فصلنامه

---

---

زمینه و هدف : آموزش و ارزیابی باید بگونه ای طراحی گردد تا دانشجویان در محیطهای واقعی یا مشابه کار آینده آموزش دیده و در شرایط واقعی یا شبیه سازی شده ارزیابی شوند. مطالعه حاضر با هدف ارتقای ارزیابی نهایی درس کارآموزی طراحی گردید.

مواد و روشها : یک مطالعه کمی (61 نفر) و کیفی (15 نفر) با دانشجویان مدیریت خدمات بهداشتی درمانی در دانشکده بهداشت و تغذیه تبریز انجام گرفت. ابتدا به کمک روش بحث گرهی متمرکز (FGD)  تجربه دانشجویان از ارزیابی کارآموزی اخذ شده و بر اساس نظرات آنها اقدام به طراحی و استفاده از روش آزمون ساختار یافته عینی در عرصه  گردید. در این روش دانشجویان بصورت انفرادی در ایستگاههای آماده شده خدمت خاصی را انجام داده و مهارتهای آنها توسط ممتحن و با استفاده از چک لیست ارزیابی میگردد. در پایان نظرات دانشجویان به دو روش کیفی و کمی اخذ گردید. داده ها به روش دستی (مطالعه کیفی) و نرم افزار SPSS (کمی) تحلیل شدند.

نتایج : نتایج FGD ها ی بعد از آزمون ساختاریافته عینی در عرصه نشان میدهد که اکثریت دانشجویان از این آزمون راضی بوده و آنرا روش خوبی برای سنجش مهارت و شایستگی میدانستند. بعلاوه نتایج داده های کمی نشان میدهد که 74% دانشجویان این آزمون را یک روش مفید سنجش توانمندیهایشان دانسته و حدود 70% در ابتدای ترم در باره آزمون مذکور به خوبی توجیه شده بودند. بعلاوه 58% دانشجویان نمره دهی در آزمون ساختاریافته عینی در عرصه را عادلانه می دانستند.

نتیجه گیری: پیشنهاد می شود از روش آزمون ساختاریافته عینی در عرصه برای ارزیابی نهایی مهارتهای دانشجویان غیر پزشکی در دروس عملی و کارآموزی استفاده شود.

---

---

زمینه و هدف: مراکز بهداشتی درمانی محیط مناسبی برای شناسایی و مدیریت موارد خشونت خانگی می باشند. هدف از این پژوهش، بررسی دیدگاه ها و نظرات کارکنان زن مراکز بهداشتی درمانی در زمینه برنامه های غربالگری و مدیریت خشونت خانگی، منافع و موانع این برنامه ها و ارائه راهکارهایی در زمینه رفع موانع احتمالی است.   

مواد و روش ها: این مطالعه کیفی با شرکت 56 نفر کارمند زن شامل کارشناسان مسئول واحدهای ستادی و کارکنان واحدهای بهداشت خانواده شبکه بهداشت و درمان جنوب تهران، ری و اسلامشهر انجام شد. با کمک شش جلسه بحث گروهی متمرکز و سه مورد مصاحبه عمیق، دیدگاه ها و نظرات شرکت کنندگان درباره برنامه غربالگری و مدیریت مراجعه خشونت خانگی استخراج، جمع آوری و تحلیل شد.

نتایج: شرکت کنندگان به اهمیت شناسایی و مدیریت خشونت خانگی در ارتقای سلامت زنان و نقش حیاتی خود برای انجام این وظیفه اعتقادداشتند. نبود وقت کافی و مکان مناسب برای ارتباط با خشونت دیده، نیروی انسانی واجد آگاهی و مهارت های لازم و مراکز ارجاع ، به عنوان مهمترین موانع شناسایی و مدیریت خشونت خانگی معرفی شدند.

نتیجه گیری: با وجودی که کارکنان ارائه دهنده خدمات سلامت خانواده به اهمیت شناسایی و مدیریت خشونت خانگی به عنوان یک مشکل سلامت جامعه واقفند، فقط از طریق رفع موانع بر سر راه اجرای برنامه غربالگری و مدیریت این موارد در نظام ارائه خدمات و طراحی نظام مناسب ارجاع برای موارد شناسایی شده، می توان به کاهش بروز موارد خشونت خانگی در ایران امیدوار بود.

