فصلنامه

---

---

زمینه و هدف: امروزه بخش بهداشت و درمان به دلیل ارتباط مستقیم با سلامتی انسانها یکی از مهمترین حوز ه های توسعه پایدار در جوامع بشری به شمارمی رود. تحقق این امر نیازمند وجود درمانگرانی سالم، شاداب و با انگیزه کاری بالا می باشد. از جمله درمانگران این بخش، کادر پرستاری بیمارستانها هستند. در تمام بخشهای بیمارستان با پرستارانی برخورد می کنیم که هنگام ورود به شغل پرستاری، افراد منظم، دلسوز و علاقه مندی بوده اند اما معمولا پس از چند سال کارکردن و مواجه شدن با انبوهی از مشکلات و استرس های شغلی در محیط کار، احساس خستگی کرده، انگیزه خود را از دست می دهند و حتی مایلند از کار خود کناره گیری نمایند. مطالعه حاضر، جهت بررسی عوامل مؤثر بر انگیزش شغلی پرستاران شاغل در بخشهای بستری بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام گرفت.

مواد و روشها: این بررسی یک مطالعه مقطعی است که بر روی ۲۳۲ پرستار شاغل در بخشهای بستری بیمارستانهای آموزشی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی کرمان که به صورت طبقه ای تصادفی انتخاب شدند، صورت گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای خود ساخته حاوی ۳۱ سوال در ۵ حیطه عوامل روانی، رفاهی، آموزشی، مالی و اداری بوده است. جهت تعیین پایایی پرسشنامه، مطالعه ای مقدماتی به صورت پایلوت انجام گردید و آلفای کرون باخ پرسشنامه توسطspss۱۱,۵ ،۰.۹۲ برآورد گردید. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارspss۱۱.۵ و آزمونهای آماریKruskal-Wallis و Mann-Whitney استفاده گردید.

نتایج: از نظر رابطه بین نوع بیمارستان و حیطه های مختلف انگیزش شغلی پرستاران، تنها رابطه بین عوامل رفاهی و نوع بیمارستان از نظر آماری معنی دار بوده است(p=۰/۰۱۲). از نظر آماری، رابطه بین وضعیت تأهل، جنسیت و سابقه کار با عوامل روانی معنی دار بود(به ترتیب p=۰/۰۱۱، p=۰/۰۰۲ و p=۰/۰۴۳). رابطه آماری معنی داری بین هیچ یک از حیطه‌های مختلف مورد بررسی با سن و مدرک تحصیلی پرستاران رابطه آماری معنی داری مشاهده نشد.

نتیجه گیری: در این مطالعه، پرستاران دارای ویژگیهای زیر دارای وضعیت انگیزشی بالاتری بوده اند: اشتغال به کار در بیمارستانB ، متاهل، مرد، دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس، با سابقه کار بیش از ۱۰ سال و سن بین ۴۰-۳۰ سال.

---

زمینه و هدف: تعهد سازمانی در پرستاران به عنوان ارائه‌دهندگان خدمات و مراقبت از بیماران، در کیفیت مراقبت ارائه شده از سوی آنان بر بیماران تاثیرگذار است. لذا، پرستاران متعهد به عنوان مهمترین سرمایه‌ها و تنها مزیت رقابتی مراکز درمانی و بیمارستان‌ها بر افزایش کیفیت خدمات تاثیر بسزایی دارند. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان تاثیر قراردادهای روانشناختی و اعتماد سازمانی بر تعهد سازمانی پرستاران بیمارستان قائم(عج) مشهد است.
مواد و روش ها: برای اجرای تحقیق از استراتژی پیمایشی- تحلیلی استفاده شده است. داده‌های اخذ شده از ۱۹۳ پرستار بیمارستان قائم(عج) در شهر مشهد به وسیله پرسشنامه های توزیع شده، از طریق معادلات ساختاری و روش حداقل مربعات جزیی به کمک نرم افزار pls مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش، حکایت از این دارد که اولاً مدل به کار گرفته شده، مدل نظری قوی برای پیش بینی تعهد سازمانی پرستاران بوده است، ثانیاً همه روابط مستقیم و غیرمستقیم بین متغیرهای مدل، معنادار بوده‌اند. به جز رابطه بین اعتماد سازمانی و تعهد مستمر پرستاران که مورد تائید واقع نگردید.
نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد نه تنها تعهد سازمانی پرستاران در گرو ایجاد فضای روانشناختی مثبت در آنها می باشد بلکه اعتماد سازمانی نیز تاثیر این فضا را برای تعهد فزونی می بخشد. از طرفی، از آنجا که تعهد سازمانی پرستاران می تواند بر کیفیت خدمات و استفاده بهینه از منابع موجود موثر باشد لذا، لازم است مدیران بیمارستان به مولفه های موثر بر تعهد سازمانی مانند تامین امکانات رفاهی، مشارکت در تصمیم-گیری، برقراری ارتباط مناسب، غنی سازی شغلی و ... توجه بیشتری نمایند.

