فصلنامه

---

زمینه و هدف: سازمان جهانی بهداشت حفاظت مردم در برابر هزینه های بیماران را به عنوان یکی از۳ هدف اصلی نظام سلامت تعیین کرده است. نگرانی در مورد هزینه های سلامت مردم امروزه توجه سیاستگذاران و دانشگاهیان را در بسیاری از کشورها به خود جلب کرده است. این مطالعه با هدف برآورد پرداخت مستقیم از جیب بیماران برای هزینه های درمان در شهر قزوین در سال ۱۳۸۸ بر مبنای دهکهای درآمدی انجام شده است.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی در سال ۱۳۸۸ بر روی ۳۸۴ خانوار شهر قزوین انجام شد. ابزار اندازه گیری پرسش نامه ای شامل ۲۵ سوال بود که روایی و پایایی آن توسط پژوهشگران سنجیده شد. سپس پرسش نا مه ها بین خانوارها توزیع و در نهایت داده ها توسط آمار توصیفی با استفاده از برنامه spss تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: میانگین پرداخت از جیب بیماران نسبت به کل هزینه پزشکی در مدت مطالعه ۵۹/۷درصد بوده که بیشترین میزان مربوط به دهک اول (۶۷/۵ درصد) و کمترین میزان مربوط به دهک پنجم (۴۵/۵ درصد). میانگین کل پرداخت از جیب به میانگین کل درآمد خانوارها ۷/۳ درصد می باشد که بیشترین مقدار مربوط به دهک اول (کمترین میزان درآمد) با ۱۹ درصد و کمترین میزان۳/۶درصد در دهک دهم می باشد.
نتیجه گیری: علی رغم پوشش بیمه پایه، پرداخت مستقیم از جیب در خانوارهای مورد مطالعه شهری (۵۹/۷ درصد) بالا بوده و در بین دهکهای پایین درآمدی (دهک اول) درصد قابل توجهی (۱۹ درصد) از درآمد خانوار را تشکیل می دهد.

---

زمینه و هدف: کمبود یا سازماندهی نامناسب منابع مالی از چالش های ارایه خدمت بوده و کسورات درآمدهای اختصاصی مراکز مراقبت های سلامت یکی از مسائل قابل توجه در حوزه مدیریت منابع مالی می باشد. از این رو، این مطالعه باهدف تعیین علل کسورات درآمدهای اختصاصی مراکز بهداشتی و درمانی و راهکارهای کاهش آن انجام شد.

مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی بوده و با رویکرد پدیدارشناسی در سال ۱۳۹۳ در استان آذربایجان شرقی انجام شد. روش جمع آوری داده ها، بحث گروهی متمرکز و مصاحبه نیمه ساختاریافتهبود که براساس راهنمای از قبل طراحی شده انجام شدند و تا اشباع داده ها ادامه یافتند. برای انتخاب شرکت کنندگان از روش نمونه گیری مبتنی بر هدف استفاده شد. داده ها براساس روش تحلیل محتوایی مورد تحلیل قرار گرفت.

نتایج:براساس تجارب و نظرات شرکت کنندگان در مطالعه، شش تم برای علل کسورات و راهکارهای کاهش آن استخراج گردید و این تم ها شامل علل و راهکارهای مربوط به کسورات سرانه ای، کسورات بیمه ای، کسورات مرتبط با ارسال مستندات، کسورات ناشی از  ثبت، کسورات ناشی از تخفیفات و کسورات ناشی از عدم واریز کامل درآمدهای نقدی به حساب دانشگاه بود. به طور کلی ۱۸ علت برای کسورات و ۲۳ راهکار برای کاهش آن ها  شناسایی گردید.  

نتیجه گیری:علل کسورات درمراکز بهداشتی درمانی باکل مراحل تبدیل خدمت به درآمد و الزامات بیمه ای مرتبط هستند و راهکارها و مداخلات شناسایی شده نیز به این حیطه ها تمرکز دارند.

