فصلنامه

---

بخش تغذیه از مهمترین بخش‌های بیمارستان برای تامین روند بهبود و میزان رضایتمندی بیماران را به مقدار زیادی تحت تاثیر قرار داده و نظام HACCP1 ابزاری است برای ایجاد اطمینان از سلامت غذا که به وسیله آزمودن همه مراحل فرآیند تولید مواد غذایی صورت می گیرد. این پژوهش به منظور بررسی بخش تغذیه بیمارستان‌های تامین اجتماعی اصفهان بر اساس پیش نیازهای HACCP در سال 1383 انجام پذیرفت. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی، مقطعی است و جامعه آماری، شامل بخش تغذیه 3 مورد از بیمارستان‌های تامین اجتماعی اصفهان است. داده‌ها با استفاده از چک‌لیستی که توسط پژوهشگران طراحی شد، جمع‌آوری گردید. یافته‌ها مشخص کردند که بخش تغذیه بیمارستان فاطمه زهرا نجف آباد و بیمارستان دکتر غرضی به ترتیب با دارا بودن 4/76% و 6/66% پیش‌نیازهای HACCP، در شرایط قابل قبولی قرار گرفته‌اند؛ ولی بخش تغذیه بیمارستان دکتر شریعتی با دارا بودن 45% پیش‌نیازهای HACCP، دارای شرایط متوسی است؛ لذا در بیمارستان‌های فاطمه زهرا و دکتر غرضی، نظام HACCP قابل استقرار است و بیمارستان دکتر شریعتی نیاز به اصلاحات بیشتری در بخش تغذیه خود دارد. هر سه بیمارستان در پارامترهای تسهیلات، حمل و نقل و آموزش فاقد شرایط قابل قبول بودند. در نتیجه چون برای استقرار نظام HACCP، پیش-نیازها باید بطور مطلوبی اجرا شده باشند، بنابراین در جهت دستیابی به این منظور، بخش تغذیه این بیمارستان‌ها باید در زمینه‌های مختلف به ویژه تسهیلات، حمل و نقل و آموزش فعالیت بیشتری داشته و با برآورده کردن پیش‌نیازهای لازم، تشکیل کلاس-های آموزشی HACCP و استقرار این نظام، ایمنی مواد غذایی بیماران خود را تضمین نمایند.

---

زمینه: امروزه یکی از روش های موثر ارایه خدمات، عقد قرارداد با خارج از سازمان و برونسپاری است. هدف: هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر برون سپاری بر عملکرد واحد تغذیه در بیمارستان های مورد مطالعه است. روش کار: مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر در سال 1392، در دو بیمارستان غیر نظامی و دو بیمارستان نظامی انجام گرفت. 602 بیمار و 930 پرسنل بوسیله نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. گرد آوری داده ها بوسیله پرسشنامه رضایت بیمار و پرسنل از وضعیت تغذیه، چک لیست وضعیت بهداشت آشپزخانه و چک لیست بررسی زمان صرف شده توسط مدیر بیمارستان برای واحد تغذیه انجام شد. هزینه پرسنلی نیز از طریق حسابداری جمع آوری شدند. تحلیل داده ها بوسیله نرم افزار SPSS/19 انجام شد. یافته ها: رضایت بیماران و پرسنل از خدمات تغذیه بیمارستان تخصصی غیر نظامی بیش از بیمارستان تخصصی نظامی (اختلاف معنی دار 03/0 برای بیماران، 021/0 برای پرسنل) و در بیمارستان جنرال غیر نظامی بیش از بیمارستان جنرال نظامی بود (اختلاف معنی دار 039/0 برای بیماران، 028/0 برای پرسنل). وضعیت بهداشتی آشپزخانه بیمارستان های غیرنظامی بهتر از بیمارستان های نظامی، زمان صرف شده توسط مدیریت برای امور تغذیه بیمارستان تخصصی نظامی 5/1 برابر بیمارستان تخصصی غیرنظامی و در بیمارستان جنرال نظامی 5/6 برابر بیمارستان جنرال غیرنظامی بود. هزینه پرسنلی در واحد تغذیه بیمارستانهای نظامی 5/1 برابر بیش از بیمارستانهای غیرنظامی بود. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت برون سپاری بر عملکرد واحد تغذیه در بیمارستان ها، پیشنهاد می گردد که این راهبرد در واحد تغذیه بیمارستان های نظامی بکار گرفته شود.

