12 نتیجه برای الگو
امیر اشکان نصیری پور، پوران رئیسی، غلامرضا سورانی نیک،
دوره 8، شماره 5 - ( 1-1388 )
چکیده
ندا درویش، فرزاد توحید خواه، رسول خیاطی، مهناز واعظی،
دوره 9، شماره 1 - ( 6-1389 )
چکیده
سابقه وهدف : هزینه نیروی انسانی هر بیمارستان، به عنوان بزرگترین ارائه کننده مراقبت های بهداشتی و درمانی به آحاد جامعه، بخش عمدهی منابع و اعتبارات تخصیص یافته به بخش بهداشت و درمان کشور را به خود اختصاص می دهد.
در این پژوهش، هدف مدلسازی بیمارستان و استفاده از سیستم های هوشمند برای تنظیم برنامهی نوبت کاری و تعیین تعداد بهینهی کارکنان به منظور افزایش کارایی بیمارستان و حداقل نمودن هزینه ها، میباشد. از آنجایی که حضور بیماران در بیمارستان و ترخیص آنها میتواند بصورت یک سیستم واقعه گسسته با ویژگی های فرآیندهای مارکوف در نظر گرفته شود، در گام نخست، با استفاده از مدل های زنجیرهای مارکوف، تخمین مناسبی از شرایط سیستم نظیر تعداد تخت های مورد نیاز و تخت های اشغال شده، ارائه میگردد که میتواند در بهینه سازی استفاده از ظرفیت ها، کمک شایانی نماید. در گام دوم، در راستای توسعه مدل، با استفاده از شبکه پتری، رویکردی جهت حداقل نمودن هزینه ها بیان میشود. در نهایت، جهت کنترل و بهینه سازی مدل با بکارگیری الگوریتم ژنتیکی برای نوبت دهی بهینهی منابع انسانی مانند پرستاران ارائه میشود.
مواد وروشها : این مطالعه کاربردی واز دسته مطالعات توصیفی- تحلیلی است که به صورت طراحی نرم افزار بوده و ابزار گردآوری داده ها چک لیست برنامه نوبت کاری و پرونده های بیماران بیمارستان بوعلی بود، که روایی آن توسط متخصصین مربوط ، مورد تایید قرار گرفت که پس از مشاهده، زمان سنجی، همچنین زمان سرویس دهی منابع انسانی به انواع بیماران و مطالعه برنامه نوبت کاری پرستاران و پزشکان با استفاده ازطراحی سیستم های هوشمند مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها و برنامه ریزی به روش شبکه پتری و زنجیره مارکوف و الگوریتم ژنتیکی با استفاده از نرم افزار مطلب و Hpsim انجام شده است.
یافته ها : مقایسه برنامه تهیه شده و سیستم طراحی شده، میزان 42% بهبود کاهش هزینه و 87%صرفه جویی در زمان سرویس دهی به بیمار را نشان میدهد.
نتیجه گیری : مدل های متنوع تحقیق در عملیات همچون سیستم های هوشمند و مدلسازی می تواند به عنوان ابزار مفیدی برای زمان بندی و تعیین تعداد بهینه ی کارکنان مورد نیاز بخش های مختلف یک بیمارستان که از اهمیت حیاتی و ویژه ای برخوردار است، مورد استفاده قرار گیرد، از آنجا که سیستم طراحی شده در این پژوهش محدود به داده های اخذ شده از بخش ها مرکز آموزشی و درمانی بوعلی وابسته به واحد پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی می باشد، برای تعمیم آن و استفاده بهینه در بیمارستان های دیگر نیازمند ایجاد تغییرات در برنامه نویسی بر اساس داده ها می باشد . لذا توصیه می شود برای قابل استفاده نمودن این سیستم ها در بیمارستانهای دیگر و افزودن قیود، بطوریکه برنامه تهیه شده به دنیای واقعی نزدیکتر شود، انجام پذیرد.
محمد حسین زیلوچی، ابوالقاسم پور رضا، فیض ا... اکبری، عباس رحیمی فروشانی،
دوره 10، شماره 1 - ( 1-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: برنامه ریزی برای تأمین نیازهای سلامت جمعیت رو به تزاید سالمندان، ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی الگوی مصرف خدمات بستری سالمندان در بیمارستانهای آموزشی دا نشگاه علوم پزشکی کاشان انجام شد.
مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، 2067 نمونه از بین بیماران 60 ساله و بالاتر که طی دوره یکساله منتهی به مهرماه 1389 در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کاشان بستری شده بودند، به روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی انتخاب شدند. داده های مربوط به مصرف خدمات بستری نمونه ها از پرونده های آنان گردآوری گردید و با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج: میانگین مدت اقامت سالمندان مورد مطالعه 4.67 روز بود. بیشترین سهم از مجموع روز - بستری 75 سال، از نظر بخش، به بخش داخلی و از نظر بیماری، به - های سالمندان، از نظر سن به گروه سنی 79 بیماریهای دستگاه گردش خون تعلق داشت. مدت اقامت سالمندان در بیمارستان با نوع بخش، نوع بیماری، و تعداد بیماریهای همزمان آنان رابطه معنی داری نشان داد. سالمندان متوفی نسبت به سایر سالمندان بستری بطور معنی داری مدت بیشتری را در بیمارستان اقامت داشتند.
نتیجه گیری: توجه خاص به بخشها و بیماریهایی که بیشترین بار بستری سالمندان به آنها مربوط می شود، ضروری است. در این راستا لازم است ضمن تأکید بر برنامه های پیشگی ری از بیماریهای قلبی عروقی، پروتکل های درمانی بسمت ارائه مراقبت در منزل و یا مراکز ارائه خدمات طولانی مدت سوق یابند.
علی تقیزاده هرات، رسول نورالسناء،
دوره 10، شماره 2 - ( 4-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی از سال 1382 در ایران مطرح و در هشت دورهای که تاکنون برگزار گردیده، سازمانهای برتر ایرانی را معرفی کرده است. در این جایزه با تغییراتی که در بخشبندی متقاضیان اعمال گردید، بخش بهداشت و درمان در سال 86 از سایر بخش ها تفکیک شد. همچنین در سال 1389 ویرایش جدید این جایز معرفی شد لیکن الگویی اختصاصی سازی شده جهت بخش بهداشت و درمان براساس ویرایش جدید تهیه نگردیده است. هدف از این مقاله تشریح ضرورت بازآفرینی الگوی تعالی سازمانی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا متناسب با بخش بهداشت و درمان جهت استفاده در جایزۀ ملی بهرهوری و تعالی سازمانی می باشد.
مواد و روش ها: برای تعیین ضرورت بازآفرینی الگوی تعالی سازمانی در بخش بهداشت و درمان، دو سئوال مطرح گردید: "آیا سوابقی از اینکه سازمانهای بخش بهداشت و درمان (علی الخصوص بیمارستانها) از مدلهای تعالی سازمانی (علی الخصوص مدل EFQM) برای برنامهریزی بهبود استفاده میکنند وجود دارد؟ (در واقع آیا بازآفرینی و اختصاصی سازی مدل تعالی EFQM به عنوان یک نیاز در بخش بهداشت و درمان مطرح است؟) و در صورتیکه پاسخ به سئوال اول مثبت باشد، تا کنون چه اقداماتی جهت بازآفرینی و اختصاصی سازی مدل تعالی EFQM برای بخش بهداشت و درمان صورت گرفته است؟ جهت پاسخ به سئوالات فوق، با استفاده از کلمات کلیدی متعدد، جستجوهای مختلفی در پایگاه های علمی انجام گرفت و منابع بدست آمده در این جستجوها برای بررسی در سه طبقه دسته بندی گردید.
نتایج: یافته های حاصل از منابع مورد بررسی در سه طبقه "متناسب سازی و استفاده از مدلهای تعالی در بخش بهداشت و درمان"، "ارزیابی و مدیریت عملکرد در بخش بهداشت و درمان براساس مدلهای تعالی سازمانی" و "بررسی های آماری در اثربخشی بکارگیری مدلهای تعالی سازمانی و کیفیت در بخش بهداشت و درمان" ارائه گردیده است.
نتیجه گیری: با بررسی یافته های تحقیق مشخص گردید که سوابقی متعددی از بکارگیری مدلهای تعالی سازمانی (علی الخصوص مدل EFQM) برای برنامهریزی بهبود توسط سازمانهای بخش بهداشت و درمان (علی الخصوص بیمارستانها) وجود دارد، لیکن تا کنون اقداماتی جهت بازآفرینی و اختصاصی سازی مدل تعالی EFQM برای بخش بهداشت و درمان صورت گرفته نگرفته است. لذا بازآفرینی و اختصاصی سازی مدل تعالی EFQM به عنوان یک ضرورت در بخش بهداشت و درمان مطرح می باشد.
