علی امینی، سید حمید الله غفاری، یوسف مرتضوی، ناهید عین اللهی، کامران علی مقدم، شهربانو رستمی، یونس جهانی، اردشیر قوام زاده،
دوره ۲، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۸۷ )
زمینه و هدف : لوسمی میلوژن مزمن (CML) یک بیماری کلونال سلول بنیادی خون ساز است که با جابجایی متقابل کروموزوم های ۹ و ۲۲ (کروموزوم فیلادلفیا) مشخص می شود. تلومراز آنزیمی است که با اضافه کردن توالی های تکراری تلومریک به انتهای کروموزوم ها باعث حفظ انسجام و یکپارچگی کروموزوم ها می گردد. نشان داده شده است که بیان زیر واحد کاتالیتیکی این آنزیم (hTERT) در اکثر سلولهای سرطانی و نئوپلازی ها افزایش بیان دارد. از این روی در این مطالعه به بررسی بیان ژن hTERT در فازهای مختلف بیماری CML پرداخته شد.
روش بررسی : مطالعه انجام شده از نوع بررسی مقطعی (Cross sectional) بود. ۵۲ نمونه به صورت تصادفی از ۲۶ بیمار CML در فاز مزمن قبل از درمان (۲۶ نمونه) و فواصل زمانی ۳ ماه پس از درمان (۲۶ نمونه)، ۹ بیمار در فاز شتاب گیرنده و ۱۲ بیمار در فاز بلاستیک که به بخش خون بیمارستان شریعتی تهران مراجعه کرده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. بیان ژن hTERT در ۷۳ نمونه بیماران فوق با روش RT-PCR (Reverse Transcriptase- Polymerase Chain Reaction) مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. جهت تحلیل نتایج نرم افزار SPSS ۱۵ استفاده شد.
یافته ها : از ۴۵ بیمار مطالعه شده ۳۳ نفر(۷۳%) مرد و ۱۲ نفر(۲۷%) زن بودند. بیماران مورد مطالعه در ۳ گروه سنی ۲۹-۱۷، ۴۰-۳۰ و ۷۵-۴۱ ساله تقسیم بندی شدند. بطور کلی از ۷۳ نمونه بررسی شده، ۴۳ نمونه(۹/۵۸%) از نظر RT-PCR ژن hTERT مثبت و ۳۰ نمونه(۱/۴۱%) منفی شدند. در فاز مزمن ۲/۶۹%، پس از درمان ۵/۳۸%، فاز شتاب گیرنده ۶/۵۵% و فاز بلاستیک ۳/۸۳% از نتایج مثبت بودند؛ که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (p<۰,۰۵).
نتیجه گیری : تفاوت معنی دار بیان ژن hTERT بین فازهای مزمن، پس از درمان و بلاستیک می تواند نشانگر مولکولی مناسبی در پیگیری درمان و عامل پیش آگهی دهنده در سیر بیماری باشد.
