مجله

---

زمینه و هدف : سل یک بیماری عفونی با انتشار جهانی است. بر طبق آخرین آمار سازمان بهداشت جهانی حدود یک سوم جمعیت جهان به مایکوباکتریوم توبرکولوزیس آلوده می‌باشند. در حال حاضر کماکان روشهای سنتی باکتریولوژیک تنها روشهای تشخیص سل در مراکز بهداشتی می باشند. از مهمترین اهداف برنامه جهانی مبارزه با سل ابداع روشی آسان و قابل اطمینان جهت تشخیص سل است. از جمله روشهای بالقوه ای که ارزش جایگزین شدن به جای روشهای باکتریولوژیک را دارند، روشهایی هستند که بر اساس تعیین پاسخ آنتی بادی اختصاصی علیه آنتی ژنهای مایکوباکتریایی بنا نهاده شده‌اند و این روش بنا به چند دلیل بیش از بقیه روشها مورد توجه محققین بوده است. اول اینکه پاسخ آنتی بادی قوی علیه آنتی ژنهای مایکوباکتریایی فقط در طی سل فعال مشاهده می‌شوند. ثانیاً، روشهای سرولوژیک، ساده، سریع، ارزان و نسبتاً غیر تهاجمی هستند. ثالثاً، این روشها بر خلاف آزمون جلدی PPD توان افتراق بین یک آلودگی بدون علامت و بیماری فعال را دارا می باشند. در این پژوهش یک آزمون غربالگری جهت تشخیص سل به روش ایمونودات با استفاده از یک آنتی ژن ترشحی گلیکوپروتئینی مایکوباکتریوم توبرکولوزیس به نام آنتی ژن 38 کیلودالتونی مورد استفاده قرار گرفت، زیرا در پژوهشهای قبلی، از این آنتی ژن به عنوان یک آنتی ژن اختصاصی گونه که در آزمونهای سرولوژیک ویژگی زیادی از خود نشان داده است یاد شده است.
روش بررسی: در این مطالعه نتایج آزمایش ایمونودات بر روی سرم 32 بیمار مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت با نتایج آزمایش سرم 32 فرد سالم به عنوان کنترل مقایسه شد و سپس نتایج آن با نتایج آزمون مشابه با مخلوط پروتئینی فیلترای کشت مورد مقایسه قرار گرفت.
یافته‌ها: با استفاده از آنتی ژن 38 کیلودالتونی آزمایش بر روی 32 بیمار منتهی به 29 پاسخ مثبت گردید، در حالیکه با استفاده از مخلوط پروتئین در هر 2 نمونه سرم هیچ پاسخ مثبتی در سرمهای گروه کنترل مشاهده نشد، ولی با استفاده از مخلوط پروتئین فیلترای کشت، در 8 نمونه از سرمهای گروه کنترل نیز پاسخ مثبت مشاهده شد(ویژگی انجام آزمون ایمونودات با استفاده از آنتی ژنهای 38 کیلودالتونی و مخلوط پروتئین، به ترتیب 100 و 75 درصد محاسبه شد).
بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بخوبی بیانگر این نکته است که استفاده از انتی ژن 38 کیلودالتونی در تشخیص سریع توبرکولوزیس به روش ایمونودات بدلیل ویژگی بالای آن و عدم نیاز به تجهیزات پیشرفته و گرانقیمت میتواند بعنوان یک آزمون کارا، دقیق و آسان در مطالعات میدانی مورد استفاده قرار گیرد.