---

زمینه و هدف: گردشگری پزشکی صنعت رو به رشدی است که در آن بیماران برای دریافت خدمات پزشکی به فراتر از مرزها سفر می‌کنند. این مطالعه با هدف ارزیابی توانمندی های بیمارستان‌های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در جذب گردشگران پزشکی بر اساس استانداردهای بیمار محور کمیسیون مشترک بین الملل انجام گرفته است.
مواد و روش‌ها: به صورت توصیفی - مقطعی در بیمارستان هاشمی نژاد ، قلب رجائی و شهید مطهری صورت گرفته است. به منظور جمع آوری داده ها از بخش بیمار محور چک لیست استاندارد های کمیسیون مشترک بین الملل استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از تکنیک های موجود در آمار توصیفی استفاده شده است.
یافته ها: بیشترین میزان رعایت استانداردها مربوط به استانداردهای مدیریت تجویز و نحوه استفاده از دارو (5/84%) مربوط به بیمارستان هاشمی نژاد و کمترین میزان نیز استانداردهای حقوق بیمار و خانواده (5/47%) است که مربوط به بیمارستان مطهری می باشد. میانگین بیمارستان هاشمی‌نژاد (8/71%) بیشتر از بیمارستان رجائی (67%) و این بیمارستان نیز بیشتر از بیمارستان مطهری (3/62%) می باشد.
نتیجه گیری: در مجموع بیمارستان های مورد پژوهش در برخی از استاندارد ها مناسب (دسترسی و تداوم درمان، ارزیابی بیماران، مراقبت های بیهوشی و مدیریت دارو) و در برخی دیگر ناکافی (حقوق بیمار و خانواده، مراقبت بیماران و آموزش بیماران) هستند. با توجه به مشخص شدن نقاط قوت و ضعف این بیمارستان ها می توانند به منظور افزایش توانمندی‌های خود از مدل تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید بهره ببرند.

---

زمینه و هدف: توریسم درمانی فرصت هایی را برای بیمارستان ها فراهم می سازد تا از پتانسیل های خود درارائه خدمت به بیماران سایر کشورها استفاده نمایند.کشورهایی با مد نظر قرار دادن این نیاز بشر قرن 21 در صدد بهره مندی از فرصت های موجود کشورخود در خصوص بحثی به نام "توریسم درمانی"هستند. هدف این بررسی شناخت توانمندی بیمارستان های تهران در جذب بیمار خارجی بر اساس معیارهای جهانی رقابت در گردشگری پزشکی و ارائه راهکار برای توسعه توریسم درمانی از طریق ارتقائ توانمندی بیمارستان ها
مواد و روش‌ها: پژوهش از نظر هدف ، کاربردی و از نظر روش ، همبستگی(متغیرهای توانمندی بیمارستانها با متغیرهای درآمد وتعداد بیماران) بوده است.ازبین بیمارستان های تهران، 4 بیمارستان فعال درجذب بیمار خارجی که دارای آمار بیماران خارجی بودند به عنوان محیط پژوهش انتخاب گردیده و 63نفراز پزشکان وپرستاران شاغل دراین بیمارستان ها به عنوان نمونه های پژوهش برگزیده شدند. قبل از گردآوری داده ها مجوزهای لازم اخذ و در زمینه اهداف پژوهش به شرکت کنندکان کتبا اطلاع رسانی گردید. ابزارگردآوری داده ها، پرسش نامه پژوهشگر ساخته با 40 سوال بودکه با مقیاس لیکرت (خیلی زیاد=5 تا اصلا"=0 ) نمره دهی شد. برای سنجش روایی از تکنیک قضاوت خبرگان وجهت سنجش پایایی پرسش نامه ،ضریب آلفای کرونباخ 859/0محاسبه شد.داده ها توسط نرم افزار SPSS تحلیل گردیده واز ضریب همبستگی اسپیرمن برای تعیین رابطه بین متغیرها استفاده شد.
یافته ها: دربین مولفه های موردمطالعه ، تجهیزات پزشکی با میانگین 9/3 در بهترین وضعیت و کاربرد فناوری اطلاعات وارتباطات با میانگین7/1 در پایین ترین موقعیت قرار داشتند.ضریب همبستگی بین میانگین درآمد حاصله از بیماران خارجی با وضعیت تجهیزات پزشکی وهمچنین ضریب همبستگی بین میانگین تعداد بیماران خارجی با هزینه خدمات ارائه شده برابر 1 بدست آمده است که همبستگی مثبت و کاملی را نشان می دهد (000/0 = P) .
نتیجه گیری: به کار گیری تجهیزات پزشکی دارای تکنولوژی بالا واستاندارد های جهانی ، همچنین ارزان تر بودن (رقابتی بودن) هزینه خدمات پزشکی نسبت به سایر کشورها وشفاف نمودن هزینه درخواستی از بیماران خارجی از مهمترین عوامل افزایش جذب بیمار خارجی بوده و موجب توسعه توریسم درمانی در بیمارستان های تهران می شود.