منصوره زاغری تفرشی، مریم رسولی، مهرنوش پازارگادی، فریده یغمایی، امیرحسین بارباز،
دوره 11، شماره 3 - ( 7-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: طراحی الگوی مناسب ارایه مراقبت های پرستاری در بیمارستان ها، در گام نخست، مستلزم شناسایی مؤلفه های مرتبط با به کارگیری مناسب ترین الگو برای ارایه مراقبت های پرستاری می باشد. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی مؤلفه های مرتبط با به کارگیری الگوهای ارایه مراقبت های پرستاری در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بوده است.
مواد و روش ها: این پژوهش، یک مطالعه کیفی می باشد که به شیوه تحلیل محتوا انجام شده است. شرکت کنندگان در پژوهش، 6 نفر از اعضای هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی و مدیران رده های مختلف پرستاری در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بودند که بر اساس روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها، مصاحبه های فردی نیمه ساختار یافته بوده و جهت تحلیل مصاحبه های نیمه ساختار یافته از آنالیز درون مایه ای استفاده شده است.
نتایج: درون مایه های استخراج شده در این پژوهش شامل مراقبت با تاکید بر رضایت مددجویان، دانش و مهارت پرستاران، لزوم مراقبت مشارکتی، تعداد و تخصص نیروی پرستاری، نظارت اثربخش بر عملکرد پرستاران و سیاست های راهبردی در سطح کلان نظام سلامت بوده است که در سه بعد ساختار، فرآیند و برآیند، قرار داده شدند.
نتیجه گیری: از یافته های حاصل از این پژوهش می توان جهت طراحی الگوی ارایه مراقبت های پرستاری در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پژوهش های آتی استفاده نمود.
معصومه سعیدیان، محمدمهدی سپهری، حسن آقاجانی، توکتم خطیبی،
دوره 14، شماره 3 - ( 6-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: انفارکتوس قلبی شایعترین علت مرگومیر در کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه است . طبق پیشبینی سازمان بهداشت جهانی تا سال 2020 علت اصلی مرگ در کل دنیا خواهد بود. هدف اصلی از درمان انفارکتوس حاد برقراری مجدد جریان خون است که در درمان آن دو رویکرد درمانی وجود دارد که این دو رویکرد گرچه برای درمان یک عارضه به کار بسته میشوند ولی از نظر کیفیت درمان و هزینه باهم متفاوت هستند؛ از آنجا که هزینههای بهداشتی درمانی در حال افزایش است، هدف این تحقیق یافتن مشخصات هزینهای تاثیرگذار در درمان بیماران انفارکتوس حاد قلبی بود تا چارچوبی برای مقایسه دو روش درمانی ارائه گردد.
مواد و روشها: مدل ارائهشده در تحقیق حاضر، برای انتخاب مشخصات هزینهای تمایزگذار از پیوند الگوریتم ژنتیک و درخت تصمیم به عنوان رویکردی جدید استفاده نموده و با مقایسه نتایج آن با روش تصادفی اعتبارسنجی صورت گرفت.
نتایج: نتایج مطالعه روش استفاده شده نشاندهنده کاهش خطای دستهبندی بود و به کاهش خطای تقریبی 2/0 نسبت به روش تصادفی دست یافتیم. سپس با توجه به مشخصههای انتخابی، چارچوبی برای مقایسه دو روش درمانی ارائه گردید. همچنین در مورد هزینهها روش آنژیوپلاستی اولیه در اکثر هزینههای مستقیم و همچنین جمع کلی این هزینهها، هزینه کمتری داشت اما در هزینههای غیرمستقیم همچون در برخی موارد همچون نارسایی کلیوی به نتایجی خلاف آنچه مورد انتظار پزشکان بود رسیدیم.
نتیجهگیری: رویکرد پیشنهادی در این تحقیق میتواند راهنمایی برای پزشکان و موسسات بیمه در سیاستگذاریهای درمان انفارکتوس حاد باشد.
امیراشکان نصیریپ ور، منیکا متقی،
دوره 14، شماره 4 - ( 10-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: مطالعه حاضر با هدف تعیین کیفیت خدمات پرستاری ارائه شده با استفاده از مدل سروکوال و با نظر به میزان اجرایی شدن مدیریت فرآیندی در بیمارستان شهید بهشتی کاشان در سال 1393 انجام شد.
