مجله

---

زمینه و هدف: لوسمی پرومیلوسیتی حاد(APL) با جابجایی کروموزومی (۱۵:۱۷) t ( الحاق گر ژن‌های PML و RARa)، همراه است. شواهد سیتوژنتیک و مولکولی این جابجایی در ۹۰ تا۱۰۰درصد بیماران با ریخت شناسی APL شناسایی شده است. این بیماری به صورت ویژه ای  به درمان با ATRA حساس بوده و به شیمی‌درمانی رایج بخوبی پاسخ می‌دهد. ناهنجاری t(۱۱۱۷)(q۲۳q۲۱)  همراه با بازآرایی P‏LZF-RARa  شایع‌ترین جابجایی جایگزین است که در کمتر از ۱% موارد APL دیده می‌شود. بر خلاف- t(۱۵:۱۷) APL، بلاست‌های بیماران دارای باز آرایی PLZF-RARa به اثرات تمایزی رتینوییدها مقاوم می‌باشند. بر این اساس و به منظور تعیین راهبردهای بهینه درمانی، بررسی و شناسایی این الحاق در تمام بیماران  APL تازه تشخیص داده شده، اهمیت دارد.
هدف از این مطالعه شناسایی الحاق PLZF-RARa و PML-RARa در بیماران با ریخت شناسی APL مراجعه کننده به مرکز تحقیقات خون، انکولوژی و پیوند مغزاستخوان بیمارستان شریعتی تهران در سال ۱۳۸۵ است. 
روش بررسی : نمونه خون محیطی و/یا مغزاستخوان از ۲۰۰ بیمار با ریخت شناسی AML-M۳ و ۲۰۰ بیمار مبتلا به زیرگروه های دیگر AML  اخذ شده و سلولهای تک هسته ای بوسیله سانتریفوژ شیب غلظت فایکول جدا شد. RNA سلولی توسط محلول Trizol یا TriReagent استخراج شده و بوسیله Random Hexamer به cDNA تبدیل گشت. PCR با پرایمرهای اختصاصی برای هر الحاق  انجام و محصول PCR بر روی ژل آگارز ۲% حاوی ۰۵/۰% اتیدیوم بروماید الکتروفورز گردید.
یافته‌ها: با استفاده از روش واکنش زنجیره ای پلیمراز با رونویسی معکوس( RT-PCR) الحاق PLZF-RARaدر ۲ نفر (۱%) از بیماران با ریخت شناسی لوسمی پرومیلوسیتی حاد شناسایی گردید.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق، RT-PCR یک روش حساس و سریع برای شناسایی ژنهای الحاقی در لوسمی‌ها بوده و با این روش امکان تعیین استراتژی صحیح درمانی و بدنبال آن، شناسایی حداقل بیماری باقیمانده در بیماران فوق وجود دارد.

