مجله

---

زمینه و هدف: از آنجا که کارآمدی مدیر به داشتن مهارتهای ارتباطی مناسب با کارمندان بستگی دارد، مطالعه حاضر به منظور تعیین مهارتهای ارتباطی مدیران حوزه ستادی دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شد.

روش بررسی: مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی بود و جامعه پژوهش آن 298 نفر از کارکنان معاونتهای پشتیبانی، پژوهشی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی، دانشجویی و درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز را شامل می‌شد که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده‌ها پرسشنامه 21 سئوالی بود که در سه حیطه مهارت کلامی، گوش دادن مؤثر و بازخورد طراحی شد. نرم افزار مورد استفاده  spss بود .

یافته‌ها: میانگین سنی پاسخگویان 7 ± 7/32 سال بود. اکثر پاسخگویان زن، لیسانس و شاغل در معاونت پشتیبانی بودند. اغلب پاسخگویان مهارت کلامی مدیر بلافصل خود را خوب و مهارتهای گوش دادن مؤثر و بازخوردش را متوسط ارزیابی کردند. بالاترین نمره مهارتهای ارتباطی در حوزه معاونت دانشجویی و پایین‌ترین نمره در حوزه معاونت پژوهشی گزارش شد. با بالا رفتن سن(001/0p=)  و سابقه کاری کارمندان(001/0p=)، مهارت بازخورد مدیر پایین‌تر ارزیابی شد. مهارت بازخورد مدیران در سطوح مختلف تحصیلی اختلاف آماری معنی داری داشت(001/0p=).

نتیجه‌گیری: سطح متوسط مهارتهای ارتباطی گوش دادن مؤثر و بازخورد می‌تواند ناشی از عدم توجه کافی علمی و عملی مدیران بر مسئله ارتباطات باشد. پیشنهاد می‌شود نوآموزی و بازآموزی مدیران به منظور آشنایی با اهمیت ارتباطات مؤثر و کاهش موانع ارتباطی در قالب کارگاههای آموزشی انجام شود.

---

زمینه و هدف: پیاده سازی اصلاحات مالی در نظام سلامت از سال 1384 در دستور کار قرار گرفت لذا این پژوهش به جمع بندی و تحلیل مهم ترین نقاط قوت اجرای نظام نوین مالی سلامت در واحدهای تحت پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از دیدگاه دست اندرکاران استقرار آن در دو سطح میانی و عملیاتی پرداخته است.

روش بررسی: در این پژوهش کیفی 15 نفر از مربیان نظام نوین مالی سلامت و 8 نفر از مدیران مالی دانشگاههای علوم پزشکی کشور به صورت هدفمند جهت شرکت در جلسات نشست خبرگان انتخاب شدند و پس از مصاحبه با این تعداد، یافته‌ها به سطح اشباع رسید. فرایند تحلیل داده‌ها به روش کروگر و توسط یک نفراز پژوهشگران که دارای هیچ گونه تضاد منافع با موضوع نبود انجام گرفت.

یافته‌ها : توانمندی منابع انسانی، آموزش‌های موثر، نظام اطلاعاتی یکپارچه، فرهنگ و مناسبات پویا، تناسب ساختاری، کارایی و اثربخشی و امکانات مناسب به عنوان هفت درون مایه اصلی بودند که از تحلیل محتوایی متون پیاده شده به دست آمد و هر درون مایه اصلی به چندین جزء فرعی تقسیم بندی گردید.

نتیجه‌گیری: شناخت این نقاط قوت اولین فاز اصلاحات مالی نظام سلامت کشور، ضمن ایجاد امکان برنامه ریزی‌های صحیح تر و دقیق تر جهت هدایت هر چه بهتر این تغییرات و حفظ دستاوردهای به دست آمده، به ترسیم افق بلند مدت و تعیین دورنمای مطلوب جهت استقرار فازهای آتی کمک شایانی خواهد نمود.

---

  زمینه و هدف : پزشک خانواده، هسته اصلی در تلاش‌های جهانی برای بهبود کیفیت، اثربخشی هزینه، و عدالت در سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی است. هدف این مطالعه بررسی طرح پزشک خانواده و مسیرهای ارجاع مشخص شده برای شش شهر پایلوت طرح در استان خوزستان می‌باشد.

  روش بررسی: این پژوهش مطالعه‌ای توصیفی است که به صورت مقطعی در سال 1390 انجام شده است. برای جمع آوری داده‌ها از چک لیست از پیش طراحی شده استفاده گردید. در این مطالعه 15 تیم مراقبت سلامت در شش شهرستان پ ا یلوت برنامه پزشک خانواده و سطوح ارجاع مشخص شده برای هر کدام از شهرهای مذکور مورد بررسی قرار گرفته، سپس با دستورالعمل کشوری مقایسه و شکاف موجود شناسایی گردید.

  یافته‌ها : بیشترین کمبود مربوط به کارشناس تغذیه و سپس بترتیب پرستار و پزشک بود. در شهرهای سطح دو ارجاع ، استقبال از طرح در بین پزشکان متخصص دارای مطب زیاد نبود. در ماهشهر ، یکی از شهرهای سطح دوم، تنها پنج پزشک متخصص در طرح ثبت نام کرده‌اند. در سطح سوم نیز 5/28 درصد پزشکان واجد شرایط در طرح مذکور ثبت نام نموده‌اند.

