۵۳ نتیجه برای نوع مطالعه: مطالعه ی موردی
محمدرضا منتظرالحجه، دکتر احمد اخلاصی،
دوره ۱۷، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۷ )
چکیده
زمینه و هدف: در سالهای اخیر، تلاشهای بسیاری صورت گرفته است تا طراحی بیمارستانها ؛که ازجمله محیطهای پراسترس به شمار میروند؛ بر اساس افزایش رضایتمندی بیماران، کاهش استرس و ارتقاء سلامت و بهبود بیماران صورت پذیرد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل فیزیکی و ذهنی مؤثر بر دیدگاه بیماران در بیمارستانهای شهر یزد شهر انجامشد.
مواد و روش ها: این پژوهش از حیث هدف، جزء پژوهشهای کاربردی و از روش پژوهش پیمایشی و همبستگی استفاده شد. در این راستا از آزمون آماری کولموگراف – اسمیرنف جهت تشخیص نرمال بودن توزیع دادههای پژوهش و از آزمونهای آماری رگرسیون خطی چندگانه و آزمون همبستگی پیرسون جهت تعیین رابطه و شدت و جهت رابطه بین متغیرها استفاده شد. علاوه بر این جهت تبیین معناداری مدل رگرسیونی چندگانه از روش تحلیل واریانس ANOVA استفاده شد. جهت گرداوری دادهها از مطالعات اسنادی و کتابخانهای و ابزار پرسشنامه بهره گرفته شد.
نتایج: نتایج نشان داد که عوامل فیزیکی در بخشهای بستری با سطح معناداری (p<۰,۰۵) دارای ارتباط معنادار و بالایی با میزان رضایتمندی افراد بود درحالیکه این ارتباط معنادار بین عوامل ذهنی و رضایتمندی بیماران دیده نشد.
نتیجه گیری: به نظر می رسد لازم است شرایط و امکاناتی را در بخشهای بستری فراهم آورد تا علاوه بر ارتقاء عوامل فیزیکی، به عوامل ذهنی نیز توجه شده و شاهد کاهش استرس و افزایش رضایتمندی بیماران در این محیطها بود. همچنین، از دیدگاه بیماران تأثیرگذارترین عوامل کالبدی بر کاهش استرس و افزایش رضایتمندی بیماران، استفاده از رنگهای مناسب، فراهم ساختن سرگرمیهای مثبت (فیلمها و کتب طنز) و برخورداری از تهویه مناسب و هوای تازه در بخشهای بستری میباشد.
مهدیه توکلی، محسن قنواتی نژاد، فاطمه جلالی فر، دکتر الهام یاوری،
دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۷ )
چکیده
زمینه و هدف: واحد پذیرش، ورودی اصلی بیمارستان است و اولین ارتباط بیمار با بیمارستان از طریق این واحد صورت میگیرد. زمان انتظار بیماران که از پیامدهای اصلی عملکرد این واحد است که نه تنها یکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر رضایتبیماران بهشمار میآید بلکه از شاخصهای ارزیابی کیفیت خدمات بیمارستان نیز میباشد. هدف این پژوهش ارائه سناریوهایی به منظور کاهش زمانانتظار بیماران بود.
مواد و روشها: پژوهش از دیدگاه شیوه، توصیفی و از دیدگاه هدف، کاربردی بود. این تحقیق بهطور مقطعی روی ۱۱۰ بیمارنوبتدار مراجعهکننده بهپذیرش بیمارستان محبمهر انجام شد. دادهها در مدت ۷۰ روز و بهطور یکنواخت در همه روزهای هفته ازطریق مشاهده مستقیم، جمعآوری شده و در کاربرگهای از پیش تهیه شده ثبت گردیدهاند. مدل شبیهسازی، در نرمافزار Arena۱۴ طراحی و اجرا شد.
نتایج: براساس یافتههای پژوهش، واحد پاراکلینیک و قسمت انتظار برای خالی شدن تخت، دو گلوگاه اصلی زمان در سیستم مورد مطالعه بودند. به منظور حل مساله، برای هر یک از واحدهای فوق یک سناریو طراحی و در محیط شبیهسازی آزمایش شد. اجرای این آزمایشها، نشان میدهد که سناریوهای پیشنهادی به طور مجزا و توامان، در مقایسه با شرایط موجود، نتایج بهتری در کاهش زمانانتظار و همچنین افزایش تعداد افراد بستریشده بهدنبال داشتند.
نتیجهگیری: بهبود فرآیندهای درمانی ازطریق شناخت سیستم خدماترسانی بیمارستان و تجزیهوتحلیل گلوگاهها و نقاطضعف آن حاصل میشود. مطابق با نتایج، افزایش تعدادکارکنان واحد پاراکلینیک و تختهای آزاد بیمارستان، عملکرد واحد پذیرش بیمارستان را بهبود میدهد. اجرای سناریوهای فوق، زمانانتظار بیماران را حدود ۷۸% و زمانانتظار خالیشدن تخت را حدود ۵۰% کاهش میدهد.
دکتر محسن شفیعی نیکابادی، سیده فرشته حسینی،
دوره ۱۸، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: بیمارستان ها به عنوان بزرگترین و پرهزینه ترین واحد عملیاتی نظام بهداشت و درمان از اهمیتی خاص برخوردارند. پژوهش حاضر با هدف تعیین کارایی بیمارستانهای شهر مشهد تدوین شده است.
مواد وروشها: این تحقیق توصیفی-پیمایشی در سال ۹۶-۱۳۹۵ انجام شد. جامعه پژوهش شامل مراجعه کنندگان به بیمارستانهای مشهد است. جهت گردآوری داده ها از اسناد موجود در بیمارستان ها و پرسشنامه سروکوال استفاده شد و تحلیل داده ها در نرم افزار گمز صورت گرفت.