---

زمینه و هدف : لوسمی میلوژن مزمن (CML) یک بیماری کلونال سلول بنیادی خون ساز است که با جابجایی متقابل کروموزوم های ۹ و ۲۲ (کروموزوم فیلادلفیا) مشخص می شود. تلومراز آنزیمی است که با اضافه کردن توالی های تکراری تلومریک به انتهای کروموزوم ها باعث حفظ انسجام و یکپارچگی کروموزوم ها می گردد. نشان داده شده است که بیان زیر واحد کاتالیتیکی این آنزیم (hTERT) در اکثر سلولهای سرطانی و نئوپلازی ها افزایش بیان دارد. از این روی در این مطالعه به بررسی بیان ژن hTERT در فازهای مختلف بیماری CML پرداخته شد.
روش بررسی :  مطالعه انجام شده از نوع بررسی مقطعی (Cross sectional) بود. ۵۲ نمونه به صورت تصادفی از ۲۶ بیمار CML در فاز مزمن قبل از درمان (۲۶ نمونه) و فواصل زمانی ۳ ماه پس از درمان (۲۶ نمونه)، ۹ بیمار در فاز شتاب گیرنده و ۱۲ بیمار در فاز بلاستیک که به بخش خون بیمارستان شریعتی تهران مراجعه کرده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. بیان ژن hTERT در ۷۳ نمونه بیماران فوق با روش RT-PCR (Reverse Transcriptase- Polymerase Chain Reaction) مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. جهت تحلیل نتایج نرم افزار SPSS ۱۵ استفاده شد.
یافته ها : از ۴۵ بیمار مطالعه شده ۳۳ نفر(۷۳%) مرد و ۱۲ نفر(۲۷%) زن بودند. بیماران مورد مطالعه در ۳ گروه سنی ۲۹-۱۷، ۴۰-۳۰ و ۷۵-۴۱ ساله تقسیم بندی شدند. بطور کلی از ۷۳ نمونه بررسی شده، ۴۳ نمونه(۹/۵۸%) از نظر RT-PCR ژن hTERT مثبت و ۳۰ نمونه(۱/۴۱%) منفی شدند. در فاز مزمن ۲/۶۹%، پس از درمان ۵/۳۸%، فاز شتاب گیرنده ۶/۵۵% و فاز بلاستیک ۳/۸۳% از نتایج مثبت بودند؛ که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (p<۰,۰۵).
نتیجه گیری : تفاوت معنی دار بیان ژن hTERT بین فازهای مزمن، پس از درمان و بلاستیک می تواند نشانگر مولکولی مناسبی در پیگیری درمان و عامل پیش آگهی دهنده در سیر بیماری باشد.

---

زمینه و هدف: لوسمی‌های حاد یکی از دلایل عمده سرطان در جهان می‌باشند. امروزه می‌توان از مواد طبیعی بعنوان یک منبع برای درمان سرطان استفاده کرد. حصا-آ دارویی با منشا دریایی و ترکیبی از گونه‌های دریایی مثل شامیگو و گونه‌های گیاهی مثل کرفس و زیره می‌باشد. حصا-آ شامل اجزای معدنی(۵۰%)، اجزای آلی(۴۵%) و آب(۵%) می‌باشد و دارای اثرات ضد سرطانی و سیتوتوکسیک است. در این مطالعه تاثیر این دارو بر روی رده سلولی NB۴(لوسمی پرومیلوسیتیک حاد) ارزیابی شده است.

روش بررسی:  حصا-آ در نرمال سالین به عنوان محلول استوک تهیه شد(غلظتmg/ml  ۸۰ و ۴/۷PH=) و سپس استریلیزه گردید. بعد از کشت و تکثیر رده سلولی NB۴، سلولها با دوزهای mg/ml ۱، ۲، ۴ و ۸ میلی گرم در دسی لیتر تیمار شدند. درصد سلولهای زنده و مرده با رنگ آمیزی تریپان بلو و توسط لام نئوبار شمارش گردید. بوسیله‌ی روشMTT  درصد بقاء سلولها توسط الایزا ریدر در۵۷۰ نانومتر تعیین شد. توسط فلوسیتومتری تاثیر دارو بر روی آپوپتوز مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‌ها: این مطالعه نشان داد که حصا-آ واجد اثر سیتوتوکسیک و آنتی پرولیفراتیو وابسته به دوز برعلیه رده سلولیNB۴ می‌باشد و در دوز mg/ml  ۵ قادر به آپوپتوز در۵۰% سلولها می‌باشد.

نتیجه‌گیری: اگر چه مکانیسم دقیق عملکرد سیتوتوکسیسیتی حصا-آ هنوز ناشناخته است، اما در این مطالعه مشخص شد که این دارو در سطح سلولی، سلولها را وادار به آپوپتوز سلولی در یک روش وابسته به دوز می‌نماید.

---

زمینه و هدف: لوسمی میلوژن مزمن، بدخیمی خونی مرتبط با ژن الحاقی BCR-ABL۱ و فعالیت مداوم ABL-۱ است. ایماتینیب خط اول درمان این لوسمی است، اما جمعیتی از بیماران به آن مقاومت نشان می‌دهند. بر این اساس هدف از این پژوهش، مطالعه تاثیر داروی HESA-A بر تکثیر و آپوپتوز رده سلولی لوسمی میلوژن مزمن(K۵۶۲) می‌باشد.

