غلامرضا بابایی، علیرضا سلطانیان، حمیدرضا خلخالی، مصطفی ربیعیان، فاطمه بحرینی، محمد افخمی اردکانی،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: بیماری دیابت یکی از شایعترین بیماری متابولیک بوده ومنجر به عوارض ناتوان کننده می شود. طبق برخی مطالعات، گزارش شده است که تقریبا نیمی از بیماران دیابتی نوع دو از بیماری خود اطلاعی ندارند . این عدم آگاهی موجب پیشرفت بیماری دیابت در افراد می شود. لذا این مطالعه به منظور تعیین میزان سطح آگاهی مردم بندر بوشهر از بیماری دیابت و عوارض ناشی از آن انجام گردیده است.
روش بررسی: این مطالعه به صورت مقطعی ، بر روی ۷۱۹ نفر از افراد غیر دیابتی بالای ۱۸ سال ساکن بندر بوشهر درسال ۱۳۸۴انجام گرفت. روش نمونه گیری در این مطالعه به صورت چند مرحله ای تصادفی ساده و. ابزار جمع آوری اطلاعات یک پرسشنامه ۳۹ سئوالی بود. داده ها با استفاده از آزمونهای t مستقل ، آنالیز واریانس یک طرفه، ضریب همبستگی Pearson و رگرسیون لجستیک چند متغیره و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۰۵/۱۰ مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. روایی ( Validity ) پرسشنامه با استفاده از نظرات محققان مرکز تحقیات دیابت یزد و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ حدود ۷۶% تعیین گردید.
نتایج: در این مطالعه ۷۱۹ نفر معادل ۴۱۷ مرد و ۳۰۲ زن، با میانگین سنی ۴۸/۱۱ ± ۱۳/۴۰سال ( میانگین سنی مردان ۹۳/۱۲ ±۸/۴۰ و میانگین سنی زنان ۰۳/۹±۱۹/۳۹ ) مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین و انحراف معیار امتیاز سطح آگاهی افراد به ترتیب برابر ۹۶/۱۶ و ۲۹/۶ می باشد. سطح آگاهی مردان نسبت به زنان بیشتر بوده (۰۰۱/۰ P=)و با افزایش سن، میزان آگاهی افراد کاهش می یابد (۰۰۱/۰ P= ؛ ۲۰۳/۰- r= ). در این مطالعه سطح آگاهی افراد با میزان سواد ارتباط مستقیم داشت (۰۱/۰P= ؛ ۰۷/۰r= )و میزان آگاهی افراد مجرد و متاهل از دیابت یکسان نبود( ۰۴۲/۰P=).
نتیجه گیری: آگاهی و دانش افراد در خصوص شناخت بیماری دیابت وعوارض ناشی از آن در سطح پایین بوده و نیاز به آموزش بیشتر در این زمینه دارند
رویا شریفیان، مرجان قاضی سعیدی،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: در سالهای اخیر اقدامات بسیاری جهت مکانیزاسیون بیمارستانها به عمل آمده است که این اقدامات پراکنده باعث شده تا ضمن استفاده از نرم افزار های مختلف در بیمارستانها اطلاعات متفاوتی وارد سیستم و نگهداری شود که در بعضی از مواقع از ارزش اطلاعاتی چندانی بر خوردار نیستند .هر گاه فرایند تهیه و تولید اطلاعات نتواند جامعه استفاده کننده را در امر پژوهش های علمی تغذیه کند نظام دچار ناتوانی خواهد شد در نتیجه پیش نیاز اساسی برای دگرگونی در تصمیم گیریها لازم فراهم نخواهد شد در این راستا وضعیت بهره گیری از نرم افزار های بخش مدارک پزشکی خصوصا در واحد های پر تراکم پذیرش و بایگانی می تواند در ارائه راهکارهای اصولی در جهت کاهش نواقص ثبت و نگهداری اطلاعات پزشکی مهم و موثر می باشد.
روش بررسی:این بررسی به صورت مقطعی در بخش بایگانی و پذیرش واحد مدارک پزشکی بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده و با استفاده از چک لیست و با مراجعه مستقیم به بیمارستانها نسبت به جمع آوری داده ها اقدام و با استفاده از روشهای آمار توصیفی تحلیلهای لازم انجام گردید.
یافته ها: به طور کلی بیمارستان تخصصی با میزان بهره گیری ۰۶/۴۹ % نسبت به بیمارستان های عمومی با ۷۳/۴۰ % از وضعیت بهتری بر خوردار می باشند و در ۷/۶۶% ایمنی داده ها و ارتباط داده های ورودی و بازیابی شده در نظر گرفته شده است . بخش بایگانی بعضی از بیمارستانهای تحت مطالعه فاقد سیستم مکانیزه بوده اند.
نتیجه گیری: استفاده از سیستم مکانیزه درواحد های پذیرش و بایگانی بخش مدارک پزشکی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران کم بوده و حتی سیستم موجود کارایی لازم را در ثبت اطلاعات بیمارستانی مربوط به بیمار را ندارد . بعضی از بیمارستانها در بخش بایگانی خود فاقد این سیستم می باشند و عدم وجود سیستم باعث اتلاف بسیار زیاد زمان جهت بازیابی اطلاعات پزشکی می شود.
حسین درگاهی، رضا صفدری، محمود محمودی، نیلوفر محمدزاده،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: سنجش نگرش صاحبنظران در زمینه کاربرد فناوری اطلاعات در نظام سلامت می تواند به عنوان پایه ای جهت برنامه ریزیهای راهبردی به کار رود و توسعه و تکامل هر چه بیشتر نظام اطلاعات مبتنی بر فناوری را فراهم آورد. این مطالعه با هدف بررسی نگرش اعضای هیأت علمی گروههای مدارک پزشکی دانشگاههای علوم پزشکی کشور در زمینه توسعه فناوری اطلاعات در نظام سلامت صورت گرفته است.
روش بررسی: این مطالعه به شکل مقطعی و توصیفی تحلیلی بوده و ابزار اصلی آن پرسشنامه ای است که میان تعداد ۶۴ عضو هیأت علمی گروه مدارک پزشکی تعداد ۱۷ دانشگاه علوم پزشکی کشور توزیع شد که از این تعداد ۴۹ نفر در ۱۵ دانشگاه پرسشنامه را تکمیل و عودت دادند. میزان پاسخ دهی برابر ۷۰ % بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS نسخه ۰/۱۲ استفاده شد.
