مجله

---

مدیریت تعارض یعنی مدیریتی که بتواند در شرایط تعارض به بهترین شکل سازمان را اداره کرده و بین کارکنان و سازمان تعادل ایجاد کند و تعارض ایجاد شده را از بین ببرد. بطور کلی مدیریت تعارض فرآیند تشخیص نقش مناسب تعارض در بین گروهها و استفاده مناسب از فنون مربوطه برای برطرف کردن یا تحرک آنها برای اثربخشی سازمانی است. این مقاله نیز با هدف معرفی راهبردهای مرتبط با مدیریت تعارض و نحوه بکارگیری آنها در سازمانها تهیه و تدوین شده است.
تحقیقات نشان می دهد که وجود تعارض در سازمانها می تواند دارای نتایج مثبت یا مخرب باشد. مدیران سازمانها با رویکرد مدیریت تعارض می توانند در مقابله با آن از راهبردها و سبک های مختلف استفاده کنند. بیشترین راهبردهای بکار رفته در ارتباط با مدیریت تعارض ، روش همکاری و تشریک مساعی مبتنی بر اعتماد است. توانایی برخورد با تعارض و مدیریت آن در موفقیت مدیران نقش ارزنده ای دارد. اگر چه سطحی از تعارض در سازمان مطلوب است و حتی در بعضی مواقع تجویز نیز می شود، اما هیچ مدیری اجازه نخواهد داد که هرج و مرج و ناهماهنگی در سازمان او پدید آید. 

---

زمینه و هدف : یکی از بخشهای اصلی بیمارستان انبار عمومی است که با ذخیره سازی مواد، منابع و لوازم مصرفی بیمارستان مسئولیت تامین به موقع اجناس را در بخشهای مختلف بعهده دارد. به جز مواد مصرفی بخشهای مختلف که در انبار نگهداری می‌شود، مواد خطرناک نیز در بیمارستان نگهداری شده که احتمال انفجار و آتش سوزی را مطرح می‌کند. بنابراین با توجه به اهمیت رعایت استانداردهای ایمنی جهت پیشگیری از حوادث ذکر شده لازم است تا رعایت اصول ایمنی از هر نظر در حداکثر میزان ممکن انجام پذیرد. این بررسی با هدف تعیین میزان رعایت استانداردهای ایمنی در بخش انبارهای عمومی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفته است.
روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی است که به روش مقطعی انجام شد. جامعه آماری آنرا انبارهای عمومی تعداد 16 بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی تهران تشکیل می‌دادند. متغیرهای مورد پژوهش شامل رعایت ایمنی در انبار، رعایت استانداردهای فیزیکی، ایمنی از نظر سرقت، آتش سوزی، نگهداری اقلام فاسد شدنی، نگهداری مواد قابل انفجار و اشتعال، چیدمان صحیح کالا و استفاده از ابزار کار مناسب بود. ابزار جمع آوری اطلاعات نیز برگه مشاهده بود که برای هر یک از متغیرهای پژوهش به نسبت اولویت تعدادی سوال در نظر گرفته شد.
یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که ایمنی کلی در جامعه مورد پژوهش 42/85 % است که نشاندهنده ایمنی بالای انبارها در کلیه بیمارستانهای تابعه دانشگاه می‌باشد ، اما از نظر فیزیکی حدود 92/87 % ، از نظر مقابله با سرقت 75/93 % ، مقابله با آتش سوزی 93/78 % ، نگهداری مواد فاسد شدنی 08/77 % ، نگهداری مواد قابل اشتعال 22/97 % ، چیدمان مناسب کالا 53/96 % و استفاده از ابزار مناسب 56/80 % موارد ایمنی برآورد شده است.
بحث و نتیجه گیری: انبار بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران از تمام جنبه‌ها در وضعیت ایمن قرار دارند بجز موارد مقابله با آتش سوزی و نگهداری مواد فاسد شدنی که در شرایط نسبتاً ایمن هستند و باید در جهت ارتقاء ایمنی و رعایت بیشتر اصول انبارداری آنها سعی و تلاش کرد .