---

زمینه و هدف: فرهنگ ارائه دهندگان خدمات درمانی نسبت به ایمنی بیمار یعنی پذیرش و توجه به ایمنی بیمار به عنوان اولین اولویت و ارزش معمول در سازمان و یا به عنوان ارزش ها، عقاید، ادراک ها و گرایش های رایج کارمندان مراکز خدمات بهداشتی نسبت به ایمنی بیماران توصیف می گردد که در رفتار آنها متجلی می شود. هدف از این مطالعه بررسی ابعاد فرهنگ ایمنی بیماران از دیدگاه پرستاران بیمارستان های منتخب شهر همدان می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی بروی ۲۱۵ نفر از پرستاران سه بیمارستان منتخب شهر همدان که به روش تصادفی انتخاب شده بودند انجام شد. جهت بررسی ابعاد فرهنگ ایمنی بیماران ، از پرسشنامه ی فرهنگ ایمنی استنفورد استفاده شد. از نرم افزار SPSS-۱۵ و آزمون های توصیفی جهت آنالیز داده ها استفاده شد. نتایج: وضعیت تمام ابعاد فرهنگ ایمنی بیماران از دیدگاه پرستاران شاغل در بیمارستان های مربوطه غیر قابل قبول (ضعیف) می باشد. بعد "رهبری واحد برای ایمنی" در مجموع سه بیمارستان با ۲۱/۲۵ درصد پاسخ مثبت، کمترین امتیاز مثبت و بعد " یادگیری و بازخورد" با ۸۲/۴۱ درصد پاسخ مثبت بیشترین امتیاز مثبت را کسب کردند. نتیجه گیری: با توجه به وضعیت غیر قابل قبول فرهنگ ایمنی بیماران در تمام ابعاد آن در بیمارستان های مربوطه پیشنهاد می گردد در راستای مفاهیم فرهنگی از قبیل ایجاد "مکانیزم های حمایتی برای خانواده های بیماران" و ایجاد "فرهنگ بحث در مورد خطاها در میان پرستاران" اقدامات لازم مانند ارائه برنامه های آموزشی از جانب مدیران ارشد پرستاری لحاظ گردد.

---

زمینه و هدف :از آنجائیکه حفظ و ارتقاء سلامتی ازاولویت های سیستم های بهداشتی در جهان محسوب می شود، آموزش به بیمار و افزایش توانایی افراد در مراقبت ازخود، کلید اصلی رسیدن به این منظور است.هدف از مطالعه حاضر بررسی دیدگاه پزشکان و پرستاران در رابطه با عوامل تسهیل کننده و موانع آموزش به بیمار در بیمارستان رازی کرمانشاه در سال ۱۳۹۱ می باشد. مواد و روش ها : این پژوهش به صورت نیمه تجربی بر روی ۸۵ نفر از پزشکان و پرستاران بیمارستان رازی کرمانشاه ،به صورت تصادفی ساده انجام شد. ابزار گردآوری داده ها ،پرسشنامه ای شامل ۳ قسمت و ۳۲ سوال، در مقیاس لیکرت بود. روایی پرسشنامه از روش اعتبار محتوی و پایایی از روش آزمون مجدد نأیید شد .اطلاعات استخراج شده با استفاده از نرم افزار ۱۸ spss و آمار استباطی t‏ - testمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: از بین عوامل بازدارنده آموزش به بیمار بین دیدگاه پزشکان و پرستاران، کمبود پرستاران شاغل در بخش و عدم هزینه کافی در زمینه آموزش بیمار و از بین عوامل تسهیل کننده آموزش به بیمار،ارائه سمینارهایی در مورد راهبردهای آموزش و یادگیری،در نظر گرفتن امتیاز ویژه برای انجام آموزش به بیمار در زمان ارزشیابی سالیانه بکارگیری را مهمترین عوامل عنوان شد. نتیجه گیری: جهت آموزش به بیمار ضمن در نظر گرفتن تسهیلات کافی، ضروری است با تامین نیروی انسانی لازم وبرگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت در جهت رفع موانع موجود، اقدام شود .

---

زمینه و هدف: تعهد سازمانی یک نگرش مهم شغلی و سازمانی است که بیانگر میزان وفاداری افراد به سازمان می باشد. هدف از این مطالعه تعیین میزان تعهد سازمانی پرستاران شاغل در بیمارستانهای منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۹۰ بود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی، واحدهای پژوهش، ۳۶۳ پرستار کارشناس و کارشناس ارشد شاغل در بیمارستانهای منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند که به شیوه تصادفی انتخاب و ابزار جمع آوری اطلاعات را که شامل پرسشنامه دو قسمتی اطلاعات فردی و تعهد سازمانی بود تکمیل نمودند. از آمار توصیفی و آزمونهای آماری تی مستقل، آنالیزواریانس یکطرفه، کروسکال والیس و من ویتنی جهت تجزیه تحلیل داده ها استفاده شد. سطح معنی داری در این مطالعه ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج نشان داد که تعهد سازمانی پرستاران (۱۵/۳۲±۸۷/۶۵)و کلیه ابعاد آن (عاطفی، مستمر و تکلیفی ) در سطح متوسط قرار داشت. یافته ها بیانگر ارتباط بین سمت (۰۰۱/۰>P) بخش محل خدمت(۰۰۱/۰>P)، سنوات خدمت (۰۳/۰=P) و بیمارستان محل خدمت(۰۰۴/۰=P) با تعهد سازمانی پرستاران بود. هیچ یک از مشخصات فردی با تعهد سازمانی ارتباط معنادار نداشتند(۰۵/۰