یافته ها: از دیدگاه اکثریت اعضای هیاُت علمی گروه مدارک پزشکی دانشگاههایعلوم پزشکی کشور مهمترین موانع ایجاد پرونده الکترونیک سلامت به ترتیب عبارت است از قابلیت کم تجهیزات و سیستم های اطلاعاتی موجود ، بازگشت کم سرمایه گذاریهای انجام شده در این زمینه ، پذیرش ارائه کنندگان خدمات سلامت ، فقدان بودجه مناسب و فقدان استانداردها. هم چنین نگرش این افراد درخصوص ویژگیهای معماری مناسب نظام ملی اطلاعات الکترونیک سلامت و افزایش اثر بخشی فناوری در نظام اطلاعات سلامت کشور ارائه گردید.
نتیجه گیری: استفاده از دیدگاه متخصصان ، صاحب نظران و اعضای هیأت علمی رشته مدارک پزشکی دانشگاهها موفقیت فناوری اطلاعات در نظام سلامت را تضمین می کند. دیدگاه این افراد می تواند به عنوان پایه ای برای برنامه ریزی راهبردی در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد.
وحید چنگیزی، معصومه میرعشق الله، سید جواد قاضی میر سعید،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از شاخصهای سلامت در انسان، طبیعی بودن تعداد و ابعاد سلول های خونی است. بنابراین بررسی تعداد و ابعاد سلول های خونی می تواند عامل مهمی در تشخیص بیماریها باشد. امروزه دستگاههای شمارنده سلول های خونی برای شمارش و تعیین غلظت عوامل خونی به طور گسترده استفاده می شوند. عدم اجرای کنترل کیفی این سیستم ها سبب محاسبات نادرست و ارائه نتایج نادرست و تشخیص اشتباه خواهند شد. هدف از این مطالعه بررسی ضرورت کنترل کیفی دستگاههای شمارنده سلول های خونی در آزمایشگاههای تشخیص طبی می باشد.
روش بررسی: این مطالعه تجربی و در محیط آزمایشگاه به بررسی کنترل کیفی دستگاههای شمارنده سلول های خونی پرداخت. در این مطالعه میزان گلبول های سفید (WBC) ، قرمز (RBC) ، هموگلوبین (Hb) ، هماتوکریت (HCT) و همچنین حجم متوسط سلولی (MCV) ، غلظت متوسط هموگلوبین سلولی (MCH) و غلظت متوسط هموگلوبین در حجمی از گلبول های قرمز (MCHC) با روش استاندارد Brittin روی شش دستگاه مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها قبل و بعد از اعمال کنترل کیفی جمع آوری می گشتند و با روش آزمون آماری t- student و نرم افزار SPSS مورد آنالیز می شدند.
یافته ها: با کنترل مقادیرعوامل خونی شامل میزان گلبول های سفید، قرمز ، هموگلوبین ، هماتوکریت و همچنین حجم متوسط سلولی ، غلظت متوسط هموگلوبین سلولی و غلظت متوسط هموگلوبین در حجمی از گلبول های قرمزشش مرکز انتخابی دارای ناهمگونی جواب در یک با چند عامل تکرار آزمون دردو روز متوالی بودند(۰۵/.P<).
نتیجه گیری: با انجام کنترل کیفی دستگاههای شمارنده سلول های خونی می توان عدم صحت جواب دستگاههای شمارنده سلول های خونی را ارزیابی کرد. بدین ترتیب مسیر تشخیص بیماری را اصلاح کرد. عوامل ایجاد کننده خطا در این مطالعه شامل خطا در حجم نمونه، عوامل بیولوژیکی ، خطای رقیق سازی و به کارگیری محلول نا مناسب بودند.
محمد مهدی سلطان دلال، سعید واحدی، حجت زراعتی، مریم صلصالی، حمیده نوروز بابایی، تاج الملوک کفاشی، مهشید آراسته،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: علی رغم پیشرفت در پیشگیری وکنترل بیماریهای منتقله از غذا هنوز هم در بسیاری از کشورها از معضلات سلامت جامعه و نگرانیهای مسئـولان بهــداشتی، مسمومیتها وبیمـاریهای منتقله از مصرف غذای ناسالم می باشد. هدف از این مطالعه بررسی آلودگی میکروبی کباب و همبرگر (خام و پخته شده) عرضه شده می باشد.
روش برسی: در طی یک سال سیصد و نود نمونه شامل ۱۹۵ نمونه خام کباب و همبرگر و ۱۹۵ نمونه پخته کباب و همبرگر از همان واحد در یک زمان و به تصادفی نمونه برداری شد و به آ زمایشگاه ارسال گردید. روش انجام آزمون بر اساس استاندارد ایران به شماره های ۳۵۶و۲۳۹۴ می باشد.
یافته ها: با توجه به آزمونهای انجام شده میکروبی ،تمامی نمونه های پخته شده از نظر آلودگی باکتریایی در حد استاندارد بوده و لذا قابل مصرف تشخیص داده شدند . از ۱۶۵ نمونه کباب خام، نود نمونه برابر ۵/۵۴% قابل مصرف و ۷۵ نمونه معادل ۵/۴۵% غیر قابل مصرف و از سی نمونه همبرگر خام ۲۲ نمونه برابر ۳/۷۳ % قابل مصرف و هشت نمونه معادل ۷/۲۶ % غیر قابل مصرف بودند. در بررسیهای سرولوژی انجام شده سروتایپ تامپسون در نمونه های کباب و همبرگر بالاترین فراوانی را داشت.
نتیجه گیری : نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که مصرف کباب و همبرگر پخته شده نگرانی برای مصرف کننده ندارد.
منیر عباس زاده قنواتی، زاهد حسین خان، علی اکبر سلیمانی، عباس ربانی، رویا شریفیان،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: کورتیکوستروییدها اثرات سوء بعد از اعمال جراحی غیر قلبی را کاهش میدهند. هدف از اجرای این مطالعه تعیین میزان اثر بخشی تزریق وریدی (۶×۲میلی گرم) دگزامتازون در کاهش عوارض بعد از عمل جراحی قلبی است.
روش بررسی: در یک کارآزمایی بالینی آینده نگر، دوسوکورتصادفی شده با کنترل دارونما ۱۸۴ بیمار با وضعیت فیزیکی یک و دو، ۴۰-۸۲ ساله برای اعمال جراحی انتخابی گرافت شریان کرونر تحت بیهوشی عمومی مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه نرمال سالین (یک میلی لیتر) و دگزا متازون (۲×۶ میلی گرم به صورت وریدی) تقسیم شدند و داروی خود را در دو مرحله پیش از جراحی و صبح روز بعد از عمل دریافت کردند. بیماران در فواصل ۲۴ و ۴۸ ساعت بعد از عمل جراحی تا روز مرخص شدن از بیمارستان برای ارزیابی عوارض مورد مطالعه قرارگرفتند.
