زمینه و هدف: دود جراحی که در اثر استفاده از دستگاه‌هایی با حرارت بالا مانند الکتروکوتر و اسکالپل اولتراسونیک که جهت برش و انعقاد بافت در حین جراحی استفاده می‌شوند، ایجاد می‌گردد، به عنوان تهدید جدی برای سلامتی پرسنل اتاق‌عمل به حساب می‌آید. مطالعات مختلف جو ایمنی محیط کار را به عنوان یکی از اصلی ترین علل بروز یا پیشگیری از خطرات شغلی معرفی کرده است. این مطالعه با هدف بررسی جوّ ایمنی درک شده در اتاق های عمل و ارتباط آن با آگاهی کارکنان اتاق‌عمل از خطرات دود جراحی انجام شده است.
روش بررسی: این مطالعهی توصیفی-مقطعی از فروردین ۱۴۰۰ تا تیرماه ۱۴۰۱ و در اتاق‌های عمل ۲۶ بیمارستان دولتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز در استان آذربایجان شرقی انجام شد. در این پژوهش ۳۹۶ تکنولوژیست اتاق‌عمل و هوشبری با نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش نامه ی جمعیت شناختی، پرسش نامه ی جوّ ایمنی و پرسش نامه ی آگاهی از خطرات دود جراحی بود. داده‌ها پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار SPSS آنالیز شدند.
یافته‌ها: دانش کارکنان اتاق عمل در خصوص خطرات دود جراحی با میانگین و انحراف معیار ۴/۳۲۸۲±/۹(دامنه ۰ تا ۲۱) در سطح متوسط برآورد گردید. میانگین نمره آگاهی از خطرات دود جراحی در تکنولوژیست های اتاق عمل(۴/۵۶±۱۱/۱) به صورت معنی داری بیشتر از تکنولوژیست های هوشبری(۴/۱±۸/۷۵) بود(۰/۰۲=P). وضعیت جوّ ایمنی درک شده در اتاق های عمل با میانگین و انحراف معیار ۱۱/۱±۶۲/۱۵(دامنه ۱۹ تا ۹۵)، در سطح متوسط ارزیابی شد. نتایج تحلیل رگرسیون خطی نشان میدهد که تاثیر جو ایمنی درک شده در اتاق های عمل در افزایش آگاهی کارکنان اتاق‌عمل از خطرات دود جراحی معنی‌دار است(۰/۰۰۱=P). به طوری که با افزایش یک نمره به نمره کل جو ایمنی درک شده، نمره آگاهی به اندازه ۰/۲۰۱ افزایش می‌یابد.
نتیجه‌گیری: جو ایمنی اتاق‌عمل می تواند پیش بینی کننده‌ی آگاهی از خطرات دود جراحی در بین کارکنان اتاق‌عمل باشد، بنابراین توصیه می شود راهکارهایی از قبیل آموزش پرسنل در خصوص خطرات دود جراحی و نحوه ی پیشگیری از آن، ایجاد محیط حمایتی مناسب برای پرسنل و در اختیار قرار دادن امکانات حفاظتی مناسب جهت جلوگیری از قرار گرفتن اعضای تیم جراحی و بیهوشی در معرض دود جراحی، صورت گیرد.
