فصلنامه

---

زمینه و هدف: تبیین ابعاد توانمندی روانشناختی و میزان بهره وری منابع انسانی از جنبه نظری و کاربردی از اهمیت خاصی برخوردار است.لذا در این پژوهش به رابطه توانمندی روانشناختی کارکنان با میزان بهره وری منابع انسانی در مرکز درمانی هاشمی نژاد می پردازد. مواد و روشها:این پژوهش براساس هدف از نوع کاربردی و از لحاظ روش زمینه یابی است.و جامعه آماری کارکنان اداری- مالی بیمارستان شهید هاشمی نژاد تهران میباشد.تحقیق به لحاظ اجرا از نوع همبستگی است.ابزار پژوهش پرسشنامه و روش گرد آوری داده ها مصاحبه و مشاهده می باشد.برای گردآوری داده ها به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از دو نوع پرسشنامه و توزیع آنها در بین نمونه آماری استفاده گردید.سئوالات مطرح شده برای هر دو پرسشنامه بر اساس مقیاس هفت تایی لیکرت تنظیم شده است.پایایی پرسشنامه بهره وری در حدود ۰,۹۵ و پرسشنامه توانمندی ۰.۹۳ بدست آمد.جهت پاسخگویی به اهداف پژوهش از دو سطح آمار تحلیلی و توصیفی استفاده گردید. نتایج:نتایج آزمون فرضیه های پژوهش ضریب همبستگی پیرسون رابطه معناداری را بین مولفه توانمندی روانشناختی با چهار متغیر بهره وری منابع انسانی (تعهدسازمانی-مشارکت سازمانی-خلاقیت شغلی و رضایت شغلی) مورد بررسی را نشان داد. که نتایج حاصل بین این دو مولفه برای مولفه تعهدسازمانی(۰.۹۵)-مشارکت سازمانی(۰.۹۰)-خلاقیت شغلی(۰.۸۶) و رضایت شغلی۰.۸۵) بدست آمد. نتیجه گیری:با بهره گیری از شاخصها و مولفه های موثر توانمندی روانشناختی کارکنان(احساس شایستگی-احساس موثر بودن و ...) میتوان در جهت بهره وری نیروی انسانی تاثیر بسزایی را لحاظ نمود. کلمات کلیدی:توانمندی روانشناختی،بهره وری،مشارکت

---

زمینه و هدف:در سالهای اخیر حاکمیت بالینی به عنوان مدلی برای تبیین اصول بهبود مستمر کیفیت در خدمات سلامت معرفی شده است.این بررسی در نظر دارد با استفاده از ابزار سنجش جو سازمانی حاکمیت بالینی میزان آمادگی بیمارستانهای مورد مطالعه را برای اجرای برنامه های حاکمیت بالینی مورد بررسی قرار دهد. مواد و روش ها: این بررسی در ۱۴ بیمارستان دولتی و غیر دولتی واقع در شهر تهران برای ارزیابی وضعیت آمادگی این بیمارستانها برای اجرای حاکمیت بالینی انجام شد.بدین منظور ۸۰۰ نفر از پزشکان و پرستاران شاغل در این بیمارستانها مورد پرسش قرار گرفته اند.داده ها در نرم افزار SPSSنسخه ۱۷و با استفاده از آزمون های همبستگی و مقایسه میانگین ها و همچنین آماره های توصیفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: یافته ها نشان دهنده آمادگی هر دو نوع بیمارستان دولتی و غیر دولتی برای اجرای برنامه حاکمیت بالینی بود. یافته های حاصل از بررسی میدانی نشان داد که میانگین امتیاز جو سازمانی حاکمیت بالینی در بیمارستانهای مورد بررسی (۱۴/۳) بالاتر از حد متوسط(۵/۲) است. نتیجه گیری:این بررسینشان داد که آمادگی لازم برای اجرای برنامه های حاکمیت بالینی در بیمارستانها در حد قابل قبولیوجود دارد.با این حال با اجرای حاکمیت بالینی تلاش می شود استراتژی واحد و جامعی برای بهبود مستمر کیفیت در خدمات بالینی به کار گرفته شود.