یافته ها: دگزامتازون بروز تهوع (۰۳۴/۰=(P و استفراغ بعد ازعمل را کاهش داده (۰۰۵/۰(P = و سبب افزایش اشتهای بعد از عمل در بیماران میشود (۰۰۵/۰ (P=. همچنین بروز فیبریلاسیون دهلیزی ۲۴ و ۴۸ ساعت بعد از بیهوشی عمومی در بیمارانی که دگزامتازون دریافت کرده بودند نیز کاهش یافت (۰۱۸/۰ .(P= دگزامتازون در کاهش درد بعد از عمل تاثیری نداشت.
نتیجه گیری: تجویز دگزامتازون وریدی (۱۲میلی گرم در مقادیر تقسیم شده) به منظور کاهش عوارضی چون، تهوع و استفراغ و فیبریلاسیون دهلیزی و افزایش اشتهای بعد ازعمل بیمارانی که تحت جراحی قلبی قرار می گیرند موثر است وتوصیه می شود.
حمید چوبینه، شعبان علیزاده، محمد کاظم شریفی یزدی، فرهاد واعظ زاده، حسین درگاهی، علی اکبر پورفتح الله،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: بیماری تالاسمی یکی از شایعترین بیماریهای ژنتیکی انسان است. ژن های تالاسمی در تمام نقاط دنیا, بخصوص در کشورهای روی کمربند تالاسمی از جمله ایران شایع است. با توجه به شایع بودن این بیماری ژنتیکی در ایران و نیاز مبرم این بیماران جهت دریافت خون در نتیجه با هدف بررسی سرولوژیکی بیماران تالاسمی ماژور با دریافت خون مکرر از لحاظ عفونت فعال سیتومگالوویروس این مطالعه انجام گرفت.
روش بررسی: دراین مطالعه که به روش مقطعی انجام شد ۳۰۹ نفر از بیماران تالاسمی زیر ۱۵ سال که به صورت مکرر از مراکز درمانی مختلف خون دریافت می کردند انتخاب شد. برای تعیین عفونت فعال (حضور آنتی بادی IgM) سیتو مگالوویروس از روش الایزا (ELISA) استفاده گردید. همچنین از تعداد ۲۷۵ نفر فرد غیر تالاسمی زیر ۱۵ سال به عنوان گروه شاهد مورد مطالعه قرار گرفتند و پس از انجام ازمایش و ثبت نتایج، از طریق آزمون x۲ و بااستفاده از نرم افزار SPSS نتایج مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج حاصل از آزمایشات و تحلیلهای آماری نشان داد که ۹/۱۲% بیماران تالاسمی مورد مطالعه از لحاظ عفونت فعال مثبت بوده و ۱/۸۷% موارد نیز منفی میباشد، در حالیکه در گروه کنترل تنها ۹/۴% موارد مثبت بوده و ۱/۹۵% موارد نیز منفی بودند. جداسازی بیماران بر اساس منطقه نشان داد که بیماران ساکن تهران آلودگی بیشتری به این ویروس نسبت به بیماران تالاسمی ساکن شهرستانها دارند.
نتیجه گیری: باتوجه به اینکه دریافت خون آلوده به ویروس و یا تضعیف سیستم ایمنی در این بیماران می تواند عامل ایجاد عفونتCMV باشد لذا مراقبت ایمنی از این بیماران و دریافت خون با سرولوژی منفی از نظر سیتومگالوویروس و همچنین بحث والدین خونی می تواند با اهمیت باشد.
یوسف عرفانی، رضا صفدری، آرزو راستی، محمد کاظم شریفی یزدی، سید عبدالمجید جهانمهر، حجت یزدانبد، فرشید صادقی گرمارودی،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: سپتی سمی یک حالت پاتولوژیک تهدید کننده زندگی است و نیاز به درمان سریع آنتی بیوتیکی دارد، تجویز صحیح آنتی بیوتیک در درمان بیماران و بهبود علائم کلینیکی بسیار حائز اهمیت است. بخش مهمی از باکتری های عامل سپتی سمی را انتروباکتریاسه‌ها تشکیل میدهند. به همین جهت هدف از این مطالعه بررسی حساسیت آنتیبیوتیکی انتروباکتریاسههای جدا شده از کشت خون در مراجعهکنندگان بیمارستان شریعتی در سال ۸۳ می باشد. روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه توصیفی گذشته نگر بوده که در آن حساسیت آنتیبیوتیکی انتروباکتریاسههای جدا شده از کشت خون در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان شریعتی طی سال ۱۳۸۳مورد بررسی قرار گرفت، با مراجعه به دفاتر و سوابق بیماران از بین یازده هزاروپانصد کشت خون انجام گرفته تعداد هزارودویست مورد مثبت بوده که ۱۳۸ عدد از آنها متعلق به خانواده انتروباکتریاسه ها بود.
یافته‌ها: در بین ۱۳۸ بیماری که کشت خون مثبت با آنتروباکتریاسه‌ها داشته اند، شیوع باکتری های جدا شده به ترتیب عبارت بود از: , Ecoli ۷۴ مورد معادل ۶/۵۳% ، کلبسیلا، ۳۷ مورد معادل ۸/۲۶% , انتروباکتر، ۲۱ مورد معادل ۲/۱۵% , سیتروباکتر ،چهار مورد معادل۹/۲% , سالمونلا پاراتیفی، یک مورد معادل ۷/۰% , پروتئوس میرابیلیس ,یک مورد معادل۷/۰% ، بیشترین حساسیت در کل انتروباکتریاسه‌ها نسبت به آنتیبیوتیک های سیپروفلوکساسین معادل۴/۶۰% , کلرامفنیکل معادل ۸/۵۶% و جنتامایسین معادل ۳/۴۹% بود و بیشترین مقاومت به ترتیب مربوط به سفالوتین معادل۷۸% , کوتریموکسازول معادل۳/۶۲% , و سفتریاکسون معادل۵/۵۷% بود.
