زمینه و هدف: اورژانس هوایی با توجه به‌سرعت بالا، دسترسی به مناطق صعب‌العبور، امکان جابجایی بیماران بیشتر، ارائه کیفیت درمان بالاتر به بیمار در حال حمل و همچنین دسترسی به بیمارستان بدون مشکلاتی همچون ترافیک و تصادفات ناگهانی، یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین انواع اورژانسها در بخش بهداشت و درمان به شمار میرود. بنابراین مکانیابی صحیح با توجه به اصول علمی کارایی اورژانسهای هوایی را میافزاید.
مواد و روشها: پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر به منزله پژوهش کاربردی در استان سیستان و بلوچستان در بازه زمانی سال 1395 انجام شد. در ابتدا، شاخصهای تاثیرگذار در مکانیابی آمبولانسها شناسایی شدند. سپس با بهرهگیری از رویکرد تحلیل تصمیمگیری چندمعیاری و به کارگیری مدل فرآیند تحلیل شبکهای فازی در کنار تکنیک دیمتل فازی و تلفیق با سیستم اطلاعات جغرافیایی مکانیابی انجام شد.
نتایج: معیارهای انتخاب بهترین نقاط استقرار آمبولانسهای هوایی در استان سیستان و بلوچستان، نزدیکی به راههای مواصلاتی، شیب مناسب منطقه، نزدیکی به مراکز پرجمعیت، نزدیکی به معابر پرخطر و فاصله مناسب از مراکز خدمات فوریتهای پزشکی در نظر گرفته شدهاند. وزنهای خروجی تکنیک به کارگرفته شده برای اثردادن در نرمافزار GIS، به ترتیب به ترتیب 244/0، 083/0، 435/0، 182/0 و 057/0 محاسبه شدند.
نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که تعداد و سطح پوشش پایگاههای آمبولانس هوایی در شهرها و جادههای استان سیستان و بلوچستان مناسب نیستند. لذا نقشه حاصل از تلفیق فازی لایه های اطلاعاتی عوامل موثر شناسایی شده نشان میدهد که محدوده شهرهای زابل و ایرانشهر بهترین وضعیت معیارهای انتخابی را جهت تاسیس پایگاههای اورژانس هوایی در سطح استان سیستان و بلوچستان دارند
