مقدمه: بازارها فعال ترین و فراگیرترین مرکز حیات شهری در ایران بوده و بنابر ماهیت خاص خود، هم زمان کارکردهایی اقتصادی و اجتماعی نیز دارند. ماهیت و شدت خطرات به همراه کمیت و کیفیت مواد موجود در بازارها، باعث شده است که ارزیابی ایمنی بازارها به صورت پیش گیرانه اهمیت روزافزونی پیدا کند. هدف اصلی این مطالعه ارایه الگویی برای ارزیابی و مدیریت ریسک های ایمنی در بازارهای شهری است.
روش: با شناحت سیستم مورد مطالعه و بر اساس نتایج مطالعات قبلی، بررسی الگوهای مشابه، مصاحبه با کارشناسان، مقایسه زوجی و به کارگیری روش دلفی، الگوی ارزیابی و مدیریت ریسک طراحی گردید. الگو در بازار همدان تأیید و تصدیق شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که از نظر خطرات کلی، 20/5 % درصد مناطق در ناحیه خطر بالا و 79/5 % درصد باقی مانده در ناحیه احتیاط قرار داشتند.
نتیجه گیری: استفاده از 22 پارامتر برای تعیین درجه خطر مناطق بازار و تعیین هم زمان چهار خطر کلی، پیشگیرانه، شناسایی و کنترلی از نقاط قوت الگوی حاضر بود.