نتیجه‌گیری: به دلیل وجود اختلاف در مصرف آنتی بیوتیک ها در آزمایشگاهها و بخشهای بیمارستان به نظر می رسد برای رسیدن به نتایج مناسبتر و انتخاب استراتژی بهتر در مصرف آنتی بیوتیک ها باید همکاری لازم بین آزمایشگاهها و پزشکان موجود باشد و تجویز داروها با دیسک های آنتی بیوتیک همخوانی داشته باشد.
علیرضا سلطانیان، سقراط فقیه زاده، ابراهیم حاجی زاده، حمید چوبینه، فاطمه بحرینی، محمود محمودی فراهانی، حمید رضا خلخالی،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف : برای ارزیابی نیروی انسانی و برنامه ریزی های جمعیتی در سطح کلان، اطلاع از میزان و خصوصیات جمعیتی بسیار مهم است. افزایش جمعیت مستقیماً به میزان باروری زنان در جامعه بستگی دارد. برای کنترل جمعیت و رسیدن به شاخص NRR=۱ (Net Reproduction Rate، میزان خالص تجدید نسل)، می بایست هر خانواده حداکثر ۱ الی ۲ فرزند داشته باشد. لذا در خانواده هایی که بیش از ۲ فرزند دارند می بایست به دنبال عوامل مداخله گر بود و تا حد امکان آنها را مهار کرد تا از رشد بی رویه جمعیت کاسته شده و به یک جمعیت ایستا که رشد جمعیت ثابت و نسبتاً پایینی دارند، دسترسی پیدا کنیم. بنابراین این مطالعه، در بوشهر که هنوز هم الگوی ازدواج سنتی رواج دارد، سعی در بررسی عوامل مرتبط با رشد فراوانی خانواده خواهد داشت.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی تعداد ۵۰۰ زن ازدواج کرده بالای ۴۵ سال ساکن بوشهر به روش نمونه گیری دو مرحله ای انتخاب شدند. بدین ترتیب که ابتدا بوشهر را به ۲۳ بلوک فرضی ۱۰۰۰ خانواری تقسیم کرده و سپس ۲۰ نقطه را به طور کاملاً تصادفی انتخاب و از هر نقطه ۲۵ خانوار وارد مطالعه کردیم. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که از طریق مصاحبه با مادر و یا سرپرست خانوار توسط پرسشگر آموزش دیده تکمیل شده است. اطلاعات پرسشنامه پس از جمع آوری کد گذاری و با نرم افزار SPSS۱۳ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای محاسبه میزان رشد فراوانی خانواده از روش کهورت و برای بررسی ارتباط متغیرها با یکدیگر از آزمون کندالT، کای- دو روند و برای بررسی عوامل مرتبط با احتمالات بچه زایی از رگرسیون لجستیک استفاده کرده ایم.
یافته ها: در این مطالعه۱۸۱ نفر (۲/۳۶درصد) از زنان بی سواد، ۲۲۹نفر (۸/۴۵درصد) دارای تحصیلات ابتدایی و راهنمایی و۹۰ نفر (۱۸درصد) دارای تحصیلات متوسطه و بالاتر بودند. حدود ۲/۸۵ درصد (۴۲۶نفر) زنان مورد بررسی غیر شاغل و ۸/۱۴درصد (۷۴نفر) آنان شاغل بودند ,۴۵۶ نفر(۲/۹۱ درصد) از زنان مورد بررسی سن اولین ازدواجشان کمتر از ۲۵ سال بوده و۱۹۶ نفر (۲/۳۹ درصد) آنان سن اولین حاملگیشان زیر ۲۰ سال بوده است. احتمال رسیدن به اولین فرزند در بوشهر برابر ۹۸/۰ و احتمال رسیدن به فرزند دوم، سوم، و چهارم به ترتیب برابر با ۹۲/۰، ۸۱/۰، و ۷۲/۰ بود. در این مطالعه مشاهده گردید که عاملی مانند سن اولین ازدواج در احتمال رسیدن به اولین فرزند تاثیر منفی و عواملی مانند تحصیلات زن و داشتن فرزند فوت شده تاثیر مثبت داشت. عاملی مانند داشتن فرزند فوت شده در احتمال رسیدن به دومین فرزند اثر افزایشی و عواملی مانند تحصیلات زن، سن اولین حاملگی و سن اولین ازدواج اثر کاهشی داشت. نتایج حاکی از آن است که داشتن فرزند فوت شده در احتمال رسیدن به سومین فرزند تاثیر مثبت و عواملی مانند سن اولین حاملگی، سن اولین ازدواج و تحصیلات زن و شوهر تاثیر منفی دارد. همچنین مشاهده شد که جنسیت فرزند و داشتن فرزند فوت شده در احتمال رسیدن به چهارمین فرزند اثر افزایشی و عواملی مانند تحصیلات زن، شغل زن، تحصیلات شوهر، و سن اولین حاملگی زن اثر کاهشی دارد.
نتیجه گیری: با توجه به احتمال بالای رسیدن به سومین و چهارمین فرزند، به نظر می رسد که کنترل جمعیت خانواده در بوشهر، در چند دهه گذشته، به خوبی از سوی خانواده ها رعایت نشده است.
محمد مهدی سلطان دلال، محمد رضا خرمی زاده، فریبا متین، سعید اشراقی، صدیقه جدیدی، آذر برهمه، روناک بختیاری، فاطمه صابرپور، سیده زهرا روحانی رانکوهی،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: یرسینیا انتروکلی تیکا یک باکتری گرم منفی است که سویه هایی از آن در ایجاد بیماری در انسان دخیل هستند . جهت افتراق انواع بیماریزای این باکتری از غیر بیماریزا، از تستهایی از قبیل جذب کنگو رد، کریستال ویوله و تست وابستگی به کلسیم استفاده می شود. این تستها بر مبنای وجود پلاسمید ۷۵-۷۰ کیلو دالتونی است، که به علت عدم پایداری پلاسمید گاهاً نتایج منفی کاذب حاصل می شود. لذا راه اندازی روشی بر مبنای وجود ژنهای کروموزومی عامل بیماریزایی که پایدار هستند، می تواند این مشکل را برطرف نماید. این بررسی با هدف مقایسه روشهای تشخیصی معمولی و مولکولی در شناسایی سویه های بیماریزای یرسینیا انتر و کلی تیکا انجام شده است.
