مجله

---

زمینه و هدف:  سپتی سمی یک حالت پاتولوژیک تهدید کننده زندگی است و نیاز به درمان سریع آنتی بیوتیکی دارد، تجویز صحیح آنتی بیوتیک در درمان بیماران و بهبود علائم کلینیکی بسیار حائز اهمیت است.  بخش مهمی از باکتری های عامل سپتی سمی را انتروباکتریاسه‌ها تشکیل می‌دهند. به همین جهت هدف از این مطالعه بررسی حساسیت آنتی‏بیوتیکی انتروباکتریاسه‏های جدا شده از کشت خون در مراجعه‏کنندگان بیمارستان شریعتی در سال 83 می باشد.

روش بررسی:  این مطالعه یک مطالعه توصیفی گذشته نگر بوده که در آن حساسیت آنتی‏بیوتیکی انتروباکتریا‏سه‏های جدا شده از کشت خون در   بیماران مراجعه کننده به بیمارستان شریعتی طی سال 1383مورد بررسی قرار گرفت، با مراجعه به دفاتر و سوابق بیماران از بین یازده هزاروپانصد کشت خون انجام گرفته تعداد هزارودویست مورد مثبت بوده که 138 عدد  از آنها متعلق به  خانواده انتروباکتریاسه ها  بود.

یافته‌ها: در بین 138 بیماری که کشت خون مثبت با آنتروباکتریاسه‌ها داشته اند،  شیوع باکتری های جدا شده به ترتیب عبارت بود از: , Ecoli 74  مورد معادل 6/53% ،  کلبسیلا، 37 مورد معادل 8/26% , انتروباکتر، 21 مورد معادل 2/15% , سیتروباکتر ،چهار مورد معادل9/2% ,  سالمونلا پاراتیفی، یک مورد معادل 7/0% , پروتئوس میرابیلیس ,یک مورد معادل7/0% ، بیشترین حساسیت در کل انتروباکتریاسه‏ها نسبت به آنتی‏بیوتیک های سیپروفلوکساسین معادل4/60%  , کلرامفنیکل معادل 8/56%  و جنتامایسین معادل 3/49%  بود و بیشترین مقاومت به ترتیب مربوط به سفالوتین معادل78% , کوتریموکسازول معادل3/62% , و سفتریاکسون معادل5/57% بود.

نتیجه‌گیری: به دلیل وجود اختلاف در مصرف آنتی بیوتیک ها در آزمایشگاهها و بخشهای بیمارستان به نظر می رسد برای رسیدن به نتایج مناسبتر و انتخاب استراتژی بهتر در مصرف آنتی بیوتیک ها باید همکاری لازم بین آزمایشگاهها و پزشکان موجود باشد و تجویز داروها با دیسک های آنتی بیوتیک همخوانی داشته باشد.

---

زمینه و هدف: شناسایی معیارهای یک استاد توانمند و تلاش در جهت تقویت و بکارگیری آن‌ها در امر تدریس توسط استادان ، موجب افزایش ارتقاء فرآیند یادگیری خواهد شد. یکی از مهمترین روش‌های تعیین معیار‌های یک استاد توانمند، نظرخواهی از دانشجویان است. این پژوهش با هدف ارزیابی معیار‌های مزبور از دیدگاه دانشجویان دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1389 به انجام رسید.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی تحلیلی، تعداد 200 نفر از دانشجویان دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مقطع کارشناسی با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که روایی آن با نظر متخصصین و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (85/0α=) تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS و به کمک آزمون آماری t انجام شد.

یافته‌ها: معیارهایی از قبیل، تسلط بر موضوع درسی(8/86%)، قدرت بیان و انتقال مطالب آموزشی(2/86%)، حفظ شخصیت دانشجو و احترام به وی(6/85%)، داشتن سعه صدر و حسن خلق(85%) و وجدان کاری و حس مسئولیت(4/84%) به عنوان مهم‌ترین معیارهای یک استاد توانمند شناخته شدند. ارتباط معناداری بین جنسیت و رشته تحصیلی با حیطه‌های چهارگانه انتخاب یک استاد توانمند مشاهده نشد(05/0p>).

