مجله

---

زمینه و هدف : بهره گیری از مزایای منحصر به مدارک پزشکی کامپیوتری و تجهیزات ارتباطی برای جمع آوری، ذخیره، پردازش، استخراج و ارتباط دادن اطلاعات مراقبتی بیمار و اطلاعات مدیریتی، اگر مطابق نیازهای مدیران و کادر مدارک پزشکی باشد، بسیاری از مشکلات نظام بهداشتی درمانی کشور را برطرف می کند. نظام های اطلاعات در سیستم عرضه سلامت با گردآوری، تحلیل و انتشار داده‌ها، زمینه استفاده از اطلاعات به منظور بهبود و ارتقای سلامت جامعه را فراهم می‌سازند. هدف از این مطالعه توصیفی تطبیقی بررسی فرایند سیستم اطلاعات بالینی بیمارستا‌ن‌های عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران براساس سیستم اطلاعات بالینی کشورهای منتخب می‌باشد.

روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی به روش توصیفی می‌باشد که با هدف تعیین فرایند سیستم اطلاعات بالینی بیمارستان‌های عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران براساس سیستم اطلاعات بالینی کشورهای منتخب انجام گرفته است. داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه‌ای پایا و روا جمع آوری شد و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی صورت گرفت.

یافته ها: با درنظر گرفتن وضعیت موجود و اهمیت بررسی فرایند سیستم اطلاعات بالینی در بیمارستان‌های مورد مطالعه، پژوهشگر الگوی موردنظر در بیمارستان‌های عمومی را با مطالعه نظام مربوطه در کشورهای امریکا، استرالیا و انگلستان و براساس نیاز کشور در قالب فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی ارائه نمود که به بررسی محورهایی از جمله فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی در واحد پذیرش، واحد ذخیره و بازیابی اطلاعات، واحد آمار و واحد کدگذاری و همچنین بررسی فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی برنامه های نرم افزاری در این 4 واحد و در نهایت کاربرد آنها پرداخته شده است که نتایج حاصله در قالب جداولی که هر یک معرف پاره‌ای از فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی است، آورده شده است.

بحث و نتیجه گیری: با توجه به جایگاه نظام اطلاعات در هر سازمان و نقش اساسی آن در اتخاذ سیاست‌های درست، ایجاد نظام اطلاعات بالینی هماهنگ و یکپارچه اطلاعات بالینی و توانمندسازی کارشناسان در زمینه استفاده صحیح از داده‌ها از اولویت‌های ضروری به شمار می‌رود. با توجه به بررسی فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی بخش اطلاعات بالینی بیمارستان‌های عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران مشخص گردید که فراوانی نسبی وجود فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی در این بخش در عناصر مورد بررسی بالای 60% به خود اختصاص داده است و بررسی فراوانی نسبی وجود فرایندهای سیستم اطلاعات بالینی برنامه‌های نرم افزاری بخش اطلاعات بالینی بیمارستان‌های عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران نشان داد که عناصر مورد بررسی به استثنای واحد پذیرش با میزان 75% و کاربرد سیستم با میزان 58.62%، مابقی محورها بین 37-35% می‌باشد.

---

زمینه و هدف: در ارزشیابی بیمارستان­ها بایستی به نیازهای بیماران توجه شود تا بیمارستان­ها بتوانند در راستای تحقق اهداف خود پاسخگوی هزینه­های هنگفت صرف­شده در این بخش باشند. مطالعه حاضر به ارزیابی رضایت بیماران در حیطه­هایی پرداخته که در برنامه ارزشیابی بیمارستان­ها به عنوان عاملی کلیدی مدنظر قرار می­گیرد.

روش بررسی: این بررسی مقطعی با تکمیل پرسشنامه توسط 120 تن از بیماران بستری در بیمارستان­های دانشگاه علوم پزشکی تهران با نمونه­گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول محاسبه حجم نمونه انجام شد. در پرسشنامه مشخصات دموگرافیک، شغلی و وضعیت بیمه­ای بیماران و نیز ابعاد رضایت­مندی آنها از خدمات بالینی، تغذیه، محیط و امکانات بیمارستان مطرح گردید.

یافته­ها: محدوده سنی شرکت کنندگان در این مطالعه 11 تا 80 سال است که 61.9% آنها را زنان و 38.1% را مردان تشکیل داده­اند. 78.1% بیماران در این مطالعه بطور کلی از وضعیت موجود در بیمارستان رضایت داشتند و در موارد مربوط به محیط و امکانات بیمارستان، خدمات ارائه شده از سوی پرسنل بالینی و وضعیت تغذیه، میان رضایت­مندی بیماران بستری در سه بیمارستان تحت مطالعه تفاوت معنادار مشاهده شد.

