زهرا دانائی نیا، الهه جزایری قره‌باغ، سید مهدی حسینی پویا، سمانه برادران،
دوره 14، شماره 5 - ( آذر و دی 1399 )
چکیده
زمینه و هدف: در آنژیوگرافی، عدسی‌چشم ممکن است در معرض پرتو قرارگیرد و باعث ایجاد کاتاراکت شود. در ایران در حال حاضر برای ارزیابی دز فردی صرفاً از تک دزیمتر فیلم‌بج، زیر روپوش‌سربی استفاده می‌شود. در این پژوهش هدف، بررسی وضعیت پرتوگیری شغلی و نیز اعتبار سنجش دز تمام بدن افراد و لنز چشم با استفاده از تک دزیمتر فیلم‌بج می‌باشد.
روش بررسی: در این مطالعه، میزان دز تمام بدن و عدسی‌چشم با استفاده‌ی ترکیبی از دزیمتر فیلم‌بج و ترمولومینسانس برای ۳۵ نفر از کارکنان بخش آنژیوگرافی در سه بیمارستان منتخب زیرپوشش دانشگاه‌علوم‌پزشکی‌تهران و طی دو دوره ی دزیمتری اندازه‌گیری شد. برای اندازه‌گیری دز عدسی‌چشم از سه قرص دزیمتر ترمولومینسانس بر روی پیشانی و چشم راست و چپ، و برای اندازه‌گیری دز تمام بدن از روش دو-دزیمتری، از یک کارت TLD نصب‌شده روی سینه و روی روپوش‌سربی و یک فیلم‌بج روی سینه و زیر روپوش‌سربی استفاده شد.
یافته ها: میانگین تقریبی دز ماهانه¬ی عدسی‌چشم و تمام بدن پرسنل آنژیوگرافی به ترتیب μSv ۶/۴±۲۴۰/۶ و μSv ۳/۳±۱۲۰/۳ به دست آمد که مقدار متناظر برای دز سالیانه کمتر از سطوح توصیه شده توسط مراجع بین‌المللی است. علاوه بر این، نسبت دز فیلم‌بج به دز تمام بدن و عدسی‌چشم به ترتیب برابر ۰/۳۵ و ۰/۵۱ با ضرایب همبستگی به ترتیب ۰/۹۷ و ۰/۵ به دست آمد. همچنین نسبت دز عدسی‌چشم به دز عمقی (TLD) بر روی روپوش سربی ۱/۱۸ با ضریب همبستگی ۰/۷۹ به دست آمد.
نتیجه‌گیری: اگرچه استفاده از فیلم‌بج به تنهایی در زیر روپوش‌سربی برای برآورد دز تمام بدن از دقت خوبی برخوردار است، اما این دزیمتر به تنهایی برای برآورد دز لنز چشم مناسب نیست و لازم است از یک دزیمتر فردی بر روی روپوش سربی استفاده شود.
