فصلنامه

---

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت کیفیت در خدمات سلامت و تامین نیازهای بیماران، اندازه گیری کیفیت خدمات و شناسایی نقاط ضعف از دیدگاه بیماران امری مهم به نظر می رسد که با توجه به ماهیت بیماری های مزمن و تاثیرات آن، توجه به کیفیت در این زمینه اهمیت بیشتری می یابد. لذا هدف از این مطالعه اندازه گیری کیفیت خدمت مراقبت های بیماران مبتلا به دیابت نوع دو می باشد. مواد و روش ها: مطالعه ی حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که با شرکت 180 نفر از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 و به روش در دسترس از میان بیماران دارای پرونده ی پزشکی انجام گردید. کیفیت خدمت با استفاده از مدل CQMH و با استفاده از پرسشنامه ای که روایی و پایایی آن تایید شده است، محاسبه گردید. برای بررسی ارتباط آماری بین کیفیت خدمت و متغیرهای زمینه ای، آزمون های ANOVA وT مستقل براساس ماهیت متغیرها مورد استفاده قرار گرفت و برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از نرم افزار 13 SPSS استفاده شد. یافته ها: در این مطالعه 67٪ شرکت کنندگان زن بوده، 65% در بازه ی سنی زیر 64 سال قرار داشته و تنها 4% دارای تحصیلات دانشگاهی بودند. از دیدگاه گیرندگان خدمت امتیاز کیفیت خدمت کل 17/8 بوده و بعد ارتباطات و پیشگیری بیشترین اهمیت و بعد احترام بهترین عملکرد را داشته است. همچنین ابعاد استمرار خدمت، احترام و اعتماد از کیفیت خدمت بالایی برخوردار بودند. همچنین، بین نمره ی کیفیت خدمت با مشخصات دموگرافیک و مشخصات بیماری ارتباط معنی داری وجود ندارد (P_value>05/0) و فقط نمره ی کیفیت خدمت با شاخص BMI ارتباط معنی دار آماری دارد(P_value<05/0). نتیجه گیری: در مطالعه ی حاضر، کیفیت خدمت کل با نمره ی 17/8 از دیدگاه گیرندگان خدمت نسبتاً پایین بوده و بیشتر ابعاد به غیر از استمرار خدمات، احترام و اعتماد، نمره ی پایینی را کسب کردند که این امر نشان دهنده ی عملکرد پایین ارائه دهندگان و اهمیت بالای بیشتر ابعاد کیفیت خدمت از دیدگاه مشتریان سیستم سلامت می باشد.

---

زمینه و هدف: دیابت نوع دو از بیماری های مزمن است که با توجه به سبک زندگی ناسالم در عصر حاضر شیوع بالاو صعودی دارد. با توجه به انیکه مراقبت ارائه شده با استاندارد های مراقبت بیماران مبتلا به دیابت فاصله زیادی دارد، شکاف فوق هزینه های زیادی به سیستم سلامت کشور تحمیل کرده است. به منظور از بین بردن این شکاف مطالعه ای با هدف اندازه گیری کیفیت فنی در مراقبت های ارائه شده به بیماران مبتلا به دیابت نوع دو طراحی و اجرا گردید.

مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بوده که با شرکت 180نفر از بیماران مبتلا به دیابت نوع دو و به صورت در دسترس از میان بیماران دارای پرونده ی پزشکی صورت گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه 3 قسمتی شامل وضعیت بیمار، اطلاعات دموگرافیک، سوالات کیفیت فنی بود که روایی و پایایی آن تایید شده بود. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از نرم افزار     SPSS نسخه 13 استفاده شد.

نتایج:در مطالعه حاضر کیفیت فنی کل با امتیاز 9/2 نسبت به عدد ملاک 5 پایین بود. مؤلفه های اصلی کنترل بیماری دیابت(HbA1c ، فشارخون، چربی خون با دانسیته پایین) طبق راهنمای کشوری مراقبت از بیماران دیابتی در ایران از استاندارد قابل قبولی برخوردار بوده و به خوبی کنترل شده اند.

نتیجه گیری: با توجه به شکاف موجود بین استاندارد های از پیش تعریف شده و مراقبت های دریافت شده توسط بیماران فرصت مناسبی برای بهبود کیفیت خدمات مهیا می باشد.