---

زمینه و هدف: شناخت نیازهای توسعه ای اولین گام مهم و یک فرایند کلیدی در یک اقدام توسعه مدیریت سیستماتیک است. این مطالعه با هدف ارزیابی نیازهای توسعه و پرورش مدیران از دیدگاه مدیران میانی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. نمونه های مطالعه ۲۲۷ نفر از مدیران میانی شاغل در ۱۶ بیمارستان وابسته به این دانشگاه بودند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ۴۲ آیتمی بود که پایایی و روایی آن تایید شد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه ۱۷ و با استفاده از روش تحلیل مؤلفه های اصلی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: در مؤلفه نقش های مدیریتی شاخص طراحی و نوآوری، در مؤلفه مهارت های مدیریتی شاخص مهارت های انسانی، در مؤلفه توانایی های مدیریتی شاخص توانایی های روحی روانی، در مؤلفه ویژگی‌های شخصیتی شاخص اعتماد اجتماعی، در مؤلفه ذهنیت فلسفی شاخص جامعیت در تفکر و در مؤلفه دانش مدیریتی شاخص رهبری بیشترین اهمیت و نیاز را از دیدگاه مدیران میانی داشته است. نتیجه گیری: مدیران هر سازمانی برای انجام وظایف مدیریتی خود به ایفای نقش های مدیریتی خاص سازمان خود می پردازند. برای ایفای هر چه بهتر نقش های مدیریتی نیاز به توسعه مهارت ها، توانایی ها، دانش ، شخصیت و ذهنیت فلسفی دارند.

---

زمینه و هدف: افزایش هزینه‌های تشخیصی و درمانی، باعث شده که پوشش تمامی هزینه های سلامت از حیطه بیمه پایه (اجتماعی) خارج گردد و در نتیجه ورود بیمه های خصوصی به خدمات درمانی را میسر گردد. با توجه به اهمیت روز افزون بیمه درمان خصوصی در جامعه و نقش پررنگ آن در سلامت، در این پژوهش سعی خواهد شد که متغییرهای اثرگذار بر تقاضای بیمه درمان خصوصی مورد بررسی قرار گیرد تا با شناخت این عوامل شرکتهای بیمه بتوانند در برنامه‌ریزیهای به رونق این شاخه بیمه‌ای کمک کرد. مواد و روشها: مطالعه از نوع توصیفی – تحلیلی است. که داده ها از طریق پرسشنامه از ۹۵۰ خانوار در سطح شهر تهران با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه ای سه مرحله‌ای جمع آوری گردید و تخمین مدل از طریق روشهای اقتصاد سنجی مبتنی بر مدلهای دوبخشی پروبیت و توزیع ارزش فرین انجام گرفت نتایج: نتایج تخمین مدل نشان داد برخورداری از بیمه پایه، چکاب سالیانه، ورزش منظم، دارا بودن منزل شخصی و بازنشستگی اثر مثبت و معنی‌دار بر تقاضای بیمه درمان خصوصی داشته است. در مقابل، تقاضای این بیمه‌نامه‌ها برای کسانی که عادت به بستن کمربند ایمنی داشتند و بین افراد مسن‌تر کمتر بوده است. نتیجه گیری: در این مطالعه فاکتورهای موثر بر تقاضای بیمه درمان خصوصی در ایران شناسایی گردید که شناسایی این متغیرها به سیاستگذاران کمک میکند که شرایط لازم برای گسترش پوشش بیمه درمان خصوصی فراهم نمایند.

---

زمینه و هدف: بیمارستان به عنوان مهمترین و اصلی ترین مرکز ارائه خدمات بهداشتی درمانی می باشد. بی شک مدیریت مناسب و موثر این مرکز درمانی میتواند بسیار حائز اهمیت باشد .هدف مطالعه حاضر تعیین عملکرد وظایف مدیریتی مدیران حرفه ای و غیر حرفه ای در بیمارستانهای منتخب تهران از نظر کارکنان بود. مواد و روش ها :دراین پژوهش توصیفی جامعه مورد مطالعه کارکنان ده بیمارستان منتخب تهران بود. برای انجام این پژوهش از پرسشنامه حاوی ۴۱ سئوال استفاده گردید که اعتبار علمی آن توسط افراد خبره و پایائی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ (۹۰ درصد) تائید شد. پس از ورود داده ها در نرم افزار SPSS، برای توصیف داده ها از جداول توزیع فراوانی، نمودارها و شاخص های مرکزی و پراکندگی بهره گرفته شد . برای سنجش همبستگی احتمالی میان متغیرهای مطالعه از ضریب همبستگی توافقی C استفاده شد. نتایج : در حیطه های وظایف مدیریت( برنامه ریزی، سازماندهی، هماهنگی و کنترل) پاسخ ها مدیران حرفه ای در مقایسه با مدیران غیر حرفه ای روندی افزایشی از گزینه به ندرت تا همیشه را داشت و ضریب همبستگی توافقی C ارتباط آماری معنی داری را میان این حیطه ها و نوع مدیران( حرفه ای و غیر حرفه ای) نشان دادکه به ترتیب عبارت از۰۰۳/۰ P=، ۰۰۶/۰ P=، ۰۰۱/۰ P=و۰۰۰۱/۰ Pبود. نتیجه گیری : آموزش حرفه ای مدیران جهت انجام وظایف مدیریتی در بیمارستانها یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.