---

سابقه وهدف: کسب اطمینان از ارایه ی بهترین و کیفی ترین خدمات بهداشتی درمان ی مستلز م ارزیاب ی عملکرد بخش سلامت؛ و ارزیابی کارایی اولین گام در ارزیابی عملکرد می باش د. مراکز بهداشتی درمانی شهری اولین واحد ارایه خدمات به جمعیت شهری می باشند. لیکن ارایه خدمات در شهرها به صورت فعالنمی باشد. لذا این مطالعه ضمن ایجاد تصویری از میزان کارایی هر یک از واحدهای مذکو ر، به ارایه راهکارهای مناسبی در جهت حداکثر سازی استفاده از منابع موجود پرداخته است.
مواد و روشها: مطالعه به روش توصیفی _تحلیلی صورت پذیرفته اس ت. مراکز بهداشتی درمانی شهری وابسته به مرکز بهداشت شماره 2 شهرستان اصفهان جامعه آماری بررسی را تشکیل می دهن د. متغیرهای نهاده در این مطالعه شامل تعداد نیروی انسانی به تفکیک مدرک تحصیلی، تعداد واحد ها و پایگاه های موجود و متغییرهای ستانده شامل خدمات به تفکیک واحدهای ارایه دهنده ی خدما ت برای سال 1387 می باشد. داده ها از طریق فرم های محقق ساخته جمع آوری و با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها به صورت ورودی محور تجزیه و تحلیل شد.
یافته ها: میانگین کارایی فنی، کارایی مدیریتی و کارایی مقیاس کل مراکز مورد مطالعه به ترتیب برابر 87 درصد، 91 درصد و 95 درصد محاسبه شده است. همچنین یافته ها نشان گر این نکته است که 60 درصد مراکز مورد مطالعه در مقیاس بهینه فعالیت کرده اند و مابقی در مقیاس بهینه نبوده اند.
نتیجه گیری: استفاده از تکنیک های مناسب در تحلیل کارایی باعث می شود مدیران نسبت به چگونگی استفاده از منابع در واحدهای زیرمجموعه خود اطلاع کسب کنند و بتوانند پیشنهادات اصلاحی لازم را بر مبنای تحقیقات علمی و در جهت ارتقای کارایی واحدهای مربوطه ارایه دهند. نتایج این پژوهش نیز نشان می دهد که استفاده از سیاست های تشویقی برای مدیران مراکزی که دارای کارایی مدیریتی بالاتری هستند و همچنین برنامه ریزی مناسب برای ارتقای کارایی مراکزی که دارای کارایی کمتر از سایر واحدها بوده اند می تواند در ارتقای کارایی کل موثر باشد. کلمات کلیدی: کارایی فنی، کارایی مدیریتی، کارایی مقیاس، تحلیل پوششی داده ها ، مراکز بهداشتی درمانی شهری

---

زمینه و هدف: کارکنان بخشهای درمانی بیمارستانها بدلیل ارتباط نزدیک با بیماران همواره در معرض خطر آلودگی و انتقال عفونت به سایر بیماران می باشند. هدف از مطالعه حاضر بررسی آلودگی کارکنان بخشهای درمانی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران به باکتری استافیلوکوکوس اورئوس می باشد.
روش بررسی: این بررسی یک مطالعه شریعتی) 261 نمونه جمع آوری شد. سپس همه این نمونه ها برای بررسی میکروبی بر روی محیطهای تشخیصی میکروب شناسی کشت داده شدند. در ادامه حساسیت ایزوله های استافیلوکوکوس اورئوس نسبت به آنتی بیوتیک های متی سیلین و موپیروسین با استفاده از روش آنتی بیوگرام بررسی شد. از (CI 21-37 %95 % یافته ها: از میان 261 نمونه جمع آوری شده، مشخص شد که 70 نف ر( 27 کارکنان بخشهای درمانی حامل باکتری استافیلوکوکوس اورئوس می باشند و از این تعداد 29 باکتری جدا شده مقاوم به آنتی بیوتیک متی سیلین و 8 باکتری مقاوم به آنتی بیوتیک موپیروسین بودند.
نتیجه گیری: کارکنان بخشهای درمانی که آلوده به پاتوژن خطرناکی مانند استافیلوکوکوس اورئوس می باشند،می توانند به عنوان حلقه ایی از زنجیره ارتباطی بین بیماران به حساب آیند.بر این اساس غربالگری ناقلین درمیان جمعیت های پر خطر برای کنترل عفونتهای بیمارستانی ضروری میباشد.

