مجله

---

زمینه و هدف : یکی از بخشهای اصلی بیمارستان انبار عمومی است که با ذخیره سازی مواد، منابع و لوازم مصرفی بیمارستان مسئولیت تامین به موقع اجناس را در بخشهای مختلف بعهده دارد. به جز مواد مصرفی بخشهای مختلف که در انبار نگهداری می‌شود، مواد خطرناک نیز در بیمارستان نگهداری شده که احتمال انفجار و آتش سوزی را مطرح می‌کند. بنابراین با توجه به اهمیت رعایت استانداردهای ایمنی جهت پیشگیری از حوادث ذکر شده لازم است تا رعایت اصول ایمنی از هر نظر در حداکثر میزان ممکن انجام پذیرد. این بررسی با هدف تعیین میزان رعایت استانداردهای ایمنی در بخش انبارهای عمومی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفته است.
روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی است که به روش مقطعی انجام شد. جامعه آماری آنرا انبارهای عمومی تعداد 16 بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی تهران تشکیل می‌دادند. متغیرهای مورد پژوهش شامل رعایت ایمنی در انبار، رعایت استانداردهای فیزیکی، ایمنی از نظر سرقت، آتش سوزی، نگهداری اقلام فاسد شدنی، نگهداری مواد قابل انفجار و اشتعال، چیدمان صحیح کالا و استفاده از ابزار کار مناسب بود. ابزار جمع آوری اطلاعات نیز برگه مشاهده بود که برای هر یک از متغیرهای پژوهش به نسبت اولویت تعدادی سوال در نظر گرفته شد.
یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که ایمنی کلی در جامعه مورد پژوهش 42/85 % است که نشاندهنده ایمنی بالای انبارها در کلیه بیمارستانهای تابعه دانشگاه می‌باشد ، اما از نظر فیزیکی حدود 92/87 % ، از نظر مقابله با سرقت 75/93 % ، مقابله با آتش سوزی 93/78 % ، نگهداری مواد فاسد شدنی 08/77 % ، نگهداری مواد قابل اشتعال 22/97 % ، چیدمان مناسب کالا 53/96 % و استفاده از ابزار مناسب 56/80 % موارد ایمنی برآورد شده است.
بحث و نتیجه گیری: انبار بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران از تمام جنبه‌ها در وضعیت ایمن قرار دارند بجز موارد مقابله با آتش سوزی و نگهداری مواد فاسد شدنی که در شرایط نسبتاً ایمن هستند و باید در جهت ارتقاء ایمنی و رعایت بیشتر اصول انبارداری آنها سعی و تلاش کرد .

---

زمینه و هدف: توسعه و ارزیابی خدمات توانبخشی به عنوان بخشی از نظام سلامت که نقش مهمی را در ارتقای کیفیت زندگی ایفا می نماید همچون سایر سطوح مراقبت بهداشتی به ایجاد مکانیزمی برای مدیریت اطلاعات نیاز دارد.اثربخشی مدیریت اطلاعات تنها بواسطه تعیین استاندارد و ارزیابی مداوم عملکرد مراکز توانبخشی از طریق استانداردها تضمین خواهد شد. باتوجه به عدم انجام استانداردسازی فرایندهای مدیریت اطلاعات بخش توانبخشی کشور این مقاله با هدف بررسی و مقایسه استانداردهای مدیریت اطلاعات کمیسیون اعتباربخشی مراکز توانبخشی با نهادهای مشابه استانداردساز و ارزیابی کننده خدمات توانبخشی استرالیا و انگلستان سعی دارد چارچوبی را برای تعیین استانداردهای مورد نیاز فرایندهای مدیریت اطلاعات در مراکز توانبخشی فراهم نماید.
روش بررسی: در مقاله حاضر که بصورت مروری می‌باشد استانداردهای CARF از محورهای زیرساخت‌های مدیریت اطلاعات، گرداوری داده، محتوای پرونده، اصول مستندسازی، خط مشی‌های اصولی برای محرمانگی و افشای اطلاعات و سیستم‌های طبقه بندی بررسی شد. اطلاعات موجود از طریق منابع معتبر چاپی و الکترونیکی مرتبط با موضوع حاصل گردیده است.
بحث و نتیجه گیری: استانداردهای CARF در مقایسه با استانداردهای نهادهای استانداردساز و ارزیابی کننده خدمات توانبخشی استرالیا و انگلستان از کاملترین استانداردها با سطح جزئیات کافی محسوب می‌شود و تقریبا تمامی محورهای استانداردسازی از جمله استانداردهای زیربنایی مدیریت اطلاعات، گرداوری داده‌ها، محتوای داخلی پرونده بیمار، مستندسازی و حفظ محرمانگی اطلاعات را مورد توجه قرار داده است. لذا الگوسازی از استانداردهای این سازمان چه به منظور اجرای فعالیت‌های استانداردسازی در کشور و چه جهت ارزیابی مراکز توانبخشی مناسب به نظر می‌رسد. 