---

زمینه و هدف:  با توجه به افزایش روزافزون افراد بیمه‌شده، اتکای بیمارستان‌ها به منابع حاصل از سازمان‌های بیمه‌گر افزایش می‌یابد که سهم نسبتاً زیادی از این درآمدها به دلایل مختلف دریافت نمی‌شود و به عنوان کسورات درآمدی بیمارستان‌ها محسوب می‌شود. لذا این مطالعه باهدف تعیین علل کسورات درآمدی و راهکارهای کاهش آن‌ها در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه کیفی بر اساس رویکرد پدیدارشناسی در سال ۱۳۹۶ انجام شد. داده‌ها به روش مصاحبه نیمه‌ساختارمند با ۱۷ نفر از مسئولین و کارشناسان امور مالی و درآمد بیمارستان‌ها جمع‌آوری شد و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA,۱۰ و روش تحلیل چارچوبی گاله (۲۰۱۳) تحلیل شد.
نتایج: بر اساس تحلیل چارچوبی، ۲ طبقه برای علل اصلی کسورات شامل علل مستقیم و علل ریشه‌ای شناسایی شد. همچنین ۸ طبقه برای راهکارهای کاهش کسورات شامل تعامل با سازمان‌های بیمه‌گر؛ ارزیابی، تحلیل و پس‌خوراند وضعیت کسورات؛ هماهنگی و توانمندسازی نیروی انسانی؛ سازمان‌دهی صحیح نیروی انسانی؛ تقویت کانال‌های نظارتی؛ اقدامات انگیزشی، برنامه‌ریزی صحیح و ساختارسازی شناسایی شدند.
نتیجه‌گیری: کسورات در کل فرآیند تبدیل خدمت به درآمد صورت می‌گیرد و مهم‌ترین عامل مؤثر در آن عدم آگاهی و انگیزه کارکنان برای کنترل کسورات می‌باشد. برای کنترل کسورات مشارکت همه صاحبان فرآیند در بیمارستان و سازمان‌های بیمه‌گر و به‌ویژه تعهد مدیریت ارشد بیمارستان ضروری است.
 

---

زمینه و هدف: یکی از گزینه‌های جایگزین بازنگری کتاب ارزش نسبی فعلی اجرای کتاب اصلی ۲۰۱۸ امریکا است. این مطالعه با هدف بررسی تغییرات درآمدی ناشی از اجرای این کتاب در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی انجام شد.
مواد و روش‌ها: این پژوهش، به صورت مقطعی و بر اساس اطلاعات گذشته‌نگر سال ۱۳۹۸در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شد. داده‌های مربوط به این مطالعه از پرونده بیماران با استفاده از سیستم اطلاعات بیمارستانی و سامانه مدیریت هوشمند بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی جمع‌آوری شد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از میانگین ریالی به ازای هر خدمت به تفکیک هر بیمارستان و نوع پذیرش استفاده شد.
نتایج: با اجرای کتاب ارزش نسبی ۲۰۱۸، درآمد کل بیمارستان‌های موردمطالعه، ۶۷/۱۰ درصد رشد خواهد داشت. در بخش بستری موقت، سهم ارزش نسبی ۶۸ درصد خواهد بود که از این میزان سهم جزء حرفه‌ای ۲۶ درصد، جزء فنی ۴۱ درصد و بیهوشی ۱ درصد می‌باشد، در بخش بستری نیز سهم ارزش نسبی ۳۸ درصد از کل است که از این میزان سهم جزء حرفه‌ای ۱۹ درصد، جزء فنی ۱۶ درصد و بیهوشی ۳ درصد می‌باشد و در مجموع بستری و بستری موقت سهم ارزش نسبی ۴۱ درصد از کل است که از این میزان سهم جزء حرفه‌ای ۲۰ درصد، جزء فنی ۱۹ درصد و بیهوشی ۴/۲ درصد می‌باشد.
نتیجه‌گیری: رویکرد کتاب ۲۰۱۸ بیشتر به خدمات بستری موقت بوده و ارائه‌دهندگان را به عدم بستری بیماران برای دریافت خدمات تشویق می‌کند. همچنین در این کتاب رشد مناسب جزء فنی خدمات اتفاق خواهد افتاد که به عبارتی نشان از رویکرد و تشویق سرمایه‌گذاری در بخش بیمارستان داری می‌باشد