---

زمینه و هدف:این مطالعه تلاش دارد تا با استفاده از چارچوب پیمایش دنیسون،ابعاد و شاخص های فرهنگ سازمانی را در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت مورد بررسی قرار داده و از این رهگذر با شناخت نقاط قوت و ضعف،راهکارهای عملی جهت بهبود وضعیت ارائه دهد. مواد و روش ها: مطالعه کاربردی حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی بود که به صورت میدانی اجرا گردید.جامعه پژوهش شامل کلیه کارکنان شاغل در ستاد سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت بود که بر اساس لیست کارکنان و به روش تصادفی سیستماتیک ۱۱۰ نفر انتخاب گردیدند. برای گردآوری اطلاعات از پیمایش فرهنگ سازمانیدنیسونبهره گرفته شد که به وسیله آن فرهنگ کلی سازمان و هر یک از ویژگی ها و شاخص های آن مورد سنجش قرار گرفته و نتایج با میانگین های جهانی مقایسه گردید. نتایج:امتیاز کلی فرهنگ سازمانی در وضعیت متوسطی(۸/۲) قرارداشت و امتیاز چهار ویژگی اصلی نیز در فاصله ۶/۲ - ۹/۲ در نوسان بود.در شاخص های دوازده گانه بیشترین امتیاز(۱/۳)متعلق به ارزشهای بنیادین و کمترین (۲/۲) مربوط به مشتری مداری و توسعه قابلیت ها(۴/۲) بود که به عنوان نقاط قابل بهبود در فرهنگ سازمان مورد مطالعه شناخته شد. نتیجه گیری: امتیازات فاصله قابل توجهی با میانگین های جهانی نشان می دهداما در مقایسه با مطالعات داخلی تفاوت چندانی ندارد. ضعف فرهنگ سازمانی در دو شاخص مشتری مداری و توسعه قابلیتها می تواند قابلیت تطابق این سازمان با تغییرات محیطی ، عملکرد مطلوب سازمان را تحت تاثیر قرار دهد.

---

زمینه و هدف: تعهد سازمانی یک نگرش مهم شغلی و سازمانی است که بیانگر میزان وفاداری افراد به سازمان می باشد. هدف از این مطالعه تعیین میزان تعهد سازمانی پرستاران شاغل در بیمارستانهای منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۹۰ بود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی، واحدهای پژوهش، ۳۶۳ پرستار کارشناس و کارشناس ارشد شاغل در بیمارستانهای منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند که به شیوه تصادفی انتخاب و ابزار جمع آوری اطلاعات را که شامل پرسشنامه دو قسمتی اطلاعات فردی و تعهد سازمانی بود تکمیل نمودند. از آمار توصیفی و آزمونهای آماری تی مستقل، آنالیزواریانس یکطرفه، کروسکال والیس و من ویتنی جهت تجزیه تحلیل داده ها استفاده شد. سطح معنی داری در این مطالعه ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج نشان داد که تعهد سازمانی پرستاران (۱۵/۳۲±۸۷/۶۵)و کلیه ابعاد آن (عاطفی، مستمر و تکلیفی ) در سطح متوسط قرار داشت. یافته ها بیانگر ارتباط بین سمت (۰۰۱/۰>P) بخش محل خدمت(۰۰۱/۰>P)، سنوات خدمت (۰۳/۰=P) و بیمارستان محل خدمت(۰۰۴/۰=P) با تعهد سازمانی پرستاران بود. هیچ یک از مشخصات فردی با تعهد سازمانی ارتباط معنادار نداشتند(۰۵/۰

---

زمینه و هدف: تکنسینهای اورژانس ۱۱۵ در طول یک روز کاری با تنش های زیادی رو به رو هستند . به یقین این فشارهای روحی در کیفیت ارائه خدمات آنها اثرگذار خواهد بود و در واقع این امر می تواند تهدیدی برای ساکنان منطقه تحت پوشش پایگاه اورژانس مربوطه به حساب آید. این مطالعه با هدف مشخص نمودن شایعترین عوامل تنش زا در تکنسینهای اورژانس ۱۱۵ شهر کرمان انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی مقطعی ۱۴۰ نفر از تکنسین اورژانس ۱۱۵ مشارکت کردند. نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد و داده ها توسط پرسشنامه روا و پایای عوامل تنش زای پرستاران جمع آوری گردید. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS ویرایش ۱۸ و آزمون های همبستگی پیرسون ، اسپیرمن و رگرسیون انجام شد. نتایج: عامل تنش زایی مراقبت از بیمار با میانگین ۲۴/۳ بیشترین و عامل تنش زای فیزیکی با میانگین ۶۴/۲ کمترین میانگین را به خود اختصاص دادند. تجزیه و تحلیل حاصل از رگرسیون نشان داد که عامل تنش زایی محیط فیزیکی با عامل سن (۰۳۴/۰=p) و عامل تنش زایی مدیریتی با متغیر جنسیت (۰۴۷/۰=p) و سطح تحصیلات افراد (۰۵/۰=p) ارتباط معناداری داشت. نتیجه گیری: در تکنسین های اورژانس ۱۱۵ عوامل موثر بر ایجاد تنش، عوامل مراقبت از بیمار و فردی می باشد. لذا توصیه می شود مدیران اورژانس با ارائه راهکارهایی در جهت کاهش تنش شغلی تکنسین های اورژانس به افزایش کیفیت زندگی کاری و تعهد سازمانی در آنان کمک نمایند. کلمات کلیدی: تکنسین های اورژانس، تنش شغلی، عوامل تنش زا