---

زمینه و هدف: خدمات داروئی مراکز بهداشتی درمانی، نقش مهمی در ارتقاء سلامت مردم ایران ایفا می کنند. در راستای اصلاحات نظام سلامت، اخیرا رویکرد برون سپاری در خدمات داروئی نیز اجرا شده است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر اجرای برون سپاری داروخانه های مراکز بهداشتی درمانی روستائی بر رضایت مندی بیماران در مقایسه با رویکرد دولتی (موارد واگذار نشده) بود.
مواد و روش ها: این مطالعه از نوع شبه تجربی با طرح پس آزمون و با گروه کنترل است. برای این منظور همه 19 مرکز بهداشتی دارای داروخانه واگذار شده به بخش خصوصی به عنوان گروه مداخله و تعداد 19 مرکز بهداشتی دارای داروخانه دولتی -که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند- به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شدند. داده های مربوط به رضایتمندی بیماران سرپائی با روش مصاحبه و با استفاده از یک پرسشنامه شش سئوالی گردآوری شدند. برای تحلیل داده ها، از نرم افزارهای Excel 2003 و SPSS ver.16 استفاده شد.
نتایج: میانگین کلی رضایت مندی از خدمات داروئی داروخانه های واگذار شده و واگذار نشده(دولتی) به ترتیب 5/28و 5/75 (ازحداکثر نمره 6) بود (p<0.001). شایع ترین عامل نارضایتی مربوط به صرف وقت ناکافی توسط کارکنان داروخانه ها برای مشاوره بیماران بود.
نتیجه گیری: رویکرد برون سپاری داروخانه های مراکز بهداشتی درمانی روستائی علی رغم وعده اش برای بهبود کیفیت مراقبتها، منجمله افزایش رضایت مندی بیماران ، ممکن است ناکام بماند. لذا می بایست تمهیدات لازم مثل تنظیم قراردادهای روشن و جامع فراهم و مکانیسم های موثر مانند نظارت و ارزشیابی اجرا شوند.

---

زمینه و هدف: شناسایی سبک‌های یادگیری فراگیران در جهت‌دهی به فعالیت‌های تدریس و یادگیری اهمیت فراوانی دارد. این مطالعه با هدف تعیین سبکهای یادگیری دانشجویان مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1390 انجام گردید.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، کلیه دانشجویان مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تهران به صورت سرشماری مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده این پژوهش، پرسشنامه استاندارد سبک‌های یادگیری وارک (VARK) بود. برای تحلیل نتایج از نرم افزار VARK طراحی شده در محیط Excel و SPSS 16 استفاده گردید.
نتایج: از مجموع 150 دانشجوی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، 130 نفر با تکمیل پرسشنامه در مطالعه شرکت کردند(میزان پاسخگویی87 درصد بود). تنها 33/1 درصد از دانشجویان مورد مطالعه سبک یادگیری تک وجهی را ترجیح می‌دادند؛ در میان این دانشجویان، 10/8 درصد جنبشی/حرکتی، 10 درصد خواندن/نوشتن، 9/2 درصد شنیداری و 3/1 درصد دیداری بودند. در مقابل، اکثریت دانشجویان(66/9 درصد)، سبک‌های یادگیری چندوجهی (18/5 درصد دو وجهی، 13/1 درصد سه وجهی و 35/4 درصد چهار وجهی) را به عنوان سبک غالب یادگیری ترجیح می‌دادند. ارتباط معناداری بین معدل، مقطع و جنس با سبک‌های یادگیری مشاهده نشد.
نتیجه گیری: آگاهی از اینکه دانشجویان مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دارای سبک‌های یادگیری متفاوتی هستند به آموزش‌دهنده‌ در توسعه روش‌های آموزشی مؤثر و متناسب با سبک یادگیری دانشجویان کمک خواهد کرد. بر اساس یافته‌ها پیشنهاد می‌شود که برای دانشجویان این رشته از شیوه‌های فعال یادگیری مانند بحث در کلاس، ایفای نقش و شبیه‌سازی استفاده شود.

---

زمینه و هدف : تمرکز بر ایجاد فرصت مشارکت بیماران در تمام سطوح سیستم بهداشت و درمان در جهت اعتلای توانائی آنان در ارتقای ایمنی بیمار و کیفیت ارائه خدمات امری ضروری است. هدف پژوهش حاضر «بررسی ادراک بیماران بستری در بخشهای بالینی بیمارستانهای عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمینه مشارکت در تصمیمات درمانی و ایمنی بیمار» می باشد.

مواد و روش ها: این بررسی به صورت مقطعی انجام گرفت. در بهار 1390 لیست 8 بیمارستان عمومی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران و کلیه بخشهای بالینی آن از طریق وبسایت دانشگاه تهیه شد. در نهایت با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای حجم نمونه 300 نفر محاسبه شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ساختار یافته ای بود که پایائی و روائی آن در حد قابل قبول بود. در این مطالعه از روشهای آماری توصیفی، رگرسیون خطی و رگرسیون چند متغیره لجستیک برای تحلیل داده‌ها استفاده گردید.