---

چکیده: زمینه و هدف: بر اساس گزارشات، پرستاران به‌طور مکرر و مستقیم با مرگ و میرها، رنج‌ها، جراحت‌ها، فشارهای روانی و جسمانی زیادی روبرو هستند. به‌منظور غلبه بر چنین شرایطی، یک راه‌کار اصلی پیشِ‌روی مدیران، توانمندسازی کارکنان است. با این رویکرد هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش رهبری اخلاقی در ارتقای توانمندسازی روان‌شناختی پرستاران بود. مواد و روش‌ها: پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده‌ها توصیفی - تحلیلی بود. جامعه آماری شامل کلیه پرستاران بیمارستان‌های دولتی شهر سنندج (۴۱۰ نفر) بود که با استفاده از شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده، ۱۴۸ آزمودنی به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی رهبری اخلاقی (صالح‌نیا، ۱۳۹۱) و نسخه دوازده سؤالی پرسشنامه توانمندسازی روان‌شناختی (وتن و کمرون، ۱۹۸۸) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی ۱۶ و آزمون‌های آماری تحلیل عاملی تأییدی، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندگانه به شیوه ‌هم‌زمان استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که گویه‌های پرسشنامه‌های پژوهش قابل تقلیل به مؤلفه‌های زیربنایی بودند. نتایج همچنین نشان داد که بین رهبری اخلاقی و مؤلفه‌های آن با توانمندسازی و ابعادش رابطه معنی‌داری وجود داشت. نهایتاً نیز مشخص شد که دو مؤلفه‌ی الگو بودن و عمل‌گرایی می‌توانند به‌طور مناسبی پیش‌بینی کننده توانمندسازی روان‌شناختی باشند. نتیجه‌گیری: بر مبنای یافته‌های پژوهش، مدیران در بیمارستان‌ها می‌توانند با نمایش رفتارهای اخلاقی مناسب و تلاش در جهت تقویت روابط بین فردی و ترویج این‌گونه رفتارها در میان پیروان، زمینه‌های ارتقای توانمندسازی روان‌شناختی پرستاران را فراهم آورند.

---

زمینه و ­هدف:­ با توجه به اینکه خصوصی‌سازی، در بیمارستان­­ها ر­و­­به افزایش است، انجام پژوهش­­هایی در مورد مقایسه‌ بیمارستان­های خصوصی و دولتی به­شدت احساس می‌شود. از ­این‌­رو پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه‌ بین رضایت شغلی و فرسودگی پرستاران بیمارستان‌های خصوصی و دولتی شهر شیراز انجام شد.

مواد و روش‏ها: این پژوهش از نوع رابطه­ای- مقایسه­ای بود. جامعه‌ آماری شامل پرستاران بیمارستان­های دولتی و خصوصی شهر شیراز در سال ۱۳۹۱ می باشد. تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران،۳۲۰ نفر تعیین گردید. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه‌ رضایت شغلی اسپکتور و پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ استفاده­گردید. مکان انجام پژوهش در دو بیمارستان خصوصی  و دو بیمارستان دولتی منتخب شهر شیراز بود که با مراجعه به بیمارستان­ها و توزیع پرسشنامه­ها در میان پرستاران، به صورت تصادفی ساده، داده­های پژوهش جمع­آوری شد. به منظور تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف­معیار و درآمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس، مانوای­تک‌گروهی و آزمون تی‌تست استفاده شد.

نتایج: بین رضایت شغلی با هرسه بعد فرسودگی شغلی در هردو بخش خصوصی و دولتی رابطه‌ی منفی و معنی­دار وجود دارد‌(۰۱/۰p<). به علاوه، نتایج حاصل از مقایسه میانگین­­­­ها نشان داد که بین نمرات فرسودگی عاطفی و تهی‌شدن از ویژگی­شخصی در دو بخش خصوصی و دولتی تفاوت معنی­دار‌ی وجود دارد‌(۰۵/۰p<)، اما بین میانگین‌های رضایت شغلی و کاهش بازده عملکرد دو بخش تفاوت معنی­داری مشاهده ­نشد.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج با افزایش رضایت شغلی پرستاران به‌ویژه در بخش دولتی، می­توان از اثرات نامطلوب فرسودگی شغلی جلوگیری کرد. 