نتایج: نتایج مطالعه حاکی از این است که در بخش سروکوال سه بعد همدلی، پاسخدهی و ضمانت مهمترین ابعاد بودند. همچنین سه ویژگی از مجموع ۲۶ ویژگی کیفی خدمات به عنوان«جذاب» طبقه بندی شدند. چهار ویژگی کیفی خدمات به عنوان «ضروری» و ۱۶ ویژگی در « تک بعدی» دسته بندی شدند. رتبههای به دست آمده در روش شبکهای دوبخشی، تقریبا با یکدیگر یکسان بوده و فقط در مورد چهار رتبه آخر تفاوت وجود دارد که توسط روش رأیگیری با اوزان مساوی رتبه بندی نهایی انجام می شود و مشخص شد بیمارستان شماره (۳) کمترین و بیمارستان شماره (۵) دارای بهترین عملکرد می باشد.
نتیجه گیری:
این پژوهش با ترکیب روش سروکوال فازی با تحلیل پوششی دادههای شبکهای قادر است نقاط ضعف موجود در انتخاب شاخصها در لایههای مختلف تحلیلپوششی شبکهای را برطرف نموده و کارایی چنین شبکههای را محاسبه نماید. بیمارستانها با الگو قراردادن بیمارستانی که بالاترین کارایی را دارد و استفاده بهینه از منابع و هزینهکرد بهینه، کارایی خود را باید افزایش داده و برنامهریزی مناسبی انجام دهند.
دکتر محمد فتحی، طاهره حریری، دکتر نادر مرکزی مقدم،
دوره ۱۸، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: خطاهای پزشکی بیانگر مشکل جدی در مراقبتهای ویژه است و سبب افزایش طول اقامت و مرگ بیماران می گردد. ردیابی خطاها در بیمارستان بر مواردی تمرکز دارد که بصورت داوطلبانه گزارش میشوند. اما این موارد ۲۰- ۱۰درصدخطاها را شامل می شوند که ۹۵ – ۹۰ درصد آن سبب هیچ آسیبی به بیمار نمی شوند. این پژوهش با هدف شناسایی خطاهای درمانی در بخش مراقبتهای ویژه با ابزار سرنخ عمومی (GTT) در سال ۱۳۹۷ انجام شد.
موادو روش ها: این پژوهش، گذشته نگر، توصیفی کاربردی بود و در بخش مراقبت ویژه یک بیمارستان دولتی درتهران انجام شد. در سال۱۳۹۷، طی ۱۳ هفته، ۱۲۷ پرونده با استفاده از چک لیست موسسه بهبود سلامت (IHI) توسط دو پرستار بصورت مجزا بررسی شد و تایید نهایی توسط پزشک صورت گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS تحلیل شد.
نتایج: ۶۲۲ سرنخ، ۲۷۷ حادثه ناگوار مرتبط با سرنخها و ۱۲۱ حادثه ناگوار بدون سرنخ و در مجموع ۳۹۸ مورد حادثه ناگوار شناسایی شد. از ۱۲۷ پرونده، ۹۳ پرونده دارای حادثه ناگوار و رخداد حوادث ۲/۷۳ درصد بود. بروزحوادث ناگوار در هر بیمار ۱۳/۳، و در هر ۱۰۰ روز بیمار ۸/۲۴ مورد بود. از این تعداد بیشترین فراوانی آسیب به ترتیب درحوزه مراقبت عمومی، مراقبت ویژه، جراحی و دارویی بود.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه و میزان بالای آسیب های وارده به بیمار که نیازمند مداخلات پزشکی بوده و نیز نتایج پژوهش های مشابه می توان اظهار داشت این ابزار، در مقایسه با سایر روش ها نظیر خوداظهاری، در شناسایی خطاها از درجه اطمینان بالاتری برخوردار است.
حسین علائی، نیلوفر امیری قلعه رشیدی، مجتبی امیری،
دوره ۱۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: برنامه پزشک خانواده از مهمترین تلاشهای نظام سلامت ایران برای ایجاد نظام ارجاع در کشور، تدوین و در چند استان به اجرا درآمد، ولی به دلایلی چند با چالشهای اساسی روبرو شد که موجب عدم پیشرفت برنامه گردید لذا پژوهش حاضر با هدف تحلیل برنامه مذکور به منظور شناسایی علل و چالشهای عدم پیشرفت برنامه صورت گرفت.
مواد و روشها: مطالعه گذشتهنگر حاضر از نوع تحلیل سیاست، یک پژوهش کیفی است، در آن نمونهگیری مبتنی بر هدف بوده و جمعآوری دادهها با استفاده از تحلیل اسناد و مصاحبه نیمهباز انجام شده است. تحلیل دادهها از طریق تحلیل تم در چارچوب مثلث سیاستگذاری و با استفاده از نرمافزار MAXQDA انجام شد.
نتایج: بر اساس چارچوب مطالعه، چالشهای برنامه در بعد زمینه عبارتاند از: تضاد منافع، قائم به فرد بودن برنامهها، عدم ثبات در مدیریت و برنامهها، توجه ناکافی به فرهنگسازی و منابع و زیرساختها، در بعد محتوا عبارتاند از: رویکرد اجرایی نامتناسب، عدم بومیسازی، انتخاب ابزار نامناسب، شفافیت ناکافی و ابهام در اهداف، وظایف و مسئولیتها. در بعد فرآیند؛ چالشهای فرآیند بر اساس چرخه خطمشیگذاری مورد بررسی قرار گرفت.
