فصلنامه

---

زمینه و هدف: تعهد سازمانی یک نگرش مهم شغلی و سازمانی است که بیانگر میزان وفاداری افراد به سازمان می باشد. هدف از این مطالعه تعیین میزان تعهد سازمانی پرستاران شاغل در بیمارستانهای منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۹۰ بود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی، واحدهای پژوهش، ۳۶۳ پرستار کارشناس و کارشناس ارشد شاغل در بیمارستانهای منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند که به شیوه تصادفی انتخاب و ابزار جمع آوری اطلاعات را که شامل پرسشنامه دو قسمتی اطلاعات فردی و تعهد سازمانی بود تکمیل نمودند. از آمار توصیفی و آزمونهای آماری تی مستقل، آنالیزواریانس یکطرفه، کروسکال والیس و من ویتنی جهت تجزیه تحلیل داده ها استفاده شد. سطح معنی داری در این مطالعه ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج نشان داد که تعهد سازمانی پرستاران (۱۵/۳۲±۸۷/۶۵)و کلیه ابعاد آن (عاطفی، مستمر و تکلیفی ) در سطح متوسط قرار داشت. یافته ها بیانگر ارتباط بین سمت (۰۰۱/۰>P) بخش محل خدمت(۰۰۱/۰>P)، سنوات خدمت (۰۳/۰=P) و بیمارستان محل خدمت(۰۰۴/۰=P) با تعهد سازمانی پرستاران بود. هیچ یک از مشخصات فردی با تعهد سازمانی ارتباط معنادار نداشتند(۰۵/۰

---

---

مقدمه: آسیب های انسانی و خسارات مالی وارده به بیمار منجر به تاکید بر ایمنی بیمار به عنوان یک نگرانی جهانی شده است، لذا انجام اقدامات سازمان یافته در جهت ارائه خدمات ایمن ضروری به نظر می رسد. در این راستا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی وضعیت شاخص های اساسی ایمنی بیمار در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر به صورت توصیفی- تحلیلی در سال ۱۳۹۱ در پنج بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. ابزار مورد استفاده پروتکل ارزیابی ایمنی بیمار سازمان جهانی بهداشت بود. تکمیل پرسش نامه از طریق مصاحبه، مشاهده، بررسی مستندات صورت گرفت. در نهایت داده ها با آزمون های توصیفی و تحلیلی با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. نتایج :یافته ها نشان داد میانگین کلی تحقق استانداردها در تمامی حیطه ها ۱/۵۱ درصد بود که این میزان تبعیت از استانداردها بر مبنای راهنمای پروتکل ضعیف است. بهترین وضعیت دربین پنج حیطه مورد بررسی، حیطه محیط ایمن (۶۸,۸ درصد) و ضعیف ترین وضعیت در حیطه آموزش مداوم (۲۴.۸ درصد) بود. در میان بیمارستانهای مورد مطالعه بیمارستان فارابی بهترین (۶۸.۵درصد) و بیمارستان رسول اکرم (۴۲.۶ درصد) ضعیف ترین میزان رعایت شاخص های ایمنی بیمار را داشتند. شایان ذکر است وضعیت بیمارستان های مورد مطالعه مشابه بود اختلاف معنی داری بین آن ها از لحاظ رعایت استانداردها وجود نداشت. نتیجه گیری: بیمارستان های مورد مطالعه در خصوص رعایت شاخص های اساسی ایمنی بیمار در وضعیت ضعیفی قرار دارند. حمایت مدیران ارشد و مشارکت پرسنل در ارتقا وضع موجود می تواند موثر باشد. توجه به ایمنی بیمار در برنامه های مدیریتی سازمان و نگاه متوازن به ابعاد مختلف رویکرد ایمنی بیمار حیاتی است.

