فصلنامه

---

---

چکیده زمینه و هدف: اخیرا، بیمارستانها جهت بهبود عملکرد استراتژیکی و عملیاتی تحت فشار زیادی قرار گرفته‌اند؛ با این وجود کمبود تحقیقات تاکسنومیک در حوزه‌ی خدمات درمانی احساس شده است. هدف این تحقیق، ارائه‌ی تاکسنومی از استراتژیها و سیستمهای عملیات خدمات درمانی بخشهای بیمارستانهای مشهد به ترتیب بر اساس اهداف و تصمیمات عملیاتی آنها و سپس تعیین استراتژیها و سیستمها متناسب با یکدیگر می‌باشد. مواد و روش‌ها: تحقیق بر اساس نوع هدف کاربردی و بر اساس روش پیمایشی و اکتشافی می‌باشد؛ نمونه‌ای 84 تایی از بخشهای بیمارستانهای درمانی در مشهد به تصادف انتخاب شده است و پس از بررسی پایایی و روایی ابزار تحقیق، از تحلیل خوشه‌ای کای میانگین استفاده نموده و جهت بررسی اعتبار این تحلیل، از روش تحلیل تشخیصی چندگانه استفاده شده است. جهت بررسی رابطه‌ی بین استراتژیها و سیستمهای شناسایی شده از آزمون استقلال بهره گرفته شده ‌است. نتایج: برای استراتژیها و سیستمهای عملیاتی هرکدام سه خوشه شناسایی گردیده است که هر کدام از آنها به ترتیب بر اهداف و تصمیمات مختلفی تأکید دارند. همچنین نتایج آزمون استقلال اجرا شده حاکی از تناسب بین استراتژی رهبران خدمت‌محور با سیستم پیشروان عملیات و استراتژی دنباله‌روهای هزینه‌محور با سیستم محتاط‌های خلاق می‌باشد. نتیجه‌گیری: این تحقیق نه تنها توصیف مناسبی از وضعیت عملیاتی و جایگاه عملیاتی بیمارستان در اختیار قرار می‌دهد بلکه زمینه لازم را برای مطالعات تخصصی تر و نظریه پردازی فراهم می‌آورد.

---

زمینه و هدف: برنامه استراتژیک دربیمارستانها به خودی خود به اجرا در نخواهد آمد و مدیرانی که می خواهند برنامه ریزی استراتژیک را برای دستیابی به موفقیت مورد استفاده قرار دهند، موانعی بر سر راه اجرای آن دارند . هدف از این پژوهش آن است که با بررسی دیدگاه مدیران، موانع اجرای برنامه استراتژیک در بیمارستانها شناسایی شود.

 مواد و روش ها: این پژوهش به صورت توصیفی- مقطعی در تمامی بیمارستانهای شهرکرمان در سال1393 انجام شد. تعداد کل نمونه ها 53 نفر از رؤسا ، مدیران داخلی ، بهبود کیفیت ، دفاتر پرستاری و مجریان برنامه استراتژیک بیمارستانها بود و انتخاب نمونه ها بصورت سرشماری صورت گرفت. داده ها با استفاده از پرسشنامه شامل اطلاعات دموگرافیک و عوامل انسانی ، فرایندی ، ساختاری  و نهادی تاثیر گذار در اجرای استراتژی ها، جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با SPSS  نسخه 21 انجام شد.

نتایج: نتایج نشان داد که موانع اجرای برنامه استراتژیک به ترتیب مرتبط با عوامل ساختاری(68/6±71/27)، عوامل فرایندی (06/10±54/19) ، عوامل انسانی (37/5±09/19) و عوامل نهادی (52/4±73/15) بود. بین میزان سوابق مدیریت و موانع اجرای برنامه استراتژیک در بیمارستانها ، ارتباط معنی داری وجود نداشت(05/0> P).

نتیجه گیری: رؤسا و مدیران بیمارستانها بایستی از موانع یا عوامل شکست تصمیمات استراتژیک دربیمارستانها آگاهی کامل داشته تا در زمان اجرای فرایند مدیریت استراتژیک، با آینده نگری و مدیریت بهتر یا تغییر رویکردها بتوانند به نتایج دلخواه دست یابند.