روش بررسی:  در این مطالعه بنیادی از سلولهای K۵۶۲ استفاده شد و زمان دو برابر شدن سلولها محاسبه گردید. داروی A HESA- در غلظت‌های ۱، ۲، ۴و ۸ میلی گرم در میلی لیتر بر سلولها اثر داده شد. پس از ۷۲ ساعت جهت بررسی اثر سایتوتوکسیسیتی و تعیین IC۵۰ ، MTT Assay وTrypan Blue Exclusion Assay انجام شد. سپس سلول‌ها ۴۸ ساعت با دوز IC۵۰ دارو مجاور شدند و آپوپتوز به روش فلوسایتومتری انجام شد. بررسی داده‌ها با آزمون Unpaired t test  به عمل آمد. 

یافته‌ها: زمان دو برابر شدن رده سلولی  K۵۶۲۲۴ ساعت محاسبه شد. نتایج MTT وTrypan Blue Exclusion Assay، کاهش وابسته به دوز سلول‌های زنده را نشان داد. IC۵۰ دارو ۵/۳ میلی گرم در میلی لیتر بدست آمد. ۲۲/۱۹ درصد از سلولهای تیمار شده در هیستوگرام فلوسایتومتری در مکان سلولهای نکروزی قرار گرفتند.

نتیجه‌گیری: HESA-A دارای اثر سایتوتوکسیسیتی بر سلولهای K۵۶۲ در الگوی وابسته به دوز است، و به نظر می‌رسد به کمک القا مرگ نکروزی توانسته است تاثیر گذار باشد.

---

 

زمینه و هدف: بخش‌های پرتونگاری از بخش‌های اساسی و گران قیمت هر مرکز درمانی است. در این میان به کارگیری صحیح نظام اطلاعات بیمارستان موجب ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی درمانی و کاهش هزینه‌های بخش‌های درمانی می‌گردد. هدف از این مطالعه، بررسی میزان آگاهی کارکنان بخش‌های رادیولوژی بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی همدان در خصوص کاربردهای نظام اطلاعات بیمارستان((HIS می‌باشد.

 

روش بررسی: در این مطالعه‌ی توصیفی که به صورت مقطعی بر روی ۵۲ نفر از کارکنان بخش‌های رادیولوژی بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی همدان(۱۳۹۱) انجام گرفت میزان آگاهی آنان در مورد HIS، با استفاده از پرسشنامه‌ی دو قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه در ارتباط با نظام اطلاعات بیمارستانی که اعتبار علمی و روایی پرسشنامه‌ها از قبل توسط اعضای هیئت علمی گروه مدارک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کاشان تایید شده بود و نیز مجریان این پژوهش پایایی ۸/۰ را برای آن به دست آوردند، مورد بررسی قرار گرفت. در آخر نیز داده‌های حاصل از پژوهش توسط نرم افزار SPSS ویرایش هفدهم مورد تحلیل و بررسی آماری قرار گرفت.

 

یافته‌ها: نتایج مطالعه نشان داد که ۸/۳ درصد از کارکنان دارای آگاهی ضعیف، ۴/۶۵ درصد آگاهی متوسط و ۸/۳۰ درصد آگاهی خوبی در مورد کاربردهای(HIS) داشتند و در این میان، آگاهی عالی مشاهده نشد.

 

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق برگزاری دوره‌های مرتبط و به روز برای آشنایی هرچه بیشتر کارکنان بخش‌های رادیولوژی با نظام اطلاعات بیمارستانی(HIS) توصیه می‌گردد.

 

---

زمینه و هدف:  اولین قدم جهت کاهش دوز دریافتی بیماران می‌تواند در مرحله تجویز آزمون‌های پرتونگاری برداشته شود. از آنجایی‌که آزمون‌های رادیولوژیک توسط پزشکان درخواست می‌گردد، لذا این مطالعه با هدف تعیین میزان آگاهی پزشکان از خطر آزمون‌های پرتونگاری انجام گرفت.