مواد و روش ها: پژوهش کمی, مقطعی, همبستگی وکاربردی حاضر که به منظور ارزیابی کیفیت خدمات پرستاری از نظرات 200 نفر از بیماران بستری بالاتر از 48 ساعت به صورت تصادفی و با استفاده از پرسشنامه 4 بخشی سروکوال در مقیاس لیکرت بهره برده شد. به منظور ارزیابی عملکرد بیمارستان بر اساس الگوی مدیریت فرآیندی از پرسشنامه استاندارد الگوی تعالی سازمانی استفاده گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 وآمار توصیفی از قبیل فراوانی, درصد, میانگین و انحراف معیار و آزمونهای آماری رگرسیون چند متغیره تحلیل شد.
نتایج: داده های حاصل از 200 پرسشنامه تکمیل شده مورد تحلیل قرار گرفتند. پاسخگویان شامل 104 زن و 96 مرد بودند. میانگین طول مدت بستری انان 12/9±69 ساعت و میانگین سنی بیماران 02/12± 37 سال بود. کیفیت کلی خدمات پرستاری بیمارستان مورد مطالعه بالاتر از متوسط و در حد خوب 92/0± 8/3 ارزیابی شد. امتیاز بیمارستان مورد مطالعه در بعد توانمندسازی مدل EFQM 66/215 و در بعد نتایج 64/217 بود. ضریب β در آزمون رگرسیون چند متغیره 57/0 بود.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، ضروری است تا با استفاده از استقرار سیستم های نوین مدیریتی و آموزشهای تخصصی به پرستاران, در جهت ارتقای کیفیت خدمات پرستاری در بیمارستانها بتوان گامی موثر برداشت.
دکتر افسانه کرامت، دکتر فروزان الفتی، دکتر سعید آصف زاده، دکتر نسرین چنگیزی، دکتر مسعود یونسیان،
دوره 16، شماره 2 - ( 4-1396 )
چکیده
زمینه وهدف: بدلیل سیاستهای جمعیتی کنونی در ایران و به دنبال آن افزایش تعداد تولد ، این مطالعه با هدف تعیین وضع موجود زایمان ایمن و ارائه الگو بر اساس حاکمیت بالینی جهت ارتقا کیفیت آن انجام شد.
مواد و روش ها: این یک مطالعه ترکیبی اکتشافی Mixed Method ) ) بود که در سال 1393 دربلوک زایمان چهار بیمارستان در استانهای قزوین و سمنان انجام شد و شامل دو مرحله بود. مرحله اول ، بررسی وضع موجود:تبیین زایمان ایمن، بررسی متون، تهیه دو چک لیست، ارزیابی وضع موجود بر اساس ارزیابی ارتقا مستمر کیفیت و تضمین کیفیت و مرحله دوم ارائه الگو: ارائه الگوی زایمان ایمن بر اساس نتایج مرحله قبل در 7 محور حاکمیت بالینی، تایید الگو در پانل به شیوه گروه اسمی بود.
نتایج: درتضمین کیفیت، بیمارستان (4) بیشترین امتیاز (1431) وبیمارستان (2) کمترین امتیازراکسب نمود (1237).بیمارستانها در ارزیابی مستمر کیفیت، بستری در بخش مراقبتهای ویژه (001/ 0 )، مادران با پیامد شدید بارداری (004/0 P=) و از 27 خطا در 16 مورد اختلاف آماری معنی داری داشتند.
نتیجه گیری:جهت ارتقاء کیفیت در بلوک زایمان، اعتبار بخشی بیمارستانها باید بر اساس اصول حاکمیت بالینی انجام شود. علاوه بر ارزیابی به روش تضمین کیفیت و اعتبار بخشی سالانه، ارزیابی به روش ارتقا مستمر کیفیت براساس حاکمیت بالینی ضروری است. الگوی زایمان ایمن در 7 محور حاکمیت بالینی ارائه شد.
سیده صفورا مرتضوی، دکتر پروانه سموئی، سیده زهره مرتضوی، علیرضا منیری،
دوره 18، شماره 3 - ( 7-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: بخش مراقبت ویژه یکی از حساسترین بخشهای بیمارستان است که خدمات ارائه شده به بیماران در آن دارای اهمیت زیادی است. از آنجا که پرستاران این بخش از حجمکاری بالایی برخوردارند و باید در سریعترین زمان به بیماران پاسخ دهند، وجود یک برنامه کاری مدون ضروری است. از اینرو، با برنامهریزی مناسب میتوان از خستگی و نارضایتی ناشی از بالا بودن حجمکاری پرستاران کاست.
