فصلنامه

---

زمینه و هدف: بیمارستان های عمومی با صرف 80 % منابع نظام سلامت و تولید تنها 20 % از خروجی بخش همواره با عدم کارآیی فنی و تخصیصی روبرو بوده اند. لذا در پاسخ به این فشارهای فزاینده، استراتژی واگذاری خدمات به بخش غیردولتی با هدف کاهش هزینه ها، وارتقا کارآیی طراحی و اجرا گردیده است. اما ضرورت ارزیابی و کنترل فعالیت های واگذار شده امری اجتناب ناپذیر می باشد، که این امر در بسیاری از موارد با توجه به قضاوت ها و استدلال های سطحی، دستخوش سلایق و افکار کارشناسان قرار گرفته است. در این مطالعه به ارزیابی زوایای مختلف واگذاری خدمات به بخش غیر دولتی پرداخته شده است.
مواد و روش ها: مطالعه توصیفی و کاربردی به صورت موردی(Case Study) می باشد. جامعه پژوهش پذیرش واحدهای تصویربرداری (سی تی اسکن، رایولوژی و سونوگرافی) بیمارستان آیت اله کاشانی اصفهان می باشد. داده ها به روش Triangulation و از طریق پرسشنامه محقق ساخته (رضایت سنجی مشتریان داخلی)، چک لیست ها(ارزیابی خدمات پذیرش) و مصاحبه نیمه ساختمند با مسوولان واگذاری و بررسی مستندات و مدارک مالی ومناقصات استخراج شده اند.
نتایج: پس از تعیین اهداف واگذاری از دیدگاه مسولان امر، مبنی بر کاهش کسورات بیمه ای، رفع مشکلات کمبود نیروی انسانی و بهبود وضعیت نوبت دهی و کیفیت جواب های ارایه شده به بیماران یافته ها حاکی از کاهش چشمگیر کسورت بیمه ای و همچنین کاهش هزینه های واحد می باشد. البته افزایش 78 % در عملکرد واحدهای واگذار شده و بهبود رضایت مشتریان داخلی از دیگر نتایج مطالعه می باشد.
نتیجه گیری: به نظر می رسد واگذاری خدمات پاراکلینیکی می تواند به ارتقا کارآیی بیمارستان و افزایش رضایت کارکنان و بیماران منجر گردد

---

زمینه و هدف : بیمارستان­ها بهترین بستر ارایه خدمات ارتقای سلامت و پیشگیری در کنار خدمات درمانی هستند. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر استقرار استاندارد­های بیمارستان­های ارتقا­ دهنده سلامت بر شاخص‌های بیمارستانی در بیمارستان فاطمیه شاهرود انجام شد.

مواد و روش­ها: مطالعه حاضر از نوع مقایسه­ای است که در دو بیمارستان فاطمیه(مورد) و خاتم­الانبیاء(شاهد)در سال1392 انجام شد. استاندارد­های بیمارستان­های ارتقا­­دهنده سلامت به عنوان متغیر مستقل در بیمارستان فاطمیه استقرار یافت. داده­های مرتبط با شاخص­های ترک بیمارستان با رضایت شخصی، احیای قلبی­ریوی و مرگ­و میر نوزادان در دو بیمارستان در دو بازه زمانی شش ماه دوم 1391 و شش ماه اول 1392 جمع­آوری و با نرم­افزار SPSS نسخه 16 و آزمون­های کای­دو و فیشر تحلیل گردید. نتایج بصورت جداول مقایسه­ای نمایش داده شد.

نتایج: میزان مرگ­و میر نوزادان قبل و بعد از مداخله در بیمارستان مورد به ترتیب28/7و 03/14 و در بیمارستان شاهد به ترتیب26/5 و 83/10 بود. درصد ترک با رضایت شخصی در بیمارستان مورد قبل و بعد از اجرا به ترتیب43/3% و93/2% و موفقیت احیا به ترتیب1/56% و3/61% بود. بین استقرار استاندارد­های بیمارستان­های ارتقا­دهنده سلامت و شاخص مرگ و میر نوزادی و ترک بیمارستان با رضایت شخصی در بیمارستان فاطمیه رابطه معناداری مشاهده نگردید.اما رابطه معنی­داری بین موفقیت شاخص احیای قلبی­ ریوی با استقرار استاندارد­های مذکور در بیمارستان فاطمیه مشاهده گردید)001/0 p=).

نتیجه­ گیری: نتایج اولیه حاکی از تاثیر مثبت استقرار استاندارهای بیمارستان­های ارتقا­دهنده سلامت در بیمارستان فاطمیه بوده که منجر به بهبود تعدادی از شاخص­ها گردیده است.