بحث و نتیجه­گیری: همبستگی مثبت و قوی میان شاخص محیط بیمارستان و رضایت بیماران مشاهده شد که با برنامه­ریزی در جهت بهبود وضعیت بیمارستان می­توان به افزایش رضایت بیماران اقدام نمود. همچنین همبستگی مثبت و قوی میان رضایت بیماران و احساس سلامت وجود دارد که نقش بسزای کادر درمانی را در جلب رضایت و اعتماد بیماران نشان میدهد. بنابراین مسئولین بیمارستان­ها بایستی نسبت به رفع نارضایتی­های موجود و بهبود کیفیت خدمات ارائه شده در بیمارستان­ها اقدام نمایند.

---

زمینه و هدف : یکی از مهمترین عوامل در نظام اداره بیمارستانها برخورداری از مدیریت توانمند و مسلط به فرهنگ سازمانی است. مدیران اجرایی بیمارستانها نقش ارزشمندی در توسعه، حفظ و نگه‌داری فرهنگ سازمانی دارند. این مقاله با هدف مقایسه فرهنگ سازمانی موجود و مطلوب از دیدگاه مدیران اجرایی در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران تدوین شده است.

روش بررسی : این مطالعه بصورت مقطعی و از نوع توصیفی- تحلیلی در طول سالهای 88-1387 انجام شد. نمونه پژوهش را تعداد 15 نفر مدیران اجرایی کلیه بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران تشکیل می‌دادند که با روش سرشماری تعیین شدند. جهت گردآوری داده‌ها از یک پرسشنامه حاوی اطلاعات دموگرافیک و تعداد30 سوال در رابطه با ده مولفه فرهنگ سازمانی الگوهای ارتباطی در قالب الگوی «استیفن رابینز» پس از انجام پایایی و روایی استفاده شد. از مدیران اجرایی خواسته شد تا دیدگاه خود را در ارتباط با وضعیت موجود و مطلوب فرهنگ سازمانی با توجه به مولفه‌های بالا در بیمارستان‌های مورد مطالعه بیان نمایند. داده‌های بدست آمده در نرم افزار SPSS V-15 جمع آوری و برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های «کای دو»، «پیرسون» و «تی» استفاده شد.

یافته ها : بیشترین مقدار میانگین در وضعیت موجود فرهنگ سازمانی مربوط به امکان ارتباط مستقیم کارکنان با سرپرستان و در وضعیت مطلوب نیز بیشترین میزان میانگین مربوط به اعطای پاداش بر اساس شایستگی است. بیشترین اختلاف میانگین میان وضعیت موجود و مطلوب عناصر فرهنگ سازمانی مربوط به احساس مباهات کارکنان از عضویت در بیمارستان است.

بحث و نتیجه گیری : نتایج بدست آمده نشان داد از دیدگاه مدیران اجرایی به جز مؤلفه نظارت یا کنترل و الگوهای ارتباطی به دلیل تبادل موثر اطلاعات و وجود الگوهای ارتباطی، بقیه مولفه‌های فرهنگ سازمانی در بیمارستان‌های مورد مطالعه در وضعیت موجود پایین‌تر از وضعیت مطلوب قرار دارند.  از دیدگاه مدیران اجرایی، بین مولفه‌های فرهنگ سازمانی در وضعیت موجود با وضعیت مطلوب در بیمارستانهای دانشگاه‌ علوم پزشکی تهران اختلاف معنی‌داری وجود دارد که این امر می‌تواند در نظام اداره بیمارستانها اختلال ایجاد کند. لذا، پیشنهاد می‌شود مدیران اجرایی مطلوب سازی فرهنگ سازمانی را در بیمارستانهای مورد مطالعه در اولویت راهبردی خود قرار دهند.

---

زمینه و هدف: لوسمی پرومیلوسیتیک حاد(APL) یکی از لوسمی های شایع است که حدود 10-5 % از بیماران مبتلا به لوسمی حاد میلوبلاستی را در برمی گیرد. در درمان بیماران از ATRA  و اخیرا از آرسنیک استفاده می شود. آترا باعث مقاومت به درمان و آرسنیک در دوز بالا سمی است. AZT با القاء اثرات مختلف باعث مرگ سلولی می شود. هدف از این  مطالعه بررسی اثر AZT ، مهار کننده تلومراز،  بر رده سلولی NB4 (رده سلولی APL) جهت کاستن اثرات سمی دوز بالای آرسنیک می باشد.

روش بررسی: در این مطالعه زنده مانی سلولهای NB4 تیمار شده با دوزهای مختلف AZT (50,100,200µM) از طریق روش تریپان بلو و فعالیت متابولیک سلولی به وسیله روش MTT بررسی شدند.

یافته ها: در این مطالعه سلول های تیمار شده با دوزهای µM AZT=50,100,200 کاهش درصد زنده مانی قابل توجهی، هم به صورت وابسته به دوز و هم وابسته به زمان، با روش تریپان بلو و کاهش فعالیت سلولی  با MTT نشان دادند.

بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه AZT توانایی القاء آپوپتوز دارد و همچنین باعث کاهش فعالیت سلولی می شود به نظر میرسد داروی مناسبی برای مهار رشد سلول های توموری باشد.

---

زمینه و هدف: شناسایی معیارهای یک استاد توانمند و تلاش در جهت تقویت و بکارگیری آن‌ها در امر تدریس توسط استادان ، موجب افزایش ارتقاء فرآیند یادگیری خواهد شد. یکی از مهمترین روش‌های تعیین معیار‌های یک استاد توانمند، نظرخواهی از دانشجویان است. این پژوهش با هدف ارزیابی معیار‌های مزبور از دیدگاه دانشجویان دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1389 به انجام رسید.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی تحلیلی، تعداد 200 نفر از دانشجویان دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مقطع کارشناسی با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که روایی آن با نظر متخصصین و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (85/0α=) تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS و به کمک آزمون آماری t انجام شد.

یافته‌ها: معیارهایی از قبیل، تسلط بر موضوع درسی(8/86%)، قدرت بیان و انتقال مطالب آموزشی(2/86%)، حفظ شخصیت دانشجو و احترام به وی(6/85%)، داشتن سعه صدر و حسن خلق(85%) و وجدان کاری و حس مسئولیت(4/84%) به عنوان مهم‌ترین معیارهای یک استاد توانمند شناخته شدند. ارتباط معناداری بین جنسیت و رشته تحصیلی با حیطه‌های چهارگانه انتخاب یک استاد توانمند مشاهده نشد(05/0p>).

نتیجه‌گیری: حیطه توانایی‌های حین تدریس ، دارای بیشترین اهمیت از دیدگاه دانشجویان مورد مطالعه بود. لذا ، پیشنهاد می‌شود توجه بیشتری در برنامه ارزشیابی استادان به مولفه های این حیطه معطوف شود.

---

زمینه و هدف: چنانچه پروکلسیتونین(PCT) بعنوان پیش‌هورمون کلسیتونین از میزان طیفی بالاتر رود، نشان دهنده عفونت می باشد. این پلی پپتید بعنوان مارکر اولیه برای تشخیص عفونتها مطرح می باشد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی میزان پروکلسیتونین سرم در بیماران مبتلا به سیروز کبد و مقایسه آن با افراد سالم می‌باشد. 

روش بررسی: میزان پروکلسیتونین در تعداد 32 بیمار مبتلا به سیروز کبد و بستری در بخش گوارش و اندوسکوپی بیمارستان امام خمینی و 16 فرد سالم که از نظر سن و جنس با گروه بیمار همخوانی داشتند مورد بررسی قرار گرفتند. روش اندازه گیری به صورت کمی با استفاده از کیت‌های تجاری ساخت شرکت آلمانی Braham انجام گرفت. اساس روش بر مبنای رنگ سنجی و مقایسه آن با مقادیر استاندارد بوده است.

یافته ها: از تعداد شامل 23 مرد و 9 زن با میانگین سنی 45 سال بعنوان گروه بیمار و تعداد 11 مرد و 5 زن با میانگین سنی46 سال و انحراف معیار 15.5 سال بعنوان گروه کنترل استفاده شد. و از نظر موارد مثبت و منفی  PCT بین گروه بیمار و شاهد اختلاف معنی داری وجود دارد(p<0.05).

نتیجه گیری: میزان موارد PCT مثبت در گروه بیماران بسیار بیشتر از گروه کنترل بوده و اختلاف معنی داری وجود داشت. با آنجام آزمایش PCT نشان داده شد که 78.1%از بیماران سیروزی PCT مثبت بوده در حالیکه در گروه کنترل 25% است . قریب به 80% بیماران سیروزی تحت بررسی، احتمالا مبتلا به عفونت نهفته بوده و باید اقدامات درمانی در مورد آنها صورت گیرد.

---

زمینه و هدف: لوسمی پرومیلوسیتیک حاد (APL) با t(1517) شناخته می‌شود. تدابیر درمانی مهم برای این بیماری، استفاده از ATRA و آرسنیک می‌باشد. از بین بردن سلولهای سرطانی نیاز به دوز بالایی از آرسنیک دارد، اما در این دوزها آرسنیک دارای اثرات سمی روی بافتهای سالم می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثر دوز پایین آرسنیک، در ترکیب با داروی AZT برروی رده سلولی NB4 (رده سلولی APL) می باشد.

روش بررسی: در این مطالعه بعد از کشت و تکثیر رده سلولی NB4، سلولها با دوز پایین آرسنیک(5/0 میکرومولار) و دوز پایین آرسنیک در ترکیب با دوزهای مختلف AZT(50،100،200 میکرومولار) تیمار شدند و سپس زنده مانی سلولها با تریپان بلو و فعالیت متابولیک سلول با MTT assay بررسی شد.