---

زمینه وهدف: مدیران با شناخت و پیش بینی انگیزه های نیروی انسانی می توانند زمینه فعالیت و بازدهی واقعی آنان را در جهت اهداف سازمانی فراهم نمایند. از آنجا که در مراکز بیمارستانی، انگیزه های کاری چندان مورد توجه قرار نمی گیرد،این مطالعه با هدف تعیین و مقایسه اهمیت عوامل بهداشتی-انگیزشی در دو بیمارستان شهید فقیهی و کوثر شیراز انجام شد. مواد وروش ها:در این مطالعه مقطعی، جامعه آماری شامل کلیه کارکنان بیمارستان های شهید فقیهی و کوثر شیراز بود. ۱۵۰ نفر در هر بیمارستان به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی در مطالعه شرکت نمودند. پرسشنامه پژوهش براساس تئوری هرزبرگ طراحی شد. روایی آن توسط خبرگان و صاحب نظران در دسترس تایید شد و مقدار آلفای کرونباخ آن ۹۵۰/ محاسبه گردید. برای انجام تحلیل های آماری این پژوهش از نرم افزارSPSS و آزمونt استفاده شد. نتایج: مهمترین عوامل بهداشتی "امنیت شغلی" و "سرپرستی و نظارت" و مهمترین عوامل انگیزشی "کسب موفقیت" و "شناخت و قدردانی" بود. عوامل بهداشتی دارای اهمیت بیشتری نسبت به عوامل انگیزشی در هر دو بیمارستان بود.عوامل بهداشتی و انگیزشی در بیمارستان کوثر دارای میانگین امتیاز بیشتری نسبت به بیمارستان شهید فقیهی بودند. نتیجه گیری: در بیمارستان خیریه کوثر عوامل بهداشتی و انگیزشی نسبت به بیمارستان دولتی شهید فقیهی از نظر کارکنان اهمیت بیشتری داشت. لذا شایسته است مدیران این بیمارستانها با توجه به تفاوت های سازمانی از نظر مالکیت اقدامات انگیزشی مناسب را در جهت ارتقاء کیفیت و بهره وری بیمارستانها انجام دهند.

---

زمینه و هدف: عملکرد بخش اورژانس بیمارستان می‌تواند در قالب معیارهای کلیدی عملکردی به صورت کمی و کیفی بررسی شود. معیارهایی مانند طول مدت اقامت بیمار، زمان‌های انتظار، درصد بیماران تعیین تکلیف شده در زمان مشخص و مانند اینها، از معیارهای کمی مورد توجه هستند. هدف اصلی این پژوهش بررسی عملکرد اورژانس از منظر این معیارها و تعریف سناریوهایی برای بهبود در عملکرد بخش با استفاده از شبیه‌سازی است. مواد و روش‌‌ها: برای مدل‌سازی فرایندهای جریان بیمار از روش شبیه‌سازی گسسته پیشامد و برای اجرای شبیه‏سازی از نرم‌افزار آرنا استفاده گردید. داده‌های مورد نیاز با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی گردآوری و زمان‌های انتظار بیماران، مدت اقامت بیماران بستری و درصد بیمارانی که زیر ۶ ساعت تعیین تکلیف می‌شوند، همچنین میزان استفاده از منابع به عنوان معیارهای عملکردی تعریف شدند. یافته‌ها: نتایج شبیه سازی نشان می‏دهد که بیش از ۷۰ درصد بیماران بستری شده در اورژانس بیش از ۶ ساعت بستری می‌شوند. همچنین، اجرای سناریوهای شبیه‌سازی نشان داد سناریوی چهارم بیشترین بهبود را در زمان انتظار برای بستری شدن (۸۵ درصد)، کل زمان‌های انتظار تا قبل از بستری (۶۳ درصد) و همچنین درصد استفاده از تخت‌های بستری (۱۵ درصد) نشان می‌دهد. نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که سناریوی ۴ در نقطه اصلی گلوگاه فرایند بیشترین بهبود‌ها را ایجاد می کند. در این سناریو برای کاهش زمان انتظار بیماران برای بستری و همچنین کاستن درصد بالای اشغال تخت بخش اورژانس، ۳ تخت بستری و ۱ پرستار اضافه گردید.