نتیجهگیری: اجرای برنامه پزشک خانواده متأثر از عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و مدیریتی است. از آنجا که این برنامه مجدداً مورد توجه وزارت بهداشت قرار گرفته است، لازم است سیاستگذاران و تصمیم گیران نظام سلامت با در نظر گرفتن موانع و چالشهای مطرح شده به اصلاح محتوا و روشهای اجرای برنامه اهتمام ورزند.
حجت رحمانی، قاسم رجبی واسوکلایی، رجبعلی درودی، مانی یوسف وند، زینب فکورفرد،
دوره ۱۹، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت و جایگاه بخش بهداشت و درمان در برنامههای توسعه اقتصادی-اجتماعی، آگاهی از وضعیت موجود، شناخت مسائل و مشکلات آن ضروری است. مشخص نمودن هزینهها و میزان سودآوری و یا حتی زیان دهی در بخش سلامت کمک بسیار زیادی به مدیریت هزینهها مینماید. هدف از این مطالعه بررسی قیمت تمامشده خدمات آزمایشگاهی متداول و مقایسه آن با تعرفههای مصوب وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران میباشد.
مواد و روشها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی و گذشتهنگر انجام گرفت. در این مطالعه از تکنیک هزینهیابی بر مبنای فعالیت استفاده شد. جامعه مطالعه، آزمایشگاه بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران بود. ابزار گردآوری دادهها فرمهای اطلاعاتی، مصاحبه و مشاهده مستقیم بود. تجزیهوتحلیل با استفاده از نرمافزار Excel انجام و در نهایت قیمت تمامشده با تعرفه مصوب مقایسه گردید.
نتایج: یافتهها بیانگر این است که بیشترین و کمترین هزینهها به ترتیب مربوط به هزینه نیروی انسانی و هزینه حاملهای انرژی است. بیشترین قیمت تمامشده مربوط به آزمایش آنالیز ادرار و کمترین مربوط به آزمایشهای سدیم و پتاسیم بود.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان میدهد قیمت تمامشده خدمات آزمایشگاهی متداول در بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران با تعرفههای مصوب وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در سال ۱۳۹۸ متفاوت می باشد.
ندا واحدی نژاد، فرزاد فیروزی جهانتیغ،
دوره ۲۰، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: ارزیابی ریسک از ضروریات محیطهای پرخطر کاری مانند بیمارستانها میباشد. در طی همهگیریها، حفظ سلامت کارکنان بهداشت و درمان به عنوان افراد موثر در کنترل شیوع بیماری مهم است. این پژوهش با هدف حفاظت شغلی کارکنان در مقابل کووید-۱۹ با روش FMEA در بخش عفونی بیمارستان بوعلی زاهدان صورت گرفت.
مواد و روشها: شناسایی خطاها در فرآیندهای اولویتدار با تکنیک بارش افکار صورت پذیرفت. امتیازدهی خطاها با مؤلفههای S، O و D، محاسبه RPN و اولویتبندی خطاها با FMEA سنتی صورت پذیرفت. جهت بهبود FMEA سنتی، اولویتبندی خطاها با FMEA موزون و تکنیکهای MCDM نیز صورت گرفت. پس از شناسایی ریسکهای بحرانی، شناسایی و دستهبندی علل خطا، ارائه راهکارهای اصلاحی جهت مقابله با ریسکهای بحرانی صورت گرفت.
نتایج: سه فرآیند پذیرش، ویزیت بیمار و نمونهگیری به ترتیب به عنوان فرآیندهای اولویتدار جهت ارزیابی ریسک شناسایی شد. در مجموع ۵۸ خطا در ۶ دسته شناسایی شد و به بررسی اثرات آنها پرداخته شد. تعداد ۱۳ خطای بحرانی (RPN بالای ۱۰۰) معادل ۲۲% و ۴۲ علت ریشهای خطا بر اساس بارش افکار و طبقهبندی آنها با مدل آیندهوون و در نهایت ۴۹ راهکار اصلاحی برای مقابله با ریسک ارائه شد.
نتیجهگیری: شناسایی ۵۸ حالت خطا، طبقهبندی علل خطا و ارائه راهکارهای اصلاحی، حاکی از توانایی روش FMEA جهت ارزیابی ریسک بخشهای حساسی مانند بیمارستانها است. در نتیجه روش FMEA قادر به شناسایی خطاها و کاهش پیامدهای آنها بوده و میتواند در بهبود کیفیت و کاهش ریسک استفاده شود. تکنیکهای مدیریت ریسک به همراه تعهد مدیران و تجدید سیاستهای سازمانی، میتواند اثربخشی این فعالیتها را تضمین کند.
فریبا صلاحی، نسترن فرج پور،
دوره ۲۰، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه شاهد پیشرفتهای شگرف در زمینه دادهکاوی دادههای پزشکی هستیم. دادههایی که با تجزیه و تحلیل و کشف روابط بین آنها میتوان به الگوریتمهایی رسید که در پیشگیری و یا درمان بسیاری از بیماریها به ما کمک میکنند. در این بین بیماریهای ژنتیکی بخش اعظمی از توجه دنیای پزشکی را به خود اختصاص دادهاند زیرا تولد کودکان مبتلا به ناهنجاریهای ژنتیکی بار مالی، روانی و عاطفی زیادی به جامعه تحمیل میکند. بنابراین هدف این مطالعه ارائه الگوریتمی به عنوان یک آزمایش غربالگری ثانویه قبل از انجام تستهای سلولی و مولکولی است.