نتایج: 60% افراد زن بودند. 59/7% افراد میزان مشارکت در تصمیمات درمانی را زیاد و 27% کم ارزیابی کردند. 60% افراد میزان ایمنی بیمار را خوب و 26%ضعیف ارزیابی کردند. افراد جوانتر و شاغل، میزان مشارکت را بیشتر ارزیابی کردند. افراد با تحصیلات بالاتر یا شاغل یا مجرد امتیاز ایمنی کمتری به بیمارستان دادند. مشارکت بیمار در تصمیمات درمانی تاثیری بر ارزیابی وی از میزان ایمنی بیمار در بیمارستان نداشت.

نتیجه گیری: علائمی که ممکن است توسط فرد نابهنجار تفسیر شده، احتمالاً توسط فرد دیگر به گونه متفاوت تفسیر می شود. این اختلاف ناشی از تفاوتهای دموگرافیک افراد می باشد

---

زمینه و هدف: سرطان با بیش از 12 میلیون مورد جدید و نزدیک به 7.6 میلیون مرگ در سال 2007 در حال حاضر به عنوان سومین عامل عمده مرگ و میر در سطح جهان محسوب می شود. این پژوهش با هدف بررسی هزینه های مستقیم درمانی و غیر درمانی بیماران سرطانی بستری در مرکز سرطان بیمارستان امام خمینی تهران انجام گردید.
مواد و روشها: پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی- تحلیلی است که به صورت مقطعی در مرکز سرطان بیمارستان امام خمینی تهران انجام پذیرفت. ابزار جمع آوری داده ها در این مطالعه پرسشنامه بود. از تمام بیماران بالای 18 سال مبتلا به سرطان سر و گردن و دستگاه گوارش بستری در مرکز سرطان که به صورت فعال تحت درمان اولیه بودند دعوت شد که در مطالعه شرکت کنند. داده ها در روز ترخیص از طریق مصاحبه با بیمار یا همراه وی جمع آوری گردید. در نهایت داده ها توسط نرم افزار SPSS و آزمون های آماری متناسب با نوع متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: میانگین هزینه های مستقیم درمانی و غیر درمانی پرداخت از جیب بیماران در طول درمان اولیه به ترتیب 2.609.000 و 245.000 تومان برآورد گردید. میانگین هزینه مستقیم درمانی در بیماران تهرانی و شهرستانی به ترتیب 3.313.000 و 1.870.00 تومان بود. در حالی که میانگین هزینه های مستقیم غیر درمانی بیماران تهرانی و شهرستانی به ترتیب 136 و 360 هزار تومان محاسبه شد.
نتیجه گیری: اتخاذ سیاست های جدید در رابطه با پوشش هزینه های سنگین بیماران سرطانی به ویژه از سوی سازمان های بیمه، حمایتهای مالی از سوی موسسات مالی مثل بانکها یا سازمانهای خیریه، توزیع مناسب مراکز تخصصی سرطان یا تامین اسکان برای بیمارانی که از شهرستان مراجعه می کنند، علاوه بر تحقق شاخص های عدالت در سلامت، می تواند موانع مالی پیش روی بیماران سرطانی را کاهش دهد و به آنها کمک می کند تا بتوانند بیماریشان را بهتر مدیریت نمایند.

---

زمینه وهدف: پرداخت مستقیم یکی ازچهار روش اصلی تامین مالی نظامهای بهداشتی درمانی جهان می باشد. عوامل موثردر پرداختهای مستقیم در دنیااز ابعادمختلف معرفی شده اند ازجمله حقوق کم کارکنان، تعرفه پایین دولتی، بیماری مزمن، بیماری قلبی وحاد، هدیه به پرسنل، درخواست پزشک وکادر، ترس ازعدم ارائه خدمت. همچنین پرداخت مستقیم تاثیرات سوءبردسترسی به خدمات دارد.این مطالعه به بررسی توزیع عوامل موثر بر پرداختهای مستقیم(رسمی وغیر رسمی)در بیماران قلبی و اثرات جانبی آن می پردازد.
مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی- اکتشافی می باشد که جمع آوری داده ها در زمستان 1389از طریق مصاحبه و بااستفاده از پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن توسط متخصصین امرتایید شده وپایایی آن بااجرای پایلوت مورد تاییدمی باشد، دربیمارستان شهید مدنی تبریزانجام گرفت.
یافته ها: تمام افراد موردمطالعه پرداخت مستقیم داشتند که پرداختهای رسمی درقالب هزینه آزاد(83%از پرداخت) شامل خدماتی که بیمه پوشش نمی دهد ومابه التفاوت تعرفه وقیمتی که پزشک یابیمارستان تعیین می کند،می باشد. همچنین10%افرادبا پرداختهای غیررسمی مواجه بودندکه80%این پرداختها بدلیل درخواست شخصی پزشک و20% به عنوان هدیه وتشکرصورت گرفت.
نتیجه گیری: حاکی از تاثیر پرداختهای مستقیم بر دسترسی به خدمات و تامین نیازهای اساسی خانوارها می‌باشد بطوریکه52% از افراد تاخیر در دریافت خدمت، بدلیل هزینه مستقیم داشتند و72% از افراد نیز اشاره کردند که پرداخت مستقیم تاثیرسوء بسیار زیادی بر تامین نیازهای اساسی خانواده داشته است. بالابودن میزان پرداختهای مستقیم و عملکرد ضعیف نظام بیمه ای موجب ناعدالتی و تشدید تاثیرات سوءپرداختهای مستقیم برنظام سلامت وسلامتی افراد جامعه می شود.