---

---

زمینه و هدف: یکی از ابزار های بی نظیر و جدید به منظور بقای سازمان ها در میان رقبای خویش، داشتن دانش فراگیر از همه عوامل محیطی مؤثر بر سازمان یعنی هوش سازمانی است که با سنجش آن، توانایی ها و ضعف های سازمان شناسایی می شود و می تواند عملکرد سازمان را متأثر سازد و از این طریق به سازمان در اندازگیری و تعیین میزان پیشرفت در تحقق اهدافش کمک کند. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی تحلیلی و از نوع همبستگی بود. جهت انجام این پژوهش ۳۷۵ نفر از کارکنان ۱۲ بیمارستان عمومی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استاندار هوش سازمانی آلبرخت و چک لیست شاخص های عملکردی بیمارستان ها، تعیین شده از سوی وزارت بهداشت بود. برای تعیین نمره هوش سازمانی از مقیاس پنج درجه ای لیکرت استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی تحلیلی و ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنی داری ۰۵/۰ و در نرم افزار Spss نسخه ۱۶ تحلیل گردید. یافته ها: بین هوش سازمانی بیمارستان ها و کلیه شاخص های عملکردی منتخب به جز ضریب اشغال تخت و درصد اعمال جراحی به تخت عمل، همبستگی مثبت و رابطه آماری معنی دار وجود داشت (۰۵/۰ > P) و هوش سازمانی بیشترین همبستگی را با شاخص های فاصله چرخش عملکرد تخت (r=۰/۷۳۹) و میانگین طول اقامت بیمار (r=۰/۶۹۱) داشت. نتیجه گیری: توجه و برنامه ریزی در راستای تقویت و افزایش هوش سازمانی می تواند در بهبود عملکرد بیمارستان ها نقش مؤثری داشته باشد.

---

زمینه و هدف: خطای پزشکی به عنوان یک چالش مهم مورد توجه جامعه و مسئولین سلامت قرار گرفته است. این مطالعه با هدف تعیین خطاهای پزشکی در بیمارستان های دولتی شیراز انجام شد. موادو روش ها:این مطالعه از نوع مطالعات پیمایشی بوده که به صورت تحلیلی در سال ۱۳۹۱ انجام شد.محیط پژوهش شامل بیمارستان های دولتی علوم پزشکی شیراز می باشد که ده بیمارستان مورد بررسی قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها از پرونده های ثبت خطاهای پزشکی چک لیست استاندارد تدوین شده توسط معاونت درمان دانشگاه استفاده شد. برای تحلیل داده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۲۱ و آمار توصیفی و آزمون های آماری اسپیرمن و کای اسکوئر استفاده شد. نتایج:تعداد ۴۳۷۹ خطا در بیمارستان ها در طول یکسال ثبت شده بود و بیشترین خطا مربوط به بیمارستان های بزرگ بود. پرستاران بیش از سایر گروهها مرتکب خطا شده بودند و خطا های سیتمیک بیشترین فراوانی را داشتند. بین فرد خطا کار با نوع خطا و شیفت بروز خطا رابطه معنی داری وجود داشت (P=۰,۰۰۰). بین نوع خطا با بخش های مختلف و بیمارستان ها رابطه معنی داری وجود داشت (P=۰.۰۰۰ و P=۰.۰۱۱) نتیجه گیری:تعداد خطاهای بوجود آمده در بیمارستان نشانه عملکرد ضعیف بیمارستان می باشد لذا جهت کاهش خطاهای پزشکی و هزینه های مالی و جانی ناشی از آن باید توجه بیشتری به عملکرد بیمارستان داشته ودستورالعمل های پزشکی مورد بازبینی قرار گیرد،کارکنان بیمارستان به خصوص پرستاران توجه بیشتری به فعالیت خود داشته باشند.