روش بررسی: در این بررسی از ۱۳ سوش میکربی شامل ۳ سوش از گونه های شیگلا فلکسنری، سالمونلا تایفی، وپروتئوس میرابلیس و۱۰ سوش یرسینیا آنتروکلی تیکا شامل ۴ سوش از منابع محیطی آب و ۵ سوش از نمونه مدفوع انسانی و یک سوش کنترل استفاده گردید. در این بررسی جهت تشخیص سریع و دقیق یرسینیا آنتروکلی تیکا، روش PCR با هدف قراردادن ژن کروموزومیail به کار برده شده است.
یافته ها: نتایج تمامی واکنشهای بیوشیمیایی مانند قابلیت تخمیر قند گلوکز بدون تولید گاز، حرکت مثبت در ۲۵ درجه سانتیگراد و منفی در ۳۷ درجه سانتیگراد، اوره مثبت، ODC مثبت، ONPG مثبت، تخمیر لاکتوز منفی و تستهایLDC , ADH , SH۲ منفی، موید یرسینیاانتروکلی تیکا بودن سویه های مورد بررسی بوده است.
نتایج حاصل از PCR ژنوم باکتریهای مورد استفاده پس از ژل الکتروفورز محصولات PCR به دست آمده از سوشهای مورد استفاده در مجموع ۴ سوش یرسینیا آنتروکلی تیکا انسانی، PCR مثبت داشتند . در حالی که هیچ باندی در الکتروفورز نمونه های شیگلا، سالمونلا، پروتئوس و یرسینیاهای محیطی مشاهده نگردید، علاوه بر این با نمونه بدون DNA هیچ باندی دیده نشد که نمایانگر عدم آلودگی است.
نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد که اغلب سویه های بیماریزای یرسینیا آنتروکلی تیکا ی انسانی مورد مطالعه دارای ژن ail هستند.
محمد موذنی،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۸۶ )
چکیده
مثال های زیادی از تجربه موفقیت آمیز کشورهای مختلف در کنترل بیماری کیست هیداتید در مقیاس های محلی یا منطقه ای وجود دارد. سابقه اولین برنامه موفقیت آمیز در کنترل بیماری به ۱۴۳ سال قبل بر می گردد که مربوط به کشور ایسلند است. در شرایطی که در این کشور، تقریباً از هر شش نفر یک نفر به کیست هیداتید آلوده بود، در اثر مبارزه مداوم با بیماری، در سال۱۹۵۰ عامل بیماری از این کشور ریشه کن شد.
در کشور قبرس قبل از سال ۱۹۷۰ میلادی، کیست هیداتید به طورمعمول در ریه و کبد اکثر گوسفندان، گاوها، بزها و خوک ها یافت می شد و مردم کیست های هیداتید را جزئی از آناتومی طبیعی حیوانات آلوده می دانستند. با اجرای یک برنامه ۱۵ ساله با هدف ریشه کنی بیماری، میزان آلودگی سگ و گوسفند در سال ۱۹۸۵ به ترتیب به صفر و ۱۱/۰ درصد کاهش یافت و در فاصله سال های ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۵ تنها یک مورد آلودگی انسانی مشاهده شد. از بین بردن سگ های ولگرد اساس این برنامه کاملاً موفق را تشکیل می داد به طوریکه در سال اول مبارزه بیش از ۱۸۰۰۰ قلاده سگ ولگرد و بدون صاحب کشته شدند.
در استان زین جیانگ از کشور چین، اجرای یک برنامه به منظور کنترل بیماری در فاصله سال های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۵ به طورقابل ملاحظه ای موجب کاهش میزان آلودگی در سگ ها (از ۸/۱۴% به صفر) و گوسفندان ( از ۸/۷۳% به ۴/۱%) شد. در این برنامه به ۱۶۰۰۰ قلاده سگ و سگ گله به مدت ۵ سال داروی پرازیکوانتل خورانده شد. مثال های دیگری از برنامه های موفق کنترلی در کشورهای اسپانیا (لاریوجا)، استرالیا (تاسمانیا) شیلی و نیوزیلند وجود دارد.
حسین درگاهی، مرجان قاضی سعیدی، مقصود قاسمی،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۸۶ )
چکیده
گسترش روز افزون دسترسی به سخت افزارها و نرم افزارهای مناسب برای آموزش الکترونیکی، به خصوص توسعه شبکه جهان گستر وب، افق جدیدی را پیش روی موسسات آموزشی نهاده است. اهمیت این مسئله در حوزه علوم پزشکی که با جان انسانها سر و کار دارد دو چندان است، زیرا علاوه بر مسائل آموزشی، پژوهشی، و تولید اطلاعات، درمان صحیح و اصولی بیماران نیز در سایه آشنایی با اطلاعات روز آمد و روشهای جدید امکان پذیر است. بدین لحاظ علم پزشکی از دستاوردهای فناوری اطلاعات به سرعت و با همه امکانات بهره می گیرد تا اطلاعات مورد نیاز را سریعاً در دسترس پزشکان قرار دهد. این مقاله به بررسی جایگاه آموزش الکترونیکی در علوم پزشکی می پردازد.
این مقاله از نوع مروری بوده و جمع آوری اطلاعات با استفاده از مستندات چاپی و الکترونیکی مرتبط با موضوع صورت گرفته است. برای پیاده سازی آموزش الکترونیکی در حوزه علوم پزشکی به یک سری از زیر ساختها و استانداردها و مهارتهایی نیاز است که قبل از پرداختن به آموزش الکترونیکی باید مورد توجه دانشگاههای علوم پزشکی قرار گیرد . این زیر ساختها و استانداردها نقش ویژه ای در موفقیت اجرای آموزش الکترونیکی ایفا می کنند.
با عنایت به مزایایی که آموزش الکترونیکی ذاتاً آن را داراست در لزوم توسعه آموزش الکترونیکی علوم پزشکی تردیدی وجود ندارد ولی آنچه که مهم است نحوه دسترسی موثر به این نوع از آموزش است . لذا پیشنهاد می گردد با تطبیق فرایندهای موجود در دنیا و با استفاده از تجارب کشورهای سرآمد در این زمینه مناسب ترین روش آموزش الکترونیکی انتخاب و نسبت به پیاده سازی آن اقدام شود.