---

زمینه و هدف: ارزشیابی یکی از وظایف اساسی مدیریت است که در یک سازمان میزان دستیابی به اهداف را می سنجد و زمینه های برطرف کردن موانع، اصلاح روش‌ها، حرکت و رشد افراد را فراهم می آورد. پیچیده ترین نوع ارزشیابی، ارزشیابی از کار معلمان و استادان است. استادان بعنوان درون داد اصلی نظام آموزشی محسوب می‌شوند که باید ارزشیابی شوند. برای ارزشیابی استادان روش‌های گوناگونی بکار برده می‌شود که از جمله می‌توان نظر خواهی از دانشجویان درباره فرایند تدریس استاد را نام برد.
روش بررسی : پژوهش حاضر از نوع مطالعه توصیفی - مقطعی و با هدف تعیین دیدگاه اعضای هیئت علمی و مدرسین دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد نحوه ارزشیابی دانشجویان از استادان انجام شده است. این پژوهش در 48 نفر از اعضای هیئت علمی و مدرسین با تدوین و توزیع پرسشنامه و جمع آوری دیدگاه آنها در خصوص سوالات مندرج در فرم ارزشیابی دانشجویان از استادان که توسط مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی (EDC) دانشگاه علوم پزشکی تهران تهیه شده بود، انجام گرفت.
یافته ها: یافته‌ها بصورت آمار توصیفی در قالب جداول یک بعدی ارائه شد. نتایج بدست آمده نشان داد حدود دو سوم (39/67%) اعضای هیئت علمی و مدرسین دانشکده پیراپزشکی سوالات مندرج در فرم ارزشیابی استادان توسط دانشجویان را  بسیار واقع بینانه، واقع بینانه و بالنسبه واقع بینانه تشخیص داده‌اند و هم چنین به انجام این نوع ارزشیابی اعتقاد دارند.
بحث و نتیجه گیری: یافته‌های حاصل با یافته‌های بدست آمده توسط سایر مطالعات مشابه مورد تایید قرار گرفت، اگرچه در برخی از دیگر مطالعات نیز مشخص شد استادان اعتقادی به اجرای این نوع ارزشیابی ندارند. به رغم اختلاف نظرهای زیادی که درباره استفاده از نظرات دانشجویان برای ارزشیابی از استادان وجود دارد، این روش کاربرد زیادی یافته است و چنانچه احتیاط‌های لازم بکار گرفته شود، جای نگرانی وجود نخواهد داشت. اگرچه به نظر بعضی صاحب نظران ارزشیابی چند جانبه (ارزشیابی ترکیبی) مناسب ترین روش ارزشیابی استادان به شمار می رود.

---

زمینه و هدف : در بخش رادیولوژی بیمارستان ملاحظات ایمنی خاصی برای جلوگیری از آسیب ناشی از اشعه‌های مضر به کار می‌رود. اما تاکید کمتری بر سایر جنبه‌های ایمنی وجود دارد. به عنوان بخشی از برنامه ایمنی لازم است بخش‌های مذکور از لحاظ رعایت ملاحظات فیزیکی، طراحی ساختمان و مقابله با آتش سوزی نیز مورد بررسی قرار بگیرد. در این مطالعه هدف اصلی تعیین میزان رعایت ملاحظات ایمنی در بخشهای رادیولوژی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌باشد.
روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی می‌باشد که به روش مقطعی صورت پذیرفته است. رعایت ایمنی بخشهای رادیولوژی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران از جنبه‌های مختلف شامل فضای فیزیکی، مقابله با آتش سوزی، محافظت در مقابل اشعه، نگهداری مواد شیمیایی، ایمنی بیماران و ایمنی کارکنان بررسی شد. از برگه مشاهده بعنوان ابزار جمع آوری داده‌ها استفاده شد. در هر یک از جنبه‌ها امتیاز 100-80 درصد بعنوان ایمنی مطلوب، 80-50 درصد ایمنی نسبتاً مطلوب و ایمنی زیر 50 درصد ایمنی غیر مطلوب شناخته شد.
یافته‌ها: بخشهای رادیولوژی بیمارستان‌ها به طور کلی ایمن برآورد شدند. اگرچه از نظر ایمنی بیماران و مقابله با آتش سوزی نسبتاً ایمن بودند .
بحث و نتیجه گیری: پروتکل‌های مقابله با آتش سوزی باید در بخشهای رادیولوژی مد نظر قرار بگیرد. پیشنهاد می‌شود برنامه ریزی و طراحی لازم برای ایمنی بیماران از زمان ورود به بخش رادیولوژی تا زمان خروج مورد ملاحظه باشد.

---

زمینه و هدف : یکی از مهمترین عوامل در نظام اداره بیمارستانها برخورداری از مدیریت توانمند و مسلط به فرهنگ سازمانی است. مدیران اجرایی بیمارستانها نقش ارزشمندی در توسعه، حفظ و نگه‌داری فرهنگ سازمانی دارند. این مقاله با هدف مقایسه فرهنگ سازمانی موجود و مطلوب از دیدگاه مدیران اجرایی در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران تدوین شده است.