---

زمینه وهدف : یکدستی و همسونگری ویژگی چکیده نویسی اصولی است. این مهم، بدون تبعیت از دستورالعمل‌ها و استانداردهای جهانی محقق نخواهد شد. هدف از این پژوهش بررسی میزان انطباق چکیده مقاله‌های مجلات فارسی زبان دانشگاه علوم پزشکی تهران با استانداردهای ایزو214 و دستورالعمل گروه ونکوور درسال 1388 است.

روش بررسی : روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مجلات تمام متن فارسی زبان دارای چکیده انگلیسی دانشگاه علوم پزشکی تهران است که تا تاریخ انجام این پژوهش (30/11/1388) در وب سایت مجلات دانشگاه قابل ملاحظه بودند. تعداد 100 چکیده از مقاله های آخرین شماره این مجلات به عنوان نمونه، به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات دو لیست کنترل جداگانه، منعکس از استانداردهای ایزو214و دستورالعمل گروه ونکوور در بخش چکیده نویسی است که برای نمونه مورد نظر تکمیل شد.داده‌های بدست آمده بعد از ورود به رایانه و استفاده از نرم افزار Excel ,SPSS و روش های آماری مناسب تجزیه و تحلیل شد.

یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین میزان انطباق کلی چکیده‌ها با استانداردهای ایزو، 37/85 درصد(انحراف معیار93/24 درصد)، و با دستورالعمل های گروه ونکوور 44/84 درصد(انحراف معیار 36/24) است. چکیده‌ها در بخش "بیان یافته‌ها" بیشترین و در بخش"ارائه نتایج فرعی" کمترین میزان انطباق را با استانداردهای ایزو؛ و در بخش"وجود کلیدواژه" و " ذکر یافته‌ها" بیشترین و در بخش " برگرفته شدن کلیدواژه‌ها از سرعنوان‌های موضوعی پزشکی" کمترین میزان انطباق را با دستورالعمل‌های گروه ونکوور دارند.

بحث و نتیجه گیری : میزان انطباق چکیده‌های مورد بررسی، با استاندارد ایزو214 و دستورالعمل‌های گروه ونکوور در حد مطلوبی بوده و اختلاف زیادی با هم نداشتند. تبعیت بیشتر از استاندارد ایزو در بخش"ارائه نتایج فرعی" و دستورالعمل گروه ونکوور در بخش " برگرفته شدن کلیدواژه‌ها از سرعنوان های موضوعی پزشکی" لازم به نظر می رسد.

---

زمینه و هدف: اتاق عمل به عنوان یکی از واحدهای اصلی در بیمارستان، مهمترین مرحله درمانی بیمار را تشکیل می‌‏دهد و به لحاظ مشخصات فیزیکی، گازهای طبی موجود و استفاده از دستگاه‌های الکتریکی متفاوت، رعایت نکات ایمنی از نظر بیماران و کارکنان بسیار حائز اهمیت است. هدف این پژوهش برآورد ایمنی در اتاقهای عمل بیمارستانهای ‏دانشگاه علوم پزشکی تهران و ارائه راه حل‌های ممکن می‌باشد.‏

روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بوده که به روش مقطعی انجام شده است. جامعه آماری آن شامل بخشهای اتاق عمل بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران و ابزار تحقیق چک لیستی بوده که توسط پرسشگران با مشاهده در محل تکمیل گردیده است. استانداردهای ایمنی از نظر فضای فیزیکی اتاقهای عمل، مقابله با آتش سوزی، ایمنی پرسنل، ایمنی بیماران و کنترل عفونت بررسی شده و اطلاعات حاصله وارد Spss گشته و آنالیز آماری صورت پذیرفت.