منیره رحیم خانی، محمد علی محققی،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هد ف: سرطان کولورکتال از جمله سرطانهای شایع در سنین بالاتر از ۵۰ سال بوده که با هر دهه افزایش سن، خطر ابتلا دو برابر می گردد. علاوه بر ۵۰۰ نوع باکتری موجود در مدفوع تعدادی قارچ، مخمر، و ویروس نیز به عنوان فلور میکروبی در مدفوع وجود دارند. بررسیهای متعددی در مورد ارتباط بین فلور میکروبی مدفوع و ابتلا به سرطان کولورکتال انجام شده و در این زمینه وجود بعضی از میکروبها و کارسینوژن بودن آنها به دلیل تولید متابولیتهای خاصی به اثبات رسیده است. به عنوان مثال بسیاری از تحقیقات نشان داده است که در فلور میکروبی مدفوع افرادی که به سرطان کولورکتال مبتلا هستند باکتریهائی مانند استرپتوکوکوس بوویس، انتروکوکوس فکالیس بیشتر از افراد سالم وجود دارد. در تحقیق حاضر نیز بررسی بر روی ارتباط بین استرپتوکک بوویس و انتروکک با سرطان کولورکتال انجام گرفته است.
روش بررسی: در این طرح ۳۰ بیمار مبتلا به کانسر کولورکتال که با انجام معاینات بالینی، کولونوسکوپی، بررسیهای پاتولوژیک، و سایر آزمایشهای مربوطه وجود کانسر در آنها به اثبات رسیده بود انتخاب شده و نمونه مدفوع از آنها گرفته شد. علاوه بر آن ۳۰ فرد سالم که از نظر سن و جنس با گروه بیمار همخوانی داشتند انتخاب و نمونه گیری از آنها به عمل آمد. نمونه ها بر روی محیطهای مکانگی آگار و بلادآگار کشت داده شدند و کلنی باکتریها توسط روشهای میکروب شناسی اختصاصی و بیوشیمیایی تعیین هویت گردیدند.
یافته ها: گروه بیمار شامل ۲۳ مرد و ۷ زن با میانگین سنی ۹۷/۵۵ سال و گروه کنترل شامل ۱۷ مرد و ۱۳ زن با میانگین سنی ۷۳/۵۰ سال بودند. بیشترین فراوانی بیماران و افراد کنترل در گروه سنی ۶۹-۶۰ سال قرار داشتند. نتایج آزمایشهای میکروبشناسی نشان داد که استرپتوکک بوویس، فلور غالب مدفوع ۹ بیمار مبتلا به کانسر کولورکتال (۱/۳۹%) و ۶ فرد سالم(۱/۲۶%) بوده است. هم چنین انتروکک، فلور غالب مدفوع ۶ بیمار مبتلا به کانسر کولورکتال (۱/۲۶%) و ۲ فرد سالم (۷/۸%) بوده است.
نتیجه گیری: با توجه به تحقیق انجام گرفته و بر اساس تعداد نمونه های مورد بررسی و با به کارگیری تجزیه و تحلیلهای آماری وآزمون فیشر ارتباط معنی داری بین استرپتوکک بوویس و انتروکک به عنوان فلور غالب مدفوع با بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال به دست نیامد (۶۵۷/۰ = P).
محمد علی عباسی مقدم، سهیلا دبیران، رضا صفدری، کوروش جعفریان،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۸۶ )
چکیده
پیر شدن مرحله فیزیولوژیک غیر قابل پیشگیری زندگی است. کاهش تحرک، مراقبت ناکافی، درآمد کم، و نحوه زندگی ناسالم باعث افزایش شیوع بیماریهای جسمی و روانی در سالمندان میشود. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط ویژگیهای دموگرافیک سالمندان شهر تهران با محل سکونت آنان بود.
روش بررسی: این یک مطالعه مقطعی با بعد تحلیلی است که بر روی ۵۶۰۰ سالمند شهر تهران انجام شده است.
داده های این بررسی از طریق پرسشنامه جمع آوری و توسط نرم افزار SPSS ۱۱,۵ آنالیز آماری گردید.
یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که بیش از %۵۰ سالمندان بی‌سواد هستند %۵/۳۰ آنان تحصیلات در حد نهضت سوادآموزی و یا ابتدائی داشتند و حداقل %۶۲ افراد وجود یک بیماری را ذکر کرده بودند.
بین ساکنین شمال و جنوب تهران ازنظر بسیاری از متغیرهای مورد بررسی اختلاف معنی دار مشاهده گردید.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد
که
بایستی به وضعیت سالمندان توجه بیشتر شود خصوصاً آن دسته از سالمندان که در جنوب تهران ساکن هستند.
الهه جزایری قره باغ، منیر عباس زاده قنواتی،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به مطالعات انجام یافته و گزارش شیوع بیماریهای تاریکخانه‌ای در بین شاغلین بخشهای رادیولوژی بیمارستانها تصمیم گرفته شد شیوع این عوارض بین تکنولوژیستهای رادیولوژی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران (۱۳ بیمارستان) جهت وجود هر گونه ارتباط بین وقوع این عوارض و استفاده از مواد شیمیایی ظهور و ثبوت فیلمهای رادیولوژی مورد بررسی قرار گیرد.
روش بررسی: از کل پرسنل بخشهای رادیولوژی، تعداد ۶۹ نفر از تکنولوژیستهای رادیولوژی و ۷۲ نفر از فیزیوتراپهای شاغل در این بیمارستانها به صورت گروه مواجهه و کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. با مقایسه دو گروه، پیامدهای مورد نظر از قبیل التهابات پوستی، آلرژی، سوزش چشم و گلو، ناراحتیهای تنفسی، و غیره بررسی شد.
یافته‌ها: اطلاعات فراهم آمده نشان داد عوارضی مانند عارضه تنفـس سطـحی درمردان (۰۴۵/۰ = P) و کل گروه (۰۱۳/۰= P) و حالت تهوع در مردان (۰۴۹/۰ = P) در گروه رادیولوژی نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی داری را نشان می‌دهد. در گروه کنترل عارضه زکام در بین مردان و هم چنین در کل گروه (۰۴۴/۰ = P و ۰۴۶/۰ = P به ترتیب) و عارضه درد مفاصل در مردان گروه (۰۴/۰= P) نسبت به گروه مواجهه بیشتر بوده و تفاوت معنی دار است.
نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده از مواد شیمیایی ظهور و ثبوت در بخش رادیولوژی سبب شیوع عوارض تنفس سطحی و حالت تهوع در میان تکنولوژیستهای رادیولوژی شده است ( ۰۵/۰ < P). هم چنین احتمال ارتباط بین وجود عارضه التهابات پوستی و سابقه این بیماری وجود دارد.