---

زمینه و هدف: امروزه یکی از اصول اساسی هر نظام بهداشتی و درمانی، حفظ ایمنی بیمار است که هر گونه خدشه به آن می تواند موجب سلب اعتماد بیمار به نظام بهداشت و درمان گردد. اشتباهات دارویی بعنوان یک از عوامل اصلی تهدید کننده ایمنی ممکن است باعث افزایش مدت بستری بیمار در بیمارستان و رشد هزینه ها، ناتوانی و نهایتا مرگ بیمار شود. این مطالعه در صدد است تا علل و  میزان بروز خطاهای داروئی توسط پرستاران و راهکارهای ارائه شده را مرور نماید.

مواد و روش ها: مطالعه کاربردی حاضر یک پژوهش مروری بود. در این مطالعه سعی گردید تا از طریق جستجو در پایگاههای داده ای مرتبط داخلی و خارجی همچون ایران مدکس، SID، پاب مد و اسکوپوس انتخاب مقالات صورت گرفته و ارزیابی شود. نهایتا ۲۵ مقاله برای بررسی در این مطالعه بعنوان مقالات مرتبط شناخته شدند.

نتایج: براساس نتایج مطالعات بررسی شده کمبود و بی توجهی، جدید بودن و بی تجربگی و استرس شغلی پرستاران، بدخطی پزشکان و کمبود اطلاعات داروئی از مهمترین عوامل بروز خطاهای دارویی پرستاران ذکر شده بودند. مهمترین راهکارهای ارائه شده نیز برگزاری کلاس های بازآموزی و دوره های عملی در ارتباط با تکنیک های اصولی دادن دارو و آموزش قبل از دارو دادن بشمار می رفت.

نتیجه گیری: با توجه به شکاف موجود بین میزان بروز خطاها در ایران و سایر کشورهای بررسی شده براساس مطالعات بررسی شده، تجربیات این کشورها می تواند برای کاهش خطاهای دارویی مورد استفاده قرار گیرد. راهکارهایی چون فعال نمودن نقش داروخانه ها در ارائه آموزش عملی و همچنین رشد شفافیت و ترغیب مسوولیت پذیری راههای قابل یادگیری بشمار می روند.

---

زمینه و هدف: بین کیفیت زندگی و سلامتی افراد ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. از آنجا که پرستاران مهمترین گروه ارائه دهنده خدمات به بیماران می باشند، باید ازکیفیت زندگی خوبی برخوردار باشند. هدف این مطالعه تعیین کیفیت زندگی و متغیرهای مرتبط با آن در پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهر زاهدان بود.

مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی از فرم کوتاه ایرانی۳۶ (SF-۳۶) برای سنجش کیفیت زندگی پرستاران استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار Stata,۱۲  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. رگرسیون چندگانه لجستیک برای تعیین پیشگویی کننده های کیفیت زندگی استفاده شد.

نتایج: در این مطالعه ۳۰۰ پرستار زن (۹/۷۷%) با میانگین سنی۶/۶±۶/۳۱ مورد بررسی قرار گرفت. سابقه کار ۸/۶±۵۵/۷ سال بود. بیشترین امتیاز نمره کیفیت زندگی در بعد عملکرد جسمی(۸/۱۱±۶/۳۹) و کمترین میانگین به عملکرد اجتماعی(۷/۶±۲/۸ ) اختصاص داشت. در تحلیل رگرسیون لجستیک،  وضعیت تاهل، انجام اضافه کاری، الگوی شیفت کاری و سابقه کار، پیش گویی کننده های کیفیت زندگی بود(۰۵/ ۰P<).

نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که پرستاران از کیفیت زندگی مطلوبی برخوردار نبودند. پایین بودن کیفیت زندگی پرستاران، می تواند کیفیت خدمات پرستاری را تحت تاثیر قرار دهد. مدیران پرستاری می توانند با تنظیم شیفت پرستاران و تعدیل اضافه کاری با توجه به سابقه کار در بهبود کیفیت زندگی آنان اقدام نمایند.

---

زمینه و هدف: هوش هیجانی پرستاران بر روی بسیاری از مهارت های رفتاری آن ها تاثیر دارد. نظر به این قابلیت هوش هیجانی و اهمیت مهارت های ارتباطی، در این مطالعه رابطه بین هوش هیجانی و مهارت های ارتباطی پرستاران بخش اورژانس مورد بررسی قرار گرفت.

مواد و روش‌ها: ۲۵۳ نفر از پرستاران شاغل در ۱۵ بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی ایران بصورت سرشماری انتخاب و در مطالعه مقطعی-تحلیلی حاضر شرکت کرده و پرسشنامه های هوش هیجانی گلمن و مهارت های ارتباطی محقق ساخته را تکمیل کردند. روایی و پایایی ابزار در طول مطالعه سنجیده شد. جهت انجام آزمون های آماری تحلیل واریانس و همبستگی پیرسون و اسپیرمن بر روی داده ها از SPSS نسخه ۱۸ استفاده شد.