یافته ها: اتاقهای عمل بیمارستانهای تابعه دانشگاه از نظر ایمنی کلی، 9/84 درصد ایمن بودند اگرچه از نظر کنترل عفونت و ایمنی کارکنان از ایمنی کمتری برخوردار بودند.

نتیجه گیری: اتاقهای عمل بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران از نظر محیط فیزیکی، حفاظت در مقابل آتش سوزی و ایمنی بیمار در وضعیت ایمن قرار داشته، اما از نظر کنترل عفونت در حیطه نسبتاً ایمن و از نظر ایمنی کارکنان غیر ایمن می‌باشند. در مجموع مرکز قلب تهران با کسب 5/97 امتیاز از لحاظ رعایت کلی ایمنی اتاق عمل می تواند الگویی مناسب برای بیمارستانهای موجود باشد.

---

زمینه و هدف : آزمایشگاه‌های محیطی و حد واسط نقش مهمی را در تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری سل دارند. امروزه بدون وجود این آزمایشگاه‌ها، حفظ سلامت جامعه و جلوگیری از شیوع بیماری سل امکان پذیر نمی‌باشد. هدف این مطالعه ارزیابی وضعیت نیروی انسانی، امکانات، تجهیزات و رعایت استانداردها بر اساس چک لیست اطمینان کیفیت در آزمایشگاه‌های محیطی و حد واسط در هفت استان منتخب در سال 1390 بوده است .

روش بررسی: این مطالعه از نوع پیمایشی و مقطعی است. در این مطالعه هشتاد و دو آزمایشگاه محیطی و حد واسط در هفت استان منتخب در سال 1390 با چک لیست استاندارد ارزیابی آزمایشگاه‌های محیطی و حد واسط مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‌ها : نتایج این مطالعه نشان داد استان اصفهان با 20 آزمایشگاه و با 8870000 نفر جمعیت تحت پوشش بالاترین تعداد آزمایشگاه و جمعیت تحت پوشش را در بین سایر استان‌ها دارد. استان خراسان رضوی با میانگین 263 نمونه در ماه بالاترین تعداد پذیرش، استان گلستان با میانگین 139 مورد مثبت در ماه بالاترین تعداد نمونه مثبت در ماه را بین استان‌های دیگر داشت. در 82 آزمایشگاه مورد بررسی 117 تکنسین مشغول به کار و ارائه خدمات به بیماران بودند .

نتیجه‌گیری: شرایط اکثر آزمایشگاه‌های محیطی و حد واسط مطلوب و نزدیک به استاندارد می‌باشد. کنترل و ارزشیابی آزمایشگاه‌های محیطی و حد واسط، کارکنان مجرب و متخصص، امکانات و تجهیزات مناسب به اجرای بهتر برنامه کنترل سل در کشور کمک شایانی خواهد نمود.

---

زمینه و هدف: استانداردهای ایمنی بیمار مجموعه‏ای از الزامات هستند که اجرای آنها در هر بیمارستان، حیاتی است. ارزیابی این فرایند، یک مکانیسم پیشرفته در بیمارستان‏هاست که به منظور تعیین سطح ایمنی بیمار انجام شده و می‏تواند با هدف شروع و ارزیابی میزان پیشرفت برنامه‏‌های در حال اجرا به کار رود.

روش بررسی : مطالعه‌ی حاضر، توصیفی تحلیلی است که در 10 بیمارستان منتخب شهر تهران از اردیبهشت تا مرداد سال 1392 انجام شد. جامعه آماری را کلیه بخش‏های بیمارستان‏های شهر تهران تشکیل می‏داد. نحوه‌ی انتخاب بیمارستان‏ها، تصادفی بود و ابزار پژوهش را چک لیست بیمارستان‏های دوستدار ایمنی بیمار تشکیل می‌داد. برای تحلیل داده‏های ارزیابی از نرم افزار SPSS 16 و روش‌های آماری توصیفی، آزمون ناپارامتریک کروسکال والیس و اسپیرمن استفاده شد.

یافته‌ها : میانگین میزان رعایت استانداردها 69/76% بود. با توجه به میانگین میزان رعایت استانداردها، بیشترین میزان رعایت در گروه استانداردهای محیط ایمن با 40/80% و کمترین میزان رعایت استانداردها نیز در گروه استانداردهای جلب مشارکت و تعامل بیمار با 33/56% بود. همچنین در بیمارستان‏هایی که بیش از 400 تخت داشتند، 73/71% و کمتر از 200 تخت 22/66% استانداردها رعایت شده‏ بودند.

نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد نهادینه کردن فرهنگ ایمنی بیمار، محوریت قرار دادن بیماران در شیوه‌ی ارائه‌ی خدمات، آموزش کارکنان و بیماران و رفع موانع قانونی، باعث افزایش میزان رعایت استانداردهای ایمنی بیمار در سطح کشور می‌شود.

---

مینه و هدف: گردشگری سلامت یک راهبرد ملی در راستای افزایش درآمد یک کشور و نیز یکی از ارکان امنیت ملی محسوب میشود. هدف این پژوهش تعیین ارتباط رعایت استانداردهای کمیسیون مشترک بینالمللی در حوزه بیمار محوری بر جذب گردشگران سلامت میباشد. روش بررسی: این پژوهش، یک مطالعه ی توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی بود که به صورت مقطعی در سال 1391 در بیمارستان های منتخب شهر تهران انجام شد. تعداد 5 بیمارستان به صورت هدفمند به عنوان محل انجام این مطالعه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، چک لیست استانداردهای اعتبار بخشی کمیسیون مشترک بین المللی بود که دارای 7 حیطه ی بیمارمحور میباشد. روش جمع آوری دادهها مشاهده، مصاحبه و بررسی اسناد بود. جهت تحلیل داد ههای جمع نسخه 16 استفاده شد و به منظور ارائه آمار توصیفی از میانگین و برای نمایش آمار استنباطی SPSS آوری شده از نرم افزار از آزمون پیرسون استفاده لازم به عمل آمد. یافته ها: در بیمارستان های مورد مطالعه، استانداردهای مربوط به حیطههای بیمارمحور به میزان متفاوت رعایت شده و 3 بود. محورهای مراقب تهای بیهوشی و جراحی، و هم چنین رعایت / میانگین کلی نمره رعایت استانداردها برابر 16 2) میانگین نمره کسب شده را در / 3) و پایین ترین( 93 / استانداردهای مربوط به حقوق بیمار و خانواده به ترتیب بالاترین( 60 بیمارستانهای مورد مطالعه بدست آوردند. هم چنین بین رعایت استانداردهای کمیسیون مشترک بین المللی با جذب وجود داشت. (p<0/ و 05 r=0/ گردشگر سلامت همبستگی مثبت( 341 نتیجه گیری: ایجاد مکانیسمی برای اعتباربخشی مراکز درمانی کشور ، همچون استانداردهای اعتبار بخشی کمیسیون مشترک بین المللی موجب افزایش کیفیت خدمات و جذب هر چه بیشتر گردشگران سلامت خواهد شد.>

---

زمینه و هدف: نظام رایانه‌ای ثبت دستورات پزشک، فرایند ثبت دستورات به صورت الکترونیکی می‌باشد که جایگزین نظام دستی بوده و به‌عنوان بخشی از یک نظام اطلاعات بالینی محسوب می‌شود. طراحی مناسب این نظام موجب افزایش قابلیت های آن، تضمین دقیق و جامع دستورات و ارسال سریع آن به بخش های مختلف می‌شود؛ درنتیجه زمان انتقال و یا خطای مربوط به مسیر اشتباه و سوء برداشت‌ها حذف می‌گردد که درنهایت باعث افزایش کارایی می‌شود. مقاله حاضر با هدف ارائه ی دیدگاه های مختلف در زمینه اصول طراحی نظام ثبت ‌رایانه‌ای دستورات پزشک برای ذینفعان تهیه شده است.

روش بررسی: پژوهش حاضر در قالب مطالعات مروری برمبنای جستجو در پایگاه‌های داده علمی از جمله PubMed، Web of Science و Scopus درزمینه بررسی اصول طراحی نظام ثبت رایانه‌ای دستورات پزشک مورد جستجو قرار گرفت.

یافته ها: براساس مطالعات صورت گرفته طراحی نامناسب در زمینه واسط‌ها، صفحه نمایش، محتوای مجموعه دستورات، پایگاه ‌داده دارویی، ساختار محیط دستور، قوانین، فرمتها، مکانیسم گزارش‌گیری خطاها و درنهایت نظام حمایت از تصمیم‌گیری بالینی دراین نظام منجربه کاهش عملکرد پزشکان، افزایش خطاهای جدید و کاهش امنیت بیمار شده است. براساس نتایج به دست آمده محتوا و ساختار مجموعه دستورات، صفحه نمایش و پایگاه‌داده دارویی تاثیر بسزایی در افزایش کارآمدی این نظام دارند.