یافته ها: دوز پایین آرسنیک به تنهایی و در ترکیب با دوز50 میکرومولار AZT ، اثر کمی روی زنده مانی و فعالیت متابولیک سلول داشت، اما در ترکیب با دوزهای بالاتر AZT تاثیر قابل توجهی را به نمایش گذاشت و هر دوی زنده مانی و فعالیت متابولیک بطور قابل توجهی کاهش یافتند.

نتیجه گیری: مکانیسمهای القاء کننده آپپتوز ، باعث آپپتوز توسط AZT و آرسنیک می شوند. از آنجا که بعضی از این مکانیسمها بین AZT و آرسنیک مشابه می‌باشد، لذا احتمالا مکانیسمهای مشابه باعث اثر تقویتی و کاهش قابل توجه زنده مانی و فعالیت متابولیک در ترکیب دو دارو شده است.

---

زمینه و هدف: یکی از اهداف اساسی سیاست گذاران،ایجاد تسهیل در دسترسی افراد به خدمات بهداشتی درمانی در جامعه می باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر دسترسی افراد به خدمات ارائه شده در این مراکز در شهرستان ری انجام پذیرفت. 

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، تعداد 57 نفر از کارکنان پنج مرکز بهداشتی درمانی شهری از طریق نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه ای مشتمل بر 28 سوال با مقیاس سنجش 4 گزینه ای بود که پیش از آزمون، روایی و پایایی آن مورد آزمایش و تایید قرار گرفت. داده‌های خام با نرم افزار SPSS  تحلیل و یافته های پژوهش در سطح آمار توصیفی ارائه شدند.

یافته ها: در بین عوامل مورد مطالعه از دید کارکنان ، عامل فردی با میاانگین نمره 29/2 ، عوامل جغرافیایی با میانگین نمره 42/2، عوامل مالی با نمره 27/2 و عوامل ساختار با میانگین نمره 58/2 با ثاثیر زیاد در ارائه خدمات ظاهر شدند.

نتیجه گیری: چهار عامل فردی، جغرافیایی، مالی و ساختاری از دیدگاه کارکنان مراکز بهداشتی درمانی شهری بر دسترسی افراد به خدمات ارائه شده در مراکز بهداشتی درمانی شهری از تاثیر زیادی برخورداربودند. لذا پیشنهاداتی مبتنی بر نتایج پژوهش برای افزایش دسترسی ارائه گردیده است.

---

زمینه و هدف: استفاده از شاخص هرش به عنوان ابزاری مهم برای توصیف برونداد علمی پژوهشگران سبب شده که بعضی از نویسندگان برای افزایش تصنعی شاخص خود، میزان استناد به خود را افزایش دهند. بنابراین لازم است میزان تاثیر خوداستنادی بر شاخص هرش هر نویسنده بررسی شود تا بهتر بتوان کیفیت تولیدات علمی پژوهشگران را سنجید.

روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی است و از روش تحلیل استنادی به طور کلی و تحلیل خوداستنادی به طور اخص استفاده می­کند. جامعه پژوهش، نویسندگان پرکار ایرانی در حوزه پزشکی هستند که در فاصله سال‌های 2004 تا 2006 حداقل 30 مدرک نمایه شده در پایگاه Web of Science دارند. پیگیری استنادها تا دسامبر 2010 میلادی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج با استفاده از نرم‌افزار اکسل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

یافته­ها: به طور متوسط 89/25درصد خوداستنادی بین نویسندگان پرکار حوزه پزشکی مشاهده شد. شاخص هرشِ 77/30درصد نویسندگان تغییر قابل ملاحضه داشت. رتبه­بندی نویسندگان بر اساس شاخص هرش بعد از حذف خوداستنادی­ها صورت گرفت که 46/38درصد نویسندگان به رتبه پایین­تر نزول کردند.

نتیجه­گیری: با توجه به اینکه میزان 10 تا 30درصد خوداستنادی می­تواند معمولی و قابل­توجیه باشد، به‌طور کلی وضعیت خوداستنادی نویسندگان پرکار حوزه پزشکی کشورمان مطلوب است. همچنین پایین ­بودن میزان خوداستنادی این نویسندگان سبب می­شود که شاخص هرش تاثیر زیادی از آن نپذیرد.

---

زمینه و هدف: از وظایف مهم و عمده کتابخانه‌ها جمع آوری منابع اطلاعاتی در شکلها و محملهای مناسب با نیازهای مراجعه کنندگان و سازماندهی منابع برای دسترس پذیر کردن آنها می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت سازماندهی مواد غیر کتابی در کتابخانه‌های دانشکده ای و بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است.

روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کتابخانه‌های دانشکده‌ای و بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌باشد. گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه خود ساخته پژوهشگر انجام شد. تنظیم جدولها  و به دست آوردن درصدها به صورت متوسط گیری در برنامه اکسل و  spss 12انجام شد.