روش بررسی: این مطالعه‌ی توصیفی - تحلیلی به صورت مقطعی بر روی ۱۶۰ نفر از پزشکان عمومی و متخصص در بیمارستان‌های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۹۲ انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه محقق ساخته‌ای بود که در آن براساس تخمین دوز دریافتی در آزمون رادیوگرافی ساده کف دست و قرار دادن آن به عنوان یک واحد پرتودهی، آگاهی پزشکان در مورد دوز دریافتی بیماران در آزمون‌های پرتونگاری تشخیصی مورد بررسی قرار گرفت. روایی پرسش‌نامه به تایید ۵ نفر از متخصصان گروه رادیولوژی و ۲ نفر از اعضای هیئت علمی فیزیک پزشکی دانشگاه قرار گرفت و برطبق آزمون آلفای کرونباخ پایایی پرسش‌نامه برابر ۰/۸ به دست آمد.

یافته‌ها: بیشتر پزشکان عمومی و متخصص تخمین درستی از دوز دریافتی بیماران در آزمون رادیوگرافی کف دست نداشتند و بیشتر آنها دوز دریافتی بیماران در آزمون‌های پرتونگاری را کمتر از حد معمول تخمین زدند. همچنین نتایج نشان داد که به ترتیب ۴۸ و ۵۳/۵ درصد از پزشکان عمومی و متخصص با واحدهای دوز جذبی آشنایی داشتند.

نتیجه گیری: آموزش به پزشکان در زمینه دوزهای رسیده به بیماران در آزمون‌های رادیولوژیک می‌تواند اقدام مؤثری در جهت کاهش دوز رسیده به بیماران باشد.

---

زمینه و هدف: موضوع تناسب میان افراد و سازمان به عنوان عاملی تاثیرگذار برای جذب افراد خاص به درون سازمان و حفظ وفاداری و ایجاد تعهد در آنها به شمار می رود. لذا در این مطالعه، هدف، ارزیابی و تعیین میزان تناسب فرد – سازمان و تعهد سازمانی در مدیران و ارتباط آن ها با یکدیگر در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی البرز می باشد.
روش بررسی: پژوهش حاضر، مطالعه ی مقطعی و از نوع توصیفی تحلیلی است. جامعه ی پژوهش مدیران شاغل در دانشگاه علوم پزشکی البرز بودند. داده های مطالعه به صورت سرشماری از ۱۸۰ نفر جمع آوری شد. جهت جمع آوری داده ها از دو پرسش نامه، تناسب فرد– سازمان و تعهد سازمانی استفاده شد. برای تأیید پایایی پرسش نامه از آلفای کرونباخ و برای تأیید روایی از نظر خبرگان استفاده شد. از آزمون های ناپارامتریک Mann-Whitney و Kruskal-Wallis برای تحلیل داده ها استفاده گردید.
یافته ها: میانگین نمره ی تناسب فرد– سازمان ۵/۱۶ با انحراف معیار ۰/۲۸ و میانگین نمره ی تعهد سازمانی ۴/۹۱ با انحراف معیار ۰/۴۴ بود. به علاوه بین تناسب فرد– سازمان و تعهد سازمانی رابطه آماری معنی داری مشاهده شد(۰/۶۳=r و۰/۰۰=p).
نتیجه گیری: مدیران دانشگاه علوم پزشکی البرز تناسبی در سطح متوسط با سازمان خود داشتند؛ اگرچه از تعهد سازمانی بالایی برخوردار بودند. لذا پیشنهاد می گردد مدیران در مورد ارزش ها و اهداف سازمان آگاه شوند، و از سوی دیگر ارزش ها و ویژگی های فردی آنها نیز شناسایی گردد. علاوه بر این، باید در خط مشی های مربوط به جذب و استخدام مدیران به مقوله ی تناسب آن ها با سازمان توجه بیشتری شود.

---