---

زمینه و هدف: بیمارستان به عنوان مرکز ثقل سیستم بهداشتی و درمانی جهت رسیدن به اهداف اصیل خود نیازمند یک شیوه رهبری اثربخش و استراتژی مناسب در حل اختلافات و تعارضهای سازمانی میباشد. هدف این پژوهش بررسی رابطه سبک رهبری و مدیریت تعارض در بین مدیران بیمارستانهای شهرستان ارومیه می باشد. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی مقطعی و میدانی می باشد. داده های مورد نیاز از طریق سه پرسشنامه (مشخصات فردی، سبک رهبری به روشLPC فیدلر و مدیریت تعارض) جمع آوری شد. پژوهش حاضر در سال ۱۳۹۲ در بین ۳۰ نفر از مدیران ارشد (رؤسا، مدیران، مترونها) بیمارستانهای شهرستان ارومیه انجام شد. تحلیل داده ها در سطح توصیفی و تحلیلی با استفاده از آزمون های آماری کای دو، کروسکال والیس و رو- اسپیرمن توسط نرم افزار SPSS صورت گرفت. نتایج: بر اساس یافته های پژوهش، بین سبک رهبری با میانگین سابقه کار افراد (۰۴۰/۰p=)، همچنین بین سن و استراتژی کنترلی (۰۱/۰p=) رابطه آماری معنی داری وجود دارد. بین سبک رهبری و استراتژیهای مدیریت تعارض با دیگر متغیرهای توصیفی مثل: سمت افراد، تحصیلات، تأهل، سابقه مدیریت، مطالعات مدیریتی و شغل دوم ارتباط آماری معنی دار وجود نداشت. در نهایت بین سبکهای رهبری و استراتژیهای مدیریت تعارض ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت (۷۷/۰= P). نتیجه گیری: از آنجا که تعیین شیوه رهبری و مدیریت روشهای برخورد با اختلافات و تعارضها در بیمارستانها حائز اهمیت است، لذا توصیه می گردد که در زمینه تأثیر عوامل دیگر مثل: فرهنگ سازمانی، فرهنگ اجتماعی و شخصیت در شیوه رهبری و مدیریت تعارض افراد تحقیقات جامعتری صورت پذیرد.

---

زمینه و هدف: ماموریت اصلی بیمارستان ها، تامین مراقبت با کیفیت برای بیماران و برآورده کردن نیازها و انتظارات آنها می باشد. تحقیق حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی نیازها و انتظارات بیماران از کیفیت خدمات بیمارستان صورت گرفته است که نخستین گام در انجام چنین ماموریتی به شمار می آید. مواد و روش ها: پژوهش حاضر توصیفی و از نظرهدف کاربردی است. داده های مورد نیاز با پرسشنامه مقایسات زوجی جمع آوری شد. بدین منظور ۱۵۰ پرسشنامه بین بیماران بستری یکی از بیمارستان های دولتی شهر بندرعباس توزیع و ۱۰۴ عدد برگشت داده شد و با روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: اولویت بندی ابعاد اصلی از نظر بیماران نشان می دهد که به ترتیب ابعاد دسترسی(۲۵۱/۰)، خدمات پزشکی(۲۳۲/۰)، محیط (۲۰۲/۰)، اداری(۱۶۰/۰) و ارتباطی(۱۵۵/۰) در اهمیت اول تا پنجم قرار دارند و بین شاخص ها نیز دسترسی به دارو و خون با وزن (۰۵۴/۰) به عنوان مهمترین شاخص و توجه شخصی به بیمار با وزن (۰۱۰/۰) کم اهمیت ترین شاخص تعیین شدند. نتیجه گیری: با توجه به نقش کلیدی که بیماران در تعریف و سنجش کیفیت خدمات دارند، در این تحقیق چارچوبی برای ارزیابی کیفیت خدمات بیمارستان ارائه و بر اساس آن خواسته های بیماران اولویت بندی گردید. مدیران بر اساس خواسته های بیماران به اولویت بندی اقدامات بهبود کیفیت بپردازند و از این طریق فرایندها مشتری گرا شده و رضایت بیماران را در پی خواهد داشت.

---

مقدمه وهدف: ارتقاء کیفیت زندگی کاری پرسنل بیمارستان یکی از  عوامل مهم جهت اطمینان از پایداری سیستم بهداشتی معرفی شده است. هدف این‌مطالعه، بررسی رابطه عدالت و تعهد سازمانی و  رضایت شغلی با کیفیت زندگی کاری کارکنان بیمارستان دولتی پورسینا بود.

روش کار: طرح پژوهش، توصیفی-مقطعی و جامعه‌آماری شامل کلیه پزشکان، پرستاران، کارکنان بخش رادیولوژی، اداری و نیروهای خدماتی بیمارستان دولتی پورسینای شهر رشت بود,۲۱۶ نفر به‌شیوه نمونه‌گیری سهمیه‌ای انتخاب شدند و به‌پرسشنامه‌های اطلاعات جمعیت‌شناختی، کیفیت‌ زندگی کاری، تعهد سازمانی، عدالت سازمانی و شاخص‌توصیف ‌شغل پاسخ دادند. کلیه داده‌ها با نسخه ۱۶نرم‌افزارSPSS و توسط ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه تحلیل گردیدند.