آریا اخگر عراقی، عباس رحیمی فروشانی، احمدرضا فرزانه نژاد، شهرزاد اخگر عراقی،
دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مهمترین پیشرفتهای تکنولوژیک برای مونیتورینگ وضعیت بیماران خصوصاً در طی بیهوشی، ریکاوری، مراقبتهای ویژه، پالس اکسیمتری است که اشباع اکسیژن شریانی (SpO
۲) را اندازه گیری می کند و می تواند هایپوکسمیا را قبل از آنکه از نظر کلینیکی مشهود باشد نشان دهد. لذا، داشتن دانش کافی درباره آن برای افرادی که در مراحل بحرانی مراقبت و مداوای بیماران را به عهده دارند و هم چنین تعیین سطح دانش کارکنان پزشکی و پیراپزشکی در باره پالس اکسیمتری ضروری است تا بتوان به روشهای مقتضی به آنها آموزش داد.
روش بررسی: با مراجعه به بخشهای اتاق عمل و مراقبتهای ویژه بیمارستانهای مربوطه، پرسشنامه ای مشتمل بر اطلاعات دموگرافیک و بیست تست صحیح/غلط برای سنجش دانش مربوط به پالس اکسیمتری بین پزشکان و پیراپزشکان (پرستار، تکنسین بیهوشی و. . . ) توزیع و پانزده دقیقه به آنها فرصت تکمیل داده می شود. پس از استخراج اطلاعات و تجزیه و تحلیل آماری سطح دانش کارکنان در مورد پالس اکسیمتری در رابطه با سن، جنس، مدرک تحصیلی، سابقه کار با دستگاه، و نحوه کسب اطلاعات در مورد پالس اکسیمتری سنجیده می شود. مبنای اندازه گیری متغیر صفر تا بیست است که بر اساس ارزش پاسخهای درست عدد ۱ منظور شده است. امتیاز مربوطه، سطح دانش فرد از پالس اکسیمتری را اندازه گیری می کند.
یافته ها : نتایج حاصل از مطالعه حاضر موید آن است که تنها ۸/۱۵% از افراد شرکت کننده در آزمون این پژوهش از سطح دانش بالائی برخوردار بوده اند و ۲/۲۳% آنان سطح دانش کم و بقیه یعنی ۶۱% دانش متوسط را نشان داده اند. در مجموع ۲/۸۴% از کارکنان نیازمند آموزش هستند. سطح دانش کارکنان با جنس، تحصیلات، و نحوه کسب اطلاعات مرتبط بوده، بدین ترتیب که زنان، گروه تحصیلی پیراپزشکی، و افرادی که از طریق همکاران و یا شرکتهای فروشنده آموزش دیده اند از سطح دانش پائین تری برخوردار بوده اند. بین سطح دانش کارکنان با سن و سابقه کار با دستگاه از نظر آماری تفاوت معنی داری نشان داده نشده است .
نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش و نتایج آماری حاصل از آن آموزش در پیراپزشکان زن و از طریق کلاسهای آموزشی و یا با ارائه کتابچه راهنما ضروری به نظر می رسد .
حسین درگاهی، سید محمدهادی موسوی، سمانه عراقیه فراهانی، گلسا شهام،
دوره ۲، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۸۷ )
چکیده
مدیریت تعارض یعنی مدیریتی که بتواند در شرایط تعارض به بهترین شکل سازمان را اداره کرده و بین کارکنان و سازمان تعادل ایجاد کند و تعارض ایجاد شده را از بین ببرد. بطور کلی مدیریت تعارض فرآیند تشخیص نقش مناسب تعارض در بین گروهها و استفاده مناسب از فنون مربوطه برای برطرف کردن یا تحرک آنها برای اثربخشی سازمانی است. این مقاله نیز با هدف معرفی راهبردهای مرتبط با مدیریت تعارض و نحوه بکارگیری آنها در سازمانها تهیه و تدوین شده است.
تحقیقات نشان می دهد که وجود تعارض در سازمانها می تواند دارای نتایج مثبت یا مخرب باشد. مدیران سازمانها با رویکرد مدیریت تعارض می توانند در مقابله با آن از راهبردها و سبک های مختلف استفاده کنند. بیشترین راهبردهای بکار رفته در ارتباط با مدیریت تعارض ، روش همکاری و تشریک مساعی مبتنی بر اعتماد است. توانایی برخورد با تعارض و مدیریت آن در موفقیت مدیران نقش ارزنده ای دارد. اگر چه سطحی از تعارض در سازمان مطلوب است و حتی در بعضی مواقع تجویز نیز می شود، اما هیچ مدیری اجازه نخواهد داد که هرج و مرج و ناهماهنگی در سازمان او پدید آید.
سید رضا مجدزاده، سحرناز نجات، ژاله غلامی، آرش رشیدیان،
دوره ۲، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۸۷ )
چکیده
زمینه و هدف: نظرسنجی از اعضای علمی، در ارزیابی نحوه عملکرد دانشگاه در حیطه های مختلف و برنامه ریزی و طراحی مداخلات مناسب مفید می باشد. مطالعه حاضر به ارزیابی نظرات اعضای هیات علمی در حیطه هایی پرداخته که در برنامه های توسعه دانشگاه مدنظر می باشند.
روش بررسی : این بررسی مقطعی با تکمیل پرسشنامه توسط ۱۴۹ نفر از اعضای هیات علمی با نمونه گیری منظم انجام شد. در پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و شغلی و موضوعات ملاک های ارتقای اعضای هیات علمی، فرصت‌های مطالعاتی، برنامه‌های آموزشی کوتاه‌مدت، ارتباط با دانش‌آموختگان، جذب دانشجویان اتباع خارجی، آموزش از راه دور، فرایندهای بررسی و پذیرش پروپوزال‌های پژوهشی، جوایز و تشویق ها، همکاری اعضای هیات علمی در مدیریت خدمات بهداشتی- درمانی و توزیع بودجه به دانشکده‌ها و بیمارستانها مطرح گردید.
یافته ها: ۸/۷۱ درصد از شرکت کنندگان مرد بودند. میانگین سالهای اشتغال شرکت‌کنندگان در دانشگاه ۲/۱۴ سال با انحراف معیار ۵/۷ بدست آمد. اغلب شرکت‌کنندگان از وضعیت فعلی ارتقای هیات علمی، بررسی و پذیرش پروپوزال‌های پژوهشی و در برنامه‌های آموزشی کوتاه مدت راضی بودند ولی اکثر آنها از وضعیت موجود فرصت‌های مطالعاتی ناراضی بودند.