روش بررسی : این مطالعه بصورت مقطعی و از نوع توصیفی- تحلیلی در طول سالهای 88-1387 انجام شد. نمونه پژوهش را تعداد 15 نفر مدیران اجرایی کلیه بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران تشکیل می‌دادند که با روش سرشماری تعیین شدند. جهت گردآوری داده‌ها از یک پرسشنامه حاوی اطلاعات دموگرافیک و تعداد30 سوال در رابطه با ده مولفه فرهنگ سازمانی الگوهای ارتباطی در قالب الگوی «استیفن رابینز» پس از انجام پایایی و روایی استفاده شد. از مدیران اجرایی خواسته شد تا دیدگاه خود را در ارتباط با وضعیت موجود و مطلوب فرهنگ سازمانی با توجه به مولفه‌های بالا در بیمارستان‌های مورد مطالعه بیان نمایند. داده‌های بدست آمده در نرم افزار SPSS V-15 جمع آوری و برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های «کای دو»، «پیرسون» و «تی» استفاده شد.

یافته ها : بیشترین مقدار میانگین در وضعیت موجود فرهنگ سازمانی مربوط به امکان ارتباط مستقیم کارکنان با سرپرستان و در وضعیت مطلوب نیز بیشترین میزان میانگین مربوط به اعطای پاداش بر اساس شایستگی است. بیشترین اختلاف میانگین میان وضعیت موجود و مطلوب عناصر فرهنگ سازمانی مربوط به احساس مباهات کارکنان از عضویت در بیمارستان است.

بحث و نتیجه گیری : نتایج بدست آمده نشان داد از دیدگاه مدیران اجرایی به جز مؤلفه نظارت یا کنترل و الگوهای ارتباطی به دلیل تبادل موثر اطلاعات و وجود الگوهای ارتباطی، بقیه مولفه‌های فرهنگ سازمانی در بیمارستان‌های مورد مطالعه در وضعیت موجود پایین‌تر از وضعیت مطلوب قرار دارند.  از دیدگاه مدیران اجرایی، بین مولفه‌های فرهنگ سازمانی در وضعیت موجود با وضعیت مطلوب در بیمارستانهای دانشگاه‌ علوم پزشکی تهران اختلاف معنی‌داری وجود دارد که این امر می‌تواند در نظام اداره بیمارستانها اختلال ایجاد کند. لذا، پیشنهاد می‌شود مدیران اجرایی مطلوب سازی فرهنگ سازمانی را در بیمارستانهای مورد مطالعه در اولویت راهبردی خود قرار دهند.

---

زمینه و هدف: اتاق عمل به عنوان یکی از واحدهای اصلی در بیمارستان، مهمترین مرحله درمانی بیمار را تشکیل می‌‏دهد و به لحاظ مشخصات فیزیکی، گازهای طبی موجود و استفاده از دستگاه‌های الکتریکی متفاوت، رعایت نکات ایمنی از نظر بیماران و کارکنان بسیار حائز اهمیت است. هدف این پژوهش برآورد ایمنی در اتاقهای عمل بیمارستانهای ‏دانشگاه علوم پزشکی تهران و ارائه راه حل‌های ممکن می‌باشد.‏

روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بوده که به روش مقطعی انجام شده است. جامعه آماری آن شامل بخشهای اتاق عمل بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران و ابزار تحقیق چک لیستی بوده که توسط پرسشگران با مشاهده در محل تکمیل گردیده است. استانداردهای ایمنی از نظر فضای فیزیکی اتاقهای عمل، مقابله با آتش سوزی، ایمنی پرسنل، ایمنی بیماران و کنترل عفونت بررسی شده و اطلاعات حاصله وارد Spss گشته و آنالیز آماری صورت پذیرفت.

یافته ها: اتاقهای عمل بیمارستانهای تابعه دانشگاه از نظر ایمنی کلی، 9/84 درصد ایمن بودند اگرچه از نظر کنترل عفونت و ایمنی کارکنان از ایمنی کمتری برخوردار بودند.

نتیجه گیری: اتاقهای عمل بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران از نظر محیط فیزیکی، حفاظت در مقابل آتش سوزی و ایمنی بیمار در وضعیت ایمن قرار داشته، اما از نظر کنترل عفونت در حیطه نسبتاً ایمن و از نظر ایمنی کارکنان غیر ایمن می‌باشند. در مجموع مرکز قلب تهران با کسب 5/97 امتیاز از لحاظ رعایت کلی ایمنی اتاق عمل می تواند الگویی مناسب برای بیمارستانهای موجود باشد.