مواد و روشها :در این تحقیق ۱۰۰۰ پرونده مربوط به زنان بارداری که بعد از آزمایشات غربالگری در گروه ریسک متوسط یا بالا قرار داشتند مورد مطالعه قرار گرفت. اطلاعات بالینی آنها ذخیره گردید، پاکسازی و حذف دادههای و یکپارچهسازی رکوردها صورت گرفت سپس با استفاده از نرمافزار spss modeler، دادهکاوی و کشف روابط بین دادهها صورت گرفت و در انتها الگوریتم مناسب برای شناسایی بیماریهای ژنتیکی مشخص گردید.
نتایج: با اعمال پنج الگوریتم، شبکههای عصبی، ماشین بردار پشتیبانی، درخت تصمیم دودویی، درخت تصمیم چندتایی و رگرسیون لجستیک بر روی دادهها، مشخص گردید الگوریتم شبکههای عصبی با دقت ۹۷,۵۲۲% بیشترین میزان موفقیت را در تشخیص بیماریهای ژنتیکی – کروموزومی قبل از تولد را دارا میباشد.
نتیجهگیری:استفاده از الگوریتم شبکه های عصبی به عنوان یک آزمایش غربالگری سبب میگردد که تعداد افراد کمتری کاندید انجام تستهای پرهزینه و خطرناک سلولی و مولکولی قرار گیرند و میتواند به عنوان ابزاری در راستای کمک به کشف بیماریها در دنیای پزشکی مورد استفاده قرار گیرد.
حمید محمدی، شهرام توفیقی، مصطفی رجبی، حمیدرضا ایزدبخش، بهار حافظی،
دوره ۲۰، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: دورنمای مراقبتهای بیمارستانی به سرعت در حال تغییر است. محرکهای عرضه و تقاضا در سیستم خدمات سلامت با تحول شدیدی روبرو است. بخش سلامت سازمان تأمین اجتماعی نیز با تعداد فزاینده بیماران به چالش کشیده است. این مطالعه به منظور کمک به این سازمان با هدف طراحی مدل علی مفهومی از تعامل عرضه و تقاضای مراقبتهای سلامت انجام شد.
مواد و روشها: این پژوهش یک نوع مطالعه کیفی است که در سال ۱۳۹۹ و ارائه مدل مفهومی در دو گام انجام شد. در گام اول، از مصاحبه نیمه ساختاریافته برای استخراج عوامل مهم در عرضه و تقاضای خدمات سلامت در بیمارستانهای ملکی استفاده شد. در گام دوم، از رویکرد شبیهسازی سیستم استفاده و روابط بازخورد بین مسیرهای بیمار به بیمارستان و تأمین خدمات درمانی، ارائه شد.
نتایج: بر اساس فرضیه مطالعه به ترتیب، شیوع بیماری و تخصیص بودجه به عنوان شاخص نیاز پزشکی و تقاضای پزشکی مورد انتظار، به طور مثبتی بر مراجعات به بیمارستانهای سازمان تأمین اجتماعی تأثیر میگذارد. بر این اساس چهار مدل فرعی جریان بیمار، بودجه مراقبتهای سلامت، کارکنان درمان (پزشک، پرستار ) و ظرفیت بیمارستانها استخراج شد.
نتیجهگیری: بودجههای درمانی اختصاصیافته به بیمارستانها برای بهبود امکانات درمانی و افزایش تعداد کارکنان، انتظارات مثبتی در مورداستفاده از خدمات بیمارستانهای ملکی در بیمهشدهها ایجاد کرده است. توجه به تأمین نیروی انسانی کافی (پزشک، پرستار ) و ظرفیت تخت با بودجهای که برای این سرویس هزینه میشود، از شاخصهای بهبود کیفیت خدمات است.
افشین مؤیدی نیا، کریم کیاکجوری،
دوره ۲۰، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: در عصر حاضر، پیادهسازی فرآیند نوآوری باز برای هر سازمانی لازم و ضروری میباشد و بیمارستانها به عنوان اصلیترین مراکز درمانی از این امر مستثنی نیستند. در واقع، بیمارستانها به عنوان واحدهای عملیاتی سلامت، همواره در معرض مستقیم تغییرات در حوزه خدمات درمانی هستند. از اینرو پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر نوآوری باز در بیمارستانهای دولتی استان گیلان پرداخته است.
مواد و روشها: این پژوهش بر حسب هدف یک مطالعه کاربردی و بر حسب نحوه گردآوری دادهها در دسته تحقیقات توصیفی قرار دارد که به صورت مقطعی در سال ۱۴۰۰ انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، مدیران ارشد و کارکنان بیمارستانهای دولتی استان گیلان به تعداد ۱۶۰۰ نفر بودند. به منظور نمونهگیری از روش نمونهگیری غیرتصادفی قضاوتی به منظور دسترسی به اعضای جامعه (مدیران ارشد و کارکنان با حداقل مدرک کارشناسی) استفاده شد. ۲۵۰ پرسشنامه جهت انجام آزمون مورد استفاده قرار گرفت. ابزار گرداوری دادهها پرسشنامههای استاندارد است. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ و روایی پرسشنامهها از طریق روایی صوری و محتوایی، روایی همگرا و واگرا مورد تائید قرار گرفت. جهت آزمون فرضیههای تحقیق از روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نرمافزارهای مورد استفاده در این پژوهش، نرمافزار SPSS ۲۶ و نرمافزار Smart PLS۳ میباشد.
نتایج: نتایج حاصل از آزمون مدلسازی معادلات ساختاری نشان داد که از بین عوامل برونسازمانی همکاری با شرکا و کاربر، از بین عوامل سازمانی درونسازمانی، ساختار سازمان، یادگیری اکتشافی و فرهنگ سازمان و در نهایت از بین عوامل فردی درونسازمانی، انگیزه بر نوآوری باز بیمارستانهای دولتی استان گیلان تأثیرگذار هستند. تأثیر اعتماد بین شرکا، تکنولوژی، ویژگیهای شخصیتی و دانش بر نوآوری باز بیمارستانها رد شد.