نتیجه گیری: نظرسنجی به شیوه روشمند ابزار موثری در راهنمایی مدیران ارشد دانشگاه است و تکرار و استمرار آن می تواند انگیزه مشارکت را در اعضای هیات علمی تقویت نماید و روند تغییرات را مورد ارزیابی قرار دهد.
رضا صفدری، مرجان قاضی سعیدی، الهام پرتوی پور، حسین فرج زاده سرای،
دوره ۲، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۸۷ )
چکیده
زمینه و هدف : پیشقدمی های پیشرفته و تحقیقی اخیر در پرونده های الکترونیک سلامت بر کاربرد اصطلاح شناسی های رسمی و استاندارد تاکید دارند. سیستم نامگذاری نظام یافته پزشکی-اصطلاحات بالینی (SNOMED-CT) یکی از توسعه یافته ترین اصطلاح شناسی های این نوع است. این سیستم بر پایه مفهوم است و ایجاد زبانی مشترک، یکپارچگی را در گردآوری و تبادل داده های بالینی ارائه کنندگان خدمات بوجود می آورد و ساختار لازم برای توسعه سیستم های EHR را تسهیل می نماید.
روش پژوهش: در این پژوهش دانش بررسی سیستم های نامگذاری نظام یافته پزشکی از روش توصیفی و در بخش نتیجه گیری از مقایسه و تطبیق استفاده شده است. گرد آوری اطلاعات از طریق بررسی کتب ، مقالات ، نشریات خارجی و اینترنت می باشد. اطلاعات هر کشور با توجه به اهداف مورد نظر با هم مقایسه شده و نتایج حاصله ارائه شده است.
یافته ها: یافته های حاصل از روند تکامل این سیستم عبارتند از اینکه کشور آمریکا و انگلستان،(SNOMED-CT) را با کاربرد در همه فعالیتهای بالینی بعنوان اصطلاح شناسی بالینی رفرنس اقتباس نموده و کشور استرالیا تحت ارزیابی این سیستم است و در حال حاضر از ویرایش های قدیمی تر تنها در کاربردهای پاتولوژیک استفاده می نماید. بررسی ساختار آن نشان داده که پیچیده و بر پایه مفهوم (مفاهیم بالینی) است و شامل دو بخش کلی است: ۱) محتویات هسته (مفاهیم، توصیفات و ارتباطات) که همواره ثابت است، ۲) محتویات خارج از هسته (نقشه بندی به سیستم های طبقه بندی و نامگذاری به اضافه ضمائم محلی) که برحسب نیازهای بهداشتی، مدیریتی و اصطلاحات بومی هر کشور متفاوت است. چنین ساختاری در کاربردهای مختلف نرم افزاری مثل پرونده الکترونیک سلامت قابل اجرا است.
بحث و نتیجه گیری: ساختار SNOMED CT در کشورهای آمریکا و انگلستان مورد مقایسه قرار گرفته و با در نظر گرفتن تشابهات (محتویات هسته SNOMED CT) و تفاوتها (محتویات خارج از هسته: نقشه های عرضی و ضمائم محلی)، ساختار کلی برای آن در ایران ارائه گردیده است. از آنجائی که SNOMED CT در کشور استرالیا تحت ارزیابی است، پژوهشگر روند تکامل و اجرای آن رادر این کشور بررسی نموده و با کسب تجربه اجرایی کشورهای آمریکا و انگلستان در این زمینه ، راهکارها و چارچوب ساختاری مناسب برای آن در ایران را ارائه نموده است.
رویا شریفیان، مرجان قاضی سعیدی،
دوره ۲، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۸۷ )
چکیده
زمینه و هدف : رعایت اصول استاندارد در درج اطلاعات امکان بازیابی سریع و آسان اطلاعات طبقه بندی شده و تامین اطلاعات مورد نیاز را فراهم می کند در حال حاضر می توان اشاره کرد که در اغلب بیمارستانها ضوابطی در چارچوب مستند سازی داده های پزشکی به هیات پزشکی و بخش مدارک پزشکی ابلاغ نمی گردد و به موازات آن مستند سازان تحت الشعاع عدم اجرای این اصول از لحاظ کمی و کیفی قرار می گیرند .(۱) در حالیکه به این امر مهم توجه لازم معطوف نگردیده است اوراق اختصاصی جراحی شامل چهار برگ مراقبت قبل از عمل جراحی ، بیهوشی ، شرح عمل و مراقبت بعد از عمل استکه از مهمترین اوراق بشمار می آیند و دارای اقلام اطلاعاتی با اهمیتی بوده که اطلاعات آن گواه مناسبی برای توجیه تشخیص طبی ، وضعیت بیمار و کلیه اقدامات مربوط به جراحی است لذا تعیین وضعیت ثبت اطلاعات در برگه های اختصاصی جراحی بخصوص در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران اهمیت خاصی را دارا است.
روش بررسی: بررسی فوق از نوع مقطعی است که به توصیف وضعیت ثبت اقلام اطلاعاتی در برگه های اختصاصی جراحی پرداخته است . به منظور جمع آوری اطلاعات از برگه های مورد نظر در ۱۰۴۰ پرونده بیمارانی که بستری تحت عمل جراحی در بیمارستانهای تحت مطالعه قرار گرفته اند استفاده شده است.
یافته ها : نتایج بررسی حاکی از آن است که در بیمارستانهای عمومی و تخصصی به ترتیب ۵/۶۷ % و ۴/۵۳% از موارد اقلام اطلاعاتی در برگه اختصاصی جراحی ثبت نشده است . برگه گزارش عمل نسبت به بقیه برگه ها از ثبت اقلام اطلاعاتی بیشتری برخوردار بوده که این میزان بالغ بر ۵/۵۹% است .اقلام اطلاعاتی مربوط به آزمایشات در برگه مراقبت قبل از عمل ،اطلاعات تکمیلی در برگه های گزارش عمل و مراقبت بعد از جراحی و عوارض مشاهده شده در برگه بیهوشی بیشترین عدم ثبت را داشته اند.
نتیجه گیری : وضعیت ثبت اقلام اطلاعاتی در برگه های اختصاصی جراحی در مقایسه با موارد بررسی شده گذشته از حد مطلوبی برخوردار نیست ، با توجه به اهمیت این برگه ها و جایگاهی که از نظر اطلاعاتی دارند باید با اتخاذ تدابیر لازم نسبت به رفع عواملی که به نوعی در عدم ثبت اقلام دخالت داشته اند نسبت به اصلاح نواقص فوق اقدام نمود.