یافته‌ها: در کتابخانه‌های مورد مطالعه به کار سازماندهی بروشور، میکروفیلم، میکروفیش، پوستر اهمیت داده نشده است. متوسط سازماندهی مواد غیر کتابی 1/42 درصد بود. بیشترین میزان کارشناسان و کارشناسان ارشد شاغل در بخش سازماندهی کتابخانه‌ها (بیش از 62 درصد) به متخصصان کتابداری تعلق دارد. کارکنان 7 کتابخانه، (32 درصد) به طور زیاد با خدمات نمایه سازی و چکیده نویسی آشنا می‌باشند و کارکنان بیش از 45 در صد کتابخانه ها با انواع سرعنوانهای موضوعی و اصطلاحنامه ها آشنایی دارند.

نتیجه گیری: درصد پائین سازماندهی و عدم استفاده از قواعد و ابزارهای آن نشان از کم توجهی به بعضی از مواد غیر کتابی است. درصد پائین آشنایی کتابداران با خدمات نمایه سازی و چکیده نویسی (32درصد) و همچنین اصطلاحنامه ها (45درصد)می‌تواند دلیلی بر این کم توجهی باشد.

---

 

زمینه و هدف: توازن بین تولید گونه های اکسیژن واکنشگر و فعالیت آنتی اکسیدانی در ایجاد بیماریهای مربوط به استرس اکسیداتیو دارای اهمیت هستند. در این مطالعه، توازن پرواکسیدان - آنتی اکسیدان و همبستگی آن با میزان چربیها و اسید اوریک موجود در سرم بررسی گردید. هدف این تحقیق بررسی توازن پرواکسیدان - آنتی اکسیدان بعنوان یک عامل پیش تشخیصی در بیماران مبتلا به بیماری شریان کرونر بود.  

روش بررسی: هفتاد و دو بیمار و شصت و هشت فرد سالم انتخاب شدند. میزان توازن پرواکسیدان - آنتی اکسیدان با بکارگیری محلولهای استاندارد و با کمک روش ELISA تدوین شد. اندازه گیری تری گلیسرید ، کلسترول تام ، LDL - کلسترول ، HDL - کلسترول و اسید - اوریک به روش آنزیمی انجام شد.

 یافته ها: مقادیر توازن پرواکسیدان - آنتی اکسیدان (PAB) در بیماران 26/2 ± 01/70 (واحد HK ) و در افراد سالم 84/2 ±40/66 (واحد HK) تعیین شد. بین میانگین مقادیر PAB در دو گروه اختلاف معنی داری مشاهده نشد (41/0 = P). میانگین مقادیر اسید اوریک در دو گروه ، بیماران و افراد سالم تفاوت معنی داری نداشت (46/0 = P). همبستگی معنی داری بین مقادیر اسید اوریک و PAB در بیماران و افراد سالم وجود داشت (01/0) > P همبستگی معنی داری بین مقادیر تری گلیسرید ، HDL/ کلسترول ، LDL/HDL و میزان PAB در بیماران و افراد سالم وجود داشت (05/0

نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد ، استرس اکسیداتیو می تواند عامل پیش تشخیصی مهمی در روند بیماری شریان کرونر باشد.

---

زمینه و هدف: پایان نامه به عنوان یکی از منابع اطلاعاتی در زمره فعالیت‌های پژوهشی است .هدف این پژوهش تعیین گرایش‌های موضوعی در سالهای 89-1349 و بررسی میزان انجام فرآیند مداخله آموزشی و نوع مداخله در پایان نامه‌ها میباشد.

روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا انجام گردید. مبنای تعیین موضوع، مقوله‌های برگرفته از سرعنوان‌های موضوعی پزشکی کتابخانه ملی پزشکی آمریکا می‌باشند. جامعه مورد بررسی کل 336 پایان نامه موجود در رشته آموزش بهداشت است. برای تجزیه تحلیل داده‌ها نرم افزار15  spss  مورد استفاده قرار گرفت.

یافته‌ها: دراین دوره مورد بررسی بیشترین پایان نامه‌های دفاع شده به ترتیب به دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران با 210 پایان نامه(5/62 درصد)، تربیت مدرس با 85 پایان نامه(3/25 درصد) و علوم پزشکی ایران با 41 پایان نامه(2/12 درصد) اختصاص دارد. عمده گرایش موضوعی پایان نامه‌ها در مقطع ارشد مقوله بیماری‌ها(8/23 درصد) و در مقطع دکترای تخصصی موضوع پیشگیری از بیماری‌ها (2/26 درصد) بود.

نتیجه گیری: گرچه در دهه اخیر استفاده از موضوعات جدید و غیر تکراری بیشتر شده است و همچنین استفاده از مداخله آموزشی در اجرای پایان نامه‌ها به شدت روند رو به رشدی به خود گرفته است، اما هنوز به برخی از موضوعات مهمی همچون آموزش به بیمار توجه چندانی نشده است. به نظر میرسد راهکارهایی همچون تهیه بانک اطلاعاتی مناسب از پایان نامه‌های رشته آموزش بهداشت بتواند راهنمای مناسبی جهت انتخاب موضوعات جدید و غیرتکراری پایان نامه‌های دانشجویان باشد.