نتیجه‌گیری: حیطه توانایی‌های حین تدریس ، دارای بیشترین اهمیت از دیدگاه دانشجویان مورد مطالعه بود. لذا ، پیشنهاد می‌شود توجه بیشتری در برنامه ارزشیابی استادان به مولفه های این حیطه معطوف شود.

---

زمینه و هدف: امروزه اطلاعات عامل موفقیت سازمان‌ها شده و تمامی سازمان‌ها در تلاشند تا با بکارگیری و مدیریت این عنصر، در فضای رقابتی کنونی امکان بقا و پیشرفت داشته باشند. در هر سازمانی، واحدهایی قرار گرفته‌اند که از نظر ارزش اطلاعاتی، جایگاه ویژه‌ای دارند. در بیمارستانها و مراکز درمانی، این جایگاه متعلق به واحد مدارک پزشکی است که کلیه اطلاعات بهداشتی درمانی بیماران را سازماندهی می‌نماید. بالطبع توجه به کیفیت عملکرد این واحد در چنین مراکزی حائز اهمیت است. از آنجا که برای ارزیابی عملکرد سازمان، مدل تعالی سازمانی از طرف وزارت بهداشت به عنوان مدل سرآمدی بیمارستان‌ها انتخاب شده، در این پژوهش سعی شده به اهمیت نقش واحد مدارک پزشکی در پیاده سازی عناصر و معیارهای این مدل برای تعیین کیفیت عملکرد بیمارستان‌ها پرداخته شود.

روش بررسی: برای انجام این پژوهش، ابتدا به جستجوی پایگاه‌های اطلاعاتی مناسب در این زمینه پرداخته و سپس با در نظر گرفتن اهداف تحقیق، کلیدواژه‌های مناسب انتخاب و براساس سرعنوان‌های موضوعی علوم پزشکی مستند شدند. در انتها با استفاده از این کلیدواژه‌ها، مقالات مرتبط پزشکی از مجلات معتبر، به زبان فارسی و لاتین مورد استفاده قرار گرفتند.

نتیجه گیری: باتوجه به بررسی مفاهیم و معیارهای مدل تعالی سازمانی و تطبیق هر یک از آنها با وظایف، اهداف و عملکردهای واحد مدارک پزشکی، امکان سنجی پیاده سازی این مدل در بخش مدارک پزشکی تایید شد. همچنین با این مقایسه، اهمیت نقش واحد مدارک پزشکی در تعیین امتیازهایی که در بررسی کیفیت عملکرد بیمارستان‌ها دارد، مشخص می‌شود.

---

زمینه و هدف: تطبیق شرایط کار با مقتضیات جسمی و روانی کارکنان یک عامل ضروری برای انجام کار به طور موثر است. پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط بین حوادث شغلی و غیبت از کار کارکنان در بیمارستان نمازی شیراز به انجام رسید.

روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی‌ و بصورت مقطعی می‌باشد که در بیمارستان شهید نمازی شیراز در سال 1388 انجام گرفت. تعداد 160 نفر از کارکنان بخش‌های مختلف این بیمارستان بر اساس فرمول کوکران و با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. جمع آوری داده‌ها با استفاده از یک چک لیست محقق ساخته به انجام رسید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و به کمک آمار توصیفی و آزمون های آماری Chi-Square و t انجام گرفت.

یافته‌ها: از مجموع 160 فرد شرکت کننده در پ‍ژوهش، 159 نفر چک لیست را تکمیل و برگشت دادند. حادثه بریدگی با اشیاء تیز و نوکدار کمترین عدم مواجهه 35 نفر(22%) و حادثه مسمومیت ناشی از کارکردن با حلال ها بیشترین عدم مواجهه 131 نفر(82%) را به خود اختصاص دادند. بین جنسیت، نوبت کاری، پست سازمانی و سابقه خدمت با وقوع برخی از حوادث شغلی رابطه آماری معناداری مشاهده شد. 

نتیجه گیری: با توجه به نتایج، بین فراوانی غیبت از کار و فراوانی هر یک از حوادث شغلی رابطه مشخصی وجود نداشت. توصیه می‌شود ضمن در نظر گرفتن دفاتری برای ثبت دقیق آسیب‌های شغلی در بیمارستان ها، اقدامات لازم از جمله برگزاری دوره‌های آموزشی مورد نیاز برای کارکنان در اولویت قرار داده شود.

