مجله

---

زمینه و هدف: ارزیابی درونی نوعی خودارزیابی است که برای پی بردن به کمیت و کیفیت وضعیت آموزشی و پژوهشی گروه توسط واحد آموزشی انجام می شود. بهبود کیفیت آموزش هر دانشگاه وابسته به بهبود کیفیت گروه‌های آموزشی آن است. در این مطالعه ارزیابی درونی گروه علوم آزمایشگاهی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سه حوزه اعضای هیات علمی، دانشجویان و دانش آموختگان انجام گردید.

روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بود که طی ده گام شامل: آشنا کردن اعضای هیئت علمی با فرایند ارزیابی درونی، تشکیل کمیته ارزیابی درونی، توجیه اعضای هیات علمی این گروه، تدوین اهداف، عوامل و ملاک­های ارزشیابی و نشانگرهای مناسب برای قضاوت درخصوص هر کدام از عوامل تدوین ابزارهای مورد نیاز برای گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده­ها، بحث و نتیجه گیری و تدوین گزارش و ارائه پیشنهاد انجام شد. یافته‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS  آنالیز گردید.

یافته‌ها: نتایج مطالعه بیانگر آن بود که بیشترین میزان مطلوبیت کل در عامل دانشجویان90 درصد و کمترین میزان مطلوبیت کل در عامل دانش آموختگان با میزان 25/75 درصد می‌باشد.

نتیجه‌گیری: عوامل مورد بررسی نشان می‌دهد گروه علوم آزمایشگاهی دانشکده پیراپزشکی در وضعیت مطلوبی از نظر ارزیابی قرار دارد. پیشنهاد می‌شود یک بار دیگر ارزیابی درون بعد از ادغام دو دانشگاه نیز انجام تا نقاط ضعف و قوت آن مشخص شود.

---

زمینه و هدف: ژیاردیوزیس انسانی، عفونتی است ناشی از تک یاخته تاژکدار ژیاردیا لامبلیا که در روده باریک زندگی می‌کند و ضمن آسیب ناحیه علایم معدی ـ روده‌ای نیز ایجاد می‌کند. این عفونت انگلی، انتشار جهانی با شیوع متغیر 5% تا 30% دارد. نقش هر دو نوع پاسخ ایمنی هومورال و سلولی در دفاع میزبان علیه انگل ثابت شده است و از آنجا که چگونگی پاسخ ایمنی تحت تاثیر مستقیم نوع و مقدار سیتوکین‌های ترشح شده قرار دارد، مطالعه تغییرات سیتوکینی در بیماران اهمیت بسزایی دارد.

روش بررسی:  در این مطالعه سطح سرمی اینترلوکین‌های 2- 4- 6- 17و 23 در بیماران مبتلا به ژیاردیوز و نیز افراد سالم اندازه گیری و مورد مقایسه قرار گرفته است. پس از تهیه نمونه خون ناشتا از داوطلبین، سنجش میزان سیتوکین‌ها به روش الایزا انجام شد.

یافته‌ها: در مطالعه حاضر میزان IL-2 و IL-6 در افراد آلوده بصورت معنی داری بیش از افراد سالم بود، لیکن مقدار IL-4 در افراد آلوده کاهش معنی داری داشت(0001/0P=)؛ همچنین برای اولین بار میزان IL-17  و   IL-23  در افراد مبتلا به ژیاردیوز اندازه گیری شد که میزان این سیتوکین‌ها در افراد آلوده بصورت معنی داری بیش از افراد سالم بود(به ترتیب 044/0P= و 03/0P=).

نتیجه‌گیری: پاسخ دفاعی میزبان در برابر عفونت‌های انگلی تحت تاثیر مستقیم سیتوکین‌ها قرار دارد. افزایش اینترلوکین‌های 2، 6، 17 و 23 در مبتلایان به ژیاردیوز احتمالاً ناشی از پاسخ دفاعی بوده و همراه التهاب موضعی روده‌ها می‌باشد.

---

زمینه و هدف: ارزشیابی مبنی بر اهداف پیشرفت تحصیلی بخش مهمی از فرآیند برنامه ریزی آموزشی محسوب می‌شود، که در آن هم فراگیران در فرایند آموزشی متمایز می‌گردند و هم به مدرس در ارزیابی عملکرد خود کمک می کند. هدف از این تحقیق تعیین روشهای ارزشیابی دانشجویان کارشناسی علوم آزمایشگاهی توسط مدرسین خود در دانشگاه علوم پزشکی تهران دریک سال تحصیلی بود.