---

زمینه و هدف: یکی از عوامل مهم در انتخاب مدیران، بررسی ویژگی‌های شخصیتی آنان است. اگر مدیران متناسب با ویژگی‌های شخصیتی مرتبط انتخاب شوند، شکوفایی و بهره‌وری سازمان‌ها بیشتر خواهد شد. لذا این پژوهش، با هدف تعیین انطباق ویژگی‌های شخصیتی مدیران ارشد با شغل مدیریت در دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران تدوین شده است.

روش بررسی: این پژوهش بصورت توصیفی-تحلیلی و از نوع مقطعی بود که در بین سال‌های 92-1391 انجام شد. جامعه پژوهش شامل 34 نفر از روسا و معاونان دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش نامه شناخت شخصیت " Bass, Valenzi & Eldrige " شامل 27 سوال بود. داده‌های حاصل در نرم افزار spss 18 جمع آوری شد و جهت تحلیل داده‌های جمع آوری شده از آمار توصیفی فراوانی، میانگین، انحراف معیار و آمار استنباطی آزمون T تک نمونه‌ای و دو نمونه‌ای و ANOVA استفاده شد.

یافته‌ها: همگی مدیران مورد مطالعه هر چهار ویژگی شخصیتی مدیریتی را دارا بودند و فراوانی تیپ شخصیتی درون نگر در بین مدیران از بقیه موارد یشتر بود و از بقیه ویژگی‌ها نیز بطور نسبی برخوردار بودند. بین ویژگی شخصیتی قاطع/جسور مدیران با نوع دانشکده نیز تفاوت معناداری مشاهده شد.

نتیجه‌گیری: حدود نیمی از مدیران دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران دارای تیپ شخصیتی مدیر هستند. ازآنجاکه جهت انتخاب مدیران دانشگاه، آزمون تناسب شغل با شخصیت صورت نمی‌گیرد. لذا پیشنهاد می‌شود به لحاظ ارتقا عملکرد مدیران، علاوه بر انجام آزمون‌های دیگر، از آزمون تناسب شغل با شخصیت نیز استفاده شود.

---

زمینه و هدف: بهره وری هر سازمان بستگی به میزان رضایت شغلی کارکنان آن دارد. بیمارستانها بدون مشارکت نیروی انسانی خود نمی ‌توانند در ارتقای سطح سلامت جامعه ایفای نقش کنند. این مطالعه به منظور تعیین میزان رضایتمندی شغلی کارکنان در یک بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه بصورت مقطعی و توصیفی-تحلیلی برروی 172 نفر از کارکنان بیمارستان که به روش نمونه گیری طبقه بندی شده و به طور تصادفی انتخاب شده بودند، انجام گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه‌ای محقق ساخته بود که روایی آن به تایید اعضای گروه حاکمیت بالینی بیمارستان رسید و پایایی آن با روش الفای کرونباخ برابر 88% محاسبه شد.
یافته ها: کارکنان بخشهای پاراکلینیکی، خدمات و پشتیبابی به ترتیب با کسب میانگین امتیاز 72/55 و 70/71 دارای رضایت شغلی مطلوب، و کارکنان گروه پرستاری و اداری و مالی با کسب میانگین امتیاز 60/04 و 53/52 دارای رضامندی نسبتاً مطلوب بودند و اختلاف معنی داری بین گروههای شغلی ازنظر رضایت شغلی مشاهده شد(0/02=p) بیشترین رضایت شغلی در حیطه ی موفقیت شغلی و کمترین آن مربوط به ماهیت کار بود. در این مطالعه، بین رضایت شغلی با جنسیت، وضعیت تاهل و نوع استخدام رابطه ی معنی داری دیده شد.
نتیجه گیری: میزان رضایت شغلی کارکنان به دلیل استقرار طرح تحول نظام سلامت درمقایسه با پژوهشهای پیشین در کشور افزایش داشت، اما کارکنان گروه پرستاری در مقایسه با سایر گروههای شغلی از میران رضامندی پایین تری برخوردار بودند. لذا افزایش و پرداخت به موقع کارانه برمبنای عملکرد و مزایای سختی کار و الگوبرداری از بیمارستانهای موفق در ایران و سایر کشورها پیشنهاد می‌شود.