نتیجهگیری: بیمارستانها باید به طور مشترک با سایر واحدهای خدمات بهداشتی، دانشگاهها و کاربران برای گذر از سیستم نوآوری بسته به سمت نوآوری باز، سیاستهای مناسبی تدوین کرده و اقدامات مؤثر در این راستا را مورد حمایت قرار دهند.
محمد زارع زاده، اشکان امرایی، محمد صادق ابوالحسنی،
دوره ۲۱، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: این پژوهش با هدف تعیین ارتباط میان اجرای برنامه استراتژیک با عملکرد بیمارستان انجام شد. اهمیت آگـاهی از عوامـل مؤثر بر اجرای برنامهریزی اسـتراتژیک و شناسایی آن منجر به برنامهریزی بهتر و اجرای درسـت فرآیند برنامهریزی استراتژیک میشود.
مواد و روشها: پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی تحلیلی، از نظر زمان مقطعی و از نظر نتایج کاربردی میباشد و در سال ۱۳۹۸ انجام گرفته است. جامعه پژوهش تمام افرادی هستند که در تألیف برنامه استراتژیک نقش داشتهاند این پژوهش از سرشماری استفاده کرده است که در صد بالایی از جامعه آماری پرسشنامه را پرکردهاند. پس از جمعآوری دادهها اطلاعات وارد نرمافزار شد و برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار SPSS ویرایش ۱۶ استفاده شده است.
نتایج: رابطه بین اجرای برنامه استراتژیک و عملکرد بیمارستان مستقیم و قوی است. در بین تمام بخشهای برنامه استراتژیک، مدیریت مشتریان نقش مهمتری نسبت به سایر بخشهای برنامه استراتژیک در بهبود عملکرد بیمارستان دارد.
نتیجهگیری: برای داشتن بیمارستانی با عملکرد مطلوب نیازمند برنامهریزی استراتژیک دقیق هستیم که این برنامه باید با دقت و نظارت مناسب اجرا شود تا بتواند ما را به عملکرد مطلوب برساند.
امین بیگلرخانی، رضوان عباسی، محمدرضا ثنایی،
دوره ۲۱، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: در سالهای اخیر، مدیریت زنجیره تامین دارو، بهویژه پس از همهگیری بیماری کووید-۱۹ اهمیت بیشتری پیدا کرده است. در این مدت یکی از چالشهای مهم مساله کنترل هزینه زنجیره تامین است. اگر موجودی دارو در بیمارستانها بهدرستی مدیریت نشود، مشکلاتی مانند کمبود موجودی برخی داروهای حیاتی، تامین موجودی مازاد، افزایش هزینهها و درنهایت نارضایتی بیماران را به دنبال خواهد داشت.
مواد و روشها: در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از الگوریتمهای یادگیری عمیق، نیازهای دارویی بیمارستانهای کشور را پیشبینی و مدیریت کنیم. دادههای مصرف دارویی ده سال بیمارستان عمومی بعثت همدان از پایگاه دادههای سامانه مدیریت بیمارستان استخراج شده است. بهعنوان یک مطالعه موردی، عملکرد مدل پیشنهادی برای پیشبینی میزان مصرف سفازولین ارزیابی شده است. این مدل شامل یک شبکه حافظه طولانی کوتاهمدت میباشد که میتواند پیشینه تغییرات دادهها را در کاربردهای پیشبینی سریهای زمانی تشخیص دهد. مدل پیشنهادی با وجود تعداد زیادی پارامترهای تطبیقپذیر در شبکههای عصبی عمیق عملکرد خوبی را برای غلبه بر پیچیدگیهای مسئله یادگیری به ارمغان میآورد.
نتایج: استفاده از رویکرد یادگیری عمیق پیشنهادی با کاهش اثرات پیچیدگی و عدم قطعیت در دادههای پزشکی، استحکام الگوریتم را افزایش داده است. میانگین خطای پیشبینی با بهکارگیری روش پیشنهادی ۰۴۳/۰ و مقادیر اندازهگیری شده برای RMSE، MAE و R۲ بهترتیب برابر با ۳۳۵/۰، ۲۶۰/۰ و ۸۵۱/۰ است.
نتیجهگیری: مقایسات جامعی بین برخی از سایر روشهای پیشبینی و مدل پیشنهادی انجام شده است، که عملکرد بهتر مدل پیشنهادی را نشان میدهد. علاوه براین، نتایج ارزیابی دقت و کارایی قابل قبول رویکرد پیشنهادی را بهخوبی نشان میدهد.
عیسی نیازی، فاطمه چورلی،
دوره ۲۲، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: در شرایط تغییر محیط خارجی به منظور تثبیت برتری رقابتی، سازمان باید به تجدید منابع با ارزش خود بپردازد. تواناییهای پویا برای سازمانها این امکان را فراهم میآورند تا بر این تغییرات مداوم تاثیرگذار باشند. در واقع، تواناییهای پویا منجر به جهتگیری رفتاری پایدار سازمان در یکپارچه سازی، صورتبندی مجدد، تجدید و بازسازی منابع و قابلیتهای خود و بویژه منجر به بهبود و نوسازی قابلیتهای مرکزی در پاسخ به محیط متغیر برای نائل شدن به مزیت رقابتی پایدار میگردد. این مطالعه به بررسی تأثیر تواناییهای پویا در همکاری سازنده و عملکرد زنجیره تأمین در مراکز درمانی پرداخته است.