---

زمینه و هدف: افزایش شمار سالمندان در ایران موجب توجه به موضوعات جدید و تازه ای در ارتباط با آنها شده است .از جمله این توجهات حمایت اجتماعی می باشد. از آنجا که ناتوانایی های دوره سالمندی با افزایش سن شایعتر می شود و وابستگی گاه اجتناب ناپذیر می گردد، در این شرایط نقش حمایت اجتماعی در حفظ و بهبود سلامت سالمندان پررنگ می گردد. مواد و روشها: در این مطالعه با استفاده از جستجوی کتابخانه ای و اینترنتی پرسشنامه هایی که برای اندازه گیری سلامت و حمایت اجتماعی سالمندان استفاده شده بود جمع آوری گردید و بر اساس آن پرسشنامه ای جامع تدوین شد. به منظور انتخاب نمونه ها و به منظور دستیابی به تعداد و ترکیب مناسب سالمندان ، ۵ منطقه واقع در شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات پرسشنامه بین ۱۴۰ سالمند مقیم خانه سالمندان و ۲۸۰ سالمند بالای ۶۰ سال ساکن خانواده توزیع گردید. .برای آنالیز داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج: از مجموع ۴۲۰ پرسشنامه توزیع شده ۴۰۶ پرسشنامه تکمیل شد بنابراین نرخ پاسخدهی ۶/۹۶% بوده است.نتایج تحلیل آزمون ها ارتباط بین حمایت اجتماعی و انواع سلامت جسمی ،روحی و اجتماعی را نشان داد که حاکی از وجود همبستگی بین حمایت اجتماعی با سلامت می باشد. نتیجه گیری: حمایت اجتماعی روی سلامت روحی، جسمی و اجتماعی سالمندان تاثیر دارد به طوریکه که بین حمایت اجتماعی و سلامت روحی و جسمی واجتماعی سالمندان ارتباط معنی دار وجود دارد.

---

زمینه و هدف: بخش تغذیه از جمله مهم ترین بخش های بیمارستان برای جلب رضایت و بهبود سلامت بیماران می باشد؛ عدم رعایت استاندارد­های مربوطه، موجب رشد عفونت های بیمارستانی و به خطر افتادن سلامتی افراد می گردد. با استقرار استاندارد  HACCP، بسیاری از کاستی های موجود در بخش تغذیه­ بیمارستان ها مرتفع می شود. هدف از این مطالعه تعیین وضعیت رعایت استاندارد­های سامانه­ی مذکور در بخش تغدیه­ی بیمارستان های مورد مطالعه می باشد.

مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی در  بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه ( هفت بیمارستان)  در سال ۱۳۹۲ انجام شد. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه HACCP بود؛ برای جمع آوری داده ها از بخش های تغذیه­ بیمارستان ها از روش های مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه استفاده شد. مقیاس اندازه گیری لیکرت و امتیاز دهی از ۱ ( کمترین) تا ۵ (بیشترین) بوده است. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه ۱۸تجزیه و تحلیل  وارد برای توصیف داده ها از جداول و نمودار ها، و برای تحلیل آن از آزمون کروس کال والیس استفاده شد.

نتایج: میانگین امتیاز و درصد رعایت استاندارد­های حیطه های پنج گانه HACCP در ۷ بیمارستان بررسی شده به ترتیب ۵۸/۳و۲۱/۷۰درصد محاسبه گردیدکه در سطح مطلوب ارزیابی شد. همچنین اختلاف معنی داری بین میانگین امتیاز بیمارستان ها مشاهده نشد.

نتیجه گیری: هرچند وضعیت موجود مطلوب ارزیابی شد؛ ولی به دلیل اهمیت بخش تغذیه با رعایت حداکثری استاندارد ها و بهبود کیفیت در مراحل طبخ و توزیع غذا، از عفونت های بالقوه پیشگیری شده و رضایت بیماران و کارکنان جلب خواهد شد.