---

زمینه و هدف: صنعت گردشگری درمانی به عنوان یکی از ابعاد گردشگری به توسعه پایدار و پویایی اقتصاد کشورها کمک می‌نماید. این پژوهش به منظور بررسی عملکرد بیمارستان‌های منتخب خصوصی و دولتی شهر تهران درجذب گردشگر درمانی از دیدگاه مشتریان خارجی انجام گرفته است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- مقطعی بوده که در سال 1390 در بیمارستان های منتخب شهر تهران انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 79 بیمار خارجی بود که به عنوان گردشگر به چهار بیمارستان شهر تهران مراجعه نموده اند. ابزار گردآوری داده ها یک پرسشنامه خود ساخته دارای 23 سؤال که هشت مؤلفه عملکردی در جذب گردشکر درمانی را ارزیابی می کند . از آمار توصیفی وتحلیلی برای تحلیل داده ها استفاده گردید. نتایج: در مجموع عملکرد بیمارستان های مورد مطالعه در سطح مناسبی ارزیابی شد. از دیدگاه بیماران سه مولفه کمیت نیروی کار، کیفیت نیروی کار و به روز بودن کارکنان بسیار مناسب بودند. همچنین آشنایی پرسنل به زبان‌های خارجی و اطلاع رسانی بسیار نامناسب گزارش گردید. همه مولفه های عملکردی در جذب گردشگر درمانی به جز مولفه های آشنایی کارکنان به زبان خارجی و تسهیلات با نوع مالکیت بیمارستان ها رابطه آماری معنی داری وجود داشت. نتیجه گیری: آموزش کارکنان کلیدی با زبان های بین المللی و نیز تقویت زمینه های ارتباطی می تواند در جذب گردشگر درمانی موثر باشد. در این راستا هم بیمارستان های دولتی و خصوصی بایستی در این زمینه برنامه ریزی جدی داشته باشند.

---

زمینه و هدف : گردشگری درمانی به واسطه سودآوری فوق العاده اش، نیازمند توجه بیش از پیش محققین می باشد. تحقیقات در زمینه موانع گردشگری درمانی بسیار کم بوده و عمدتاً بر موانع ساختاری متمرکز بوده اند. با توجه به ماهیت میان فرهنگی گردشگری درمانی، هدف پژوهش حاضر شناسایی مهم ترین موانع ارتباطی توسعه گردشگری درمانی در ایران و همچنین طراحی و آزمون مدل مفهومی این موانع می باشد. مواد و روش ها : پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی می باشد. شناسایی مهم ترین موانع ارتباطی توسعه گردشگری درمانی در ایران، طراحی مدل این موانع با روش مدل سازی تفسیری ساختاری و در نهایت، آزمون فرضیه های حاصل از این مدل در یک نمونه 300 نفری، سه مرحله طی شده در این پژوهش می باشند. یافته ها : نتایج آزمون همبستگی در سطح معنی داری کوچکتر از 01/0 نشان می دهد که همبستگی مثبت و معنی داری بین متغیرها در فرضیه ها وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون ساده نیز بر نقش تعیین کننده تمامی متغیرهای مستقل تاکید دارند. لذا تمامی فرضیه ها تایید می شوند. نتیجه گیری : مهم ترین موانع ارتباطی توسعه گردشگری درمانی در ایران عبارتند از: نبود شناخت، تفاوت زبانی ادراک شده، نبود اعتماد، تفاوت فرهنگی ادراک شده، تعصب و برخورد کلیشه ای. بین این موانع، مانع نبود شناخت مانعی کلیدی می باشد که غلبه بر آن نقش حیاتی در تسهیل گردشگری درمانی خواهد داشت. کلمات کلیدی : موانع ارتباطی، گردشگری درمانی