مواد و روشها: این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی – پیمایشی بوده و جامعه آماری تحقیق، کارکنان بیمارستان آیتالله طالقانی گنبدکاووس میباشند. همچنین پرسشنامه تحقیق از مطالعه ماندال (۲۰۲۲) بر گرفته شده است. جهت سنجش روایی پرسشنامه از روش همگرایی و واگرایی و برای تعیین پایایی پرسشنامه از روش محاسبه آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده و مورد تأیید قرار گرفته است. به منظور تجزیهوتحلیل دادهها از روش تحلیل معادلات ساختاری و نرمافزار اسمارت پیالاس استفاده گردید.
نتایج: نتایج حاصل از تحلیل دادهها نشان داد که بین یادگیری، هماهنگی و ادغام بیمارستان و همکاری سازنده رابطه معنیداری وجود دارد ولی بین دیدگاه حساسیت و همکاری سازنده رابطه معنیداری وجود ندارد و همچنین بین همکاری سازنده و عملکرد زنجیره تأمین نظام سلامت رابطه معنیداری وجود دارد و جهتگیری فنآوری رابطه بین دیدگاه حساسیت و یادگیری با همکاری سازنده را تعدیل نمیکند، اما رابطه بین دیدگاه هماهنگی و ادغام با همکاری سازنده را تعدیل میکند.
نتیجهگیری: بهبود همکاری مشترک در بخشهای مختلف بیمارستان، کاهش ریسک خطای پزشکی، بهبود کیفیت خدمات و ارتقا جایگاه حرفهای پرسنل از جمله پیامدهای ارزیابی عملکرد زنجیره تأمین پایدار بیمارستانها بود.
ساناز زرگر بالای جمع، نادر مرکزی مقدم، حسام الدین شریف نیا، مهرداد خوشیان،
دوره ۲۲، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: تصویربرداری پزشکی به دلیل استفاده از تکنولوژی برتر، پرسنل متخصص و رعایت مقررات حفاظتی خاص، یکی از گرانترین بخشهای بیمارستان است که تأثیر مستقیمی در تشخیص و درمان بیماریها دارد. هزینهیابی بر مبنای فعالیت زمانگرا با ایجاد نمای کلی از فعالیتهای بیمارستان، امکان شناسایی هزینهها و مدیریت منابع را با کمترین هزینه و با دقت و سهولت بیشتر فراهم میکند. هدف این مطالعه بررسی هزینه تمام شده خدمات و ظرفیت بلااستفاده منابع جهت استفاده مدیران بیمارستان در راهکارهای مدیریت مالی میباشد.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی و گذشتهنگر بر روی آمار و دادههای حسابداری یک بیمارستان عمومی شهر تهران در سال ۱۳۹۸ انجام شد که با توجه به امکان استفاده از نتایج در مدیریت مالی و مصرف منابع در دسته مطالعات کاربردی قرار میگیرد. روش گردآوری دادهها شامل بررسی اسناد و صورتهای مالی و زمانسنجی کلیه فعالیتهای بخش تصویربرداری و محاسبات بروش هزینهیابی بر مبنای فعالیت زمانگرا، با استفاده از نرمافزار اکسل و با حذف هزینه منابع بلاستفاده انجام شد.
نتایج: در این مطالعه هزینه تمام شده عمدتاً کمتر از تعرفه مصوب بوده و مؤلفههای اصلی آن شامل ۳۴ درصد نیروی انسانی، ۲۳ درصد سربار، ۲۲ درصد تجهیزات و ۱۵ درصد مواد مصرفی بود. یافتهها نشان داد که تنها ۵۸ درصد مخارج تأمین منابع در تعیین هزینه تمام شده خدمات نقش داشته است.
نتیجهگیری: یافتههای این پژوهش نشان میدهد کاهش ظرفیت بلااستفاده منابع و اصلاح سازمان میتواند موجب کاهش هزینه تمام شده خدمات، سودآوری و استفاده بهینه از منابع در جهت افزایش کیفیت خدمات بیمارستانی گردد.
فاطمه داعی بیدگلی، لیلا نظری منش، کامران حاجی نبی،
دوره ۲۲، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: بازاریابی تجربی نوعی استراتژی بازاریابی است که در آن با ایجاد تجربیات واقعی زندگی، مشتریان را جذب و علاقهمند میکند تا از تجربه خود خاطره خوش و ماندگاری را ثبت کنند. ایجاد یک تجربه عالی برای مشتری، در خدمات مراقبتی در بخش سلامت دشوار است. لذا هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر بازاریابی تجربی بر قصد ویزیت مجدد در درمانگاههای تأمین اجتماعی استان قم میباشد.
مواد و روشها: پژوهش حاضر ازلحاظ رویکرد، از نوع کمی و از نوع هدف کاربردی و ازنظر جمعآوری دادهها از نوع پیمایشی میباشد. جامعه آماری شامل مراجعین به درمانگاههای تأمین اجتماعی استان قم بودند که بهصورت تصادفی طبقهای به تعداد ۵۲۲ نفر به مطالعه دعوت شدند. تحلیل دادهها با روش مدلسازی معادلات ساختاری کوواریانس محور با کمک نرمافزار ایموس نسخه ۲۴ انجام شد.
نتایج: تأثیر بازاریابی تجربی (با ابعاد تجربه حسی، تجربه فیزیکی، تجربه عاطفی، تجربه شناختی، تجربه رابطهای) بر قصد مراجعه مجدد به درمانگاه با مقدار ضریب مسیر (۰/۵۴۰+) مورد تأیید قرار گرفت. همچنین بررسی شاخصهای ساختاری مدل و روایی سازه، گواه برازش خوب مدل بودند.