نتایج: میانگین کل امتیاز هوش هیجانی ۳۱/۷۸ برآورد شد که بیشترین و کمترین امتیاز به ترتیب مربوط به بعد خودآگاهی ۸۳/۲۰ و بعد خودمدیریتی ۱۹/۱۸ بود. میانگین کل امتیاز مهارت های ارتباطی ۹۱/۷۰ برآورد شد. بین امتیاز کل هوش هیجانی و امتیاز کل مهارت های ارتباطی، ارتباط معناداری مشاهده شد (۰۰۱/۰>p، ۷۷۵/۰= r). همچنین بین ابعاد چهارگانه هوش هیجانی و امتیاز کل مهارت های ارتباطی نیز رابطه معنادار قوی مشاهده شد.

نتیجه گیری: نتایج نشان داد هوش هیجانی و ابعاد آن بر مهارت های ارتباطی پرستاران بخش اورژانس بیمارستان ها رابطه معنی دار وجود داشت. مدیران بیمارستان ها می توانند با برگزاری جلسات آموزشی هوش هیجانی را تقویت نموده و امکان بهبود مهارت های ارتباطی را در پرستاری ارتقا دهند و زمینه های بهبود مستمر خدمات اورژانس بیمارستانها را فراهم نمایند

---

---

زمینه و هدف: امروزه مدیران باید محیط کاری را ایجاد نمایند که پرستاران جدید را جذب کرده، پرستاران فعلی را نگهدارد و از غیبت آنان جلوگیری کند. هدف پژوهش حاضر تعیین عوامل موثر بر مدت زمان غیبت ناشی از مشکلات سلامت پرستاران بخشهای بالینی بیمارستانهای عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران بود.

مواد و روش ها: حجم نمونه در این مطالعه توصیفی-تحلیلی و مقطعی، ۴۰۰ نفر از پرستاران بخشهای بالینی بیمارستانهای عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران بود. ابزار پژوهش پرسشنامه ای ۱۰۰ سوالی در ۲ بخش مشخصات دموگرافیک(۱۳ سوال) و عوامل موثر بر غیبت شغلی ناشی از مشکلات سلامت(۸۷ سوال) شامل عوامل سازمانی-مدیریتی(۴۹ سوال)، فیزیکی(۱۶ سوال) و روانی(۲۲ سوال) بود. روایی توسط اساتید و پایائی در پایلوت در ۲۰ نمونه (۷۹/۰) تائید شد. ملاک تعیین میزان غیبت بنابر تعریف راجباهاندری و باسو(۲۰۱۰) مجموع تعداد روزهای عدم حضور در بخش/بیمارستان در سال گذشته بدلیل بروز مشکلات مرتبط با سلامت بود و به شکل گذشته نگر با بررسی پرونده پرستاران جمع آوری شد. آزمونها شامل آمار توصیفی، رگرسیون خطی ساده و چندگانه با استفاده از نرم افزار تحلیلی SPSS بود.

نتایج: میانگین و انحراف معیار سن ۹۱۰/۵±۹۷/۴۴ سال و ۸/۷۳% زن بودند. با توجه به مقدار ۱۲۱/۷۱=F متغیرهای پیش‌بینی از قدرت تبیین بسیار خوبی برخوردار بودند(۰۱/۰>P). متغیرهای تاهل(۱۵۰/۰=β، ۰۰۱/۰>P)، نوع بخش درمانی(۵۵۳/۰- =β، ۰۰۱/۰>P)، عوامل فیزیکی(۱۰۱/۰=β، ۰۰۱/۰=P) و روانی(۲۶۶/۰=β، ۰۰۱/۰>P) ۴۲% واریانس مشترک نتایج غیبت شغلی پرستاران را تبیین نمودند.

نتیجه گیری: توجه به عواملی همچون بهبود وضعیت فیزیکی و روانی محیط کار، و همچنین وضعیت سلامتی پرستاران بر حسب نوع بخش می تواند به کاهش میزان غیبت شغلی ناشی از مشکلات سلامت منجر شود. 

---

زمینه و هدف: با توجه به این که بیمارستان ارتوپدی شهدای تبریز محل پذیرش بیماران اورژانسی از قبیل مصدومان تصادفات می باشد، پرستاران شاغل در این بیمارستان در معرض استرس مضاعف هستند. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی استرس پرستاری بر اساس صفات بنیادی شخصیت و اشتیاق شغلی در بیمارستان شهداء تبریز انجام گرفت.

مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. از بین پرستاران شاغل در بخش های شش گانه، توانبخشی، ICU و اورژانس بیمارستان ارتوپدی شهدا تبریز ۱۰۵ نفر به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمودنی ها به مقیاس استرس پرستاری، پرسشنامه شخصیتی آیزنک فرم تجدید نظر شده(EPQ-R)و پرسشنامه اشتیاق شغلی پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند.

نتایج: استرس پرستاری با روان آزرده گرایی رابطه مثبت داشته و با روان پریشی گرایی و برون گرایی رابطه نشان نداد. همچنین، استرس پرستاری با اشتیاق شغلی رابطه مثبت نشان داد. تحلیل رگرسیونی نیز حاکی از آن بود که از بین عوامل ۳ گانه شخصیت و اشتیاق شغلی، دو متغیر روان آزرده گرایی(۶۸/۱۰= F، ۰۰۱/۰ p<) و اشتیاق شغلی (۱۲/۱۰= F، ۰۰۴/۰=p) از توان لازم جهت تبیین استرس پرستاری برخوردارند.