---

زمینه و هدف: عمل جراحی شکستگی فمور از اعمال شایع و پرهزینه و عمل جراحی شکستگی ساعد از اعمال جراحی شایع مرکز درمانی امام خمینی ایلام می باشند. این مطالعه به بررسی تفاوت هزینه واقعی و تعرفه گلوبال این اعمال جراحی می پردازد. همچنین عوامل مرتبط با هزینه های واقعی اعمال جراحی مذکور شناسایی می شوند.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مقطعی و توصیفی  بود که روی عوامل مرتبط با هزینه های واقعی اعمال جراحی شکستگی فمور  و ساعد گلوبال انجام شد. روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت مبانی هزینه ای مرتبط با این اعمال جراحی را در شش گام مشخص می کند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Excel ۲۰۱۶ انجام شد.
نتایج: متوسط هزینه واقعی عمل جراحی شکستگی فمور گلوبال ۹۵۳ هزار و ۷۰۰ تومان، کد ۲ ساعد ۴۴۴ هزار و ۴۰۰ تومان و کد ۱ ساعد ۳۳۷ هزار و ۸۰۰ تومان بود. هزینه واقعی عمل جراحی شکستگی فمور به ازای هر واحد عمل جراحی میزان ۴۰۶ هزار و ۴۰۰ تومان پایین تر از تعرفه وزارت بهداشت بود. اما هزینه واقعی کد ۲ ساعد ۳۳ هزار تومان بالاتر و همچنین کد ۱ ساعد ۲۰ هزار تومان بالاتر از تعرفه گلوبال اعلام شده توسط وزارت بهداشت بود.
نتیجه گیری: در مجموع می توان گفت بین هزینه صرف شده در بیمارستان و تعرفه گلوبال وزارت بهداشت تفاوت های قابل توجهی وجود دارد. می توان با اصلاح عملکرد بیمارستان و همچنین با دقت و مطالعه بیشتر در مورد هزینه اعمال جراحی گلوبال در مورد اصلاح نظام تعرفه گذاری تصمیم گیری نموده و میزان هزینه واقعی را به میزان تعرفه نزدیک تر نمود.
 

---

زمینه و هدف: تعارض بین کارکنان سلامت مشکلی مهم در واحدهای مراقبت بهداشتی در سراسر دنیاست. مطالعه حاضر با هدف شناسایی علل تعارض بین کارکنان پرستاری با سایر گروه­های شغلی در بیمارستان انجام شد.
مواد و روش­ها: مطالعه حاضر به صورت توصیفی–تحلیلی در سال ۱۳۹۷ انجام شد. برای جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه محقق­ساخته استفاده شد. این پرسشنامه در دو قسمت مشخصات دموگرافیک و علل تعارض بین کارکنان پرستاری با سایر گروه­های شغلی در مقیاس لیکرت ۵ گزینه­ای طراحی شد. پرسشنامه در اختیار ۱۲۰ نفر از کارکنان پرستاری بیمارستان­های دانشگاه علوم پزشکی اردبیل که به‌صورت تصادفی متناسب انتخاب شده بودند، قرار گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده­ها از آمار توصیفی و تحلیلی در نرم‌افزار ۱۵SPSS استفاده شد.
نتایج: بیشترین میزان تعارض گزارش شده توسط پرستاران مربوط به تعارض با گروه مدیران (۹۴/۰±۱۷/۴) و کمترین میزان با کارکنان اداری، مالی و پشتیبانی (۱۳/۱±۵۵/۳) بود. مهم‌ترین علت ایجاد تعارض بین کارکنان پرستاری با گروه­های مختلف به ترتیب عبارت بود از: تحمیل نقش­های غیرتخصصی (مثل تکمیل مستندات پرونده­ای پزشکان)؛ احساس نابرابری در حجم و فشار کاری؛ درک ناکافی از شرایط کاری حوزه پرستاری؛ اختلاف نامتعارف درآمد و مزایای دریافتی و عدم توزیع عادلانه نیروی انسانی. همچنین بین سطح تعارض با وضعیت تأهل، تجربه کاری و گروه سنی همبستگی معنادار آماری وجود داشت (p<۰,۰۵).
نتیجه­گیری: نتایج مطالعه حاضر نقش تعدادی از عوامل ایجاد­کننده تعارض بین کارکنان پرستاری با سایر گروه­های شغلی را نشان داد. این یافته­ها می­تواند راهنمای عملی برای مدیران ارشد بیمارستان­ها در جهت اخذ تصمیمات و راهکارهای کاربردی در راستای مدیریت تعارض­های محیط کار باشد.