روش بررسی:  در این مطالعه توصیفی- مقطعی، جامعه هدف، اعضا هیات علمی بودند که مدرسین دانشجویان دوره کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی در سال تحصیلی 1389-1388 می‌باشند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که پس از جمع آوری اطلاعات با استفاده از جداول و تعیین فراوانی‌های لازم نسبت به توصیف انواع ارزشیابی‌ها اقدام شد و سپس نتایج حاصل با مصوبات شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورد مقایسه قرار گرفت.

بحث : نتایج نشان می‌دهد که امتحان میان ترم در 35% کل دروس نظری و عملی جهت ارزشیابی دانشجویان استفاده می‌شود و در میان روشهای ارزشیابی روش سئوالات چند گزینه‌ای  با 70% در میان روشهای متداول رتبه اول را داراست.

نتیجه‌گیری: چنانچه نتایج حاصل نشان می‌دهد ارزشیابی دانشجویان کارشناسی اعم از پیوسته و ناپیوسته علوم آزمایشگاهی در دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران نه تنها بر طبق مصوبات شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مندرج در سرفصل دروس می‌باشد، بلکه با انسجام و گستردگی موثرتر در سال تحصیلی 1389-1388 انجام پذیرفته است.

---

  زمینه و هدف: علوم آزمایشگاهی یکی از رشته‌های مهم گروه علوم پزشکی است که ارتباط نزدیکی با سایر رشته‌های این گروه دارد. هدف از این تحقیق، تعیین مطابقت برنامه درسی دوره کارشناسی علوم آزمایشگاهی در ایران و چند کشور جهان می‌باشد.

  روش بررسی: این پژوهش، به صورت مروری با روش تطبیقی و با استفاده از انطباق برنامه درسی رشته کارشناسی علوم آزمایشگاهی با برنامه درسی کشورهای آمریکا، استرالیا، ژاپن، انگلستان و ترکیه انجام شد.

  یافته‌ها: بررسی تطبیقی برنامه درسی رشته کارشناسی علوم آزمایشگاهی با کشورهای منتخب از نظر تعداد واحدهای دروس پایه و اختصاصی، نوع دروس، دروس کارآموزی در عرصه و پروژه نشان داد که این برنامه با کشورهای ترکیه و استرالیا تطابق قابل ملاحظه‌ای دارد. واحدهای کارآموزی در عرصه در بیمارستان‌ها در مقایسه با دانشگاه‌های معتبر دنیا، بازده پایین‌تری دارند.

  نتیجه‌گیری: برنامه درسی دوره کارشناسی علوم آزمایشگاهی در ایران با کشورهای جهان تطابق دارد. اما توجه بیشتر به واحدهای کارآموزی و پروژه‌های کارشناسی می‌تواند در بهبود کیفیت آموزش این رشته بسیار مؤثر باشد.

---

زمینه و هدف: ژیاردیازیس از شایعترین عفونت های انگلی روده در جهان می باشد. انتقال آن با خوردن کیست انگل به همراه آب و مواد غذایی بطور مستقیم انجام می گیرد.  به علت انتقال مستقیم، آلودگی به این انگل در مشاغل مرتبط با مواد غذایی و یا کودکان حائز اهمیت است.
در این مطالعه مشاغل افراد مثبت از نظر آلودگی به ژیاردیا بررسی و تجزیه و تحلیل شد.
روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و تعداد 109 نمونه مدفوع از افراد مراجعه کننده به بیمارستانها و مراکز بهداشتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران جمع آوری گردید. نمونه ها به روش های تهیه گسترش مرطوب و تغلیظی جهت تشخیص آلودگی به ژیاردیا لامبلیا بررسی گردیدند. همچنین با پرسشنامه ای که به مراجعه کنندگان داده شد، شغل آنها مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: از بین 69 نفر از افراد آلوده به انگل ژیاردیا لامبلیا، 25 نفر(36/23%) دارای مشاغل مرتبط با تهیه مواد غذایی، یک نفر(1/44%) کمک بهیار آسایشگاه سالمندان، یک نفر(1/44%) مدیر مسئول مهد کودک، دو نفر(2/89%) نظافتچی و خدمتگزار و یک نفر(1/44%) پیک موتوری و 39 نفر(56/52%) دارای مشاغل غیر مرتبط با تهیه مواد غذایی بودند.
نتیجه گیری: انتقال ژیاردیا لامبلیا از شخصی به شخص دیگر در بین عرضه کنندگان مواد غذایی که دارای سطح بهداشت پایینی هستند، به طور شایع اتفاق می افتد. همچنین، کارمندان مهدکودکها ریسک بالای آلودگی بچه ها را دارند. بنابراین باید به سلامتی این کارمندان با انجام سه مرحله آزمایش مدفوع توجه خاصی کرد.