---

زمینه و هدف : گردشگری درمانی به واسطه سودآوری فوق العاده اش، نیازمند توجه بیش از پیش محققین می باشد. تحقیقات در زمینه موانع گردشگری درمانی بسیار کم بوده و عمدتاً بر موانع ساختاری متمرکز بوده اند. با توجه به ماهیت میان فرهنگی گردشگری درمانی، هدف پژوهش حاضر شناسایی مهم ترین موانع ارتباطی توسعه گردشگری درمانی در ایران و همچنین طراحی و آزمون مدل مفهومی این موانع می باشد. مواد و روش ها : پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی می باشد. شناسایی مهم ترین موانع ارتباطی توسعه گردشگری درمانی در ایران، طراحی مدل این موانع با روش مدل سازی تفسیری ساختاری و در نهایت، آزمون فرضیه های حاصل از این مدل در یک نمونه 300 نفری، سه مرحله طی شده در این پژوهش می باشند. یافته ها : نتایج آزمون همبستگی در سطح معنی داری کوچکتر از 01/0 نشان می دهد که همبستگی مثبت و معنی داری بین متغیرها در فرضیه ها وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون ساده نیز بر نقش تعیین کننده تمامی متغیرهای مستقل تاکید دارند. لذا تمامی فرضیه ها تایید می شوند. نتیجه گیری : مهم ترین موانع ارتباطی توسعه گردشگری درمانی در ایران عبارتند از: نبود شناخت، تفاوت زبانی ادراک شده، نبود اعتماد، تفاوت فرهنگی ادراک شده، تعصب و برخورد کلیشه ای. بین این موانع، مانع نبود شناخت مانعی کلیدی می باشد که غلبه بر آن نقش حیاتی در تسهیل گردشگری درمانی خواهد داشت. کلمات کلیدی : موانع ارتباطی، گردشگری درمانی

---

زمینه و هدف:رشد صنعت و حجم بالای گردش مالی یکی از دلایل اصلی گسترش توریسم درمانی است. درایران به علت ایجاد ظرفیت های اضافی در بخش سلامت به ویژه در سطوح درمانی ،گسترش توریسم درمانی می تواند یک راهبرد اساسی یرای حل مشکلاتی نظیر ظرفیت اضافی باشد. هدف از این مطالعه، بخش بندی مشتریان خارجی  چهار بیمارستان در ایران بر اساس منافع مورد انتظارشان از خدمات درمانی بود.

مواد و روش ها: در این مطالعه برای تعیین ویژگی های خدمات بهداشتی درمانی از مطالعات کتابخانه ای و نظرات خبرگان این امر استفاده شد. پس از تعیین متغیرها از تحلیل عاملی برای خلاصه کردن متغیرها استفاده شد. سپس با استفاده از الگوریتم K MEANS، تحلیل خوشه ای بر روی فاکتورهای استخراج شده انجام شد و ویژگی های هر خوشه تعیین شد.

نتایج :با انجام تحلیل عاملی 4 فاکتور استخراج شد.سپس تحلیل خوشه ای بر روی 4 فاکتور انجام شد و بیماران به 4 بخش تقسیم شدند که بخش اول برای کارائی خدمات بهداشتی درمانی اهمیت قائلند،بخش دوم وچهارم برای دریافت مراقبت توام با احترام و خوشه سوم برای قابلیت های منحصر به فرد بیمارستان بیشترین اهمیت را قائلند.

نتیجه گیری: در بین 4 خوشه استخراج شده افراد بیشترین درصد اهمیت را به ارائه مراقبت توام با احترام اختصاص داده اند. بنابراین بیمارستانها در تلاش های بازاریابی خود باید بیشترین تمرکز را بر کیفیت ارتباط با مشتریانشان داشته باشند.

---

زمینه و هدف: فرسودگی شغلی پدیده ای است که غالباً در سیستم های درمانی می تواند سلامت روانی افراد را تحت تاثیر خود قرار داده و به کیفیت خدمات ارائه شده مددجویان آسیب وارد کند. از آنجایی که موضوع و محور کار این حرفه انسان است و سلامت جسمی و روحی و روانی آنها از موضوعات بسیار با اهمیت می باشد، لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی ارتباط سندروم فرسودگی شغلی با سلامت روانی در پرسنل درمانی بیمارستان ولیعصر بروجن انجام پذیرفت.

مواد و روشها: این مطالعه پژوهشی از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که طی آن در سال 1391، 133 نفر از پرسنل درمانی بیمارستان ولیعصر بروجن به صورت مقطعی، به روش سرشماری انتخاب شدند. افراد مورد پژوهش شامل تمام پرسنل درمانی به جزء پزشکان بود .ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه 3 قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه ی فرسودگی شغلی مسلاچ و پرسشنامه بررسی سلامت عمومی ((GHQ بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آزمون های توصیفی و تحلیلی(کای اسکوئر، ANOVA و ضریب همبستگی اسپیرمن) استفاده گردید.