نتایج: در میان عوامل جمعیت‌شناختی تنها متغیر سابقه‌شغلی رابطه منفی معنی‌داری با کیفیت‌زندگی کاری داشت (۰۵/۰P< ، ۵۵/۰r=-).کلیه ابعاد رضایت‌شغلی، تعهد سازمانی (به‌جز تعهد مستمر) و عدالت سازمانی رابطه‌مثبت و معنی‌داری با کیفیت‌زندگی کاری نشان دادند‌(۰۰۰۱/۰>P).در تحلیل‌رگرسیون متغیرهای عدالت توزیعی (۳۱۸/۰β=،۰۰۰۱/۰P=)، رضایت پرداخت(۲۸۸/۰β=،۰۰۰۱/۰P=)، تعهدعاطفی (۱۴۴/۰β=،۰۰۷/۰P=)، رضایت ارتقاء(۱۷۲/۰β=،۰۰۳/۰P=)، عدالت‌رویه‌ای (۱۳۹/۰β= ، ۰۱۳/۰P=)، تعهد تکلیفی (۱۳۳/۰β=، ۰۱۴/۰ P=) به‌طور معنی‌داری توانستند سطوح کیفیت زندگی کاری را پیش بینی نموده و در مجموع ۶۰ % از واریانس مشترک را تبیین نمایند( ۹۱۳/۴۶ F= ، ۰۰۰۱/۰P<).

نتیجه‌گیری: افراد شاغل در بیمارستان همواره در معرض خطر فرسودگی‌شغلی قرار دارند. از این‌رو پیشنهاد می شود جهت افزایش کیفیت زندگی کاری در محیط‌های بیمارستانی توجه‌ویژه به ابعاد رضایت ‌شغلی ، عدالت سازمانی و تعهد سازمانی مبذول گردد. 

---

زمینه و هدف :امروزه کیفیت زندگی کاری به عنوان یک مفهوم جهانی در مدیریت منابع انسانی و توسعه سازمانی موردتوجه قرار گرفته و ارتقای آن کلید اصلی موفقیت مدیریت هر سازمان به شمار می رود.همچنین تعارض کار –خانواده پدیده مهمی است که هم کارکنان و هم کارفرمایانشان را تحت تاثیر قرار می دهد.این مطالعه به تعیین همبستگی کیفیت زندگی کاری با میزان  تعارض کار-خانواده آنان  می پردازد.

مواد و روشها: این پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی و مقطعی است .جامعه آماری پرستاران بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران با حجم نمونه۲۱۵ نفر بود. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه ۲۹ سوالی کیفییت زندگی کاری کاسیو(casio) همچنین پرسشنامه ۱۸ سوالی تعارض کار–خانواده کارلسون(Carlson) بود. برای تحلیل داده ها از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد.

یافته ها:  از بین مولفه های کیفیت زندگی کاری، امتیازات مادی و آموزش با میزان تعارض کار–خانواده رابطه معنی داری نداشتند، ولی بین تعارض کار – خانواده با دموکراسی در سازمان۰۰۱/۰ P=، مشارکت در تصمیم گیری۰۰۹/۰ P=،طراحی شغل۰۱۷/۰ P=،فضای کاری در سازمان۰۰۴/۰ P=، رابطه معنی داری وجود داشت. در نهایت بین کیفیت زندگی کاری پرستاران  با میزان تعارض کار- خانواده رابطه معنی دارمشاهده شد  (۰۰۱/۰> P و ۲۶ /۰r=).

نتیجه گیری:  به دلیل رابطه معنادار بین کیفیت زندگی کاری و تعارض کار – خانواده پرستاران، می توان نتیجه گرفت که با برنامه ریزی صحیح جهت  افزایش کیفیت زندگی کاری پرستاران می توان شاهد کاهش تعارض کار –خانواده آنان بود.

---

چکیده زمینه و هدف: بهداشتی کردن دست‌ها یکی از راهکارهای ساده و مهم برای پیشگیری از عفونت بیمارستانی است، اما شواهد موجود بر عدم اجرای کامل این رفتار توسط کارکنان بهداشتی و درمانی دلالت دارد. در مطالعه حاضر سعی شد با بهره‌گیری از مفاهیم تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده و با بکارگیری رویکرد کیفی عوامل تأثیرگذار بر اجرای این رفتار توسط کارکنان در بخش‌های مراقبت ویژه مورد مطالعه قرار گیرد. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع کیفی بود که در سال‌های ۹۲-۱۳۹۱ اجرا شد. در این مطالعه با ۴۲ نفر از پزشکان، پرستاران، دانشجویان پزشکی و پرستاری مصاحبه فردی نیمه ساختاریافته صورت گرفت. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل چارچوبی تحلیل شدند. نتایج: یافته‌های این پژوهش نشان داد که دلیل اصلی شستشوی دست توسط کارکنان بهداشتی و درمانی محافظت از خود در برابر خطر انتقال عفونت و پاک کردن دست‌ها از آلودگی‌های آشکار بود. شرکت‌کنندگان عواملی همچون آگاهی و دانش، وجود کنترل‌های رسمی و غیر رسمی، تبعیت افراد ارشد، و هنجارهای گروهی موجود را از جمله عوامل تأثیرگذار بر اجرای رفتار بهداشتی کردن دست‌ها برشمردند. کمبود منابع و تجهیزات، بارکاری بالا، بی توجهی، و طراحی نامناسب فضاها به عنوان مهم‌ترین موانع اجرای این رفتار شناسایی شدند. نتیجه‌گیری: عوامل متعددی بر رعایت اصول بهداشتی کردن دست‌ها توسط کارکنان تأثیرگذارند. شناسایی عوامل ترغیب-کننده و بازدارنده رفتار بهداشتی کردن دست‌ها در کارکنان بخش سلامت می‌تواند مسئولان مربوطه را در زمینه اتخاذ راهکارهای مناسب جهت ترویج این رفتار یاری نماید.