---

زمینه و هدف: ارزیابی محیط داخلی بیمارستان به عنوان مهمترین مرحله در برنامه‌ریزی استراتژیک در نظر گرفته می‌شود. از این طریق ضمن شناخت نقاط ضعف و محدودیت‌های سازمان به ویژه موارد تاثیرگذار بر عملکرد، پتانسیل پاسخ گویی سازمان برای آنها نیز تعیین می‌گردد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی محیط داخلی بیمارستان شهید رجایی گچساران بر مبنای مدل شناخت سازمانی وایزبورد به انجام رسید.

روش بررسی:  در یک پژوهش توصیفی مقطعی، تعداد 123 نفر از کارکنان بیمارستان شهید رجایی گچساران بر اساس فرمول و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و وارد مطالعه شدند. داده‌ها توسط پرسشنامه استاندارد "وایزبورد" مشتمل بر 35 سوال در هفت حیطه جمع آوری شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و به کمک آزمون t به انجام رسید.

یافته‌ها: در میان متغیرهای شش گانه مورد پژوهش، متغیر ارتباطات با میانگین و انحراف معیار 25/1±15/3 بهترین وضعیت و متغیر مکانیسم پاداش با میانگین و انحراف معیار 32/1±59/4 بدترین وضعیت را به خود اختصاص دادند. اختلاف آماری معنی داری بین کلیه متغیرها بجز متغیر رهبری نسبت به امتیاز خنثی مشاهده شد.

نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این پژوهش بیمارستان شهید رجایی گچساران در بعد هدف گذاری، ساختار سازمانی، هماهنگی، ارتباطات درون سازمانی و نگرش کارکنان نسبت به تغییر دارای نقطه قوت و در بعد پاداش دارای ضعف می‌باشد؛ همچنین در بعد رهبری دارای وضعیت خنثی بوده و فاقد قوت یا ضعف مشخصی می‌باشد.

---

 

زمینه و هدف: کاربردی بودن هر فناوری جهت ورود به یک حوزه‌ی خاص با بررسی میزان مزایا و معایب سیستم در آن حوزه، بیان می‌شود. هدف از پژوهش حاضر بیان مزایا و محدودیت‌های به کارگیری سیستم تبدیل گفتار به متن در حوزه مراقبت سلامت و ارایه‌ی راهکارهای عملی جهت افزایش قابلیت پذیرش سیستم در این حوزه است.

 

روش بررسی: پژوهش حاضر به روش مروری و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و پایگاه‌های اطلاعاتی Proquest, Pub med, Science Direct, Ovid و پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی با استفـاده از کلید واژه‌های نرم‌افزار تبدیل گفتار به متن، مراقبت سلامت، مزایا، محدودیت و راهکار انجام گردید.

 

یافته‌ها: سامانه تبدیل گفتار به متن دارای مزایایی از قبیل افزایش دقت مستندات پزشکی، کاهش زمان ایجاد مستندات، ابزاری برای ورود داده داخل پرونده الکترونیک سلامت می‌باشد. البته چندین محدودیت در به کارگیری سیستم در کشور، مانند عدم تعریف دادگان سیستم در حوزه‌ی پزشکی و هزینه‌ی بالای سخت‌افزار و نرم‌افزار آن وجود دارد.

 

نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های حاصل از پژوهش در ارتباط با مزایا و محدودیت‌های سیستم در حوزه‌ی سلامت، راهکارهایی مانند تولید دادگان یکپارچه کشوری برای تبادل اطلاعات سلامت، بهبود دادگان برای افزایش دقت تشخیص کلمات و آموزش به کاربران سیستم می‌توان تا حدودی محدودیت‌های سیستم را کاهش داد. همچنین در حرکت کشور به سوی پیاده‌سازی پرونده الکترونیک سلامت و نیاز کاربران به ورود داده‌ی کامپیوتری، این نرم­افزار جایگزین مناسبی با صفحه کلید و موس برای ورود داده در این بخش خواهد بود. 

 

---

زمینه و هدف: دورا آسیب شناسی ، از زیرشاخه‌های دورا پزشکی است که افق جدید ی را در آسیب شناسی به خصوص سامان دادن به مشاوره‌ها گشوده است. این پژوهش، با هدف تعیین امکان اجرای دورا آسیب شناسی در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران تدوین شده است.