نتایج: یافته ها این گونه نشان داد که اکثریت افراد مورد پژوهش احساس فقدان موفقیت فردی شدید ، مشکوک به اختلالات روان شناختی بودند و اقلیت آنها فرسودگی عاطفی شدید را گزارش کردند. بیشتر از دو سوم افراد مورد مطالعه سطح خفیف مسخ شخصیت را نشان دادند. همچنین ارتباط معکوس بین فرسودگی شغلی در تمامی ابعاد با سلامت روان مشاهده شد.

نتیجه گیری: با توجه به ماهیت استرس زای مشاغل پزشکی و فرسودگی شغلی در این حرفه، شیوع بالای اختلال سلامت روان همچنین همبستگی معکوس آنها در یافته های پژوهش پیشنهاد می شود که مسئولین به این مورد توجه داشته و با شناخت منابع استرس زا و راهکار های رویارویی با آن جهت پیشگیری و برطرف نمودن مشکلات موجود برنامه ریزی نمایند.

---

زمینه و هدف: مدیریت دانش نقش مهمی در موفقیت سازمان‌ها ایفا می‌کند. عوامل زیادی ازجمله فرهنگ سازمانی بر مدیریت دانش تأثیرگذار است. لذا هدف پژوهش تعیین رابطه بین فرهنگ سازمانی و ابعاد آن با مدیریت دانش است.

مواد و روش‌ها: مطالعه مقطعی توصیفی-تحلیلی حاضر در سال 1392 انجام شد. جهت انجام پژوهش 322 نفر از کارکنان 3 بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی زاهدان به روش نمونه‌گیری تصادفی-طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد فرهنگ سازمانی و محقق ساخته مدیریت دانش استفاده شد. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی به‌وسیله نرم‌افزار SPSS ویرایش 18 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.

نتایج: نتایج پژوهش حاکی از آن بود که بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. همچنین نتایج آزمون سایر اهداف نشان داد که بین مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی (قبیله، بازار، ادهوکراسی) و مدیریت دانش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین فرهنگ سازمانی بوروکراتیک و مدیریت دانش رابطه منفی و معناداری وجود داشت.

نتیجه‌گیری: فرهنگ سازمانی یکی از مهم‌ترین ابزارهای استقرار و اجرای موفقیت‌آمیز مدیریت دانش در سازمان‌ها محسوب می‌شود. تغییر در فرهنگ سازمانی به‌منظور استقرار مدیریت دانش در سازمان‌های آموزشی - درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی و بهداشتی زاهدان باید به نحوی باشد که فرهنگ سازمانی قبیله و فرهنگ سازمانی ادهوکراسی نسبت به سایر فرهنگ‌ها بیشتر موردتوجه قرار گیرد.

---

زمینه وهدف: در دهه های اخیرصنعت توریست درمانی به علت مزایای فراوانی از قبیل حاشیه سود بالا ،اشتغال زایی و...مورد توجه بسیاری از کشورهای منطقه قرار گرفته است .یکی از مهمترین عوامل گسترش وتوسعه صنعت توریست درمانی کیفیت بالای خدمات مراکز درمانی کشورهای مقصد می باشد .لذا با توجه به اهمیت فراوان موضوع کیفیت خدمات مراکز ارائه کننده خدمات درمانی به بیماران خارجی این تحقیق به تعیین کیفیت خدمات مراکز توریستی درمانی شهر تهران می پردازد.

مواد و روشها: این تحقیق  از نظر  هدف کاربردی واز نظر ماهیت توصیفی پیمایشی بود. این مطالعه به بررسی کیفیت خدمات مراکز توریستی درمانی شهر تهران با نظر خواهی از تعداد 154 نفر توریست درمان خارجی بستری در 10 بیمارستان منتخب در بازه زمانی اسفندماه1392الی خردادماه1393ودر قالب مدل سرکوال پرداخت. با توجه به مشکلات ناشی از پیچیدگی وابهام در مفهوم سازی ونیز وزن دهی ابعاد  و شاخص ها در این پژوهش از  مفاهیم وروابط فازی وروش نمایش انتگرال میانگین موزون استفاده گردید.

نتایج: به جز شاخص پزشکان وکادر درمانی حرفه ای ومجرب در کلیه ابعاد وشاخص ها در سطح05/0>pشکاف منفی ونارضایتی در بین بیماران خارجی قابل مشاهده شد.

نتیجه گیری:با توجه به وضعیت تقریبا مطلوب شاخص های پزشکان وکادر درمانی حرفه ای ومجرب ،تجهیزات وتسهیلات پیشرفته پزشکی و هزینه پزشکی مناسب ومتناسب با خدمات به عنوان عوامل اساسی توسعه ورونق صنعت توریست درمانی افزایش سهم بازار ایران در صنعت  توریست درمانی منطقه دور از دسترس نمی باشد.