---

زمینه و هدف: خطاهای پزشکی از جمله مشکلات قابل توجه برای تمام سیستم‌های بهداشتی در دنیا است. در واقع، عوارض جانبی داروها چهارمین علت مرگ و میر ناشی از خطاهای پزشکی در آمریکا است. هدف اصلی این مطالعه بررسی دیدگاه متخصصین بالینی پیرامون سیستم الکترونیکی تداخل دارو و غذا در بیمارستان های شریعتی و امام خمینی(ره) بود.

روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بود. جامعه مورد پژوهش 90 نفر از متخصصین بالینی را شامل می‌شد. برای بررسی دیدگاه متخصصین از پرسشنامه‌ای حاوی 16 سوال استفاده گردید. برای تعیین پایایی ابزار اندازه گیری پس از گردآوری داده‌ها از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای محاسبه شده برابر با 85/0 شد که در سطح قابل قبول بود. برای تعیین روایی ابزار اندازه گیری نیز از نظرات اساتید صاحب نظر استفاده گردید.

یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان می‌دهند که 4/95% از متخصصین بالینی دیدگاه مثبتی روی  میزان ضرورت اجرای این طرح داشتند و 3/94% از متخصصین مایل به اجرای این سیستم بودند.

نتیجه گیری: با توجه به اهمیت موضوع و ابراز نیاز به آن از سوی متخصصین، لازم است روی پیشگیری از تداخل غذا و دارو سرمایه گذاری بیشتری صورت پذیرد. تجهیز بیمارستان‌ها به نظام مدیریت اطلاعات تطبیق یافته با این موضوع یکی از اصلی ترین راهکارهای موجود به نظر می‌رسد. قطعاً کاهش و جلوگیری از قرار گرفتن بیماران در معرض تداخلات دارو و غذا در کاهش خطاهای پزشکی و بهبود کیفیت مراقبت های درمانی خواهد بود.

---

زمینه و هدف: ‌سوء تغذیه یکی از علل مهم افزایش مرگ و میر در کودکان می باشد. لذا این بررسی به منظور ارزیابی شاخص‌های تن سنجی در منطقه گلپایگان صورت گرفته است.

روش بررسی: مطالعه بصورت توصیفی- تحلیلی انجام گرفت. نمونه گیری به روش خوشه ای چند مرحله ای انجام شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد طرح ANIS  استفاده گردید. دو شاخص کم وزنی و کوتاهی قد بر مبنای آماری Z-Score استفاده شد. اطلاعات حاصل در سطح 05/0 = α مورد تحلیل آماری  قرار گرفت.

یافته ها: از 1062 نمونه، 550 نفر پسر و 512 نفر دختر بودند. در دانش آموزان شهری و روستایی در سال های 1385 و 1386 متغیرهای تن سنجی سن(ماه)، وزن(کیلوگرم) و قد(سانتیمتر) تفاوت معنی داری دیده شد(P<0.05). میانگین شاخص سوء تغذیه) (WAZ 4/5 درصد و ((HAZ  3 درصد محاسبه شد.

نتیجه گیری: تفاوت معنی دار بین شیوع لاغری و کم رشدی، در بین کودکان روستایی و شهری مبین وضعیت تغذیه نامطلوب در روستاهای این منطقه می‌باشد که در نتیجه باید اولویت ویژه ای را جهت وضعیت تغذیه کودکان روستایی در نظر گرفت.

---

زمینه و هدف: یکی از مهمترین دلایل تمایز سازمانها از یکدیگر، درجه بکارگیری فناوری اطلاعات توسط آنها در فعالیت‌های سازمانی است. از مهمترین عواملی که در بکارگیری فناوری اطلاعات نقش داشته، عوامل فردی می‌باشد. عوامل فردی مانند برداشت‌ها و نگرش‌های کارکنان نسبت به فناوری اطلاعات و ویژگیهای جمعیت شناختی آنها، از جمله عواملی هستند که بر میزان پذیرش و استفاده افراد از این فناوری تأثیر می‌گذارند.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بوده که در سال 89 انجام شد. جامعه پژوهش در این مطالعه شامل110 نفر از مدیران میانی بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌باشد. ابزار پژوهش در این مطالعه پرسشنامه بوده که روایی و پایایی آن قبل از انجام مطالعه در یک نمونه 30 نفری تایید گردید.

یافته‌ها: از افراد شرکت کننده در مطالعه 9/62% مرد و 1/37% زن بود. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین ادراک و تصمیم‌گیری با بکار گیری فناوری اطلاعات رابطه معنی‌داری، اما بین سابقه خدمت، سطح تحصیلات و آموزش با بکارگیری فناوری اطلاعات ارتباط معنی داری وجود نداشت.