روش بررسی : پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی است. جامعه‌ی پژوهش 36 نفر و شامل: 8 نفر از مدیران و سرپرستان، 20 نفر آسیب شناس و 8 نفر از کارکنان انفورماتیک در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران بود. ابزار گردآوری داده‌‌ها، پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی آن ارزیابی شد و برای تعیین پایایی از شیوه آزمون – باز آزمون استفاده گردید. داده‌های گردآوری شده با استفاده از روشهای آمار توصیفی شامل: فراوانی، میانگین و درصد، در محیط نرم افزار SPSS تحلیل شد.

یافته‌ها : بر اساس نتایج پژوهش حاضر، 62/65 درصد بیمارستان‌های مورد مطالعه امکانات سخت افزاری داشتن د. الزامات قانونی که در برگیرنده‌ی مسائل امنیتی و محرمانگی اطلاعات است 71/95 درصد بود و هیچ دستورالعمل و قانون مدونی در مورد اجرای سلامت از راه دور و همچنین دورا آسیب شناسی در این مراکز وجود نداشت.

نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت فراوان دورا آسیب شناسی، لازم است زیرساخت‌های نرم افزاری و سخت افزاری مورد نیاز فراهم و امکانات موجود تقویت گردد و همچنین برای حمایت از حقوق بیماران و کارکنان سلامت و جهت اجرای هرچه بهتر این فناوری نوین قوانین و دستورالعمل‌های خاص تدوین شود.

---

زمینه و هدف: سالمندی که مشکل بسیاری از کشورهای توسعه یافته به شمار می رود، رفته رفته به دغدغ ه ی کشورهای در حال توسعه نیز تبدیل شده است. با توجه به اینکه گزارش جمعیتی سازمان ملل، ایران را از نظر سرعت پیری جمعیت ، سومین کشور جهان اعلام نموده است، لذا مطالعه ی حاظر تاثیر این پدیده را بر رشد اقتصاد غیر نفتی ایران تعیین کرده است. روش بررسی: ابتدا با معرفی مدل خاصی از رشد اقتصادی، متغیرهای جمعیتی در این مدل وارد شد و سپس با استفاده 1346 ایران به تخمین مدل خود رگرسیون با وقفه های توزیعی اقدام گردید. مدل های - از داده های مربوط به سال های 90 تخمین زده شد. Microfit کوتاه مدت، بلند مدت و مدل تصحیح خطای مطالعه با استفاده از نرم افزار 4.0 یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد متغیرهای سرمایه ی فیزیکی، سرمایه ی آموزش و تجارت بر رشد درآمد سرانه در ایران آثار مثبت و معناداری داشته اند. شاخص سالمندی نیز در معادلات کوتاه مدت و بلند مدت، اثر کاهنده و معناداری را بر این متغیر نشان می دهد. نتیجه گیری: با توجه به ساختار جوان جمعیت ایران، آثار اقتصادی پیری تاکنون حساسیتی را به دنبال نداشته است ، اما پیش بینی ها از تشدید روند سالمندی جمعیت ایران در دهه های آتی و ظهور آثار سوء این پدیده در آینده ی نزدیک حکایت دارد. لذا با توجه به اثرات بلند مدت پیری بر رشد اقتصادی، سیاست های اصلاح نظام اشتغال و بازنشستگی ، تثبیت نرخ رشد جمعیت در نرخ بهینه و مهمتر از آنها توجه به انباشت سرمایه، بسیار حیاتی به نظر می رسد.

---

زمینه و هدف: منظور کردن عناصر مدیریت دانش شامل دسترس‌پذیری، خلق، و انتقال دانش در وب‌سایت کتابخانه‌های دیجیتالی دارای اهمیت بسیاری است و باعث کارایی بهتر آن ها می‌شود. لذا این مقاله با هدف شناسایی و تعیین میزان به‌کارگیری معیارهای مدیریت دانش در وب‌سایت‌های کتابخانه‏‌های دیجیتالی منتخب در ایران تهیه و تدوین شده است.