---

زمینه و هدف: برنامه­ریزی استراتژیک می‌تواند منجر به بهبود عملکرد بیمارستان­ها و افزایش میزان پاسخ‌گویی مدیران بیمارستان‌ها شود. برنامه­ریزی استراتژیک به‌صورت اجباری در راستای اجرای استانداردهای اعتباربخشی از سال ۱۳۹۱ در بیمارستان­های ایران بکار گرفته شد و با چالش­هایی همراه بوده است. این مطالعه با هدف شناسایی پیش‌نیازهای برنامه‌ریزی استراتژیک در بیمارستان­ انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه در سال ۱۳۹۵ با روش کیفی و از طریق مصاحبه­های نیمه ساختاریافته با ۴۷ نفر از تیم برنامه‌ریزی استراتژیک بیمارستان­های استان تهران انجام شد. تحلیل داده­ها به روش تحلیل محتوایی با رویکرد استقرایی انجام شد.
نتایج: توجیه ضرورت برنامه‌ریزی­ استراتژیک، معرفی مدل مناسب برنامه­ریزی استراتژیک، آموزش مدیران و کارکنان در زمینه برنامه­ریزی استراتژیک، تأمین منابع موردنیاز برنامه­ریزی استراتژیک، تعهد و حمایت مدیران و کارکنان به‌ویژه پزشکان در تدوین و اجرای برنامه استراتژیک، فرهنگ و روحیه کار مشارکتی و در نظر گرفتن مکانیزم­های انگیزشی برای تدوین و اجرای برنامه­ استراتژیک در بیمارستان­ها از پیش‌نیازهای اصلی برنامه­ریزی استراتژیک در بیمارستان­های استان تهران بود.
نتیجه­گیری: سیاست‌گذاران نظام سلامت و مدیران ارشد بیمارستان­ها باید ابتدا پیش‌نیازهای برنامه­ریزی استراتژیک را تأمین کنند و سپس، نسبت به تدوین و اجرای برنامه استراتژیک اقدام کنند. عدم تأمین این الزامات و پیش‌نیازها منجر به بروز چالش‌های زیادی به هنگام تدوین و اجرای برنامه­ استراتژیک می‌شود

---

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامه­‌ریزی استراتژیک منابع انسانی بر عملکرد کارکنان بیمارستان شهدای تجریش تهران انجام شده است.
مواد و روش‌ها: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی - عملی و از نظر ماهیت و روش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی کارکنان دائم بیمارستان شهدای تجریش می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و با توجه به فرمول کوکران، تعداد 184 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه مدیریت استراتژیک منابع انسانی و پرسشنامه عملکرد برای جمع‌آوری داده­‌ها استفاده شد. برای تائید روایی پرسشنامه، از نظرات خبرگان و برای سنجش پایایی از نرم‌افزار spss استفاده شد و آلفای کرونباخ 868/0 و 751/0 به دست آمد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss و رگرسیون خطی ساده استفاده گردید.
نتایج: نتایج نشان داد برنامه‌ریزی، تأمین، توسعه، مدیریت عملکرد، پاداش و روابط کارکنان بر عملکرد کارکنان بیمارستان شهدای تجریش تهران تأثیر معناداری دارد.
نتیجه‌گیری: ازآنجاکه نتایج تحقیق حاکی از ارتباط بسیار قوی بین مدیریت استراتژیک منابع انسانی و عملکرد سازمان در بیمارستان شهدای تجریش می‌باشد لازم در مراکز بهداشتی و درمانی به امر مدیریت منابع انسانی توجه کافی مبذول گردد. همچنین لازم است به مقولاتی همچون آموزش و توسعه انسانی، تعامل و ارتباط مؤثر با کارکنان و کارمند یابی و استخدام توجه ویژه‌ای اعمال گردد.

---

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف تعیین ارتباط میان اجرای برنامه استراتژیک با عملکرد بیمارستان انجام شد. اهمیت آگـاهی از عوامـل مؤثر بر اجرای برنامه‌ریزی اسـتراتژیک و شناسایی آن منجر به برنامه‌ریزی بهتر و اجرای درسـت فرآیند برنامه‌ریزی استراتژیک می‌شود.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی تحلیلی، از نظر زمان مقطعی و از نظر نتایج کاربردی می‌باشد و در سال 1398 انجام گرفته است. جامعه پژوهش تمام افرادی هستند که در تألیف برنامه استراتژیک نقش داشته‌اند این پژوهش از سرشماری استفاده کرده است که در صد بالایی از جامعه آماری پرسشنامه را پرکرده‌اند. پس از جمع‌آوری داده‌ها اطلاعات وارد نرم‌افزار شد و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS ویرایش 16 استفاده شده است.
نتایج: رابطه بین اجرای برنامه استراتژیک و عملکرد بیمارستان مستقیم و قوی است. در بین تمام بخش‌های برنامه استراتژیک، مدیریت مشتریان نقش مهم‌تری نسبت به سایر بخش‌های برنامه استراتژیک در بهبود عملکرد بیمارستان دارد.
نتیجه‌گیری: برای داشتن بیمارستانی با عملکرد مطلوب نیازمند برنامه‌ریزی استراتژیک دقیق هستیم که این برنامه باید با دقت و نظارت مناسب اجرا شود تا بتواند ما را به عملکرد مطلوب برساند.