از میان انواع فرهنگ های سازمانی حاکم بر جو سازمان ها فرهنگ بروکراتیک با نمره میانگین3/162، غالب ترین فرهنگ حاکم بر جو سازمان ها شناسایی شده و سایر فرهنگ ها به ترتیب نمره میانگین کسب کرده عبارتند از :فرهنگ مشارکتی:2/722، فرهنگ انعطاف پذیری:2/525 و فرهنگ ماموریتی:2/405.مقایسه میانگین شاخص های موفقیت سازمان نشان داد که مولفه انعطاف پذیری با نمره میانگین 2/96 بالاترین مولفه و سایر مولفه ها به ترتیب نمره میانگین کسب کرده عبارتند از: مولفه انسجام :2/885، مولفه سرعت:2/88 و مولفه نوآوری:2/725.در تفکیک داده های تحقیق به دو دسته 1-مراکز تحت پوشش دانشگاههای علوم پزشکی و وزارت بهداشت و2- مراکز تحت پوشش تامین اجتماعی نتایج نشان داد که فرهنگ سازمانی غالب بر بیمارستان های تحت پوشش وزارت بهداشت، فرهنگ بروکراتیک و فرهنگ غالب در بیمارستان های تحت پوشش تامین اجتماعی فرهنگ مشارکتی می باشد.. همچنین میانگین نمره موفقیت سازمانی در بیمارستان‌های تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی به صورت معنی‌داری بالاتر از میانگین نمره موفقیت سازمانی بیمارستان‌های تحت پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود. از نظر ارتباط فرهنگ سازمانی با موفقیت سازمانی تنها فرهنگ مشارکتی همبستگی مثبت با موفقیت سازمانی داشت و در سایر فرهنگ‌ها یا فرض عدم وجود رابطه تایید شد و یا همبستگی منفی حاصل شد.
نتیجه گیری: بیمارستان ها اصلی ترین سازمان های ارائه دهنده خدمت در نظام سلامت و حوزه بهداشت و درمان کشور می باشند، پیاده سازی فرهنگ های مشارکتی و انعطاف پذیری، بیمارستان را در پاسخگویی به نیازهای مراجعین و بیماران افزایش داده و ضمن تامین رضایتمندی مشتریان، در راستای تحقق رسالت اصلی سازمان بیمارستان که ارائه خدمت می باشد، نقش انکار ناپذیری ایفا خواهد کرد.

---

زمینه و هدف: بیمارستان به عنوان یکی از پرهزینه ترین واحدهای عملیاتی نظام سلامت درصد بالایی از منابع بخش سلامت را به خود اختصاص میدهد، بنابراین توجه کامل به کارایی هزینه های آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد(1).هدف این مطالعه بررسی کارایی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تبریز با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها می باشد.
مواد و روشها: در این مطالعه کارایی فنی و عوامل مؤثر برآن با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها مورد بررسی قرار گرفته است،برای این منظور از فرم پوشش نهاده مدار روش تحلیل فراگیر داده ها با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس استفاده شده است.متغیرهای نهاده در این مطالعه شامل تعداد پزشکان،تعداد نیروی انسانی غیر پزشک،تعداد تخت فعال،هزینه سالیانه بیمارستان و متغیرهای ستانده شامل ضریب اشغال تخت،تعداد پذیرش بیمار،تعداد اعمال جراحی می باشد.جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای تحلیل فراگیر داده ها وspss استفاده شده است.لازم به ذکر است که داده های این مطالعه بوسیله فرم های طراحی شده توسط نویسنده و پرسشنامه استاندارد شده با مراجعه مستقیم به بیمارستان های مورد مطالعه گردآوری شده است.

---

زمینه و هدف: اعتباربخشی برنامه ارزیابی سازمان های مراقبت از سلامت می باشد که با توجه به استانداردهای از قبل تعیین شده ساختار و فرایند را مورد اندازه گیری قرار می دهند. این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت ایمنی و کیفیت مراقبت در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران بر اساس استانداردهای JCI (Joint Commission International) و تعیین نقاط ضعف و قوت آنها انجام گرفته است. مواد و روش ها: این مطالعه یک پژوهش توصیفی_تحلیلی می باشد که به صورت مقطعی در5 بیمارستان انجام شده است و ابزار مورد استفاده چک لیست ترجمه شده استانداردهای کمیسیون مشترک بین الملل با 14 استاندارد می باشد، ورود اطلاعات و تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 13 انجام شد و برای مقایسه بیمارستان ها از آزمون آماری K Independent Samples tests استفاده شده است. نتایج: بالاترین امتیاز کیفیت و ایمنی مراقبت مربوط به بیمارستان B (84درصد) و بعد از آن به ترتیب مربوط به بیمارستان های C (83درصد)، A (72.75درصد)، E (72درصد) و D (70.5درصد) می باشد و بر اساس نتایج آزمون های آماری بیمارستان های مورد مطالعه در استانداردهای حقوق بیمار و خانواده، پیشگیری و کنترل عفونت و بهبود کیفیت و ایمنی بیمار با یکدیگر متفاوت هستند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد که بیمارستان های مورد مطالعه در وضعیت نسبتا" خوبی از نظر کیفیت و ایمنی مراقبت قرار دارند اما در بعضی موارد فاصله زیادی بین استانداردهای کمیسیون مشترک بین الملل و وضعیت فعلی آنها دیده شده است و بیمارستان های مورد مطالعه نیازمند تعیین خط مشی های مرتبط، طرحریزی و اجرای برنامه هایی برای بهبود وضعیت خود می باشند.