روش بررسی: این پژوهش از نوع پیمایشی توصیفی و با هدف کاربردی بود. گردآوری داده‏‌ها بر اساس چک لیست مبتنی بر مدل دسترس پذیری، خلق و انتقال دانش صورت گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل وب ‌سایت 7 کتابخانه دیجیتالی نور، پیام نور، مجلس شورای اسلامی، تبیان، دید، آستان قدس رضوی و کتابخانه دیجیتالی ملی ایران در کشور بود که بر اساس در دسترس بودن انتخاب شد.

یافته‌ها: میزان به‌کارگیری معیارهای مدیریت دانش در وب‌سایت کتابخانه‏‌های دیجیتالی منتخب در حد متوسط بود و معیار دسترسی به وب‌سایت بیشترین و مشارکت آنلاین کمترین میزان را به خود اختصاص داد. کتابخانه دیجیتالی تبیان با رعایت 56 درصد از این معیارها رتبه اول را در میان 7 کتابخانه دیجیتالی ایران کسب کرد.

نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد که معیارهای مدیریت دانش در این وب‌سایت‌ها به طور مطلوبی به کار گرفته نشده‏‌ا‏‌ند که از ناسازگاری آن‌ها با اصول، ضوابط و استانداردها سرچشمه می‏‌گیرد. بنابراین، طراحان کتابخانه‌های دیجیتالی می‌توانند با آگاهی از نیازهای کاربران و توجه کافی برای به‌کارگیری این معیارها، در ارتقا وب‌سایت‌ها و افزایش کیفیت خدمات کتابخانه‏‌های دیجیتالی، مؤثر واقع شوند.

---

زمینه و هدف: سالمندی جمعیت با ایجاد تغییر در ساختار جمعیت، موجب پیدایش نیازهای جدید به خدمات سلامت می شود. خدمات سلامت سالمندان یکی از نیازهای اساسی کشورهایی است که از نظر شاخص های بهداشتی در سطح مطلوبی قرار دارند. در این مقاله سعی شده است که با بررسی وضعیت ارائه خدمات به سالمندان در سایرکشورها، چالش های ارائه ی برنامه ها و خدمات سالمندی درایران به تصویر کشیده شود.
روش بررسی: پژوهش حاضر به روش مروری، با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و پایگاه‌های اطلاعاتی Ovid،Science Direct ،Pub Med ، Proquest و پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و با استفاده از کلیدواژه‌های خدمات و مراقبت های سالمندی، عملکرد سازمان های متولی و ایران انجام گردید.
یافته‌ها: طبقه بندی های مختلفی در خصوص دسته بندی خدمات ارائه شده به سالمندان وجود دارد. با توجه به مفهوم، سطح، و نوع خدمات ارائه شده می توان این خدمات را در سه گروه کلی: زیرساختها، خدمات اجتماعی و خدمات پیشگیری و مراقبتی جای داد. 
نتیجه‌گیری: در ایران دستگاه های اجرایی و نهادهای مسئول و مرتبط با سالمندان در حد وظایف جاری خود و اعتبارات تخصیص یافته، اقداماتی را در زمینه ی حمایت از سالمندان انجام می دهند. اما این اقدامات کافی به نظر نمی رسد؛ زیرا حل مسأله ی سالمندی به عنوان مسأله ای که هم اکنون آثار آن مشهود است و در آینده شدت بیشتری خواهد یافت، نیازمند مسئولیت پذیری و همکاری تعداد بیشتری از دستگاه های اجرایی و نهادهای عمومی است.

---

زمینه و هدف: به رغم ظهور شیوه های نوین آموزشی، دغدغه ارزیابی اثربخشی این روش‏ها همچنان پابرجاست. مطالعه حاضر با هدف"تعیین و مقایسه تاثیر دو شیوه آموزش الکترونیک و سخنرانی بر میزان آگاهی کارکنان اداری بخش های بالینی بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمینه کنترل عفونت های بیمارستانی" انجام شده است.

روش بررسی: در این مطالعه‏ی نیمه تجربی، 98 نفر از کارکنان اداری بخش های بالینی بیمارستان، در دو گروه "آموزش به روش سخنرانی و الکترونیک" وارد شده که گروه اول به شیوه‏ی سنتی و گروه دوم به شیوه‏ی الکترونیک آموزش داده شدند. به منظور سنجش آگاهی دو گروه در زمینه کنترل عفونت های بیمارستانی و نگرش نسبت به آموزش الکترونیک، از پرسشنامه محقق ساخته روا و پایا استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل، تی زوجی و ویلکاکسون تحلیل شد.