نتیجه گیری: استرس پرستاری بیش از آنچه متاثر از متغیرهای جمعیت شناختی باشد از متغیرهای درونی تاثیر می پذیرد و دو متغیر پیش بین مهم (صفت شخصیتی روان آزرده گرایی و اشتیاق شغلی) نقش تعیین کننده تری در پیش بینی استرس پرستاری دارند.

---

زمینه و هدف : فرایند دارو دادن به بیماران یکی از وظایف مهم واساسی پرستاران می باشد وانجام آن به روش درست می تواند نقش بسزایی در امر ایمنی بیمار ایفا کند مهمترین مسئله دربخش سلامت وبه ویژه دربخش های درمانی کیفیت مراقبت است وکیفیت مراقبت ازعناصری تشکیل شده که ایمنی بیماریکی ازمهم ترین آنهاست.اشتباهات دارویی از اصلی ترین عوامل تهدیدکننده ایمنی بیمار است. هدف این مطالعه  تعیین عوامل مؤثر بر بروز اشتباهات دارویی ازدیدگاه پرستاران بود.

مواد و روش ها: پژوهش حاضرمطالعه توصیفی-مقطعی-تحلیلی بود که در سال۱۳۹۲انجام شد. جامعه مورد مطالعه کادر پرستاری بیمارستان های آبادان(امام خمینی(ره)،طالقانی،شهیدبهشتی،۱۷شهریور)به تعداد۲۳۲ نفرتحت نظردانشگاه علوم پزشکی اهواز،شرکت نفت و تامین اجتماعی بودند.ابزارمطالعه پرسشنامه دو قسمتی بود که شامل: اطلاعات دموگرافیک وشغلی وقسمت دوم آن علل عمده اشتباهات دارویی، شامل ۲۸ گویه ودرچهار حیطه علل مربوط به پرستار،بخش،مدیریت پرستاری وعلل دارویی بود.روایی محتوایی پرسشنامه براساس مروری بر مقالات تحقیقی گذشته و نظرخواهی از اساتید و صاحبنظران وپرستاران خبره تأمین گردید واصلاحات مورد نیاز انجام شد. پایایی پرسشنامه طبق مطالعات پیشین با روش آلفای کرونباخ،۹۱/۰ برآورد شد.

نتایج :مهم ترین علل ارتکاب اشتباهات دارویی به ترتیب شامل کمبود تعداد پرستار نسبت به تعداد بیمار(۴۴%)،تراکم زیادکارها دربخش(۲/۳۶%)،خستگی ناشی ازکاراضافی(۸/۳۵%)، ناخوانا بودن دستور پزشک(۵/۲۴%)،اضطراب واسترس ناشی ازکار(۲۵%)، سروصدای محیط بخش(۴/۲۲%).نارضایتی پرستار ازمیزان حقوق ومزایای دریافتی(۷/۲۹%)،تشابه درشکل داروها(۷/۱۴%) بود.

نتیجه گیری:عوامل "مدیریتی" چون کمبود پرسنل پرستاری وعوامل سازمانی مانند تراکم زیاد کارهای بخش و عوامل مربوط به پرستارهمچون خستگی از اضافه کاری بیشترین تأثیر را در بروز اشتباهات دارویی پرستاران دارند.لذا اصلاحات درفرآیندهای سازمانی وتشکیلات بیمارستانی جهت رفع مشکلات پرستاران درارتقای کیفیت خدمات وافزایش ایمنی بیمارالزامی است.

---

زمینه و هدف: توسعه خدمات پرستاری علاوه بر برخورداری از کادر پرستاری مجرب و توانمند، مستلزم وجود پرستارانی با انگیزهدر یک محیط کاری مناسب می باشد. این مطالعه با هدف تعیین رابطه جو سازمانی و انگیزش شغلی پرستاران شاغل در بیمارستانهای منتخب نظامی شهر تهران در سال ۱۳۹۴ انجام شد.

مواد و روش ها: این مطالعه، توصیفی - تحلیلی از نوع مقطعی و کاربردی بود. نمونه مورد پژوهش، ۳۴۰ پرستار کارشناس و بالاتر، با حداقل یکسال سابقه خدمت بودند که به شیوه تصادفی طبقه بندی شده بر اساس سنوات خدمت در چهار بیمارستان نظامی شهر تهران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های انگیزش شغلی و توصیف جو سازمانی بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها، آزمونهای آماری توصیفی و تحلیلی نظیرضریب همبستگی پیرسون به کار گرفته شد.

