افسانه خادمی جلگه نژاد، رضا احمدی کهنعلی، علی حیرانی،
دوره 19، شماره 3 - ( 9-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: سناریونگاری یکی از مهم‌ترین روش‌های آینده‌پژوهی در شرایط نامطمئن و پیچیده است. تاب‌آوری زنجیره تامین بیمارستان نیز به دلیل پیچیدگی در روابط و مواجهه با شرایط غیرمنتظره نیازمند درک وقایع در آینده است. هدف از مقاله حاضر، تدوین سناریوهای پیشروی آینده تاب‌آوری زنجیره تأمین بیمارستان است.
مواد و روش‌ها: این پژوهش دومین مرحله از پژوهشی با رویکرد آمیخته است و در زمره‌ی سناریوهای هنجاری و مکتب منطق شهودی است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش به روش هدفمند و از میان خبرگان دو بیمارستان انتخاب شدند. در فاز اول برای تعیین عدم قطعیت‌های بحرانی از پرسشنامه تأثیر و عدم قطعیت و نمودار تأثیر- عدم قطعیت استفاده شد. در فاز دوم نیز پس از تشکیل تیم سناریو، با استفاده از دیاگرام تأثیر، روابط علت و معلولی متغیرها بر اساس ماتریس سناریو تعیین گردید.
نتایج: محرک‌های تاب‌آوری زنجیره تأمین بیمارستان در 14 مقوله اصلی خوشه‌بندی شدند و نتایج حاصل از نمودار تأثیر-عدم‌قطعیت نشان داد که «فرهنگ مردم» و «ماهیت حادثه» به عنوان عدم‌قطعیت‌های بحرانی در تدوین سناریو نقش بیشتری دارند برای این دو عامل چهار سناریو بر اساس نظر خبرگان ایجاد و داستان آن‌ها نوشته شد.
نتیجه‌گیری: چهار سناریوی «سازگار»، «آشفته»، «ازهم‌گسیخته» و «مبارز»، بر مبنای بحرانی‌ترین محرک‌های در زمینۀ تاب‌آوری زنجیرۀ تأمین بیمارستان تدوین شد. بهره‌گیری از ویژگی الهام‌بخش این سناریوها، می‌تواند به مدیران حوزه سلامت و مدیریت بحران کمک کند تا آمادگی لازم برای مواجهه با بحران را کسب نمایند. روش سناریونگاری منطق شهودی، می‌تواند برای آینده‌پژوهی در سایر حوزه‌های نظام سلامت مورد استفاده قرار گیرد.