یافته ها: بین میانگین نمره های آگاهی فراگیران قبل و بعد از آموزش، در داخل هر یک از گروه های آموزش سخنرانی(0/01p=) و الکترونیکی(0/01p=) اختلاف معناداری وجود داشت. هم چنین اختلاف میانگین نمره های بین دو گروه بعد از مداخله آموزشی معنی دار بود(0/02p=)؛ به طوری که میانگین نمره آگاهی فراگیران در گروه سخنرانی بیش از روش الکترونیک بود.

نتیجه گیری: با وجود اثربخشی آموزش الکترونیک در یادگیری و ارتقاء آگاهی فراگیران، بکارگیری آن در دوره های بازآموزی کارکنان اداری سازمان های مرتبط با سلامت، مستلزم توانمندسازی آنان، حذف موانع و ایجاد بستری مناسب می باشد.

---

زمینه وهدف: نمودار پابن لاسو، شاخص‌های درصد اشغال تخت، میزان گردش تخت و متوسط مدت اقامت را به روشی با هم ترکیب می‌کند که اجازه می‌دهد تفسیر بهتری از مفهوم آنها ارائه  شود. هدف از این مطالعه، ارزیابی عملکرد کلیه بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1389 با استفاده از این مدل می باشد.

روش بررسی: مطالعه توصیفی تحلیلی حاضر به صورت مقطعی و گذشته نگر انجام گرفت. کلیه بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1389 نمونه آماری را تشکیل دادند و داده ها با استفاده از نرم افزار آماری Excel تحلیل شد.

یافته ها: از مجموع 16 بیمارستان، 18/75% در ناحیه اول، 25% در ناحیه دوم، 25% در ناحیه سوم و نهایتاً 31/25% در ناحیه چهارم نمودار قرار داشتند. بر اساس نتایج، به طور کلی در بیمارستان های مورد مطالعه میانگین متوسط اقامت 6/55 روز، درصد اشغال تخت 74/151 % و میزان گردش تخت 70/24 بار در سال تعیین شد.

 نتیجه گیری:  با توجه به نتایج حاصل 75% بیمارستان ها غیر کارا شناخته شده و با به کار گیری مدل پابن لاسو می توان عملکرد مراکز درمانی را مقایسه نمود و به این ترتیب با استفاده از یکی از روشهای فعال شناسایی مسئله در بیمارستان ها و با درک ارتباط میان شاخصهای عملکردی، بستری برای سیاست گذاری ها و بازنگری در سیاست های جاری را جهت استفاده از حداکثر ظرفیت عملکردی فراهم آورد.

---

زمینه و هدف: ارائه ی خدمات کتابخانه ای از طریق وب سایت ها با استفاده از فناوری های جدید توانسته است بسیاری از محدودیت های موجود برای ارائه ی خدمات از بین ببرد. هدف این مطالعه، تعیین وضعیت خدمات و منابع اطلاعاتی موجود در وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی کشور است.
روش بررسی: پژوهش در سال ۱۳۹۳ به صورت توصیفی انجام شد، جامعه ی آن شامل ۳۶ وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی کشور بود و ابزار پژوهش، چک لیست محقق ساخته بود و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار spss نسخه ۱۸ انجام شد.
یافته ها: موارد مربوط به فناوری های نوین، در %۸۳/۳ درصد از وب سایت کتابخانه ها "پست الکترونیک" ذکر شده بود وتنها در %۲/۸ از وب سایت ها "دسترسی به خدمات از طریق موبایل" موجود بود. در %۷۷/۸ از وب سایت ها "آموزش استفاده از کتابخانه" ارائه شده بود، اما در هیچ یک از آنها "آموزش حق تالیف الکترونیکی" وجود نداشت، که هر دو مولفه به خدمات آموزشی وب سایت ها مربوط می شد. موارد مربوط به انتشارات کتابخانه ای و کتابداری، در %۶۹/۴ از وب سایت ها "تازه های کتابخانه و مرجع" وجود داشت.
نتیجه گیری: با توجه به توسعه ی روز افزون فناوری های اطلاعاتی لازم است وب سایت کتابخانه ها به طور مرتب بازبینی شوند و از فناوری های جدید برای ارتقای آنها به کار گرفته شود.