---

زمینه و هدف:بیماری نارسایی مزمن کلیوی در حال حاضر به عنوان یک معضل برای سلامتی محسوب می شود .به دلیل افزایش شیوع و بار اقتصادی بالایی که بر جامعه تحمیل می کند، مدیران نظام سلامت به این بیماری به عنوان یک دغدغه عمومی سلامت نگاه می کنند.این مطالعه با هدف مقایسه هزینه اثربخشی دو روش درمانی استفاده همودیالیز به مدت طولانی و پیوند کلیه با استفاده از شاخص دالی انجام شد.

مواد و روش‌ها: این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی به منظور مقایسه هزینه اثربخشی دو روش درمانی استفاده همودیالیز به مدت طولانی و پیوند کلیه با استفاده از شاخص دالی در بیمارستان افضلی‌پور کرمان سال 91  انجام شد.مدل درخت تصمیم گیری و نرم افزار TreeAge11 برای تحلیل یافته‌هااستفاده شد.هزینه‌ها و پیامدها در این پژوهش از دیدگاه بیمار مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج:هزینه پیوند کلیه 165 میلیون ریال، اثربخشی پیوند کلیه4.40 دالی، هزینه دیالیز مزمن1میلیارد و 283میلیون ریال و اثربخشی دیالیز مزمن6.52  دالی بدست آمد. نسبت هزینه اثربخشی برای دیالیز196میلیون ریال/ دالی و برای پیوند کلیه 37 میلیون ریال/ دالی بدست آمد. با توجه به یافته های مطالعه پیوندکلیه از دیالیز هزینه اثربخش‌تر است.

نتیجه‌گیری:این مطالعه پیوندکلیه را به دلیل کیفیت زندگی بهتر و امید به زندگی بیشتر نسبت به دیالیز پیشنهاد می کند. نتایج بدست آمده می‌تواند به تصمیم گیری دولت برای اینکه منابع بیشتری را به پیوند اختصاص بدهد کمک کند. همچنین روش مورد استفاده در این پژوهش می‌تواند در تحلیل هزینه اثربخشی پیوند دیگر ارگان‌ها بکار گرفته شود. 

---

زمینه و هدف: در سال‌های اخیر، تلاش­های بسیاری صورت گرفته است تا طراحی بیمارستان‌ها ؛که ازجمله محیط­های پراسترس به شمار می‌روند؛ بر اساس افزایش رضایتمندی بیماران، کاهش استرس و ارتقاء سلامت و بهبود بیماران صورت پذیرد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل فیزیکی و ذهنی مؤثر بر دیدگاه بیماران در بیمارستان‌های شهر یزد شهر انجام‌شد.
مواد و روش ها: این پژوهش از حیث هدف، جزء پژوهش‌های کاربردی و از روش پژوهش پیمایشی و همبستگی استفاده شد. در این راستا از آزمون آماری کولموگراف – اسمیرنف جهت تشخیص نرمال بودن توزیع داده‌های پژوهش و از آزمون‌های آماری رگرسیون خطی چندگانه و آزمون همبستگی پیرسون جهت تعیین رابطه و شدت و جهت رابطه بین متغیرها استفاده شد. علاوه بر این جهت تبیین معناداری مدل رگرسیونی چندگانه از روش تحلیل واریانس ANOVA استفاده شد. جهت گرداوری داده‌ها از مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای و ابزار پرسشنامه بهره گرفته شد.
نتایج: نتایج نشان داد که عوامل فیزیکی در بخش‌های بستری با سطح معناداری (p<0.05) دارای ارتباط معنادار و بالایی با میزان رضایتمندی افراد بود درحالیکه این ارتباط معنادار بین عوامل ذهنی و رضایتمندی بیماران دیده نشد.
نتیجه گیری: به نظر می رسد لازم است شرایط و امکاناتی را در بخش‌های بستری فراهم آورد تا علاوه بر ارتقاء عوامل فیزیکی، به عوامل ذهنی نیز توجه شده و شاهد کاهش استرس و افزایش رضایتمندی بیماران در این محیط‌ها بود. همچنین، از دیدگاه بیماران تأثیرگذارترین عوامل کالبدی بر کاهش استرس و افزایش رضایتمندی بیماران، استفاده از رنگ‌های مناسب، فراهم ساختن سرگرمی­های مثبت (فیلم‌ها و کتب طنز) و برخورداری از تهویه مناسب و هوای تازه در بخش‌های بستری می‌باشد.