نتیجه گیری: نتایج  این مطالعه نشان می‌دهند که عوامل انسانی( ادراک و تصمیم گیری) از مهمترین عوامل در بکارگیری فناوری اطلاعات می‌باشد که مدیران ارشد سازمان‌ها و کارشناسان امر باید به جنبه‌های مهم عوامل انسانی و عوامل تاثیرگذار بر روی آن  توجه داشته و در صدد مرتفع کردن آنها باشند.

---

زمینه وهدف: خونریزی شدید به عنوان علت مهم عوارض و مرگ ومیر در اعمال جراحی قلب با استفاده از پمپ قلبی نقش کلیدی را ایفا می‌کند. هدف از مطالعه مقایسه بین میزان خونریزی و دریافت خون بیماران تحت عمل جراحی گرافت کرونری با یا بدون استفاده از پمپ قلبی می باشد.

روش بررسی : در یک کارآزمایی بالینی آینده نگر، دو  سوکور تصادفی شده  300 بیمار برای اعمال جراحی قلب در دو گروه 150 نفره با و بدون استفاده از پمپ قلبی مقایسه شدند. بیماران تا 72 ساعت برای ارزیابی عوارض مورد مطالعه قرارگرفتند. آنالیز آماری با استفاده تستهای2χ و فیشر و تست Rank Sum انجام شد.

یافته‌ها: بیماران تحت عمل جراحی با استفاده ازپمپ، ضمن عمل خون، آلبومین و پلاسمای تازه بیشتر( 0001/0>P) و بعد از عمل پلاکت بیشتری دریافت کردند(3/29درصد بر خلاف 7/70 درصد،  007/0> P). خونریزی ضمن عمل و4 ساعت بعد از عمل بیماران بدون پمپ بیشتر بود1)00/0>P). اگر چه 12 تا 72 ساعت بعد از عمل در بیماران با استفاده از پمپ خونریزی بیشتری دیده شد. 4 مورد مرگ بعد از عمل دراین گروه وجود داشت(P<0.05).

نتیجه گیری: علیرغم اینکه در انتهای عمل جراحی بدون استفاده از پمپ هپارین ریورس نشده بود، بیماران در ضمن و بعد از عمل بدون استفاده از پمپ قلبی خون، پلاکت، پلاسمای تازه منجمد و آلبومین کمتری دریافت کرده بودند و خونریزی و مرگ و میر کمتری داشتند.

---

مقدمه : 1% از افراد جامعه را معلولین تشکیل می‌دهند. معلول از کودکی با برخوردهای نادرستی که ناشی از درک ناقص  جامعه می‌باشد، مواجه می‌گردد. اما خانواده می‌تواند نقش سازنده‌ای در افزایش توانمندی معلول داشته باشد. هدف این پژوهش تعیین نظرات معلولین ناشنوا، نابینا و حرکتی شهرهای قزوین و کرج و خانواده آنها نسبت به معلولیت می‌باشد.

 روش بررسی: 150 معلول و خانواده آنها از کانون معلولین، مدارس استثنایی و بنیاد جانبازان کرج و قزوین، بطور تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات جمع آوری شده با کمک نرم افزار spss طبقه بندی و با استفاده از روشt-test  و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

 یافته‌ها: این بررسی نشان داد معلولین ناشنوا و خانواده هایشان نسبت به سایر معلولین نظر مثبت تری به معلولیت دارند. با افــزایش تعداد افراد خانواده، نظر معلول بطـور معنی‌داری نسبت به معلولیت منفی‌تر می‌شود(05/0p <)،  ضمن اینکه رابطه نظر معلول با جنس او و علت معلولیت و تحصیلات عالی والدین معنی دار نیست.

نتیجه گیری: با توجه به نزدیکی نظرات معلولین و خانواده هایشان به معلولیت و نیاز ایشان به کسب آگاهی بیشتر در خصوص معلولیت، عوارض و نیازهای معلول، لازم است که بر آموزش صحیح در این خصوص تاکید بیشتری شود.

---

زمینه و هدف: واکسیناسیون شکل مهمی از پیشگیری اولیه است که از فرد و یا تعداد زیادی از افراد، محافظت می‌نماید. واکسن ثلاث به عنوان شاخص نظام واکسیناسیون در ‏کشور و کارکرد آن تلقی می‌شود. هدف از این مطالعه، تعیین وضعیت پوشش واکسیناسیون ثلاث ۳ و فاکتورهای موثر بر آن بوده است. ‏

روش بررسی: ‏این مطالعه از نوع مقطعی با بعد تحلیلی و جمعیت مورد مطالعه 1458 نفر کودک 24-12 ماهه منطقه هفده شهر تهران ‏بوده است. در این مطالعه با مراجعه به منازل و براساس کارت واکسیناسیون کودکان اطلاعات جمع آوری گردید. روش نمونه گیری از نوع خوشه‌ای به تعداد 146 خوشه 10 ‏نفری بوده و داده های جمع آوری شده به وسیله نرم افزارv13  spss و آزمون‌های T-test و کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ‏   