---

---

---

زمینه و هدف: سواد سلامت به عنوان یک تعیین‌کننده‌ی سلامت یکی از راهبردهای کلیدی سیاست سلامت همگانی به شمار می‌رود. پژوهش حاضر به منظور بررسی تعیین سطح سواد سلامت و عوامل موثر بر آن در بین مراجعان به مراکز خدمات جامع سلامت شهرستان ایلام انجام شده است.
روش بررسی: در سال ۱۴۰۱ و در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، تعداد ۴۲۹ نفر از مراجعان ۱۸ تا ۶۵ ساله به مراکز خدمات جامع سلامت منتخب سطح شهرستان ایلام بررسی گردیدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ی سواد سلامت بزرگسالان با نام هلیا بود؛ نمونه‌گیری به صورت خوشه‌ای و در قالب نه خوشه انجام شد؛ که هر خوشه شامل ۵۰ نمونه بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون وآنالیز واریانس یک‌طرفه با سطح معناداری ۰۵/۰ تجزیه و تحلیل گردید.
یافته‌ها: بر اساس نتایج میانگین نمره کلی سواد سلامت۱۶/۵۰±۸۰/۱۶ بود. در سطح بندی سواد سلامت۱۸/۹۷ درصد افراد، سواد سلامت ناکافی ونه چندان کافی و ۴۴/۳۹ درصد شرکت‌کنندگان، سواد سلامت عالی داشتند. میانگین نمره‌ی سوادسلامت به تفکیک ابعاد سلامت شامل دسترسی به اطلاعات سلامت۷۴/۶۵، فهم و درک اطلاعات ۸۱/۸۱، مهارت خواندن اطلاعات ۷۴/۱۲، ارزیابی اطلاعات ۷۵/۰۵ و تصمیم‌گیری و رفتار اطلاعات ۹۲/۶۱ می‌باشد. بین متغیرهای شغل، تحصیلات و درآمد با سواد سلامت کلی ارتباط معنی‌داری مشاهده شد(۰۰۱/۰≥P)؛ در حالی‌که بین سواد سلامت کلی با سن، جنسیت و محل سکونت ارتباط معناداری مشاهده نشد(۰/۰۵≤P).
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه‌ی حاضر نشان داد که اقشار آسیب‌پذیر به مراتب از سطح سواد پایین‌تری برخوردار هستند؛ همچنین با‌توجه به تأثیر تحصیلات در بالارفتن سطح سواد سلامت افراد، بهتر است با استفاده از ظرفیت رسانه‌های جمعی، شبکه‌های اجتماعی، آموزش از طریق مراکز به گیرندگان خدمت در بهبود سطح سواد به عنوان یک تعیین‌کننده‌ی بالقوه‌ی سلامت جامعه گام برداشت.