نتیجهگیری: بازاریابی تجربی و به دنبال آن ارتقای روابط بیمار و پزشک ازجمله عواملی است که توجه به آنها میتواند بااهمیت باشد. مراکز بیمار محور میتوانند با تمرکز بر بازاریابی تجربی و فراهم کردن امکانات رفاهی و استفاده از فناوریها برای افزایش سهولت خدمترسانی، باعث افزایش احتمال بازگشت به درمانگاهها شوند.
محدثه عارفی، فرزاد فیروزی جهانتیغ،
دوره ۲۲، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: شبکه پیوند اعضا یکی از پیچیدهترین و چالش برانگیزترین شبکهها در حوزه سیستمهای بهداشت و درمان است. در این تحقیق، یک مدل مکانیابی سلسله مراتبی سه هدفه پیوند عضو کلیه طراحی شده است. هدف کمینه کردن همزمان، کل زمان و هزینهها و حداکثر کردن برابری جغرافیایی در شبکه عرضه و تقاضا کلیه اهدایی است. حالتهای مختلف حملونقل در شبکه نیز تحلیل میشود.
مواد و روشها: این مطالعه یک پژوهش کاربردی است که در یک دوره یک ساله در سال ۱۴۰۱ در استان سیستان و بلوچستان انجام شده است. مدل ریاضی ارائه شده در نرمافزار گمز پیادهسازی و با روش ترابی ـ حسینی و اپسیلون محدودیت حل شده است.
نتایج: مدل، احداث مکان کاندید واحدهای جمعآوری اعضاء و مراکز پیوند را بدون تجهیزات حمل هوایی پیشنهاد کرده است. مدل پیشنهاد میکند تنها نقطه کاندیدا شماره ۲ مرکز پیوند بیمارستان زابل با تجهیزات حمل هوایی احداث گردد و برای بقیه نقاط پیشنهاد شده، نیازی به احداث و استفاده از اورژانس هوایی نیست.
نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد که شبکه پیوند کلیه طراحی شده، کاربردی و قابل پیادهسازی میباشد. مدیریت شبکه باعث میشود تمامی گیرندگان عضوی که از مرکز استان دور هستند و در نقاط دور افتاده به سر میبرند به امکانات و تجهیزات لازم برای عمل پیوند در زمان لازم دسترسی داشته باشند.
مهران لک، فرناز وثوق، کیانوش صابری، شهناز شریفی، هادی پاشاپور،
دوره ۲۲، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: عفونتهای مرتبط با عدم رعایت مراقبتهای بهداشتی میتواند اثرات نامطلوبی بر سیستمهای مراقبتی بهداشتی بگذارد. این مطالعه با هدف تعیین شکاف بین وضعیت موجود شستن دست و سطح استاندارد از طریق تعیین دفعات شستن دست در کارکنان بیمارستان شهید مدرس تهران صورت گرفته است.
مواد و روشها: این مطالعه به روش توصیفی-مقطعی در بخشهای بیمارستان شهید مدرس در بین سالهای ۱۳۹۸ الی ۱۳۹۹ صورت گرفت. ابزار شامل دو بخش اطلاعات شغلی و موارد رعایت بهداشت دست در زمانهای مختلف و اقدامات خاص بود. مشاهدهگر به صورت مستقیم عمل میکرد و در هر شیفت، تمامی کارکنان به صورت سرشماری بررسی شدند. هر ستون به امتیاز رعایت بهداشت دست توسط یک گروه خاص حرفهای تعلق داشت و نحوه عملکرد همزمان قابل سنجیده شدن بود.
نتایج: از ۶۴۰ موقعیت پیش آمده، ۲۰۲ مورد از مواد ضدعفونیکننده، ۲۵۵ مورد شستوشو، ۱۱۱ مورد از دستکش و در ۷۱ مورد رعایت بهداشت دست صورت نگرفت. بیشترین زمان انجام رفتار زمانی است که افراد قصد تماس با بدن بیمار را داشته و کمترین میزان رعایت آن پس از عمل جراحی بر روی بیمار میباشد.
نتیجهگیری: با توجه به حضور چشمگیر پرستاران در انجام مداخلات درمانی، باید مداخلات چندوجهی آموزش و تدوین خطمشی بهداشت دست و آگاهسازی مسئولان بخشها با اولویت این گروه از کارکنان صورت گیرد تا بتوان هر چه بیشتر به سطح استانداردهای مطلوب نزدیک و از عواقب ناخواسته جلوگیری کرد.
محمدامین زر فروش، زینب پرتوی شایان، قاسم رجبی واسکولایی،
دوره ۲۳، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: واحد لاندری یکی از مهمترین واحدهای پشتیبانی بیمارستان میباشد. ارتقا فرآیندها و مدیریت اصولی این واحد میتواند نقش به سزایی در مدیریت هزینهها داشته باشد. پژوهش حاضر به بررسی ابعاد مختلف واحد رختشویخانه میپردازد.
مواد و روشها: این پژوهش در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است. در ابتدا با پرسش از ۲۰ نفر از صاحبنظران با استفاده از تکنیک دلفی فازی مهمترین معیارهای عملکرد این واحد مشخص شده و با استفاده از روش SWARA به معیارها وزن دهی شد و در نهایت با استفاده از روش VIKOR بیمارستانها رتبهبندی شدند.
نتایج: امتیاز معیارهای اصلی در واحد لاندری، "معیار عملکرد" ۵۶%، "معیار تجهیزات و امکانات" ۲۸% و "معیار مدیریت هزینهها" ۱۶% حائز اهمیت بودهاند. در بین زیرمعیارها، زیرمعیار "فرآیندی" با وزن ۲۸۵/۰ اولویت اول، "ضوابط کلی بخش لاندری" با وزن ۱۵۵/۰ اولویت دوم، " ایمنی و بهداشت " با وزن ۱۳۹/۰ اولویت سوم و " عمومی " با وزن ۰۸۱/۰ اولویت چهارم را دارند.