یافته ها: %۴/۵۵ از شرکت کنندگان را زنان تشکیل دادند. میانگین سنی شرکت کنندگان در پژوهش
۸/۹ ±۲۲/۳۲ بود. درخصوص مولفه های جو سازمانی،بیش از نیمی از پرستاران، مولفه روحیه گروهی را بالا و مولفه های مزاحمت، علاقمندی، صمیمیت، ملاحظه گری، فاصله گیری، نفوذ و پویایی و تاکید بر تولید را متوسط ارزیابی کردند. بین کلیه ابعاد انگیزش شغلی با مولفه های جو سازمانی شامل علاقمندی، صمیمیت، ملاحظه گری،  فاصله گیری، نفوذ و پویایی و تاکید برتولید رابطه خطی مستقیم و معنی دار دیده شد.(۰۵/۰>P). همچنین بین ابعاد روانی و اداری انگیزش شغلی با مولفه جو سازمانی مزاحمت، رابطه خطی معکوس و معنی دار وجود داشت( به ترتیب ۰۱۴/۰= P و ۰۱۹/۰= P).

نتیجه گیری: با توجه به ارتباط کلیه مولفه های جوسازمانی با ابعاد انگیزش شغلی، تلاش در جهت بهبود این مولفه ها، تاثیر قابل توجهی بر بهبود انگیزش شغلی کارکنان و کاهش غیبت از کار و نارضایتی آنها خواهد داشت.

---

زمینه و هدف : پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش خودارزشیابی‌ محوری و استقلال شغلی در عملکرد شغلی پرستاران بیمارستان‌های دولتی شهر سنندج انجام شد.

مواد و روش‌ها: روش مورد استفاده در پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه‌ آماری این پژوهش شامل کلیه‌ پرستاران شاغل در بیمارستان‌های دولتی سطح شهر سنندج در سال ۱۳۹۵ بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه‌ای نسبتی تصادفی تعداد ۲۱۳ نفر به عنوان حجم نمونه پژوهش انتخاب شد. برای گردآوری داده‌ها از مقیاس عملکرد شغلی پاترسون (۱۹۹۰)، مقیاس خودارزشیابی محوری جاج، اریز، بنو و ثورسن(۲۰۰۳) و  مقیاس استقلال شغلی گانستر( ۱۹۸۹) استفاده شد. از آزمون‌های همبستگی پیرسون و تجزیه و تحلیل رگرسیون و هم‌چنین تحلیل واریانس چند متغیری(MANOVA) استفاده شد.

نتایج: یافته‌ها نشان داد که میانگین و انحراف معیار خود ارزشیابی محوری به ترتیب ۵۲/۵  ± ۸۴/۴۳، استقلال شغلی ۲۶/۱۰ ± ۶۵/۴۲ و عملکرد شغلی ۸۵/۵ ± ۸۱/۵۲  بود. به طوری که میانگین خود ارزشیابی محوری و عملکرد شغلی در سطح مطلوب و استقلال شغلی در سطح متوسط قرار داشتند. همچنین بین   عملکرد شغلی پرستاران رابطه معنادار وجود داشت به طوری که این متغیر قادر بود ۱۵% از واریانس عملکرد شغلی را پیش‌بینی کرد. در حالی که بین استقلال شغلی و عملکرد پرستاران رابطه‌ای یافت نشد. هم‌چنین، پژوهش نشان داد که بین پرستاران زن و مرد از لحاظ میانگین خودارزشیابی محوری و عملکرد شغلی تفاوت معنادار وجود داشت.

نتیجه گیری: با توجه نتایج این پژوهش نشان داد که خود ارزشیابی محوری به طور معناداری با عملکرد شغلی پرستاران رابطه دارد و این متغیر قادر است عملکرد  شغلی آن‌ها را پیش‌بینی کند

---

زمینه و هدف: یکی از اصول اساسی در مراقبت کل نگر در پرستاری توجه به معنویت و مراقبت معنوی از بیماران می­باشد که به عنوان عامل مهمی در موفقیت فرایندهای مراقبتی مطرح شده است. هدف از مطالعه حاضر تعیین نگرش پرستاران نسبت به معنویت و مراقبت معنوی در بیمارستان­های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در سال ۱۳۹۵ بود.
مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی بوده که به صورت مقطعی در سال ۱۳۹۵ بر روی ۱۳۳ نفر از پرستاران شاغل در سه بیمارستان آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام پذیرفت. جمع­آوری داده­ها در این مطالعه با استفاده از پرسشنامه استاندارد SSCRS (The Spirituality and Spiritual Care Rating Scale ) انجام گرفت که دارای دو بخش معنویت شامل ۱۵ سؤال و مراقبت معنوی شامل ۸ سؤال بود. داده های بدست آمده از پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS  نسخه ۲۲ در سطح معناداری کمتر از ۰۵/۰ مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت.
نتایج: میانگین نمره نگرش پرستاران نسبت به معنویت و مراقبت معنوی به ترتیب ۸۹/۷+۱۵/۳۱ و ۵/۵ ± ۰۵/۲۱  بدست آمد. میان نگرش پرستاران نسبت به معنویت و مراقبت معنوی و عواملی چون رده شغلی(۰۳/۰ p=) و جنسیت(۰۱/۰=p) تفاوت معنا­دار آماری مشاهده شد. در حالیکه میان نگرش آنان با سایر ابعاد سن، تحصیلات، وضعیت استخدامی و وضعیت تأهل رابطه معنا­داری مشاهده نشد.
نتیجه گیری: بر اساس یافته­های بدست آمده از مطالعه، نگرش پرستاران نسبت به معنویت در مقایسه با مراقبت معنوی وضعیت مطلوب­تری داشت. بنابراین با وجود نگرش مثبت پرستاران نسبت به معنویات، آموزش و اطلاع­رسانی بیشتر در این خصوص به آنان می­تواند تاثیرات بالقوه موثری بر مراقبت­های بالینی و کیفیت درمان گذارد.
 

