فصلنامه

---

---

زمینه و هدف: وقوع مخاطرات می توانند به اجزاء سازه ای، غیر سازه ای و عملکردی بیمارستان ها آسیب وارد نمایند و جامعه را بحران متعاقب آن مواجه نمایند. ارزیابی خطر بیمارستان در بلایا اولین گام برنامه ریزی بیمارستانی در بلایاست. در این مطالعه مراحل اولیه بومی سازی ابزار سریع ارزیابی خطر بیمارستانی در بلایا با عنوان "ایندکس ایمنی بیمارستان" که توسط سازمان جهانی بهداشت تدوین شده، انجام گرفته است.
مواد و روش ها: به منظور بومی سازی ایندکس، ابتدا ترجمه به فارسی در پنج فرم و 145 شاخص انجام گرفت، سپس چهار داور از رشته های مرتبط علوم پزشکی و مهندسی اندکس فارسی را از نظر شاخص های کاربرد و تناسب بررسی کردند. نسخه تدوین شده سه بار در بیمارستان شریعتی تهران آزمون گردید. تایید روایی صوری، محتوی و وزن دهی شاخص ها در پانل صاحب نظران انجام گرفت.
نتایج: آزمون مجدد ایندکس توسط دو گروه مستقل تحقیق همخوانی نتیجه ارزیابی را به میزان 93% نشان داد. در نهایت نسخه تدوین شده علاوه بر ترجمه به فارسی، 244 نکته مورد ویرایش قرار گرفت یا افزوده شد. مهمترین این موارد عبارتند از: تلفیق راهنمای ایندکس با شاخص ها به منظور افزودن بعد آموزشی آن، تکمیل انواع مخاطرات، تدوین برنامه تحلیل شاخص ها و ارائه کمی و گرافیکی آن و تدوین بسته آموزشی ایندکس.
نتیجه گیری: نسخه فارسی ایندکس مورد بررسی در پاسخ به نیاز نظام سلامت کشور، ابزار سریع و ارزان غربالگری خطر بیمارستان ها در برابر بلایا را بر اساس یک نمونه بین المللی که در چندین کشور آزمون شده است را در اختیار می گذارد. بر اساس این مطالعه مقدماتی، طرح ارزشیابی ایندکس در سایر بیمارستان های کشور طی سال 89 نسخه بومی را نهایی خواهد کرد که امکان تخصیص منابع مبتنی بر شواهد را برای ایمن سازی بیمارستان ها و پایش و ارزشیابی آن را فراهم می نماید.

---

زمینه و هدف : این پژوهش در نظر دارد تا یک نرم افزار که قابلیت تشخیص سریع افراد مستعد به بروز آمبولی ریه و ترومبوز وریدی عمقی پا به همراه امکان ارسال یاد آور به موقع جهت انجام عملیات پیشگیری از بروز این موارد را داشته باشد را طراحی و پیاده سازی کند. هدف نهایی معرفی سیستم پشتیبان تصمیم گیری است که در نهایت بتواند با انجام عملیات مناسب از بروز موارد معلولیت و مرگ و میر ناشی از آمبولی و ترومبوز در بیماران بستری در بخشهای مرتبط جلوگیری نماید. مواد و روش ها : طراحی این نرم افزار با زبان برنامه نویسی Visual Basic.Net و دیتابیس SQL Server صورت گرفت. سپس این نرم افزار در بزرگترین بیمارستان آموزشی شهر کرمان نصب و یک ارزیابی و نظرسنجی از پزشکان و پرستاران درباره کارکرد نرم افزار با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه های مختلف انجام شد. سپس اطلاعات توسط نرم افزار Spss آنالیز گردید. یافته ها : میانگین نمرات پزشکان 21.16 و پرستاران 20.76 بدست آمد. نتایج آزمون T-Testنشان می دهد که بین میانگین کل نمرات پزشکان و پرستاران اختلاف معنی داری وجود ندارد. نتیجه گیری : نتایج حاصله نشان داد که هر دو گروه پزشکان و پرستاران نسبت به نرم افزار، نظر مساعد و مثبتی داشتند. بنابراین استفاده از سیستم پشتیبان تصمیم گیری بالینی که پیشگیری را با دادن هشدارهای سروقت به کادر درمانی یادآوری می کنند، می تواند در کاهش بروز آمبولی ریه و ترمبوز وریدهای عمقی مؤثر و سودمند باشد.