---

چکیده زمینه و هدف: اخیرا، بیمارستانها جهت بهبود عملکرد استراتژیکی و عملیاتی تحت فشار زیادی قرار گرفته‌اند؛ با این وجود کمبود تحقیقات تاکسنومیک در حوزه‌ی خدمات درمانی احساس شده است. هدف این تحقیق، ارائه‌ی تاکسنومی از استراتژیها و سیستمهای عملیات خدمات درمانی بخشهای بیمارستانهای مشهد به ترتیب بر اساس اهداف و تصمیمات عملیاتی آنها و سپس تعیین استراتژیها و سیستمها متناسب با یکدیگر می‌باشد. مواد و روش‌ها: تحقیق بر اساس نوع هدف کاربردی و بر اساس روش پیمایشی و اکتشافی می‌باشد؛ نمونه‌ای ۸۴ تایی از بخشهای بیمارستانهای درمانی در مشهد به تصادف انتخاب شده است و پس از بررسی پایایی و روایی ابزار تحقیق، از تحلیل خوشه‌ای کای میانگین استفاده نموده و جهت بررسی اعتبار این تحلیل، از روش تحلیل تشخیصی چندگانه استفاده شده است. جهت بررسی رابطه‌ی بین استراتژیها و سیستمهای شناسایی شده از آزمون استقلال بهره گرفته شده ‌است. نتایج: برای استراتژیها و سیستمهای عملیاتی هرکدام سه خوشه شناسایی گردیده است که هر کدام از آنها به ترتیب بر اهداف و تصمیمات مختلفی تأکید دارند. همچنین نتایج آزمون استقلال اجرا شده حاکی از تناسب بین استراتژی رهبران خدمت‌محور با سیستم پیشروان عملیات و استراتژی دنباله‌روهای هزینه‌محور با سیستم محتاط‌های خلاق می‌باشد. نتیجه‌گیری: این تحقیق نه تنها توصیف مناسبی از وضعیت عملیاتی و جایگاه عملیاتی بیمارستان در اختیار قرار می‌دهد بلکه زمینه لازم را برای مطالعات تخصصی تر و نظریه پردازی فراهم می‌آورد.

---

چکیده: زمینه و هدف: بر اساس گزارشات، پرستاران به‌طور مکرر و مستقیم با مرگ و میرها، رنج‌ها، جراحت‌ها، فشارهای روانی و جسمانی زیادی روبرو هستند. به‌منظور غلبه بر چنین شرایطی، یک راه‌کار اصلی پیشِ‌روی مدیران، توانمندسازی کارکنان است. با این رویکرد هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش رهبری اخلاقی در ارتقای توانمندسازی روان‌شناختی پرستاران بود. مواد و روش‌ها: پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده‌ها توصیفی - تحلیلی بود. جامعه آماری شامل کلیه پرستاران بیمارستان‌های دولتی شهر سنندج (۴۱۰ نفر) بود که با استفاده از شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده، ۱۴۸ آزمودنی به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی رهبری اخلاقی (صالح‌نیا، ۱۳۹۱) و نسخه دوازده سؤالی پرسشنامه توانمندسازی روان‌شناختی (وتن و کمرون، ۱۹۸۸) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی ۱۶ و آزمون‌های آماری تحلیل عاملی تأییدی، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندگانه به شیوه ‌هم‌زمان استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که گویه‌های پرسشنامه‌های پژوهش قابل تقلیل به مؤلفه‌های زیربنایی بودند. نتایج همچنین نشان داد که بین رهبری اخلاقی و مؤلفه‌های آن با توانمندسازی و ابعادش رابطه معنی‌داری وجود داشت. نهایتاً نیز مشخص شد که دو مؤلفه‌ی الگو بودن و عمل‌گرایی می‌توانند به‌طور مناسبی پیش‌بینی کننده توانمندسازی روان‌شناختی باشند. نتیجه‌گیری: بر مبنای یافته‌های پژوهش، مدیران در بیمارستان‌ها می‌توانند با نمایش رفتارهای اخلاقی مناسب و تلاش در جهت تقویت روابط بین فردی و ترویج این‌گونه رفتارها در میان پیروان، زمینه‌های ارتقای توانمندسازی روان‌شناختی پرستاران را فراهم آورند.