---

زمینه و هدف: یکی از مهم­ترین عواملی که بر عملکرد شغلی پرستاران در محیط­های کاری اثر گذاشته و توان آنان را برای انجام موثر وظایف و مسئولیت­های شغلی تحت الشعاع قرار می­دهد، فرسودگی شغلی است. هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش واسطه­ای فرسودگی شغلی در رابطه میان کیفیت زندگی کاری و عملکرد شغلی پرستاران شاغل در مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی قزوین در سال ۱۳۹۶ بود.
مواد و روش­ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بوده که در بین ۱۷۸ نفر از پرستاران شاغل در بخش­های اورژانس بیمارستان­های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی قزوین انجام گرفت. برای سنجش متغیرهای اصلی پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی کاری Walton (Quality of Working Life/QWL)، فرسودگی شغلی Maslach and Jackson (Job Burnout) و عملکرد شغلی Paterson (Job Performance) استفاده شد و داده­های حاصل توسط نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ با آزمون های آماری توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی چندگانه و تعدیل یافته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و سطح معناداری زیر ۰,۰۵ در نظر گرفته شد.
نتایج: نتایج بدست آمده از مطالعه حاضر نشان داد که اکثریت پرستاران از کیفیت زندگی کاری پائینی برخوردار بوده، تا حد متوسطی توجهی فرسودگی شغلی را تجربه کرده و عملکرد شغلی در حد متوسط به بالا داشته­اند. همچنین کیفیت زندگی کاری پرستاران عامل ۲۱% (R^۲=  ۰,۲۱ p=۰.۰۴) از تغییرات در متغیر عملکرد شغلی آنها بوده است و از سویی این ارتباط تحت تاثیر نقش واسطه­ای متغیر فرسودگی شغلی نیز قرار داشته است (≠۰, p=۰,۰۲β).
نتیجه­ گیری: توجه به اهمیت کیفیت زندگی کاری و تلاش در جهت ایجاد بسترهای مناسب در راستای تقویت ابعاد مختلف کیفیت زندگی کاری می­تواند نقش موثری در بهره­وری کارکنان داشته و شرایط لازم برای پیشبرد اهداف عملکردی آنان را فراهم سازد.

---

زمینه و هدف: پرستاری یکی از ارکان نظام سلامت است و خدمات پرستاری بر شاخص های سلامت و بیماری مؤثر می باشد. هدف از انجام این پژوهش تعیین رابطه رفتار حرفه ای و بهزیستی شغلی پرستاران شاغل در دو بیمارستان آموزشی شهرکرد در سال ۱۳۹۶ بود.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی (مقطعی) در بین پرستاران دو بیمارستان آموزشی شهرکرد انجام گرفت. ۲۶۹ پرستار مرد و زن به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی وارد مطالعه شدند. از دو پرسشنامه استاندارد حرفه ای پرستاران گُز و بهزیستی شغلی دمو و پاسکال استفاده شد و داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۲ با استفاده از آزمون­های T-Test، ANOVA، کولموگروف اسمیرنوف، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده و در سطح معنی‌داری ۰۵/۰ تحلیل گردید.
نتایج: میانگین سنی افراد مورد مطالعه ۲/۳۳ سال بود که ۴۸ درصد بین ۳۱ تا ۴۰ سال (بیشترین فراوانی) و ۳ درصد بیش از ۵۰ سال (کمترین فراوانی) سن داشتند، ۵۸ درصد زن و ۴۲ درصد مرد بودند. میانگین نمره رفتار حرفه ای ۸/۱۷±۵/۱۰۴(متوسط به بالا) و بهزیستی شغلی ۹/۱۲±۳/۸۹ (متوسط) بود، نتایج نشان داد که با یک واحد افزایش در رفتار حرفه­ای پرستاران، ۶۶۱/۰ واحد به بهزیستی شغلی افزوده می شود، همچنین بین "رفتار حرفه ای" با "بهزیستی شغلی" همبستگی وجود داشت (۳۲۸/۰=^۲R).
نتیجه گیری: برنامه جامع ملی باید به نحوی تدوین گردد که ضمن توجه بیشتر به ایجاد زیرساخت های لازم جهت ارتقاء رفتار حرفه ای که در درازمدت پیامدهای بهبود بهزیستی شغلی را بهمراه دارد، ارتقاء مولفه های بهزیستی شغلی نیز مدنظر قرار دهد.