مواد و روشها: در این پژوهش کلیه فعالیتهایی که پرستاران بخش مراقبت ویژه در طول شیفتهای مختلف برای بیماران انجام میدهند، زمانسنجی و شبکه گرت آنها رسم شده است. زمان هر فعالیت در 4 حالت خوشبینانه، متوسط، محتمل و بدبینانه محاسبه گردید. همچنین زمان کل فعالیتهایی که در یک روز از ابتدا تا انتهای شیفت توسط پرستار برای یک بیمار میتواند صورت گیرد با توجه به این 4 حالت محاسبه شد و از یک روش ابتکاری برای برنامهریزی فعالیت پرستاران استفاده گردید.
نتایج: محاسبات نشان داد زمان کل فعالیتهایی که پرستاران انجام دهند با یکدیگر تفاوت معناداری دارند. لذا به کمک الگوریتم ابتکاری ارائه شده فعالیتها به گونهای به پرستاران تخصیص یافت که تعادل زمانی ایجاد کرد و انحراف معیار و دامنه زمانی فعالیتهای تخصیصی را به طور چشمگیری کاهش داد.
نتیجهگیری: روش ارائه شده نشان داد بهتر است در این بخش به جای تخصیص بیمار به پرستار، کارهای بیماران به پرستاران تخصیص داده شود. این کار باعث میشود تمام پرستاران با حجم کاری نسبتاً برابری روبهرو شوند که این امر میتواند باعث رضایت بیشتر پرستاران و بالا رفتن سطح کیفیت خدمات شود.
سید محمود میراکبری، مریم اوشک سرایی، مریم دانشمند مهر، حسین عموزاد خلیلی، سید علی مجیدی،
دوره 19، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: سـاختمانهـای بیمارستانی و مراکز پزشکی درمانی از جمله ساختمانهایی میباشند که هـرسـاله تعـداد زیـادی از آنها دچار آتشسوزی میگردند. امـروزه ایمنی حریق یکـی از بزرگترین چـالشهـای پـیشروی طراحان و کاربران بخشهای درمـانی مـیباشـد. با توجه به این موضوع، این پژوهش به دنبال این موضوع خواهد بود که با مرور مطالعات مرتبط در داخل و خارج کشور بتواند الگوی جامعی را در خصوص حریق در بیمارستانها مشخص نماید.
مواد و روش کار: این پژوهش شامل یک مطالعه مروری جامع از مطالعات صورت گرفته در ایران و جهان در حوزه حریق در بیمارستانها میباشد، در همین راستا، پایگاههای الکترونیکی قابل دسترس در کشور نظیر پابمد، اسکوپوس و گوگل پژوهشگر با یک راهبرد جستجوی مدون مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج: 14 مطالعه بدست آمد که در نهایت نتایج بهدستآمده از مطالعات وارد شده بهصورت کیفی از طریق سنتز تماتیک شامل تمهای اصلی که عبارت بودند از بخشها و الگوهای تقسیمبندی ساختمان بیمارستانی دارای اهمیت در حوزه حریق، الگوهای خروج اضطراری، مصالح و وضعیت ساختمانی و تجهیزات و مواد مصرفی قابل اشتعال در بیمارستانها و تجهیزات مناسب مبارزه با حریق، مورد تحلیل قرار گرفتند.
نتیجهگیری: برای ایمنسازی بیمارستانها از حریق و آتشسوزی جهت حفظ جان پرسنل و بیماران باید به نکاتی از جمله خطرات تجهیزات درمانی بکار گرفته شده و مواد قابل اشتعال مصرفی و همچنین انواع تجهیزات مبارزه با آتشسوزی بکار گرفته شده در ساختمان بیمارستان و مباحث معماری ایمنی در خصوص میزان مقاومت در مقابل حریق سازه و سقفها و دربها و دیوارها و پلکان خروج اضطراری تواما با هم در نظر گرفته شود.