  نتیجه ‌ گیری: تسهیل دسترسی بیماران به پزشکان طرف قرارداد طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع در سطوح دوم و سوم ضروری به نظر می‌رسد. در این راستا، ایجاد یک نظام انگیزشی جهت جذب متخصصین و بهبود شرایط نگهداشت آنها می‌تواند سودمند باشد.

---

زمینه و هدف: در نقشه نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران در افق 1404، تولیت و ارائه خدمات سلامت بعنوان مهمترین حوزه‌ها مطرح شده‌اند، این پژوهش به بررسی مهمترین چالشهای تولیتی نظام آموزش پزشکی کشور از دیدگاه صاحبان فرایند آموزش پرداخته است.

روش بررسی: پژوهش کیفی حاضر به روش تحلیل ساختار و تحلیل درون مایه به گردآوری دیدگاه جمعی اعضای هیات علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور پرداخته است. داده‌ها از طریق مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند جمع آوری شد و بمنظور افزایش مقبولیت آن از 4 معیار روش لینکن و گوبا استفاده گردید. در نهایت درون مایه‌ها توسط افراد با تجربه در زمینه تحقیقات کیفی که دارای تضاد منافع با موضوع نبودند، استخراج شد.

یافته‌ها : از میان 24 عضو هیات علمی مورد مصاحبه، 7 نفر زن و 17 نفر مرد و از نظر مرتبه علمی، 5 نفر استاد، 8 نفر دانشیار، 9 نفر استادیار و 2 نفر مربی بودند. یافته‌های حاصل از مصاحبه‌ها در قالب سه محور اصلی تولیت در نظام سلامت به صورت درون مایه‌های اصلی و فرعی طبقه بندی گردیده به طوریکه در هر محور به ترتیب دو، دو و پنج درون مایه اصلی شناسایی شدند.

نتیجه‌گیری: از آنجا که چالشهای استخراج شده از مصاحبه‌های حاضر در زمره مداخلات ضروری هستند که برای دستیابی به کارکردهای تولیتی نظام سلامت و به تبع آن آموزش پزشکی، ضروری شمرده شده‌اند، لازم است ضمن توجه دقیقتر به آنها، نسبت به طراحی راهکارهای عملی و اجرایی اقدام گردد.

 

---

---

زمینه و هدف: سلامت کودکان به‌عنوان آینده‌سازان جامعه بسیار اهمیت دارد. بسیاری از کودکان زیر ۵ سال در جهان و ایران دچار اختلال رشد هستند. با توجه به اهمیت اختلال رشد و تاثیر آن بر تکامل کودکان، مطالعه‌ی حاضر با هدف تعیین فراوانی انحراف از منحنی‌ها‌‌ی رشد کودکان زیر ۵ سال و عوامل مرتبط با آن در شهر زاهدان انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه مورد-شاهدی در سال ۱۳۹۹ در شهر زاهدان انجام شد. جامعه‌ی مورد پژوهش، شامل تمام کودکان زیر ۵ سال، متولد سال ۱۳۹۸-۱۳۹۲ شهر زاهدان بود که ۷۸۴ نفر از آن‌ها به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. برای تعیین عوامل مرتبط با اختلال رشد از طریق تحلیل چندگانه رگرسیون لجستیک و برای بررسی سطح معنی‌داری از آزمون کای دو و همبستگی پیرسون استفاده گردید. در این پژوهش داده‌ها‌‌ با نرم‌افزار SPSS تحلیل گردیدند.
یافته‌ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که ۵۴% از پسران و ۵۱% از دختران مبتلا به اختلال رشد بودند. بین اختلال رشد کودک با بیماری زمینه‌ای مادر(۰/۰۵>P)، نمایه توده‌بدنی مادر(۰/۰۵>P)، وزن‌گیری مادر در بارداری(۰/۰۵>P)، فاصله بین موالید(۰/۰۵>P)، عفونت ادراری مادر در بارداری(۰/۰۵>P)، وزن هنگام تولد(۰/۰۰۱>P)، مرتبه تولد(۰/۰۵>P)، شغل پدر(۰/۰۵>P) و تحصیلات پدر(۰/۰۵>P) ارتباط معناداری یافت شد. در مطالعه‌ی حاضر، میانگین وزن هنگام تولد در کودکانی که اختلال رشد داشتند ۲/۷۵±۰/۵۸ و در کودکان سالم۲/۹۵±۰/۵۷ بود که این اختلاف از نظر آماری نیز معنادار بود(۰/۰۰۱=P). میانگین سنی مادران دارای کودک همراه با اختلال رشد ۲۹/۱۹±۶/۰۷ و میانگین سنی مادران کودکان سالم ۲۷/۹۸±۶/۱۰ بود که این اختلاف از نظر آماری نیز معنادار بود(۰/۰۰۶=P). 
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌‌ها‌ی این مطالعه، اختلال رشد عارضه‌ای چندعلیتی می‌باشد. عوامل خطر با ارتقای آموزش بهداشت و افزایش آگاهی و دانش مادران قابل اصلاح و پیشگیری خواهد بود. همچنین شغل و سواد پدر در اختلال رشد کودک موثر است، ازاین‌رو افزایش سواد سلامت جامعه و تشویق به یادگیری و سواد‌آموزی پدران می‌تواند تا حدودی از اختلال رشد در کودکان جلوگیری کند.