یافته ها: ‏در این مطالعه ۷۴۴ دختر و ۷۱۴ پسر مورد بررسی قرار گرفتند. ‏1241 نفر(85%) از موارد واکسن خود را در زمان مناسب دریافت کرده‏، ۱۹۰ نفر(13%) واکسن را  بموقع ‏دریافت نکرده و ۲۷ نفر(9/1%) واکسن نزده ‏بودند. ‏

‏نتیجه گیری: اگرچه پوشش واکسیناسیون -۳ ثلاث در این مطالعه بیش از ۹۸% بود ولی 13% موارد واکسن خود را بموقع ‏دریافت نکرده بودند و این به منزله فرصت از دست رفته‌ای است که ممکن است طفل در آن زمان، مبتلا به بیماری شود. لازم است مطالعات بیشتری در جهت شناخت عوامل موثر بر عدم ‏واکسیناسیون در زمان مناسب انجام شود.

---

زمینه و هدف: شناسایی عوامل خطر ژنتیکی دارای اهمیت بالایی به خصوص در بیماران جوان مبتلا به  MI  می‌باشد و توجه مطالعات اخیر اکثراً بر روی پلی‎مرفیسم ژن‌های درگیر در ترومبوز که نقش مهمی در پاتوفیزیولوژی MI بازی می‌کند، متمرکز شده است. نقش حیاتی پلاکت‌ها و گلیکوپروتئین‌های سطحی آنها در تشکیل ترومبوس انسدادی که منجر به MI می‌شود کاملاً اثبات شده است. در این مطالعه پلی‎مرفیسم GP VI 13254T>C با توجه به پتانسیل آن در تغییر واکنش پذیری پلاکت بررسی شد. هدف از انجام این مطالعه تعیین ارتباط این پلی‎مرفیسم با MI حاد زودرس می‌باشد.

روش بررسی: با استفاده از تکنیک PCR-RFLP، 100 بیمار مبتلا به MI حاد زودرس و 100 کنترل با آنژیوگرافی نرمال عروق کرونر مورد مطالعه قرار گرفتند. برای آنالیز آماری از آزمون‌های Chi square و  t-test و برای کنترل متغیرهای مخدوش گر از مدل رگرسیون منطقی استفاده شد.

یافته‌ها: شیوع پلی‎مرفیسم T13254C (TC/CC) در گروه بیمار(38%) با گروه کنترل(33%) تفاوت چندانی نداشت؛ بنابراین ارتباط معناداری بین این پلی‎مرفیسم و MI حاد زودرس‌مشاهده نشد(46/0P value=). نتایج آنالیز رگرسیون منطقی نیز عدم ارتباط این پلی‎مرفیسم را با MI حاد زودرس نشان داد(20/0P value=).

نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر عدم ارتباط پلی‎مرفیسم GP VI 13254T>C را با MI حاد زودرس نشان داد.

واژه های کلیدی: انفارکتوس قلبی زودرس، گلیکوپروتئین VI، پلی‎مرفیسم

---

زمینه و هدف: اتاق عمل به عنوان یکی از واحدهای اصلی در بیمارستان، مهمترین مرحله درمانی بیمار را تشکیل می‌‏دهد و به لحاظ مشخصات فیزیکی، گازهای طبی موجود و استفاده از دستگاه‌های الکتریکی متفاوت، رعایت نکات ایمنی از نظر بیماران و کارکنان بسیار حائز اهمیت است. هدف این پژوهش برآورد ایمنی در اتاقهای عمل بیمارستانهای ‏دانشگاه علوم پزشکی تهران و ارائه راه حل‌های ممکن می‌باشد.‏

روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بوده که به روش مقطعی انجام شده است. جامعه آماری آن شامل بخشهای اتاق عمل بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران و ابزار تحقیق چک لیستی بوده که توسط پرسشگران با مشاهده در محل تکمیل گردیده است. استانداردهای ایمنی از نظر فضای فیزیکی اتاقهای عمل، مقابله با آتش سوزی، ایمنی پرسنل، ایمنی بیماران و کنترل عفونت بررسی شده و اطلاعات حاصله وارد Spss گشته و آنالیز آماری صورت پذیرفت.

یافته ها: اتاقهای عمل بیمارستانهای تابعه دانشگاه از نظر ایمنی کلی، 9/84 درصد ایمن بودند اگرچه از نظر کنترل عفونت و ایمنی کارکنان از ایمنی کمتری برخوردار بودند.

نتیجه گیری: اتاقهای عمل بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران از نظر محیط فیزیکی، حفاظت در مقابل آتش سوزی و ایمنی بیمار در وضعیت ایمن قرار داشته، اما از نظر کنترل عفونت در حیطه نسبتاً ایمن و از نظر ایمنی کارکنان غیر ایمن می‌باشند. در مجموع مرکز قلب تهران با کسب 5/97 امتیاز از لحاظ رعایت کلی ایمنی اتاق عمل می تواند الگویی مناسب برای بیمارستانهای موجود باشد.