---

زمینه و هدف: مسمومیت با فسفید آلومینیوم یکی از مسمومیت‌های کشنده در کشور‌های آسیایی از جمله در پاکستان و هند است که نیاز به درمان سریع و فوری دارد. از آن‌جا که یکی از مهم‌ترین علایم در بیماران مسموم با فسفید آلومینیوم تظاهرات قلبی و عروقی می‌باشد، به‌نظر می‌رسد که تغییرات الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرافی یکی از موارد مهمی است که در بیماران مسموم با این ماده نیاز به سنجش دارد. از ‌این‌رو این مطالعه با هدف بررسی تغییرات الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرافی در بیماران مسموم شده با این ماده طراحی گردید.
روش بررسی: مطالعه‌ی حاضر به صورت مقطعی در سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ بر روی ۱۰۷ بیمار مسموم شده با فسفید آلومینیوم مراجعه‌کننده به اورژانس مسمومیت بیمارستان بهارلو شهر تهران انجام پذیرفت. تمامی بیماران که مسمومیت آن‌ها به دلیل مصرف قرص، محلول و یا استنشاق فسفید آلومینیوم بوده وارد مطالعه شده‌اند. سرانجام، اطلاعات بیماران براساس متغیرهای مورد بررسی در این مطالعه شامل: سن، جنسیت، دوز مسمومیت، فاصله زمانی مصرف قرص تا پذیرش در اورژانس، سطح فشار‌خون سیستولی و تغییرات الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرافی گردآوری شد.
یافته‌ها: میانگین فشارخون سیستولیک بیماران در ساعت اول ۱۰۷ میلی‌متر جیوه بود که بعد از ۲۴ ساعت به ۱۰۳ میلی‌متر جیوه رسید. فشارخون دیاستولیک بیماران نیز در ساعت اول و ۲۴ ساعت بعد از بستری برابر با ۱۹/۷۱ و ۶۶/۶۸ بود. مقدار pH خون بیماران در ابتدای مطالعه ۹۹/۶ و بعد از ۲۴ ساعت ۳۹/۷ بود(۰۸۱/۰=P). مقدار تخلیه بطن چپ در ساعت اول و ۲۴ ساعت بعد نشان داد که در ابتدای مطالعه متوسط مقدار تخلیه ۶۸/۴۰ بود که بعد از ۲۴ ساعت به ۵۷/۴۶ رسید. در واقع کسر تخلیه بعد از ۲۴ ساعت از بستری ۲۱/۵ درصد افزایش نشان داد(۰۲۹/۰= P).
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه‌ی حاضر نشان داد که تغییرات وسیع در اکوکاردیوگرافی قلب به ویژه کسر تخلیه بطن چپ و هم چنین ECG بیماران می‌تواند نشان دهنده‌ی شدت مسمومیت قلب در بیماران مسموم شده با فسفید آلومینیوم باشد.

 

---

زمینه و هدف: شواهد محدودی در مورد تأثیر همه‌گیری بیماری کرونا بر کارایی بیمارستان‌ها در ایران وجود دارد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر همه‌گیری کووید-۱۹ بر بهره‌وری بیمارستان‌های دولتی استان ایلام انجام شد.
روش بررسی: این پژوهش توصیفی گذشته‌نگر به بررسی عملکرد ۹ بیمارستان استان ایلام طی یک دوره‌ی چهار ساله(۱۴۰۰-۱۳۹۷) بر اساس مدل گرافیکی پابن لاسو پرداخته است. داده‌های مورد‌نظر از سیستم اطلاعات سلامت بیمارستان‌ها استخراج و شاخص‌های کلیدی عملکردی درصد اشغال تخت، نرخ چرخش تخت و میانگین طول مدت اقامت محاسبه گردید. نمودار پابن لاسو با نرم افزار اکسل ترسیم شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که درصد اشغال تخت در بیمارستان‌های آموزشی به صورت معناداری بالاتر از بیمارستان‌های غیرآموزشی می‌باشد(۰/۰۵>P). بر اساس نتایج، درصد اشغال تخت و نرخ چرخش تخت بعد از پاندمی کووید-۱۹ به صورت معناداری کاهش یافته است(۰/۰۵>P). میانگین طول اقامت بیماران نیز بعد از پاندمی افزایش یافته است(۰/۰۵<P). ارزیابی کلی کارایی بیمارستان‌ها بر اساس مدل پابن لاسو نشان می‌دهد که فراوانی بیمارستان‌های قرار گرفته در ناحیه ناکارا از ۴ بیمارستان قبل از پاندمی به ۳ بیمارستان تقلیل یافته است؛ اگرچه بیمارستان‌های ناحیه کارا در طول این دوره تغییری نکرده است.
نتیجه‌گیری: عمده بیمارستان‌های مورد پژوهش به خصوص بیمارستان‌های غیرآموزشی، دارای اشغال تخت پایینی می‌باشند. ضعف در زنجیره‌ی ارایه خدمات به خصوص خدمات تشخیصی و خدمات تخصصی و فوق‌تخصصی یکی از اصلی‌ترین دلایل این وضعیت است. حرکت به سمت تغییر در شیوه‌ی اداره کردن بیمارستان‌ها و داشتن انعطاف بیش‌تر در ساختار و اجرا در کوتاه مدت و اولویت‌گذاری به سمت بیمارستان‌های بزرگ با زنجیره‌ی کامل خدمات می‌تواند موجب برون‌رفت از وضعیت ناکارای فعلی شود.