نتیجهگیری: با توجه به اینکه زیرمعیار "فرآیندی " بیشترین اهمیت در رختشویخانه ها را دارد، پیشنهاد میشود دستورالعملهای جمعآوری، شستشو نگهداری و توزیع بهروزرسانی گردد. همچنین معیار "ضوابط کلی بخش لاندری " اولویت دوم را داشت لذا جداسازی مسیر کثیف و تمیز در واحد لاندری و ثبت آمار البسه و توزین البسه دریافتی بصورت مستمر، میتواند در مدیریت فرآیند کلی و نیز مدیریت هزینهها بسیار مؤثر باشد.
ابراهیم بهرامی نیا، رضا شمس اللهی، صدیقه غلامرضایی، محمد مهدی زارع شحنه،
دوره ۲۳، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: بخشهای رادیولوژی یکی از مهمترین بخشهای بیمارستان است که اهمیت بسزایی در شناسایی و درمان بیماریها دارد. با اینحال با توجه به تجهیزات گرانقیمت این بخشها و از طرفی درآمدزایی آن، بهبود ارائه خدمات و افزایش کارایی آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی کارایی اقتصادی واحدهای رادیولوژی بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد میباشد.
مواد و روشها: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و برحسب روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی است. اطلاعات در خصوص ورودیها و خروجیهای مدل از ۹ بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی یزد جمعآوری شده است. متغیرهای ورودی مدل شامل تعداد کارکنان کارشناس، تعداد پزشکان بخش، تعداد دستگاه رادیولوژی و تعداد دستگاه سیتیاسکن میباشد. سه متغیر تعداد بیمار پذیرششده، تعداد کلیشه ثبتشده و میزان درآمد نیز بهعنوان ستانده در نظر گرفته شده است.
نتایج: میانگین نمره کارایی فنی و مقیاس برابر ۹۱۰/۰ حاصل شده است. ۵۵ درصد واحدهای رادیولوژی بیمارستانهای مورد مطالعه از لحاظ کارایی اقتصادی، کارا عمل نکرده بودند. بیمارستان شهید صدوقی دارای بازدهی نزولی نسبت به مقیاس میباشد. بیمارستان¬های شهید بهشتی تفت، خاتمالانبیاء ابرکوه، ولیعصر (عج) بافق، ضیائی اردکان دارای بازدهی صعودی و بیمارستان¬های شهید دکتر رهنمون، افشار، فاطمه الزهراء (س) مهریز، امام جعفر صادق (ع) میبد نیز دارای بازدهی ثابت نسبت به مقیاس میباشند.
نتیجهگیری: بنابراین حذف نیروی انسانی مازاد بر اساس نتایج روش تحلیل فراگیر دادهها نقش عمدهای در کاهش هزینههای بیمارستان و بخش بهداشت و درمان و افزایش کارایی بیمارستانها ایفاء مینماید.
لیلا والی، حجت فرهمندنیا، احمدرضا محمدپور،
دوره ۲۳، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: با افزایش سن، اختلال عملکرد جسمانی بیشتر شده که این امر خود منجر به بروز مشکلات مختلف در سالمندان و افزایش نیاز به خدمات فوری پزشکی میشود. سالمندان عموماً از استفادهکنندگان مهم خدمات مراقبتهای بهداشتی و خدمات فوریتهای پیش بیمارستانی هستند. تجارب ذهنی افراد از اورژانس تحت تأثیر نیاز آنها به اطلاعات مرتبط و به موقع در رابطه با روشهای اورژانس و وضعیت بالینی آنها است. این نیازهای اطلاعاتی نیز توسط مراقبین افراد مسن در موقعیت اورژانس مورد نیاز است. این پژوهش با هدف تبیین تجربیات سالمندان از خدمات اورژانس پیش بیمارستانی در شهر شیراز انجام شده است.
مواد و روشها: این پژوهش در ۲ فاز انجام شد. فاز ۱ مربوط به سالمندان بود که این قسمت از مطالعه به صورت کیفی انجام و جهت گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. روش نمونهگیری از میان سالمندان و تکنسینها به صورت هدفمند و گلوله برفی بود و تا حد اشباع ادامه یافت و دادهها به روش کلایزی تحلیل شد. در فاز ۲ مطالعه نیز جهت بررسی تجربیات مشارکتکنندگان و ارائه پیشنهاد، پنل خبرگان تشکیل شد.
نتایج: فاز اول مطالعه حاضر، بیان تجربیات ۲۱ نفر از سالمندانی بود که از خدمات اورژانس پیش بیمارستانی استفاده کردند. متن مصاحبهها مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت و مضمونهایی از آن استخراج گردید. سپس مضمونها به زیر مضمونهای مربوطه دستهبندی شدند: " وضعیت آمبولانس، عملکرد تکنسینها، عملکرد زمانی اورژانس و قوانین و مقررات اورژانس "؛ و در فاز دوم نیز ارائه راهکار توسط پنل خبرگان ارائه شده است.
نتیجهگیری: تجربیات سالمندان نشاندهنده مشکلاتی است که هنگام دریافت خدمات اورژانس پیش بیمارستانی آنها را با مشکل مواجه میکند از جمله: وضعیت نامناسب آمبولانسها، مشکلات مربوط به عملکرد تکنسینها، عملکرد زمانی اورژانس و قوانین و مقرراتی که باعث نارضایتی آنها شده است. پیشنهادهایی برای حل این مشکلات توسط پنل خبرگان ارائه شد که امید است بتواند در سیاستگذاری برای ارائه خدمات بهتر به سالمندان در اورژانس پیش بیمارستانی مورد استفاده قرار گیرد.