---

زمینه و هدف:پسماندهای مراکز بهداشتی-درمانی به لحاظ نقش عمده آنها در گسترش انواع بیماری و همچنین آلودگی محیط دارای اهمیت ویژه ای هستند. لذا توجه به عملکرد دستگاه های بیخطرساز پسماندهای بیمارستانی حائزاهمیت است.هدف از انجام این مطالعه تعیین عملکرد دستگاههای غیرسوز بیخطرساز پسماند در بیمارستانهای آموزشی شهر کرمان و بیمارستانهای شهر سیرجان می باشد.

مواد و روش ها: مطالعه تجربی و در فاصله زمانی فروردین لغایت شهریور سال 1392 در مرکز تحقیقات مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام شد. عملکرد دستگاه ها از نظر فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی بررسی شد. بررسی عملکرد مکانیکی با مشاهده و ثبت شاخص های مکانیکی توسط ترمومترها و ثبات های دستگاه انجام شد. بمنظور بررسی عملکرد شیمیایی از نوار اندیکاتور و عملکرد بیولوژیک از نوار اندیکاتور بیولوژیک استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شد.

نتایج: در بین بیمارستانهای مورد بررسی، %3/96 از دستگاههای بیخطرساز پسماند، دارای عملکرد مطلوبی از نظر مکانیکی، %3/85 از دستگاهها دارای عملکرد مطلوبی از نظر شیمیایی و %84 از دستگاهها دارای عملکرد مطلوبی از نظر بیولوژیکی بودند.

نتیجه گیری: با توجه به اینکه دستگاه های غیرسوز بیخطرساز پسماند در بیمارستانهای مذکور قادر به بیخطرسازی کامل پسماندها از نظر شیمیایی و بیولوژیکی نیستند و اگرچه از نظر مکانیکی، دما و زمان مورد نیاز برای فرآیند تأمین می شود ولی تنها این معیار نمی تواند دلیلی بر بیخطر بودن پسماندها باشد لذا عملکرد دستگاه ها در بیمارستان های مذکور ضعیف ارزیابی می شود

---

زمینه و هدف: با بالا رفتن دشواری‌ها، سطح عدم اطمینان و خطر موجود در زنجیره‌تأمین افزایش می‌یابد. دارو یک محصول راهبردی است و به صورت مستقیم با سلامتی جامعه ارتباط دارد. این پژوهش با هدف ارزیابی عوامل خطرزنجیره‌تامین دارویی با روش‌های هوش مصنوعی انجام شده است.
مواد و روش‌‌ها: با مرور متون و مصاحبه با 6 نفر از کارشناسان خبره که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی‌ارشد و دکتری تخصصی بودند و تجربه‌ای بین 7 تا 15 سال در زمینه خطر و زنجیره‌تامین دارو داشتند، عوامل خطر شناسایی شدند. در نهایت با استفاده از شبکه‌های عصبی پرسپترون چندلایه و ماشین‌های بردار پشتیبان با توابع کرنل‌خطی، چندجمله‌ای و پایه‌شعاعی در دو کلاس کم‌خطر و پرخطر در نرم‌افزار پایتون طبقه‌بندی گردیدند.
نتایج: 22عامل در 5 دسته دارایی، شبکه حمل و نقل، دولت و بازار، راهبردی و تهیه و تامین‌کننده شناسایی و با استفاده از شبکه‌های عصبی طبقه‌بندی شدند. تغییرات بهره و تورم، تغییرات نرخ‌ارز، عدم انعطاف‌پذیری در تولید و اختلال در خدمات مشتری به ترتیب بیشترین اهمیت را در خطرهای زنجیره‌ تامین دارو دارند. نتایج معیارهای ارزیابی نشان داد، مدل پرسپترون چندلایه عملکرد بهتری نسبت به ماشین‌های بردار پشتیبان با توابع کرنل‌خطی، چندجمله‌ای و پایه‌شعاعی داشته است.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که شبکه‌های عصبی مصنوعی قادر به طبقه‌بندی عوامل خطر زنجیره‌تامین دارو با دقت قابل قبولی هستند. در نتیجه طبقه‌بندی عوامل خطر با دقت 07/97% نشان‌دهنده توانایی بالای شبکه پرسپترون چندلایه در ارزیابی خطر زنجیره تامین دارو است.