---

زمینه و هدف: بخش تغذیه از جمله مهم ترین بخش های بیمارستان برای جلب رضایت و بهبود سلامت بیماران می باشد؛ عدم رعایت استاندارد­های مربوطه، موجب رشد عفونت های بیمارستانی و به خطر افتادن سلامتی افراد می گردد. با استقرار استاندارد  HACCP، بسیاری از کاستی های موجود در بخش تغذیه­ بیمارستان ها مرتفع می شود. هدف از این مطالعه تعیین وضعیت رعایت استاندارد­های سامانه­ی مذکور در بخش تغدیه­ی بیمارستان های مورد مطالعه می باشد.

مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی در  بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه ( هفت بیمارستان)  در سال 1392 انجام شد. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه HACCP بود؛ برای جمع آوری داده ها از بخش های تغذیه­ بیمارستان ها از روش های مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه استفاده شد. مقیاس اندازه گیری لیکرت و امتیاز دهی از 1 ( کمترین) تا 5 (بیشترین) بوده است. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 18تجزیه و تحلیل  وارد برای توصیف داده ها از جداول و نمودار ها، و برای تحلیل آن از آزمون کروس کال والیس استفاده شد.

نتایج: میانگین امتیاز و درصد رعایت استاندارد­های حیطه های پنج گانه HACCP در 7 بیمارستان بررسی شده به ترتیب 58/3و21/70درصد محاسبه گردیدکه در سطح مطلوب ارزیابی شد. همچنین اختلاف معنی داری بین میانگین امتیاز بیمارستان ها مشاهده نشد.

نتیجه گیری: هرچند وضعیت موجود مطلوب ارزیابی شد؛ ولی به دلیل اهمیت بخش تغذیه با رعایت حداکثری استاندارد ها و بهبود کیفیت در مراحل طبخ و توزیع غذا، از عفونت های بالقوه پیشگیری شده و رضایت بیماران و کارکنان جلب خواهد شد.

---

زمینه و هدف: با توجه به سیر مزمن بیماری انسدادی مزمن ریوی و مشکلات متعددی که برای فرد و جامعه ایجاد می­کند، مطالعه حاضر با هدف تحلیل نقش متغیرهای سبک زندگی بر عود بیماری و بستری بیمارستانی در این مبتلایان انجام شده است.
روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع آینده نگر بود که طی آن، مبتلایان به بیماری انسدادی مزمن ریوی مراجعه کننده به مرکز سرپایی تخصصی ریه در شهر قزوین که با تشخیص بیماری COPD بر اساس تاریخچه بالینی بیمار و نتایج بدست آمده از تست­ اسپیرومتری طی سه ماهه پائیز 96 مورد معاینه و ویزیت قرار گرفتند، در مطالعه شرکت داده شدند. به منظور جمع­آوری اطلاعات پژوهش، از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک بیماران، پرسشنامه فعالیت فیزیکی و نیز پرسشنامه سنجش وضعیت تغذیه استفاده شد. از آزمون رگرسیون لاجستیک جهت شناسایی عوامل خطر موثر در عود بیماری و میزان تاثیر آنها بر این متغیر وابسته استفاده شد.
یافته­ها: در مطالعه حاضر 128 بیمار مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریوی (1/78% مرد با میانگین سنی 9/11±3/65) مورد پژوهش قرار گرفتند. میان متغیرهای فعالیت فیزیکی، وضعیت تغذیه­ای، مصرف سیگار، BMI بیماران و عود بیماری منجر به بستری بیمارستانی ارتباط آماری معنادار وجود داشت (p<0.05)؛ به نحوی­که با افزایش سن بیماران، کاهش BMI، مصرف سیگار به تعداد سال­های بیشتر و انجام فعالیت فیزیکی محدود احتمال بستری بیمارستانی مبتلایان افزایش می­یافت.
نتیجه­گیری: شواهد نشان می­دهد تاکید بر رویکردهای سلامت محور می­تواند در کاهش بار مراجعات بیمارستانی مبتلایان به بیماری انسدادی مزمن ریوی موثر باشد. این قبیل راهبردها در عین اثربخشی به دلیل کم هزینه بودن از هزینه اثربخشی قابل توجهی نیز برخوردارند