نتیجه گیری: از آنجاکه با طراحی نامناسب، خطاهای جدید پس از پیاده‌سازی این نظام افزایش می‌یابد، بنابراین طراحی مناسب و اصولی این نظام می‌تواند منجر به بهبود عملکرد پزشکان، کاهش خطاهای تجویزی و عوارض جانبی دارویی، کاهش هزینه‌‌‌ها، افزایش کارایی و در نهایت بهبود کیفیت امر درمان شود.

---

زمینه و هدف: ایمنی، یکی از اجزای مهم در کیفیت مراقبت های بهداشتی درمانی است که عدم توجه به آن نتایج زیان باری را به همراه خواهد داشت. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت مدیریت ایمنی در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران به انجام رسید.
روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی و مقطعی بوده که در چهار بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1391 به انجام رسید. گردآوری داده ها از طریق چک لیست مدیریت ایمنی روا و پایا شامل 109 سوال در سه حیطه: سازمان و مدیریت کمیته ایمنی و حوادث، ارزیابی سازمان و ساختار بیمارستان و استانداردهای ارزیابی اتاق های عمل از دیدگاه مدیریت ایمنی، در مقیاس لیکرت پنج گزینه ای انجام گرفت. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار آماری 20 SPSS و میانگین و انحراف معیار و آزمون کروسکال والیس صورت گرفت.
یافته ها: در مولفه ارزیابی سازمان بیمارستان و ساختار آن از دیدگاه مدیریت ایمنی، ارزیابی ساختار سازمانی بیمارستان از دیدگاه مدیریت ایمنی هر یک از بیمارستان ها در وضعیت مناسبی قرار داشت(72/50). در نتایج حاصل از ارزیابی اتاق های عمل از دیدگاه مدیریت ایمنی، بیشترین میانگین امتیاز کسب شده از سوی بیمارستان ها در این حوزه مربوط به بیمارستان 1 با امتیاز 90/00 و کمترین آن به بیمارستان 4 مربوط می شد(69/09).

نتیجه گیری: با توجه به نتایج، وضعیت ایمنی در این بیمارستان ها در حد قابل قبول تعیین شد. لیکن به نظر می رسد نظارت بر مدیریت ایمنی و برگزاری دوره های آموزشی مداوم، ضروری می باشد.

---

زمینه و هدف: سازمان بهداشت جهانی، به منظور بهبود کیفیت خدمات آزمایشگاهی نرم افزار استاندارد ISO۱۵۱۸۹ معرفی کرده است. هدف از انجام این تحقیق در مرکز تحقیقات مایکوباکتریولوژی بررسی این ابزار و تعیین میزان تطابق با استاندارد بوده است.  
روش بررسی: مرحله اول با پاسخگویی به پرسشنامه استاندارد، دوازده بلوک سازمانی ارزیابی شد. مرحله دوم با پیاده سازی نرم افزار و ممیزی بررسی تکمیل گردید، نتایج به دست آمده با نرم افزار SPSS ورژن ۱۶ آنالیز شد. 
یافته ها: در دوره زمانی ۲۰۱۴-۲۰۱۳ با اجرای عملکرد سیستم مدیریت کیفیت(QMS) با تمرکز در سه نقطه کانونی شناخته شده(قبل از انجام آزمایش و همزمان با انجام آزمایش و بعد از انجام آزمایش) در آزمایشگاه رفرانس سل کشوری(مرکزتحقیقات مایکوباکتریولوژی) موفق به کسب(۸۰-۱۰۰)% امتیاز گردید. درحالی که این امتیاز در سال های قبل از آن بین(۴۸-۷۹)% بوده است.
نتیجه گیری: این تحقیق اولین دانش ما از پیاده سازی گام به گام ابزار استاندارد در ایران بود. ارزشیابی داخلی استاندارد آزمایشگاه رفرانس سل کشوری در جایگاه پنج ستاره قرار دارد، ما به دنبال ارزشیابی بین المللی به منظور اعتبار بخشی آزمایشگاه رفرانس سل کشوری هستیم.

---