رامین دستاب، فرحناز فرنیا، سمیه زارع،
دوره 19، شماره 3 - ( 9-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: کیفیت زندگی یک موضوع ذهنی است که موجب میشود فرد تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله خودکارآمدی قرار گیرد. الگوی راه گشا در این زمینه توانمندسازی خانواده محور است که هدف آن ارتقا سلامتی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر الگوی توانمندسازی خانواده محور بر کیفیت زندگی و خودکارآمدی بیماران پیوند کلیه انجام شده است.
مواد و روشها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی میباشد. تعداد 100 بیمار پیوند کلیه مراجعهکننده به کلینیک بیمارستان شهید هاشمینژاد تهران با روش نمونهگیری تصادفی در دو گروه کنترل و آزمون قرار گرفتند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه سه بخشی شامل مشخصات دموگرافیک، پرسشنامه کیفیت زندگی در بیماران پیوند کلیه و پرسشنامه استراتژی ارتقا سلامت برای بررسی خودکارآمدی مراقبت از خود بود که توسط هر دو گروه در بدو مطالعه و 5/1 ماه بعد از آزمون تکمیل شد. دادهها با نرم افزار SPSS ویراست 20، آزمون کایاسکوئر و تیتست تجزیه تحلیل شد.
نتایج: یافتهها نشان داد که دو گروه کنترل و آزمایش در بدو مطالعه از نظر مشخصات کیفی و کمی دموگرافیک و میانگین کیفیت زندگی و خودکارآمدی تفاوت معناداری نداشتند. میانگین نمرات کیفیت زندگی گروه آزمون نسبت به گروه کنترل افزایش داشته است و از نظر آماری تفاوت معناداری دارد (001/0>P). همچنین میانگین نمره خودکارآمدی در گروه آزمون نسبت به شاهد افزایش داشته است و از نظر آماری تفاوت معناداری دارد (003/0 P=).
نتیجهگیری: با توجه به تأثیر مثبت الگوی توانمندسازی خانواده محور بر خودکارآمدی بیماران پیوند کلیه و در نهایت بر کیفیت زندگی آنان، لازم است این الگو با هدف ارتقای سلامت بیماران در نظر گرفته شود.
فریبا صلاحی، نسترن فرج پور،
دوره 20، شماره 2 - ( 6-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه شاهد پیشرفتهای شگرف در زمینه دادهکاوی دادههای پزشکی هستیم. دادههایی که با تجزیه و تحلیل و کشف روابط بین آنها میتوان به الگوریتمهایی رسید که در پیشگیری و یا درمان بسیاری از بیماریها به ما کمک میکنند. در این بین بیماریهای ژنتیکی بخش اعظمی از توجه دنیای پزشکی را به خود اختصاص دادهاند زیرا تولد کودکان مبتلا به ناهنجاریهای ژنتیکی بار مالی، روانی و عاطفی زیادی به جامعه تحمیل میکند. بنابراین هدف این مطالعه ارائه الگوریتمی به عنوان یک آزمایش غربالگری ثانویه قبل از انجام تستهای سلولی و مولکولی است.
مواد و روشها :در این تحقیق 1000 پرونده مربوط به زنان بارداری که بعد از آزمایشات غربالگری در گروه ریسک متوسط یا بالا قرار داشتند مورد مطالعه قرار گرفت. اطلاعات بالینی آنها ذخیره گردید، پاکسازی و حذف دادههای و یکپارچهسازی رکوردها صورت گرفت سپس با استفاده از نرمافزار spss modeler، دادهکاوی و کشف روابط بین دادهها صورت گرفت و در انتها الگوریتم مناسب برای شناسایی بیماریهای ژنتیکی مشخص گردید.
نتایج: با اعمال پنج الگوریتم، شبکههای عصبی، ماشین بردار پشتیبانی، درخت تصمیم دودویی، درخت تصمیم چندتایی و رگرسیون لجستیک بر روی دادهها، مشخص گردید الگوریتم شبکههای عصبی با دقت 97.522% بیشترین میزان موفقیت را در تشخیص بیماریهای ژنتیکی – کروموزومی قبل از تولد را دارا میباشد.
نتیجهگیری:استفاده از الگوریتم شبکه های عصبی به عنوان یک آزمایش غربالگری سبب میگردد که تعداد افراد کمتری کاندید انجام تستهای پرهزینه و خطرناک سلولی و مولکولی قرار گیرند و میتواند به عنوان ابزاری در راستای کمک به کشف بیماریها در دنیای پزشکی مورد استفاده قرار گیرد.